Read the Gospels in 40 Days
Yet isbeycˈo naj Nicodemo tzotelo tet Comam Jesús
3 Xol ebnaj fariseo ay huneˈ naj, Nicodemo isbi, caw niman yelapno naj xol ebnaj yahawil con̈ob Israel. 2 Yet akˈbalil xin, apni naj yilaˈ Comam Jesús, yalni naj tet Comam:
―Mam cuywawom, caw johtajan̈ tato haˈ Comam Dios an̈e hachti con̈hacuyuˈan̈, yuto machi mac chiyu iswatxˈen cˈaybalcˈule hacaˈ chawatxˈe tiˈ ta mach ayoco Comam Dios yetbihoj, ẍi naj tet Comam.
3 Yalni Comam Jesús tet naj:
―Yin̈ caw yeli chiwalan tawet, macn̈eticˈa mach chipitzcˈa yin̈ iscayelal mach chu yoc yul iskˈab Comam Dios, ẍi Comam tet naj.
4 Iskˈamben naj Nicodemo tuˈ xin:
―¿Tzettaxca chu ispitzcˈa hunu anma yin̈ iscayelal tato ichamxa? ¿Tom chito yu ismeltzoco yin̈ ismiˈ hunelxa cat xin ispitzcˈa, hawalni? ẍi naj tet Comam.
5 Istakˈwi Comam tet naj:
―Caw yel chiwalcanojan tawet, macn̈eticˈa mach chipitzcˈa yu ha haˈ yeb xin yu Yespíritu Comam Dios, caw mach chiyu yoc yul iskˈab Comam. 6 Hayet chon̈pitzcˈa yin̈ comiˈ, yeli ay huneˈ iskˈinal conimanil chabil ju tet comiˈ, yaj caw yilal copitzcˈa yu Yespíritu Comam Dios yun̈e cochahni iskˈinal Espíritu Santo jin̈. 7 Mach chicˈay hacˈul yuto chiwalan tawet ta yilal chipitzcˈa sunil anma yin̈ iscayelal. 8 Hacaˈticˈa jakˈekˈ tinan̈, caw ton̈e chijabe yeqˈui, yaj caw mach johtajoj baytuˈwal chi‑caw‑istita, caw mach johtajopaxoj baytuˈwal chi‑caw‑istopaxicoj. Hac ton tuˈ xin yet anma chipitzcˈa yu Yespíritu Comam Dios, yin̈ yesalil chipitzcˈahi, ẍi Comam tet naj.
9 Iskˈamben naj hunelxa tet Comam:
―¿Tzet xin chu yijni isba huneˈ tuˈ? ẍi naj.
10 Yalni Comam tet naj:
―Hach tiˈ, caw cuywawom hawehico xol ebnaj Israel, yaj ¿tzet yin̈ caw mach hawohtajo huneˈ tiˈ? 11 Yin̈ caw yeli haˈ tzet ohtabil juhan̈ haˈ chijalan̈, cat jalnipaxojan̈ tzet ilbil juhan̈. Walex caw mach cheyayto yul heyanma yin̈ tzet chijalan̈. 12 Yet chiwalnihan teyet tzet yelapno ye tzettaj ay yul sat yiban̈kˈinal tiˈ, caw mach cheyayto yul heyanma, hajxam ta chiwalan teyet yin̈ tzettaj ay yul satcan̈ chal tuˈ, caw maẍticˈam cheyapaxayto yul heyanma.
13 Wal xin, caw maẍto hunu mac xabeyahto yul satcan̈ tuˈ, hachcachann̈e Hanin Akˈbilintijan texol yu Comam Dios, titnajinan yul satcan̈. 14-15 Hacaˈ yu yanican̈ naj Moisés huneˈ yechel noˈ laba yin̈ te teˈ bey txˈotxˈ desierto, caw yilal hac tuˈ chiyu wahlaxcan̈an yin̈ teˈ culus, yuxinto macn̈eticˈa chinchahnihan yul yanma, mach chicˈaytoj, wal xin chischah huneˈ iskˈinal mach istan̈bal.
Caw xahan ay anma yu Comam Dios
16 Wal xin, caw xahancano ay anma ay yul sat yiban̈kˈinal tiˈ yu Comam Dios, yuto yati Comam hunpilan Iscˈahol coxol, yuxinto macn̈eticˈa chichahni yul yanma, mach chicˈaytoj, to caw chischah huneˈ iskˈinal mach istan̈bal. 17 Hanintiˈan caw Iscˈahol Comam Dios wehan. Akˈbilintijan yu Comam yul sat yiban̈kˈinal tiˈ, maẍtaj yu wulan wanocojan isyaˈtajil yiban̈ anma, machoj, to yu incolnihan yalan̈ ismul.
18 Macn̈eticˈa chinchahnihan yul yanma, mach chiay isyaˈtajil yiban̈, wal mac mach chinchahnihan yul yanma xin caw chitocano ismul yiban̈ yuto mach chayto yul yanma win̈an, haninn̈echˈan Iscˈahol Comam Dios intiˈan. 19 Hulnajinan bey yul sat yiban̈kˈinal tiˈ yun̈e wanicojan anma xol issajilkˈinal, yaj xin caw ay anma mach chiocheni. Hacn̈e tuˈ xin caw chicawxico ismul yiban̈ yu istxˈojal chiswatxˈe anma tuˈ, yuto yet kˈejholo yehi. 20 Sunil huntekˈan anma chiwatxˈen ismachiswalilal, mach chiyoche huneˈ issajilkˈinal tiˈ. Mach chisjepaxti xol, yuto mach chiyoche iscˈul tato chˈel yen̈el sunil istxˈojal chi‑la‑iswatxˈe. 21 Yajaˈ wal mac chiyijen cuybanile akˈbilcano yu Comam Dios xin, chaco isba xol issajilkˈinal yun̈e yiẍtan̈wiloj ta haˈ tzet chiswatxˈe, lahan hacaˈ tzet choche Comam Dios, ẍi Comam tet naj Nicodemo tuˈ.
Yalpaxo naj Juan anican̈ haˈ iswiˈ anma tzet caw yelapno ye Comam Jesús
22 Lahwi tuˈ, isto Comam Jesús yeb ebnaj iscuywom bey yul ismajul Judea. Haˈ tuˈ xin ehayo Comam hanicˈ tiempohal yeb ebnaj; chiyanican̈ ebnaj haˈ iswiˈ anma. 23 Wal naj Juan xin, ayco naj yanican̈ haˈ iswiˈ anma bey Enón iscawilal Salim, yuto caw txˈiˈal ha haˈ bey tuˈ. Haˈ tuˈ xin chiapni anma iscˈatan̈ naj yu yahcano haˈ iswiˈ. 24 Yu huntekˈan tiˈ yet maẍto chialaxico naj preso.
25 Yet hunel tuˈ xin, oc ebnaj chicuywi yinta naj Juan isteyele isba yeb huneˈ naj israelita yin̈ tzet chiyu cosajn̈en coba yin̈ isbeybal Comam Dios. 26 Isto ebnaj yalno tet naj Juan:
―Mam cuywawom, naj ayco tacˈatan̈ yet ayach bey haˈ niman Jordán, naj hawal jetan̈, lan̈an yahnican̈ naj haˈ iswiˈ anma. Caw xin hantan̈e anma chioccano tzujno yinta naj, ẍi ebnaj tet naj Juan.
27 Istakˈwi naj Juan tet ebnaj:
―Caw machi hunu mac chiwatxˈen huneˈ munil tiˈ tato maẍtaj Comam Dios chiakˈni tet. 28 Walex hex tiˈ, xaheyabe tzet walan teyet tato maẍtajinan Cristo hinan. Wal xin caw babel quinchejlaxtijan yalan̈to yet maẍto chihul Comam Cristo yul sat yiban̈kˈinal tiˈ. 29 Kˈinalo ta ay hunu mohyilal tinan̈, haˈ naj chimohyi tuˈ, haˈ naj chiˈikˈni ix ix, wal naj yamigo naj ayco iscˈatan̈, chitzala naj yaben istzotel naj chimohyi tuˈ. Hac tuˈ xin istzala wanmahan wabenan yapni anma iscˈatan̈ Comam Jesús. 30 Yuxin caw yilal niẍtejal yoccano yip ismunil Comam, walinan xin, niẍtejal islahwipaxcano wettiˈan, ẍi naj Juan tet ebnaj chicuywi yintaj.
Huneˈ Mac ispeto yul satcan̈
31 Haˈ Comam tit yul satcan̈, haˈ caw ecˈbal jiban̈ cosunil. Wal han̈on̈ tiˈ yet sat txˈotxˈal jehi, yuxin han̈e tzet ay yul sat yiban̈kˈinal tiˈ haˈ chijala. Wal huneˈ Mac ecˈbal cosataj, haˈ ton Comam ispeto yul satcan̈. 32 Yuxin haˈ tzet ilbil yu, yeb xin tzet abebil yu, haˈ chiyala, yaj xin machi mac chiyayto yul yanma yin̈ tzet chiyala. 33 Yaj tato ay mac chichahni tzet chal Comam tuˈ yul yanma, huneˈ mac tuˈ chaco isba yalniloj ta haˈ tzet chal Comam Dios caw yeli. 34 Huneˈ Comam akˈbilti yu Comam Dios, haˈ Istzotiˈ Comam Dios chalicˈoj, yuto caw nohnan̈eticˈaco Comam Espíritu Santo yin̈ yu Comam Dios. 35 Caw xahan ay Iscˈahol Comam Dios tuˈ yu, yuxinto caw yaco Comam Dios Mame sunil tzettaj ye tuˈ yul iskˈab Iscˈahol tuˈ. 36 Hac tuˈ xin, macxan̈eticˈa chichahni Iscˈahol Comam yul yanma, chischah huneˈ iskˈinal mach istan̈bal, yaj wal mac mach chichahni Comam yul yanma xin, caw mach chischah iskˈinal mach istan̈bal, to haˈ isyaˈtajil chischah yu Comam.
Yet istzotel Comam Jesús yeb huneˈ ix ah Samaria
4 Yaben ebnaj fariseo ta chiyapaxocan̈ Comam Jesús haˈ iswiˈ anma yeb xin ta caw ecˈnaxa anma tzujan yinta Comam satapaxo naj Juan; 2 (Waxan̈ca maẍtaj caw Comam chianican̈ haˈ iswiˈ anma tuˈ, wal xin haˈ ebnaj chicuywi yinta Comam, haˈ ebnaj chianican̈ haˈ iswiˈ anma.) 3 Hayet yabenilo Comam Jesús ta yabe ebnaj fariseo huneˈ tuˈ, yel Comam yul ismajul Judea, ismeltzoto bey yul ismajul Galilea, 4 yajaˈ xin, caw yilal yecˈ Comam yul ismajul Samaria.
5 Yapni Comam bey huneˈ con̈ob chiyij Sicar ayco yul ismajul Samaria tuˈ, iscawilal huneˈ txˈo txˈotxˈ akˈbilcano yet payat yu naj Jacob tet iscˈahol, haˈ ton naj José. 6 Haˈ bey tuˈ xin, ay huneˈ cˈuh watxˈebil yu naj Jacob. Caw xin xasiqui Comam isbelwi, yuxin oc tzˈon̈no Comam istiˈ huneˈ cˈuh tuˈ yet lan̈anxa yoc chuman.
7-8 Wal ebnaj chicuywi yinta Comam tuˈ xin, to ebnaj yul con̈ob islokˈo tzet chilolaxi. Hayet ayto ebnaj lokˈwo tuˈ xin, yapni huneˈ ix ah Samaria ikˈoti haˈ yul huneˈ cˈuh tuˈ, yalni Comam tet ix:
―Akˈ nino hawaˈ tuˈ wucˈuˈan, ẍi Comam.
9 Istakˈwi ix tet Comam:
―Walach hach tiˈ, caw ah con̈ob Israel hach, ¿tom caw mach hawohtajoj tato ah con̈ob Samaria inan? ¿Tzet yin̈ chakˈanpaxo ha haˈ hawucˈu wetan? ẍi ix tet Comam. (Yal ix hacaˈ tuˈ, yuto haˈ anma Israel mach chischahle tzotelo isba yeb anma ah Samaria.)
10 Yalni Comam Jesús tet ix xin:
―Kˈinalo ta hawohta huneˈ mac chikˈanni haˈ tawet tiˈ, yeb xin ta hawohta iscˈulal iscˈul Comam Dios chiyakˈ jet, chimhakˈanpaxo hawaˈ wetan, catmi wakˈnihan haˈ chiakˈni kˈinale machi istan̈bal tawet, ẍi Comam tet ix.
11 Yalnipaxo ix tet Comam:
―Mamin, caw nahat yehayto haˈ yul cˈuh lah, caw xin machi hanet chiinahti haˈ. ¿Bay xin chaẍto hawikˈati haˈ chiakˈni kˈinale chawakˈ wettuˈan hawalni? 12 Naj Jacob, jichmam yettax payat tiempo, haˈ naj an̈ecano huneˈ cˈuh tiˈ jetan̈. Ha haˈ yul huneˈ cˈuh tiˈ xin yucˈ naj yeb sunil yuninal, yebpaxo sunil isnokˈ. ¿Tom xin caw ecˈbal hachto satapaxo naj Jacob tuˈ? ẍi ix tet Comam.
13 Istakˈwican̈ Comam tet ix:
―Sunil mac chiucˈni huneˈ ha haˈ tiˈ chititpaxo istajintiˈal hunelxa. 14 Wal mac chiucˈni ha haˈ chiwakˈtiˈan xin, matxa bakˈin chitaj istiˈ, yuto huneˈ ha haˈ chiwakˈtiˈan lahan hacaˈ hunu isnukˈ ha haˈ chiahilo toptoni cat isbelwi, haˈ chakˈni kˈinale mach istan̈bal tet, ẍi Comam tet ix.
15 Yalni ix tet Comam xin:
―Mamin, akˈ huneˈ haˈ chawal tiˈ wucˈuˈan haxinwal matxa chitaj intiˈan, matxa chinhulan ikˈo haˈ bey tiˈ, ẍi ix tet Comam.
16 Yalni Comam tet ix:
―As awteti hawichamil cat heyul bey tiˈ, ẍi Comam tet ix.
17 ―Machi wichamilan, ẍi ix tet Comam. Yalni Comam tet ix:
―Caw yel chawala, machi hawichamil. 18 Yaj howan̈xa ebnaj chawikˈle, walpaxo naj ikˈbil hawu tinan̈ xin, mach hawichamilo naj. Yuxin caw yel chawala, machi hawichamil, ẍi Comam tet ix.
19 Hayet yaben ix huneˈ tuˈ xin, yalni ix tet Comam.
―Mamin, wal tinan̈, caw chitxumchalo wuhan tato caw ischejab Comam Dios hawehi. 20 Ebnaj jichmaman̈, haˈ tiˈ hulicˈo ebnaj iswiˈ huneˈ witz tiˈ yikˈayo isba tet Comam Dios, walexpaxo israelita hex tiˈ, caw cheyala ta cachann̈echˈan yul con̈ob Jerusalén chiyu coto jinoyo coba tet Comam Dios, ẍi ix tet Comam.
21 Yalni Comam tet ix:
―Hach ix ach tiˈ, ayto sunil tzet chiwaltiˈan yul hawanma. Chiapni huneˈ istiempohal yet matxa chexhul heyikˈayo heba tet Comam Dios bey huneˈ witz tiˈ, yeb matxa yilalo chextopaxo bey Jerusalén. 22 Hex ah con̈ob Samaria hex tiˈ, cheyiyo heba tet Comam Dios heyalni, yaj xin mach heyohtajo Comam, walon̈ Israel on̈tiˈan̈ xin, johtajan̈ Comam Dios bay chijiyo cobahan̈, yuto coxolan̈ chiel Iscolomal anma. 23 Wal xin lan̈an yapni istiempohal, haˈ ton tinan̈, yet chiyinayo isba anma yin̈ istoholal. Caw xin chíyo isba tet Comam Dios yin̈ sunil yanma yeb xin yin̈ caw isyelal, yuto hac tuˈ choche iscˈul Comam ta chiyiyo isba anma tet. 24 Wal Comam Dios, caw Espíritu ye Comam, yuxin macn̈eticˈa chiyiyo isba tet Comam, caw yilal chiyiyo isba yin̈ sunil yanma yeb xin yin̈ caw isyelal, ẍi Comam tet ix.
25 Yalni ix tet Comam:
―Caw wohtajan tato chul huneˈ naj Mesías, haˈ ton Comam Cristo Cocolomal, yu Comam Dios. Hayet chihul naj tuˈ xin, haˈ naj chi‑cam‑halni yin̈ tzet caw yelapno ye sunil, ẍi ix tet Comam.
26 Yalni Comam xin:
―Hanintonan huneˈ chawal tiˈ, huneˈ lan̈an istzotel tawet tiˈ, ẍi Comam tet ix.
27 Hayet lan̈an istzotel Comam tuˈ xin, yapni ebnaj iscuywom. Caw cˈayilo iscˈul ebnaj yilni istzotel Comam yeb huneˈ ix ix tuˈ. Wal xin caw machi hunu ebnaj kˈambeni tzet yin̈ xin tzotel Comam yeb ix, yeb xin tzet chal Comam yeb ix. 28 Lahwi tuˈ xin, isbejnicano ix istzˈahab istiˈ cˈuh tuˈ, isto ix yalno tet anma yul iscon̈ob hacaˈ tiˈ:
29 ―Catawej, ton̈we jilaˈ huneˈ mac mahalni wetan yin̈ sunil tzet wehicojan. ¿Cˈuxan tato haˈ naj tuˈ Cristo? ẍi ix.
30 Hayet yaben anma huneˈ tuˈ, istit anma yilno Comam. 31 Yet maẍto chiapni anma iscˈatan̈ Comam, yalni ebnaj iscuywom Comam:
―Mam cuywawom, waˈan̈, ẍi ebnaj tet Comam.
32 Istakˈwi Comam tet ebnaj:
―Ay huneˈ tzet chinlohan caw mach heyohtajoj, ẍi Comam.
33 Yoc ebnaj iscuywom Comam tuˈ yalno tet hunun hacaˈ tiˈ:
―¿Tocˈanab xin ay mac mahulicˈo akˈno tzet chislo Comam tiˈ? ẍi ebnaj.
34 Yalni Comam xin:
―Wal xin, haˈ tzet choche Comam chejn̈eintijan, haˈ chiwochehan chinwatxˈehan, cat xin inlahnihan ismunil akˈbilcano yul inkˈaban. Yuxin hayet chinwatxˈenan ismunil tiˈ, caw lahan yeb hacaˈ yet lan̈an inwaˈan. 35 Hex tiˈ cheyala ta can̈ebto ixahaw bay chicˈuplaxcan̈ ixim trigo. Caw hacticˈam tuˈ, yaj chiwalan teyet: ¡Tˈan̈xan̈wetoj lah, naweloj! Caw maayilo istiempohal iscutxbalaxico anma wetan, hacaˈ chiyu iscutxbalax ixim trigo yet chikˈanbilo ixim. 36 Haˈ naj chicˈupnican̈ ixim trigo chischah naj istohol, yechel naj ye naj chiinito anma iscˈatan̈ Comam yu ischahni iskˈinal chiyakˈ Comam. Yuxin naj chitzˈunni ixim yeb naj chicˈupnican̈ ixim, lahan istzala iscˈul ebnaj iscawan̈il. 37 Hacaˈ yalni anma chijabe: “Nan naj chitxihni ixim trigo, nanxapaxo naj chicˈupnican̈ ixim,” ẍi. 38 Yuxin chexinchejtojan xol anma, hacaˈ ebnaj chicˈupnican̈ ixim trigo tuˈ, nan ebnaj babel munlanahi hacaˈ yin̈ istxihnayo ixim, hex tiˈ xin caw toxan̈e chexecˈ hecˈupuˈcan̈ ixim, ẍi Comam tet ebnaj.
39 Caw txˈiˈal anma yul huneˈ con̈ob ay yul ismajul Samaria tuˈ chahnicano Comam yul yanma yuto caw wiyom yalni ix hacaˈ tiˈ: “Mayalilo naj wetan yin̈ sunil tzet xale inwatxˈehan,” ẍi ix. 40 Yuxin hayet yapni anma tuˈ iscˈatan̈ Comam, yalni anma tet Comam tato chicancano Comam yul con̈ob tuˈ. Hac tuˈ xin yu iscancano Comam cab tzˈayical bey tuˈ. 41 Caw xin hantan̈eto anma chahnicano Comam yul yanma yet yaben iscuywacanto Comam. 42 Yalni anma tet ix tzotel tet Comam hacaˈ tiˈ:
―Wal tinan̈, caw chijaytojan̈ yul janmahan̈, yaj maẍn̈etaj yu tzet maxawal jetan̈, to yu han̈‑caw‑on̈an̈ majabehan̈ tzet chal Comam, yuxinto caw johtajan̈ ta haˈ Comam tiˈ Cristo, haˈ Cocolomal cosunil yul sat yiban̈kˈinal tiˈ, ẍi anma tet ix.
Yakˈ cawxo Comam Jesús iscˈahol huneˈ naj chimunla yinta naj rey
43 Yet islahwi cab tzˈayic yecˈ Comam Jesús bey ismajul Samaria tuˈ xin, isto Comam bey yul ismajul Galilea. 44 Caw xin halbilxaticˈa yu Comam tuˈ tato caw machi hunu ebnaj ischejab Comam Dios xahan chiillax yul iscon̈ob. 45 Hayet yapni Comam bey Galilea tuˈ xin, caw cˈul yu ischahlax Comam yu anma, yuto yil anma tzettaj iswatxˈe Comam yet yecˈ kˈin̈ Pascua bey Jerusalén, yet isbeycˈo anma yin̈ kˈin̈.
46 Yapni Comam Jesús bey yul con̈ob Caná bay elico ha haˈ vinohal yu Comam. Haˈ bey yul con̈ob Capernaum xin, ay huneˈ naj niman yelapno ismunil chimunla yinta naj rey, ay xin huneˈ iscˈahol naj caw txˈoj ye iscˈul yu yabil. 47 Yet yaben naj tato tit Comam Jesús bey Judea yapni bey ismajul Galilea tuˈ, isto naj yilno Comam. Iskˈanni naj tet Comam tato chito Comam yilaˈ huneˈ iscˈahol naj caw how yehico yabil yin̈, lan̈anxa iscami.
48 Yalni xin Comam tet naj hacaˈ tiˈ:
―Wal hex tiˈ, tato mach cheyil sunil wipan yeb ej cˈaybalcˈule chinwatxˈehan, caw maẍticˈam chinhechahan yul heyanma, ẍi Comam.
49 Yalni naj tet Comam:
―Mamin, ton̈ yin̈ an̈e yakˈ isba maẍto chicam incˈaholan, ẍi naj tet Comam.
50 Yalni Comam tet naj:
―Paxan̈to hawatut, cawxa naj hacˈahol, ẍi Comam tet naj. Hac tuˈ yu yanayto naj yul yanma yin̈ tzet yal Comam, ispaxto naj yatut. 51 Yet ayco naj yin̈ isbel bey con̈ob Capernaum tuˈ, yapni huntekˈan ebnaj ismunlawom naj chahwal yin̈ yul beh, yalni ebnaj tet naj:
―Cawxa naj hacˈahol, ẍi ebnaj tet naj.
52 Iskˈambenilo naj mame tuˈ tet ebnaj ismunlawom:
―¿Hanicˈ mawatxˈilo iscˈul incˈaholtuˈan? ẍi naj. Yalni ebnaj:
―Ewitax yin̈ chˈen hujeb yel kˈaˈ yin̈ naj, ẍi ebnaj.
53 Istxumni naj mame tuˈ ta hacaˈticˈa orahil chal ebnaj ismunlawom naj tuˈ, hac tuˈ orahil yet yalni Comam Jesús tet naj hacaˈ tiˈ: “Cawxa naj hacˈahol tuˈ tinan̈,” ẍi Comam. Hac tuˈ xin yu ischahnicano naj Comam Jesús yul yanma yeb sunil mac ay bey yul yatut naj tuˈ.
54 Haˈ huneˈ cˈaybalcˈule tiˈ iswatxˈe Comam yul ismajul Galilea lahwi isbey Comam yin̈ kˈin̈ bey Judea. Haˈ xin iscab cˈaybalcˈule tiˈ iswatxˈe Comam.
Copyright © 1996 by Wycliffe Bible Translators International