Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Read the Gospels in 40 Days

Read through the four Gospels--Matthew, Mark, Luke, and John--in 40 days.
Duration: 40 days
Mam, Central (MVC)
Version
Tuˈj Lucas 10-12

Tej t‑xi tchqˈoˈn Jesúsjo kabˈlajaj toj jun mutxˈ qˈmalte tqanil

10  Tbˈajlinxitzin tkyaqiljo lo, jaw tskˈoˈn Jesús, a tAjaw Tkyaqil, kabˈlajaj toj jun mutxˈ xjal. I xi tsmaˈn kakabˈile kybˈaj, tuˈn kyxiˈ nej twutz toj kykyaqil tnam ex toj kykyaqil najbˈil, jaˈ tuˈntaq tpone Jesús.

Xi tqˈmaˈn Jesús kye kyjaluˈn: Twutzx tetz nimx te xjal tuˈn kynimin, tzeˈnku nim twutz awal ma bˈant tuˈn tjaw chmet; me noqtzin tuˈn nya ilaˈqel kye aqˈnil iteˈ. Tuˈnpetziˈn, kyqaninxa te tajaw aqˈuntl, tuˈn ttzaj tsmaˈn txqantl aqˈnil te chmol teˈ twutz awal. Kuxsin cheˈxtza, ex kykaˈyink kyibˈa, quˈn ma chex nchqˈoˈn tzeˈnqekuˈ tal rit kyxol txqan xoˈj. Mina txi kyiˈn kyeˈ kychuˈẍ nixpe tkubˈil kypwaqa, nixpe kyxjabˈa. Ex minape chi kubˈ teˈn qˈolbˈilte jun aˈla toj bˈe, qalaˈ tuˈn tok kyqˈoˈn tilil kyaqˈiˈn. Ajtzin kyokxa tuja, kchi qˈolbˈila kye iteˈkx toj tukˈa tnukˈbˈil Dios. Ikytziˈn, qa aye xjal iteˈkx tuja at kyoklin tiˈjjo nukˈbˈil lo, ok kbˈantil; metzin qa mina, nlay bˈanttz. Axsa kˈaˈ chi kyijiˈy tojjo ja anetziˈn; kˈaˈ txi kywaˈn, ex kˈaˈ txi kykˈwanjiˈy a ktzajil qˈoˈn kyeˈy, quˈn at te aqˈnil toklin tuˈn tchjet twiˈ tkˈuˈj. Mina cheˈx kyeˈ kyojileˈ txqantl ja. Ajtzin kyokxa toj jun tnam, ex qa ma chi kubˈ tziyiˈn kyuˈnxjal antza, wen tuˈn t‑xi kywanjiˈy a ktzajil qˈoˈn kyeˈy. Ex kyqˈaninqekujiˈy yabˈ, a iteˈ antza, exsin kyqˈmanxa kyjaluˈn: Ajo Tkawbˈil qMan Dios, luˈ ma tzul laqˈe kykˈatza, chichkujiˈy.

10 Ex qatzin qa mi ẍi kubˈ tziyin kyuˈn, ex qa mi xkubˈ kybˈiˈn kyyola, ku kyetza tojjo bˈe, ex kyqˈmanxa: 11 Majxpe quq tiˈj qqaˈn k‑elil qchtoˈn te jun yekˈbˈil kyiˈja, qa kykyˈeˈy tiˈj Tyol Dios. Me bˈiˈnkuxix kyuˈn, a Tkawbˈil Dios ma tzul laqˈe kykˈatza. 12 Twutzxix kxel nqˈmaˈn kyeˈy, toj tqˈijil paˈbˈin twutz Dios, kujxixla tkawbˈil Dios ktzajil kyibˈaj, a tzeˈnku kye xjal ojtxe kyojjo tnam Sodoma, a i bˈaj tuˈn qˈaqˈ.

Tkawbˈil Dios kujxix kyibˈaj tnam, a kykyˈeˈ chi nimin(A)

13 I kubˈ tqˈmaˈn Jesús jun jteˈbˈin tyol kyiˈjjo xjal mibˈin chi nimin, a najleqe kyojjo tnam. Chiˈ kyjaluˈn: ¡Ay! Nimx bˈisbˈajil kyeˈy, a ayiˈy aj tnam Corazín exsin aj Betsaida. Quˈn noqit kyojjo tnam Tiro ex Sidón ma bˈant te yekˈbˈil wipiˈn, tzeˈnku ma bˈant kyxola, ojtxetla tzˈajtz tiˈj kyanminxjal, ex matla kubˈ kyyekˈin jun txˈixpibˈl toj kychwinqil, noq tuˈn tok kyqˈoˈn kyxbˈalin te bˈisbˈajil, ex tuˈn tjaw kychtoˈn tzaˈj toj kywiˈ, tzeˈnkuxjo nbˈant kyuˈnxjal tzaluˈn. 14 Twutzxix kxel nqˈmaˈn kyeˈy, toj tqˈijil paˈbˈin twutz Dios, kujxixtl kye tkawbˈil Dios ktzajil kyibˈaj, tzeˈnku kye aj Tiro ex Sidón. 15 Ikyxjo kye aj tnam Capernaum; ¿Chila, qa chi japiˈn toj kyaˈj? ¡Me mina! Quˈn ayexixpe kyeˈ kchi xeˈl tojjo ma tij jul, a jaˈla taˈyile t‑xela, chi Jesúsjo.

16 Xi yolinl Jesús kyeˈ t‑xnaqˈtzbˈin. Chi kyjaluˈn: Ayetziˈn xjal, a kchi kˈwel bˈinte kyyola, a nyola nkubˈ kybˈiˈn. Ex ayetzin kyeˈ xjal, a kchi elil ikyˈin kyeˈy, ayin weˈ nchi el kyikyˈin. Ex alkyeˈ k‑elil ikyˈin weˈy, majxpe te Dios n‑el kyikyˈin, a saj chqˈon weˈy, chiˈ.

Tej kymeltzˈajjo aye i xi tchqˈoˈn Jesús

17 Tzunx nchi tzalajx kyej kabˈlajaj toj jun mutxˈ xjal, tej kymeltzˈaj. Chi chiˈ kyjaluˈn: Taa, majqexpe kyeˈ taqˈnil tajaw il nqo kubˈ nimiˈn kyuˈn, tzeˈnku nqo yoliˈn toj tumil tbˈiy.

18 Chi Jesús kyjaluˈn: Twutzx teˈ, nlonte weˈ tajaw il, tej ttzaj lankˈaj toj kyaˈj ikyjo tzeˈnkuˈ jun qˈankyaq. 19 O txi nqˈoˈn weˈ kyipiˈn tuˈn kyjax weˈy kyibˈaj kan ex kyibˈaj txuk, a at kytxˈaˈbˈl tiˈj kyje, ex tuˈn tkubˈ kyiˈjjo jniˈ kyipin ajqˈoj kyuˈn. Ex ayetzin kyeˈ, ntiˈx chˈin kchi kyˈixbˈila kyuˈn. 20 Me mina chi jaw tzalaja noq tuˈn nchi kubˈ nimiˈn kyuˈn taqˈnil tajaw il; qalaˈ chi tzalaj kyeˈ, quˈn tuˈn luˈ kyeˈ kybˈi noq tzˈibˈinl toj kyaˈj toj kyajlal jniˈ nimil, chi Jesúsjo.

Tej ttzalaj Jesús tiˈjjo t‑xim qMan Dios(B)

21 Texjo paq anetziˈn, jaw tzalajxix Jesús tuˈn Xewbˈaj Xjan, exsin tqˈma kyjaluˈn: Taa, ay tAjaw kyaˈj ex ay tAjaw txˈotxˈ; loqiˈn nchin nimsin Tbˈiy jaˈlin, quˈn tuˈn ma kubˈ tewin tejiy t‑xilin tumil kolbˈil kyeˈ xjal a ẍtijqe ex nim kynabˈl toj kywutz, exsin ma kubˈ tchikyˈbˈintza kywutzjo xjal, a qˈoˈnk kyoklin te ntiˈ bˈaˈn kyuˈn. Ikytziˈn Tata, quˈn ikytaqkuxla tajiy.

22 Quˈn ma tzaj tqˈoˈn nMaˈn weˈy tkyaqil. Ex mix aˈl jun ojtzqil weˈy, qalaˈ oˈkx nMaˈn, quˈn ayiˈn Tkˈwal. Ex mix aˈl jun ojtzqil te nMaˈn, qalaˈ oˈkqinxa. Ex alkye jun xjal waja tuˈn t‑xi nyekˈiˈn nMaˈn te, kxel nyekˈiˈn.

23 Xi meltzˈaj Jesús kyukˈa t‑xnaqˈtzbˈin, ex noq kyeku xi tqˈmaˈne kyjaluˈn: Kyˈiwlinqexix kyeˈ, ayiˈy, a n‑ok kykaˈyiˈn jotxjo, a loqiˈy nchi kaˈyin tiˈj. 24 Twutzxjo kxel nqˈmaˈn kyeˈy, qa ilaˈ qtzan yolil Tyol Dios, ex qa ilaˈ qtzan nmaq kawil kyibˈaj tnam kyajtaq tuˈn tok kykaˈyin a loqiˈy nchi kaˈyin tiˈj jaˈlin, me mina xkylonte. Ex kyajtaq tuˈn tok kybˈiˈn ajo nchi bˈiˈn tiˈj jaˈlin, ex ikyxjo mina xkybˈi, chiˈ.

Jun techil tuˈn Jesús tiˈjjo jun ichin bˈaˈn aj Samaria

25 Attaq jun xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil xi laqˈe yolil tkˈatz Jesús, me noq tuˈn tkubˈ tzˈaq tuˈn toj til tuˈn tyol. Xitzin tqanintz kyjaluˈn: Xnaqˈtzil, ¿Tiˈtzin weˈ tuˈn tkubˈ nbˈinchiˈn, tuˈn nkanbˈintejiˈy chwinqil te jun majx?

26 Xitzin ttzaqˈwin Jesús kyjaluˈn: ¿Titziˈn o kubˈ tzˈibˈit toj kawbˈil? ¿Titzin tetza nkux tuˈjin?

27 Atzin tej xnaqˈtzil xi ttzaqˈwin kyjaluˈn: Chixix te uˈjjo kyjaluˈn:
    Kˈuˈjlinkxix te tDios, a tAjaw Tkyaqil, tukˈa tkyaqil tanmiˈn, tukˈa tkyaqiljo tajbˈila, tukˈa tkyaqil tipiˈn ex tukˈa tkyaqil tnabˈla; exsin kˈuˈjlink te t‑xjalil tzeˈnkuxjo n‑ok tkˈuˈjlin te tibˈ.

28 Xitzin tqˈmaˈnl Jesús kyjaluˈn: Ikyxixpetzin toka, chi Jesúsjo. Qatzin ma bˈanttz tuˈn ikyjo, okpetzin ktenbˈil tchwinqiltza te jun majx, chiˈ.

29 Atzin tej xnaqˈtzil nya wen eˈle te te, tuˈn mix xkyeye tyolin tiˈj Jesús. Tuˈntziˈn, xi tqanin juntl majl kyjaluˈn: ¿Me altzin kye qe wetza nxjalil? chiˈ.

30 Xitzin ttzaqˈwin Jesús kyjaluˈn: Jun maj, at jun ichin tzajninxtaq toj tnam Jerusalén, ex tuˈntaq tpon kanin toj tnam Jericó. Tzuntaq nbˈet, tej tok tzyuˈn kyuˈn txqan ileqˈ. Noqx techx bˈaj bˈyoˈn, exsin el qˈiˈn jotxjo jniˈ qˈiˈntaq tuˈn exsin jniˈ t‑xbˈalin. Atzaj teˈ chˈixtaqx tel kyimj ichin anetziˈn, bˈeˈxsin i oq kyej ileqˈ. 31 Noqxla tzeˈn tten, n‑ikyˈtaqku jun pale tojjo bˈe anetziˈn. Atzaj teˈ tiwlej ichin tuˈn, a otaq kyˈixbˈe kyuˈn ileqˈ, liweyxix xi ttxalpin tibˈ ex mix kubˈ weˈyexix chˈin. 32 Ex at jun nmaq nimil tiˈj kynimbˈil aj Judiy ikyˈ tojjo bˈe anetziˈn. Me ex ikyxjo, bˈeˈx xi ttxalpin tibˈ ttxlaj bˈe, tej tiwlej ichin tuˈn, aj otaq bˈaj bˈyoˈn kyuˈn ileqˈ. 33 Ex attaq juntl ichin, a aj Samaria, jun kyxol xjal manyor ikyˈin kyuˈn aj Judiy, a tzuntaq nbˈet tojxjo bˈe anetziˈn. Ajo ichin anetziˈn, bˈeˈx tzaj chyoˈnx tanmin tiˈjjo xjal, a otaq kyˈixbˈe kyuˈn ileqˈ. 34 Ok laqˈe tkˈatzjo xjal kyˈixbˈine, jatz tiˈn t‑aseyt exsin vin te qˈanbˈil, exsin ok tentz suˈlte tiˈjileˈ jniˈ tkyˈixlbˈin xjal. Atzaj teˈ tbˈaj tsuˈn, ok tqˈoˈn bˈuˈẍ te potzbˈilte, exsin jax tqˈoˈntz tibˈajjo tchej. Xi tiˈn toj jun ja, jaˈ ntzaje qˈoˈn qkuẍbˈil, exsin axsa kubˈe tene kaˈyilte. 35 Tojtzin juntl qˈijltz, jatz tiˈn tej ichin aj Samaria kabˈe pwaq, exsin xi tqˈoˈntz teˈ tajawjo ja, jaˈ kuẍletaqjo yabˈ, exsin xi tqˈmaˈntz kyjaluˈn: Bˈaˈnx te kaˈyin tiˈjjo ichin lo, qatzin atl tetza pwaq xbˈaj tuˈn te kaˈybˈinte, we txi nchjoˈn weˈ, aj nmeltzˈaja.

36 Kutzintz jaˈlin, chi Jesús. ¿Altzin kye ichintz kyxoljo oxe, aku tzˈok tqˈoˈn te t‑xjaliljo ichin, aj kyˈixbˈe kyuˈn ileqˈ?

37 Atzin tej xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil xi tqˈmaˈn te Jesús kyjaluˈn: Aj tzaj chyoˈn tkˈuˈj tiˈj xjal, a otaq kyˈixbˈe.

Xitzin tqˈmaˈnl Jesús te kyjaluˈn: ¡Kuxsin txiˈtza! exsin bˈinchinkutza tzeˈn oke tuˈn xjal, a tzaj chyoˈn tkˈuˈj tiˈjjo juntl.

Tej tpon Jesús tja Mart ex Mariy

38 Atzin te Jesús bˈeˈx xi tiˈnl teˈ tbˈe, exsin pon kanin toj jun kojbˈil, jaˈ najletaq jun qya, Mart tbˈi. Kˈamle Jesús tojjo ja anetziˈn. 39 Me atzin te Mart, attaq jun teˈ ttziky, Mariy tbˈi. Bˈeˈx kubˈ qe te Mariy t‑xe tqan Jesús, bˈilte jniˈ Tyol. 40 Atzin te Mart nim jaw labˈte teˈ, quˈn tuˈn nimxtaq taqˈin at. Tuˈntziˈn, xi laqˈe tkˈatz Jesús, exsin xi tqˈmaˈntz kyjaluˈn: Taa, ¿Ntiˈxsin chˈin npon tbˈisa, tuˈn njunalxa ma chin kyij tqˈoˈn ntzikya tiˈjjo txqan aqˈuntl lo? ¡Qˈmanx chˈin te, tuˈn tmojin wukˈiy!

41 Me atzin te Jesús xi ttzaqˈwin kyjaluˈn: Ay, Mart, ¿Man jaw bˈisin te, ex man jaw bˈajxte tkˈuˈj tuˈn ma nintzx taqˈin? 42 ¿Me tiqunil? Quˈn junchˈinte ilxix tiˈj tuˈn tkubˈ bˈinchit. Atzin nkubˈ tbˈinchin Mariy, atzin te ilxix tiˈjjo tuˈn tkubˈ bˈinchit, quˈn mix aˈlx jun aˈla k‑elil qˈinte te.

T‑xnaqˈtzbˈil Jesús tiˈjjo qnaˈj Dios(C)

11  Jun maj, nnaˈntaq Jesús Dios. Atzaj teˈ tbˈaj naˈn Dios, at jun t‑xnaqˈtzbˈin xi qˈmante te kyjaluˈn: Taa, qo t‑xnaqˈtzintza tuˈn tbˈant qnaˈn Diosa, ikyjo tzeˈnku oke tuˈn Juan, tej kyxi t‑xnaqˈtzin jniˈ t‑xnaqˈtzbˈin.

Chi Jesúsjo kyjaluˈn: Ajtzin kyok ten kyeˈ naˈl Dios, chichkujiˈy kyjaluˈn:
    Ay qMan Dios, noqit tzˈel kynikyˈxjal qa xjanxixjo tbˈiy.
    Noqit kuˈtzjo Tkawbˈila tzaluˈn twutz txˈotxˈ.
    Qˈontzjiy qwaˈy nimxix te qˈij jaˈlin.
    Ex najsinkujiy qila,
ikyxjo tzeˈnku qeˈ, nkubˈ qnajsiˈn kyilxjal, a nchi bˈinchin mibˈin qiˈja.
    Mi ttziyiy tuˈn qkubˈ tzˈaqa toj jun joybˈil, aj ttzaj qiˈja.

Ex xi tqˈmaˈnl Jesús kyjaluˈn: Qqˈaknajtzin kyjaluˈn: Atit jun kyeˈ, at jun tukˈa pon kanin nikyˈjin aqˈwil, exsintla xi tqˈmaˈntz kyjaluˈn: Ay wukˈa, qˈontzin oxe tal wabˈj ntxˈexa, noq tuˈn at jun weˈ wukˈa tzajnin toj tbˈe, ex luˈ ma kanin njaˈy. Me ntiˈx chˈin weˈ at we, a tuˈn t‑xi nqˈoˈn te.

Bˈalaqa a xjal, a tokx tuja, ktzajil tqˈmaˈn: Mitzin chin tyajiy nej. Ma jpet weˈ nja, ex loqo qeˈ ma qo kux kẍe kyukˈa qalaˈ. Me bˈaˈpetziˈn, nlay chin jaw weˈks weˈ qˈolte chˈin tiˈ tey. Kxel nqˈmaˈn kyeˈy, exla qa mi xjaw weˈks, noq tuˈn kyukˈa kyibˈ, me noq tuˈn tzunxix nlabˈte wen, kjawil weˈks qˈolte noq alkye ntqanin.

Tuˈnpetziˈn, kxel nqˈmaˈn kyeˈy: Kyqaninxa, ex ktzajil tqˈoˈn Dios; kyjyoma t‑xilin tajbˈil qMan, ex knetil kyuˈn; kyqˈolbˈinxa toj kynaˈj Diosa, ex ktzajil ttzaqˈwin kyeˈy. 10 Quˈn alkye nqanin jun tiˈ, ok kˈmetil tuˈn; ex alkye njyoˈnxix, ok knetil tuˈn; ex alkye nqˈolbˈin, ex ok ktzajil tzaqˈwin.

11 ¿Ma attzin jun kyeˈ, a ayiˈy manbˈajqiˈy, aku txi qˈonte jun kan te jun kykˈwala, aj ttzaj tqanin jun tchiˈ kyiẍ? ¿Mo akupela txi tqˈoˈn jun manbˈaj abˈj te jun tkˈwal, aj qa ma tzaj tqanin kˈwal jun twa pan? 12 ¿Mo qa aku txi tqˈoˈn jun sichil, qa ma tzaj tqanin jun tchiˈ jos? ¡Nlayla! chi Jesúsjo. 13 Noqpe oˈkx kyejiˈy tbˈanilxix kyaj te kykˈwala, exla qa nya wenqiˈy. ¿Yajtzin te Diostz, a at toj kyaˈj? ¿Ma nlaypetzila tzaj tqˈoˈn teˈ Xewbˈaj Xjan qe, qa ma txi qqanin te?

¿Jaˈn tzaje tipin Jesús tuˈn kyetz tlajoˈn taqˈnil tajaw il toj kyanminxjal?(D)

14 Attaq jun xjal, minataql nbˈant tyolin, tuˈn otaq tzˈokx jun taqˈnil tajaw il toj tanmin. Me atzaj teˈ tetz qˈiˈn toj tanmin tuˈn Jesús, bˈeˈx bˈantl tej xjal tyolin. Tuˈnpetziˈn, nimx i jaw kaˈylajxjal tuˈn ikyjo. 15 Me iteˈ junjun xjal i qˈmante kyjaluˈn: Nchi etz teˈ xjal taqˈnil tajaw il tuˈn, quˈn tuˈn a te Beelzebú, a tajaw il, o txi qˈonte tipin, chi chi xjaljo tiˈj Jesús.

16 Me iteˈl txqantl xjal xi kyqanin te Jesús, tuˈn tkubˈ tbˈinchin jun yekˈbˈil tipin toj kyaˈj. Xi kyqanin ikyjo, quˈn kyajtaqjo xjal tuˈn tel kynikyˈ te, a qa antza tzajniˈn tipin Jesús toj kyaˈj mo minaj. 17 Me bˈiˈntaq te Jesús tuˈn, tiˈtaqjo nkybˈisin xjal. Tuˈntziˈn, xi tqˈmaˈn kye kyjaluˈn: Qa paˈn kytenxjal toj jun nim tnam, ex qa kyajqˈoj kyibˈ, noqx aku chi kubˈ naj tuˈn qˈoj. Ex ikyxjo toj jun ja xjal; qa kyajqˈoj kyibˈ, nlay chi el wen. 18 Ikytzin taˈye te satanásjo, a tajaw il. Qa ma tzˈetz tlajoˈn tibˈ tuˈnx tibˈx kyoj kyanminxjal, paˈnla ttentz tiˈjx, ex atzin tkawbˈil nlay chˈiy. ¿Ma man kubˈ numjjo tipintz? Nxi nqˈmaˈn weˈ ikyjo, quˈn loqiˈy nchi yolin kyxoliliˈy aj qa noq tuˈn tipin Beelzebú, a tajaw il, nchi etz nlajonjiˈy taqˈnil. ¿Ma akutzin tzˈok meltzˈaj tajaw iltz kyiˈjxjo taqˈnil? 19 Ex noqit ikyjo tzeˈnku nkyqˈmaˈn, qa tuˈn tipin Beelzebú nchi etza taqˈnil tajaw il toj kyanminxjal wuˈn, ¿Yajqetzin kyeˈ, a lipcheqek kyiˈja? ¿Ankye kye tzaj qˈoˈnte kyipin tuˈn tetz kylajoˈn taqˈnil tajaw il toj kyanminxjal, qa nya ax Dios? Tuˈnpetziˈn, ayexjo kyukˈiy kchi qˈmalte qa nya toj tumil kyyola tiˈjjo lo. 20 Me metziˈn, qa a te Dios ntzaj qˈonte weˈ wipin, tuˈn kyetzjo taqˈnil tajaw il wuˈn toj kyanmin xjal, tzˈelkutzin kynikyˈtza te, a qa ma tzuljo Tkawbˈil Dios kyxola.

21 Qa at jun xjal nimxix tipin, a at kxbˈil te kolbˈilte kywutz ileqˈ, exsin tzunxix nxqˈuqintz tiˈj tja, nlay tzˈex qˈiˈn a at toj, ex ntiˈxla aku bˈajte. 22 Me tzulittzin juntl xjal, a nimxixtl tipin tzeˈnku tnejil, bˈeˈx aku kubˈ tuˈnljo xjal anetziˈn. Bˈeˈx aku chi el qˈiˈn jniˈ qˈuqle tkˈuˈj tiˈj te kolbˈil tibˈ, ex a xjal anetziˈn kqˈmalte tzeˈn aku chi oke jniˈ at toj tja.

23 Ankye jun xjal nya taj tuˈn tqˈoˈn te tibˈ wukˈiy, nqˈojin wiˈja. Ex ankye jun xjal mi n‑onin wukˈiy tuˈn tel kynikyˈxjal tiˈj Kolbˈil, noq nbˈaj tchitin, tzeˈnku jun aqˈnil kyˈaj, a tkyˈeˈ tuˈn tmojin tuˈn tjaw chmet twutz awal.

T‑xnaqˈtzbˈil Jesús tiˈj, tiˈ kbˈajil kyiˈjxjal, a nya nimil(E)

24 Aj tetz jun taqˈnil tajaw il toj tanmin jun xjal, a nya nimil, bˈeˈx nxiku jyolte tojjo tzqij txˈotxˈ, jaˈ tuˈn ttene. Exsin qa mi xjyet tuˈn, kˈwel t‑ximin: Kchin meltzˈajil weˈ juntl majl tojjo njaˈy, jaˈ ẍin etziy. 25 Ex ajtzin tkanin juntl majl tkˈatzjo xjal, knetiljo xjal tuˈn, tzeˈnku jun ja, a ntiˈ at toj, ex chebˈe misoˈn, ex nikˈuˈnxix wen. 26 Bˈeˈxsin k‑okixtz toj tanmin xjal, me nya tjunalx jaˈlin; qalaˈ kyukˈa wuql tukˈa xininqexix toj il tzeˈnku a. Ex kykyaqilx chi najal toj tanminjo xjal jaˈlin. Atzaj xjal noqx kyja kxeˈlix toj il tzeˈnkuˈ ttentaq te tnejil.

Ajo qtzaljbˈil, a twutzxix

27 Tzuntaq nyolin Jesús ikyjo, tej tjaw ẍchˈin jun qya kyxolxjal. Chiˈ kyjaluˈn: ¡Kyˈiwlinxix teˈ qya, a xkubˈ alintiy ex xjaw chˈiysintiy!

28 Xitzin ttzaqˈwin Jesús kyjaluˈn: Ikypen teˈ, me nimxixtl teˈ tkyˈiwbˈil qMan kyibˈajjo a nkubˈ kybˈiˈn Tyol Dios, exsin nkubˈ kynimin, chiˈ.

Tej t‑xi kyqanin aj il jun techil tipin Jesús(F)

29 Me ayetzin kyeˈ xjal, tzuntaq nchmet‑xi kyeˈ kybˈaj tiˈjile Jesús. Ex ante Jesús ok ten qˈmalte kyjaluˈn: Ayetzin xjal kyojjo tqˈijil jaˈlin, manyor aj ilqe. Nkyqanin jun techil wipiˈn, me mi txi nyekˈiˈn jun techil, qalaˈ oˈkx jun techil tzeˈnku te Jonás. 30 Quˈn ikytziˈn te Jonás ok teˈ te jun yekˈbˈil kyxol xjal te Nínive, ex ikyx wejiˈy, a Tkˈwal Ichin, ok kchin okila te jun yekˈbˈil kyeˈ xjal tojjo tqˈijil jaˈlin.

31 Toj tqˈijil paˈbˈin, ok kchi okil tkyaqil xjal atxix t‑xe tnejil toj paˈbˈin twutz Dios, junx kyukˈa ayeˈ loqe nchi anqˈin kyojjo tqˈijil jaˈlin. Ok kjawil weˈksjo qya, a nmaq kawil tzajnin te najchaq te twutz txˈotxˈ, tuˈn kykubˈ tzˈaqxjal toj kyil tuˈn, ayeˈ iteˈ kyojjo qˈij jaˈlin. Quˈn ajo qya anetziˈn bˈeˈx xiˈ bˈilte tnabˈlxix qtzan Salomón. Me ajo t‑xilin nabˈl wiˈja jaˈlin, nimxixtl toklin tzeˈnku te Salomón. 32 Ex ikyqex kyeˈ xjal toj tnam Nínive kyojjo qˈij te Jonás kchi jawil weˈks toj tqˈijil paˈbˈin, aj kyokxjal toj xjelbˈil twutz Dios, ayeˈ iteˈ kyojjo qˈij jaˈlin, tuˈn kykubˈ tzˈaq toj kyil kyuˈn. Quˈn ayetzinxjal toj Nínive bˈeˈx ajtz tiˈj kyanmin, tej t‑xi tqˈmaˈn Jonás Tbˈanil Tqanil Dios kye. Ex ajo Tbˈanil Tqanil wiˈja jaˈlin nimxixtl toklin tzeˈnku toj tqˈijil Jonás.

T‑xnaqˈtzbˈil Jesús tiˈjjo tuˈn qkaˈyin te qibˈ tiˈj tkyaqil nya wen(G)

33 Xi tqˈmaˈnl Jesús kyjaluˈn: Mix aˈl jun xjal aku tzˈok txqonte jun tzaj, exsin bˈeˈx kxel tewiˈntz, mo tuˈn tkuˈx tjaqˈ jun kax; qalaˈ tuˈn tkubˈ qˈoyit jawnin twiˈ jun xtankoˈl, tuˈntzin tspikyˈbˈajtz tkyaqil toj ja. 34 Ajo kywutza tzeˈnku jun tzaj te kyxmilila ex te kyanmiˈn. Qa wen kywutza, at spikyˈin toj kyanmiˈn tuˈn tel kynikyˈa tiˈj tkyaqiljo wen. Me qatzin ma txi kyqˈoˈn ambˈil te kywutza noq tuˈn tkaˈyin tiˈjjo nya wen, ex ikyx ok k‑okil kyanmiˈn te nya wen, ex toj qxopin. 35 Kykaˈyinktzin kyibˈa tuˈn mi qe kykˈuˈja tiˈj jun kyanmiˈn nya wen, quˈn kchi kˈwel sbˈuˈn tuˈn, tuˈn kyxi tiˈn toj manyor qxopin. 36 Qatzin toj spikyˈin taˈye kyximbˈitza exsin tkyaqiljo kychwinqila, ex ntiˈ chˈin qxopin toj; okpen k‑elil kynikyˈtza tiˈj tkyaqiljo nya wen, tzeˈnku tuˈn kybˈeta toj jun tqan tzaj.

Tej tyolin Jesús kyiˈj Parisey ex xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil(H)

37 Atzaj teˈ tkubˈ qen Jesús tuˈn tyolin, bˈeˈx xi txkoˈn waˈl tuˈn jun Parisey. Atzaj teˈ tkanin tzma tja Parisey, okxsintz tuja, exsin ok qetz waˈl tiˈj meẍ. 38 Me atzin tej Parisey noqx jaw kaˈylaj teˈ, quˈn tuˈn mix i ele ttxjoˈn te Jesús tqˈobˈ, tzeˈnku nbˈanttaq kyuˈn, teˈ tok ten waˈl. 39 Xitzin tqˈmaˈn qAjaw te kyjaluˈn: Atzin kyeˈ, a ayiˈy Parisey, tbˈanilx kykaˈyajtza kywutzxjal, tzeˈnku jun vas ex jun laq manyor txjonx tiˈj, me atzin tojxi, manyor tzuˈjx. Ikytzin kyejiˈy toj kyanmiˈn; nojnin iteˈya tuˈn nknet kyuˈn tuˈn kyelqˈbˈiˈn, ex tuˈn kybˈinchbˈiˈn nya bˈaˈn. 40 ¡Ntiˈ kynabˈla! ¿Ma miˈtzin bˈiˈn kyuˈn, qa ikyqejiˈy tzeˈnku jun vas? Il tiˈj tuˈn tel txjetjo tojxi tzeˈnkuxjo tiˈjxi. Junchˈin tumil at, quˈn junchˈinte xkubˈ bˈinchin teˈ a qˈanchaˈl, exsin nya qˈanchaˈl, ex kykabˈil il tiˈj tuˈn tel txjet. 41 Tuˈnpetziˈn, tnejilxix, kyqˈonxsinjiˈy oyaj te mojbˈil tukˈa jun kyanmiˈn txjonxix, ex noq tuˈn ikyjo, tkyaqilx kychwinqila ok k‑elil saqix.

42 Bˈisbˈajilxla kyeˈy, ayiˈy Parisey. Quˈn nxi kyqˈoˈn twutz Dios tlajajin tnej tal menta, tal rud ex tkyaqil wiq itzaj, tzeˈnkuxjo ntqˈmaˈn toj ojtxe kawbˈil. Me mi nxi kyqˈoˈn ambˈil tiˈjjo xnaqˈtzbˈil, a nimxixtl toklin toj kawbˈil: A tuˈn kynajaˈn tzˈaqle, ex tukˈa tqˈaqˈbˈil kykˈuˈja tiˈj Dios. Atzin tuˈn tbˈantjo kyuˈn, ex tuˈn mi kyij kytzapinjiˈy txqantl.

43 Bˈisbˈajilxla kyeˈy, ayiˈy Parisey. Quˈn oˈkx kyajiˈy tuˈn kykubˈ qeˈy kyibˈajjo meẍ tbˈanilqex wen, aj kyxiˈy toj muˈẍ ja te naˈbˈl Dios. Ex kyaj tuˈn kyqˈolbˈinxjal kyeˈy tukˈa kymutxbˈil kyibˈ kyojile bˈe.

44 Bˈisbˈajilxla kyeˈy, ayiˈy Parisey. Quˈn aye xjal mi naˈn kyuˈn tiˈjjo kyanmiˈn, a nya wen. Quˈn ikyqexixjiˈy tzeˈnqeku kyjulil kyimnin, a nya qˈanchaˈlqe, a tzunx nchi bˈetjexjal kyibˈaj. Me mina n‑el kynikyˈ te, quˈn tuˈn nya qˈanchaˈlqe.

45 At jun te xnaqˈtzil tiˈj kawbˈil, xi tzaqˈwinte Jesús. Chiˈ kyjaluˈn: Xnaqˈtzil, ex majqox qeˈ ma qo ok tyisoˈn, chiˈ.

46 Me atzin te Jesús xi ttzaqˈwin kyjaluˈn: Ex bˈisbˈajilxla kyeˈy, a ayiˈy xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil, quˈn nxi kyqˈoˈn nimku nukˈbˈil, a kujxix wen, kyibˈajxjal, nyakuj jun iqtz, a nlay kyˈisje kyuˈn. Ex ayenajtzin kyetza, nipe jun tal twiˈ kyqˈobˈa n‑ok aqˈle tiˈjjo iqtz anetziˈn.

47 Ex bˈisbˈajilxla kyeˈy, a tuˈn njaw kybˈinchinljiˈy kyja kyimnin, a yolil Tyol Dios, aye i kˈmonte Tyol ojtxe. ¿Ma nyatzin ayexjo ojtxe kychmaˈn i kubˈ bˈyonkye? 48 Tuˈnpetziˈn, ikyx kyximjiˈy, ex ikyx kyaqˈnbˈinjiˈy tzeˈnqe bˈyol xjal ojtxe, quˈn aye kychmaˈn i kubˈ bˈyoˈnkye, ex ayetzinl kyetza njaw kybˈinchiˈn kyja te jun nabˈlkye.

49 Tuˈnpetziˈn, bˈeˈx tqˈma te Dios, a nimx t‑xilin tnabˈl. Chiˈ kyjaluˈn: Ok kchi xel nchqˈoˈn weˈ nyolila exqetziˈn nxnaqˈtzbˈiˈn. Me iteˈ junjun kye kchi kˈwel bˈyoˈn, ex iteˈ junjuntl ok ktzyetil kylajche. 50 Me ayetzin kyeˈ xjal, a loqe nchi anqˈin jaˈlin, ok kˈwel tzˈaq tkawbˈil Dios kujxix kyibˈaj tuˈn tpaj kychkyˈeljo jniˈ yolil Tyol Dios ojtxe, atxix t‑xe tnejil, 51 tzeˈnku qtzan Abel ex qtzan Zakariy, a kubˈ bˈyoˈn tojx tnejil ja te naˈbˈl Dios ex twutz t‑altar.

Tuˈnpetziˈn, kxel nqˈmaˈn kyeˈy, aj qa kchi okila toj paˈbˈin twutz Dios tiˈj kykyimliˈn qtzan xjal lo, ktzajil tqˈoˈn Dios kujxix tkawbˈil kyibˈaja te chojbˈil, a ayiˈy iteˈ tojjo tqˈijil jaˈlin.

52 Ex bˈisbˈajilxla kyeˈy, a ayiˈy xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil, tuˈn a ma kubˈ kyetzinjiˈy tumiljo tzeˈn tuˈn tela kynikyˈxjal tiˈj Dios. Me majqexpe kyeˈ, mi n‑el kynikyˈ te tumil, ex nchi ok kymeqoˈnjiˈy txqantl, a kyaj tuˈn tel kynikyˈ tiˈj Dios.

53 Atzaj teˈ tbˈaj tqˈmaˈn Jesúsjo jniˈ yol lo, ayetzaj jniˈ xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil exqetziˈn Parisey nimx kyqˈoj tzaj. Tuˈntziˈn, bˈeˈx i ok ten qanilte noq tiˈchaqku tiˈ, 54 quˈn kyajtaqjo xjal anetziˈn, tuˈn tkubˈ tzˈaq Jesús kyuˈn toj til kyuˈnxjo tyol.

Mi qo xmiletzˈin

12  Kyojjo qˈij anetziˈn, jaw kychmoˈn jun jteˈ milxla xjalla, noqx jaw kylimoˈn kyibˈ, junjun tukˈa juntl. Ex ok ten Jesús yolil kyeˈ t‑xnaqˈtzbˈin. Chiˈ kyjaluˈn: Kyklom kyeˈ kyibˈ teˈ kytxˈamil xjal Parisey, a kyxmiletzˈil, a chebˈe n‑el lemimin kyiˈja. Quˈn ntiˈ jun tiˈ toj ewajil taˈye, a nlay tzˈel tqanil. Ex ntiˈ jun tiˈ ewin taˈye, a nlay tzˈetz toj qˈanchaˈl. Tuˈnpetziˈn, jotxjo kyeˈ, a o bˈaj kyqˈmaˈn toj ewajil, ok kbˈijtajil teˈ toj tqan qˈijil. Ex jotxjo, a o bˈaj kyjaskˈiˈn tuja, exsin ewinnaj taˈye kyuˈn, ok ktzajil ẍchˈiˈn teˈ tzmax toj twiˈ ja, tuˈn tbˈijte kyuˈnxjal.

T‑xnaqˈtzbˈil Jesús tiˈj alqe tuˈn qxobˈa(I)

Tuˈnpetziˈn, nxi nqˈmaˈn kyeˈy, ayiˈy wukˈa, tuˈn mina chi tzaj xobˈa kyeˈ xjal, a aku chi kubˈ bˈyoˈn kyuˈn. Quˈn ntiˈl aku bˈant kyuˈn, aj tkyimjo kyxmilila. Me ok kxel nqˈmaˈn weˈ kyeˈy, alqe tuˈn kytzaja xobˈiˈy. Chi xobˈtziˈn teˈ, a at toklin tuˈn kykyimxjal tuˈn, ex at toklin tuˈn kyxi qˈoˈnxjal tuˈn toj qˈaqˈ te jun majx, aj tkyimjo kyxmilil. Twutzx te, antza chi xobˈa kyeˈ.

Kanqetzin kyeˈ tal pichˈ. ¿Ma nyatzin jweˈ kyeˈ tal kybˈaj nkˈayajtz tuˈn kabˈe tal pwaq? Me iˈchaqx nya tal wiˈyilqetz, mix aˈlx junte n‑el naj toj tkˈuˈj qMan Dios. ¿Yajtziljo kyetza? Majqexpeˈ jniˈ tsmal kywiˈy ajlaˈnqemile tuˈn Dios. Tuˈnpetziˈn, mina chi tzaj xobˈ kyeˈ, quˈn tuˈn nimxixtl kyeˈ kyoklin kywutzjo txqan tal pichˈ.

Mi kubˈ qewin Jesús kywutzxjal(J)

Kxel nqˈmaˈn kyeˈy jaˈlin, chi Jesúsjo, ankye te mi kubˈ tewin kywutzxjal, qa nimil wiˈja, a ayiˈn Tkˈwal Ichin, ex ikyx wejiˈy mi kubˈ wewiˈn twutz t‑angel nMaˈn, a at toj kyaˈj. Me anteˈ kˈwel ewinte kywutzxjal qa ojtzqiˈnqiˈn tuˈn, ex ikyx wejiˈy, kˈwel wewiˈn twutz t‑angel nMaˈn, a at toj kyaˈj.

10 Ex qa at jun xjal xjaw yolbˈin wiˈja, a ayiˈn Tkˈwal Ichin, okpe kˈwel najsin teˈ til tuˈn Dios, qa ma tzˈajtz tiˈj tanmin tiˈjjo til. Me anteˈ, a k‑elil ikyˈin te Xewbˈaj Xjan, nlayxpen kubˈ najsit teˈ til.

11 Mina chi jaw bˈisiˈn, aj kyxi qˈiˈn tojjo muˈẍ ja te kynabˈl Judiy Dios, mo kywutzjo muchˈ kawil mo kywutzjo nmaq kawil. Ex mi chi jaw luˈliˈn tiˈj tiˈ yol tuˈn t‑xi kyqˈmaˈn te kolbˈil kyeˈy. 12 Quˈn aj tpon kaniˈn ambˈil, a jaˈ tuˈn kyyoliniy, ate Xewbˈaj Xjan ok ktzajil qˈmante kyeˈy tiˈ tuˈn t‑xi kyqˈmaˈn.

T‑xnaqˈtzbˈil Jesús tuˈn qkaˈyin te qibˈ tiˈj qqˈinimil

13 At junte xjal kyxoljo xjal, xi qˈmante te Jesús kyjaluˈn: Xnaqˈtzil, qˈmanxa te ntzikya tuˈn ttzaj tyekˈin alkye weˈ wetzbˈil, a at wokliˈn tiˈj, tiˈjjo tqˈinimil qtzan ntatiy.

14 Xitzin ttzaqˈwin Jesús kyjaluˈn: Ay wukˈa, ¿Ankye weˈ ma tzˈok qˈonwe te kawil kyxola, tuˈn tkubˈ npaˈnjiˈy, a at kyeˈy?

15 Ex xi tqˈmaˈnl kyjaluˈn: Kykaˈyink kyibˈa; mi pon kyeˈ kykˈuˈj tiˈj qˈinimil, quˈn nya tzmaxi ktenbˈil kyejiˈy kychwinqil, qa ma ten kyqˈinimila.

16 Ex kubˈ tyolin Jesús jun techil kye. Chiˈ kyjaluˈn: Attaq jun xjal qˈinin; nimxjo twutz tawal ttxˈotxˈ chmet. 17 Oktzin ten qˈinintz ximil: ¿Tzeˈntzin k‑okile wuˈn jaˈlin? Quˈn mix jaˈ tuˈn tokxi nkˈuˈnjiˈy twutz wawala, chiˈ. 18 Ex kubˈ t‑ximinl kyjaluˈn: Ma tzul toj nnabˈla tiˈ tuˈn tkubˈ nbˈinchiˈn, chiˈ. Ok chi kˈwel nxitinjiˈy jniˈ ntxˈutxˈa, exsin ma tijqe chˈintl kchi kˈwel nbˈinchiˈn, tuˈntzintla kykux bˈajjo jniˈxjo kywutz wawala kyoj, exsin jotxjo jniˈ at weˈy. 19 Ex kxel nqˈmaˈn te wanmiˈn kyjaluˈn: Ay qˈaye, nimx te tiˈ ma kˈuˈyit te, te nimku abˈqˈe. Atziˈn jaˈlin, kuxsin tzˈajlantza, kuxsin waˈntza, kuxsin txˈuˈjte chˈintza ex kuxsin tzalajtza. 20 Me atzin te Dios tzaj tqˈmaˈn tej qˈinin kyjaluˈn: Ay ntiˈ tnabˈla, texjo qnikyˈin lo, ok kkyimila. ¿Anqe kyjele tqˈonejiy a ma bˈaj kˈuˈyit tuˈn? 21 Ikytzin tchwinqil jun qˈinin, a noqx n‑ok ten chmol txqan tqˈinimil noqx te teku; me toj tanmin twutz Dios, manyor tal yajx.

Nchi ok tkaˈyinte Dios tkˈwal(K)

22 Tbˈajlinxiˈ ikyjo, tej t‑xi tqˈmaˈnl Jesús kye t‑xnaqˈtzbˈin, chiˈ kyjaluˈn: Kxel nqˈmaˈn kyeˈy: Mina chi jaw melj kyeˈ tiˈjjo wabˈj, a tuˈn t‑xi kywaˈn, ex mina chi jaw melja tiˈjjo kyxbˈaliˈn tuˈn tok. 23 ¿Ma nya nimxixtl toklin kychwinqila tzeˈnkuˈ wabˈj, exsin nyapela nimxixtl teˈ kyxmilila tajbˈin tzeˈnkuˈ kyxbˈaliˈn? 24 Kykaˈyinktzin kyejiˈy kychwinqil joj: Mina nchi awan, ex mina nchi chmon twutz kyawal. Ntiˈ jun kykˈubˈl te tkubˈil kywa, ex ntiˈ jun kytxˈutxˈ. Me ate Dios nxi qˈonte kywa. ¿Yajtziljo kyetza? ¿Ma nyapela nimxtl kyeˈ kyoklin kywutzjo jniˈ joj? 25 Quˈn mixpetzin tuˈn chi ja meljtza, ¿Ma akutzin txi nimix toj kychwinqila nipela jun qˈij? 26 Qatzin nlay bˈant tuˈn t‑xi laqˈe chˈintljo kychwinqila kyuˈn, ¿Tiˈtzin quˈniltz nchi jaw melja, tuˈn tbˈantjo a txqantl kyuˈn?

27 Kykaˈyinktziˈn tzeˈn nchi chˈiyeˈ jniˈ t‑xmakil kˈul. Mina nchi aqˈnin ex mina nchi chubˈin. Me kxel nqˈmaˈn kyeˈy, qa a qtzan nmaq kawil Salomón ojtxe, tukˈa tkyaqil tqˈinimil, s‑ok tktxuˈn tibˈ tukˈa t‑xbˈalin tbˈanilx wen; me mix kanine tqoptzˈajiyil t‑xbˈalin, tzeˈn kaˈyiˈn jun tal t‑xmakil kˈul. 28 Qatzin qa nchi ok tktxuˈn Diostzjo tal t‑xmakil kˈul ikyjo, a loqe tzunx nchi milinx toj kojbˈil jaˈlin, me meljo nchiˈj, bˈeˈx kchi kˈwel bˈolj tuˈn qˈaqˈ; ¿Yajxsila kyetza? ¿Nyapela kchi okil ktxuˈn kyeˈ tuˈn Dios? Quˈn qa noq oˈkxtza nchi bˈisiniy tiˈjjo tkyaqiljo lo, atzin nyekˈine qa noq tal chˈin kynimbˈila.

29 Tuˈnpetziˈn, mina chi jaw melj kyeˈ noq tiˈjjo tiˈ tuˈn t‑xi kywaˈn, ex noq tiˈjjo tiˈ tuˈn t‑xi kykˈwaˈn. 30 Quˈn ayetzin kyeˈ txqantl xjal, a nya nimil, toj tkyaqil twutz txˈotxˈ, nimx nchi jaw melj kyeˈ tiˈj tkyaqiljo lo. Me metziˈn kyetza, at jun kyeˈ kyMan, a ojtzqiˈn tuˈn alkye atx taj kyeˈy. 31 Kyjyomtziˈn Tkawbˈil qMan Dios, ex ok ktzajil tqˈoˈn tkyaqiljo at tajbˈin kyeˈy.

A qqˈinimil toj kyaˈj(L)

32 Mina chi tzaj xobˈa. Nchin kaˈyin kyiˈja, quˈn tal nritqiˈy, a nya ilaˈ tal kybˈaja. Me noq tuˈnjo twenil Manbˈaj, a at toj kyaˈj, nimx ntzalaj tuˈn t‑xi tqˈoˈn kyokliˈn tojjo Tkawbˈil. 33 Kykˈayinxjiˈy tkyaqil at kyeˈy, ex kyqˈonxa kyeˈ jniˈ yaj. Ikytziˈn kchmetila kyqˈinimiljiˈy twutz Dios toj kyaˈj, a nlay bˈaj. Tzˈok tilil kyuˈn tuˈn tkubˈ kybˈinchinjiˈy a taj Dios tzaluˈn twutz txˈotxˈ, quˈn atzin k‑okiljo te kyqˈinimila, a kˈwel tkˈuˈn Dios toj kyaˈj, a jaˈ nlay tzˈokxi ileqˈ elqˈil, ex nlay bˈajjo qˈinimil anetziˈn tuˈn pokˈ. 34 Quˈn jaˈ taˈyex kyqˈinimila, axsa kxel lipeye kyanmiˈn.

Tok tilil quˈn tuˈn qayoˈn tulil qAjaw

35 Kybˈinchimtzin kyibˈtza, ex kyktxunktzin kyibˈtza, ex tukˈa kytzaja nkˈant wen. 36 Chi oka tzeˈnqekuˈ taqˈnil jun xjal, a loqe nchi ayon tuˈn toktz jqetjo tjpel ja, aj tmeltzˈajjo tajaw aqˈuntl toj jun mejebˈlin. Jun paqx k‑okitz jqon ja te, noq aj tok twokˈchin. 37 Jun tzaljbˈilx teˈ kyeˈ taqˈniljo xjal, aj qa itzˈqe, ex qa nchi ayon, aj tpoˈn tajaw aqˈuntl. Kxel nkujsin kyeˈy, aj qa bˈeˈx aku txi qˈmaˈn kyeˈ tal aqˈnil anetziˈn tuˈn tajaw aqˈuntl, tuˈn kyok qe waˈl tiˈj meẍ, ex axla tajaw aqˈuntl aku txi sipinte kywa.

38 Jun tzaljbˈilx te kyeˈ aqˈnil, a qa itzˈqe aj kyel jyet tuˈn tajaw aqˈuntl, jniˈchaqxla ortz kanin, exla qa nikyˈjin aqˈwil mo chˈixtaq qsqixj. 39 Ex bˈinkuxjo lo kyuˈn, chi Jesúsjo: A noqit bˈiˈn te tajaw ja tuˈn, jniˈxix or kanin ileqˈ elqˈil toj tja, akula kubˈ ten xqˈuqilte, ex nlayla ttziye tuˈn tetz elqˈin toj tja. 40 Ikytziˈn kyetza jaˈlin, kyxqˈuqinkutzin kyetza kyibˈ, quˈn noqx kynabˈinkuxa aj wula ayiˈn, a Tkˈwal Ichin.

Jun techil tuˈn Jesús tiˈj jun aqˈnil wen ex tiˈj juntl, a nya wen(M)

41 Xitzin tqanin Pegr kyjaluˈn: Taa, ¿Ma noqtzin qeˈy ma tzaj tqˈmanejiy techil lo, mo te tkyaqilxj?

42 Chitzin Jesúsjo, a tAjaw Tkyaqil, kyjaluˈn: ¿Ankye te kaˈyil aqˈuntl, a qˈuqle tkˈuˈj tajaw aqˈuntl tiˈj, quˈn tuˈn njapin bˈajxix taqˈin? ¿Nyapela atz kyjel qˈoˈn nejinel kyibˈajjo txqantl aqˈnil, tuˈn t‑xi qˈoyit kywa toj tumilxix? 43 Nim tzaljbˈilx teˈ aqˈnil te, a qa tzun nbˈinchin tukˈa tumil, aj tel jyet tuˈn tajaw aqˈuntl. 44 Twutzxix kxel nqˈmaˈn kyeˈy, chi Jesúsjo, kxel tqˈoˈn tajaw ja toklin te nejinel tibˈaj tkyaqiljo at te. 45 Metzin qa ajo aqˈnil ma tzˈok te nya wen, xkubˈ t‑ximin toj tanmin: Yajla tzul te tajaw ja, qa chiˈ, ex k‑okil ten yisol kyeˈ txqantl aqˈnil, ayeˈ ichin ex qya, exsin qa bˈeˈx s‑ok tentz waˈl ex kˈwal ex majxpe k‑okil ten txˈujtil. 46 Exsin noqx tnabˈinkuxtz, aj tul kaniˈn tajaw aqˈuntl, quˈn tuˈn ntiˈtaqx chˈin bˈiˈn tuˈn, tiˈ qˈijil ex jniˈtaq or tuˈn tul. Tuˈnpetziˈn, bˈeˈx kˈwel kawin kujxix, ex bˈeˈx kxel xoˈn te jun majx junx kyukˈa xjal aj il, a mibˈin chi nimin.

47 Atzin tej aqˈnil, a n‑el tnikyˈ te, tiˈxixjo taj tajaw aqˈuntl, me mina nkubˈ tbˈinchin tibˈ, ex mibˈin nimin, ok kbˈajil jikytzˈin ilaˈ maj. 48 Me atziˈn teˈ aqˈnil, a nkubˈ tbˈinchin jun tiˈla a at tilil, me nkubˈ tbˈinchin quˈn tuˈn mina n‑el tnikyˈ te, a qa nya bˈaˈn, ok kbˈajil kawin, me nyala chˈintl kxel jikytzˈin teˈ. Tuˈnpetziˈn, alkye teˈ ma tzaj qˈoˈn chˈintl te, ex nim chˈintl teˈ ktzajil tqanin Dios te. Ex alkye teˈ ma nintz xi oqxenin, ex ma nintzx teˈ ktzajil qanin te, chi Jesúsjo.

At paˈbˈl qxol kyukˈa txqantl, tuˈn tpaj qnimbˈil(N)

49 Ma chin ula tzaluˈn twutz txˈotxˈ, tzeˈnku jun qˈaqˈ njulin wen te kolbˈil ex te joybˈil qˈoj kyxolxjal. ¡Me atla wajiˈy noqit nkˈant jaˈlin! 50 Nimx kyixkˈoj kkyˈelix wuˈn, ex nimx bˈis nnaˈn jaˈlin tzmax aj tjapin bˈaj. 51 ¿Tzeˈntzintz toj kywutza? ¿Ma man chin kˈuˈl wetza noq tuˈn kytzalajxjal tzaluˈn twutz txˈotxˈ? Me twutzxix kxel nqˈmaˈn kyeˈy, qa ¡Mina! Qalaˈ ma chin kˈuˈl weˈ noq tuˈn tpaˈyit kynabˈlxjal. 52 Tuˈnpetziˈn, texjo qˈij jaˈlin, nya junx t‑xilin kynabˈl jweˈ xjal, a najleqe toj junx ja, quˈn tuˈn oxe mikyxil kynabˈljo tzeˈnqeku kabˈel. Ex ayetzin kyeˈ kabˈel mikyxi chi nabˈliˈn tzeˈnqeku oxel. 53 Okpe k‑elil tiˈjlin te manbˈaj tkˈwal, ex ikyx te kˈwalbˈajjo tiˈj tman. Ex okpe k‑elil tiˈjlin tetxin ttxu, ex ikyx te txubˈajjo tiˈj tal. Ex okpe k‑elil tiˈjlinte ilibˈj ilibˈilte, ex ikyx te ilibˈiljo tiˈj tlibˈ.

Tej tyolin Jesús kyiˈjjo techil te twutz txˈotxˈ(O)

54 Ex xi tqˈmaˈnl Jesús kyexjal kyjaluˈn: Luˈ jbˈal tzul, chi chijiˈy, tzeˈnku nxi kykaˈyiˈn, aj qa ma tzaj qxope twutz kyaˈj tuˈn muj tumiljo jaˈ n‑exe qˈij. Ex ikyx nbˈajjo; bˈeˈx ntzaj jbˈal. 55 Ex nimx kyaq ktzajil jaˈlin, chi chijiˈy, aj qa antza saja kyqˈiqˈ kubˈl. Ex ikyx te nbˈajjo; nimx kyaq ntzaj. 56 ¡Xmiletzˈqiˈy ikyjo! Quˈn tuˈn n‑el kynikyˈa tiˈj tiˈ tzul kyuˈnjo techil, a nkyloˈn twutz kyaˈj exsin nkyloˈn twutz txˈotxˈ. ¿Tzeˈntzin tten mi n‑el kynikyˈtza kyiˈjjo techil nbˈant wuˈn kyiˈjjo tqˈijil jaˈlin?

Qqˈonk tilil tuˈn tchewx kyanminjo qajqˈoj(P)

57 ¿Tiquˈn mina nkubˈ kyximin kyxolxa, alkyexixjo bˈaˈn tuˈn tkubˈ bˈinchit? 58 Quˈn qa ma txi qˈiˈn jun kyxola tuˈn jun tajqˈoj twutz kawil, i tok tilil tuˈn, tuˈn tkyij toj wen tukˈa patilte, a naˈmxtaq kykanin. Quˈn qa mina, bˈeˈxsin kpomil qˈintz tzmax twutz kawil, ex bˈeˈxsin kxel qˈontz toj kyqˈobˈ xqˈuqil tnam tuˈnj kawil, tuˈntzin tkuˈx toj tze. 59 Ok kxel nqˈmaˈn kyeˈy, nlay jatz toj tze, aj qa mina xchjet tkˈas tkyaqil.