The Daily Audio Bible

¹⁶ Pagkaaga, aga pa ginpapalapit ni Josue sa Ginoo ang mga Israelinhon suno sa ila tribo. Kag ang ginpili sa ila amo ang tribo ni Juda. ¹⁷ Ginpapalapit niya ang mga kaliwat ni Juda, kag ang ginpili sa ila amo ang mga kaliwat ni Zera. Ginpapalapit niya ang mga kaliwat ni Zera, kag ang ginpili sa ila amo ang pamilya ni Zabdi.^{[a] 18} Ginpapalapit niya ang pamilya ni Zabdi, kag ang ginpili amo si Acan. (Si Acan anak ni Carmi. Si Carmi anak ni Zabdi. Kag si Zabdi anak ni Zera sang tribo ni Juda.)

¹⁹ Nagsiling si Josue kay Acan, “Anak, padunggi ang Ginoo, ang Dios sang Israel; magsugid ka sing matuod sa iya atubangan. Ano ang ginhimo mo? Indi ini pagtagua sa akon.”

²⁰ Nagsabat si Acan, “Nakasala matuod ako sa Ginoo, ang Dios sang Israel. Amo ini ang akon ginhimo: ²¹ Sa mga butang nga naagaw naton, may nakita ako nga isa ka matahom nga bayo nga halin sa Babilonia, pilak nga mga duha ka kilo kag tunga, kag isa ka barita nga bulawan nga mga tunga sa kilo. Naibog gid ako sa sini nga mga butang, gani ginkuha ko. Ginlubong ko ini sa duta sa sulod sang akon tolda. Ang pilak ara sa idalom gid.”

²² Gani nagsugo si Josue sang mga tawo nga magdalagan sa tolda ni Acan. Kag didto nakita nila ang mga butang nga ginlubong, ang pilak ara gid man sa idalom sini. ²³ Gindala nila ini kay Josue kag sa tanan nga Israelinhon, kag ginplastar sa presensya sang Ginoo.

²⁴ Dayon gindala ni Josue kag sang tanan nga Israelinhon si Acan sa Kapatagan sang Acor, pati ang pilak, ang bayo, ang barita nga bulawan, ang iya kabataan, ang iya mga baka, mga asno, mga karnero, tolda, kag ang tanan niya nga pagkabutang. ²⁵ Nagsiling si Josue kay Acan, “Ngaa nagdala ka sang kagamo sa amon? Ti, karon padal-an ka man sang Ginoo sang kagamo.”

Ginbato dayon sang mga Israelinhon si Acan hasta nga napatay. Ginbato man nila ang iya pamilya kag ginsunog ang iya mga pagkabutang. ²⁶ Pagkatapos gintabunan nila si Acan sang mga bato. Ara pa ining mga bato hasta subong. Kag ang ato nga lugar ginatawag nga Kapatagan sang Acor^[b] hasta subong.

Dayon nadula ang kaakig sang Ginoo.

Ang Pag-agaw kag Paglaglag sang Ai

8 Karon, nagsiling ang Ginoo kay Josue, “Indi ka magkahadlok ukon magkaluya. Tipuna ang tanan mo nga soldado kag salakaya liwat ang Ai, kay itugyan ko sa imo mga kamot ang hari sang Ai, ang iya katawhan, ang iya banwa kag ang iya mga duta. ² Himuon ninyo sa Ai kag sa iya hari ang ginhimo ninyo sa Jerico kag sa iya hari; pero sa sini nga tion, kuhaon ninyo ang ila mga pagkabutang kag mga kasapatan para sa inyo kaugalingon. Magpreparar kamo kag ambusa ninyo sila sa likod sang banwa.”

³ Gani nagpreparar si Josue kag ang tanan niya nga mga soldado sa pagsalakay sa Ai. Nagpili si Josue sang 30,000 ka soldado nga maayo gid magpakig-away kag ginpalakat sang gab-i. ⁴ Amo ini ang bilin ni Josue sa ila: “Panago kamo sa likod sang banwa, pero indi lang gid kamo magpalayo. Magpreparar kamo sa pagsalakay sa bisan ano nga oras. ⁵ Ako kag ang akon mga kaupod magasalakay sa atubangan. Kon magguwa na gani sila sa pagpakig-away sa amon, mapalagyo kami, pareho sa natabo sang una. ⁶ Magahunahuna sila nga nahadlok kami pareho sadto, gani lagson nila kami hasta nga makapalayo sila sa banwa. ⁷ Dayon magguwa kamo sa inyo ginapanaguan kag agawon ang banwa. Ihatag ini sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios. ⁸ Kon maagaw na ninyo ang banwa, sunuga ninyo ini suno sa sugo sang Ginoo. Siguruhon ninyo nga matuman gid ninyo ini.” ⁹ Dayon ginpalakat sila ni Josue, kag nagpanago sila sa nakatundan dampi sang Ai, sa tunga-tunga sang Ai kag Betel. Kag sila ni Josue iya nagpabilin sa kampo sadto nga gab-i.

¹⁰ Pagkasunod nga adlaw, aga pa gid nga gintipon ni Josue ang iya mga tinawo. Ginpangunahan niya kag sang mga pangulo sang Israel ang mga tawo sa ila nga pagkadto sa Ai. ¹¹ Nakaabot sila sa lugar nga nagaatubang sa banwa, sa aminhan sini, kag didto nagpatindog sila sang mga tolda. May pulopatag nga nagaulot sa ila kag sa Ai. ¹² Nakapadala na nga daan si Josue sang 5,000 ka soldado sa pag-ambus sang banwa sa nakatundan dampi sini, sa tunga-tunga sang Ai kag Betel. ¹³ Gani amo ini ang pagkaplastar sang mga soldado: ang iban nga mga soldado ara sa aminhan sang banwa, kag ang iban pa gid ara sa nakatundan sini.

Sadto nga gab-i nagkadto sila ni Josue sa kapatagan. ¹⁴ Sang makita sang hari sang Ai sila ni Josue, nagdali-dali siya guwa kag ang iya mga tinawo sa banwa aga pa, kag nagkadto sa lugar nga nagaatubang sa Kapatagan sang Jordan^[c] sa pagpakig-away sa Israel. Wala sila nakahibalo nga may magsalakay sa ila halin sa likod sang banwa. ¹⁵ Si Josue kag ang iya mga tinawo nagpakuno-kuno nga napierdi sila kag nagpulopalagyo pakadto sa kamingawan. ¹⁶ Gani ginlagas sila sang tanan nga kalalakihan sang Ai hasta nga nag-amat-amat sila palayo sa banwa. ¹⁷ Tanan nga mga lalaki sa Ai, pati sa Betel, naglagas sa mga Israelinhon, gani wala sing may nabilin nga manugdepensa sa banwa.

¹⁸ Nagsiling ang Ginoo kay Josue, “Itudlo ang imo bangkaw sa Ai kag ihatag ko ini sa inyo.” Gani gintudlo ni Josue ang iya bangkaw sa Ai. ¹⁹ Pagkahimo niya sini, nagguluwa dayon ang mga tinawo niya nga nagakibon sa banwa. Ginsulod nila kag gin-agaw ang banwa kag gindali-dali sunog. ²⁰ Sang magbalikid ang mga taga-Ai, nakita nila nga nagatub-ok ang aso halin sa banwa. Wala na sila sing may madalaganan, kay gulpi lang sila nga gin-atubang sang mga Israelinhon nga ginalagas nila sa kamingawan. ²¹ Kay sang pagkakita ni Josue kag sang iya mga tinawo nga nakasulod na sa banwa ang ila mga kaupod kag ginasunog na nila ini, nagliso sila kag ginsalakay ang mga taga-Ai. ²² Nagsalakay man ang mga Israelinhon nga nagsulod sa banwa, gani natung-an ang mga taga-Ai. Ginpatay sila tanan; wala sing may nakapalagyo ukon may nabilin nga buhi sa ila, ²³ luwas lang sa ila hari. Ginbihag siya kag gindala kay Josue.

²⁴ Sang maubos nila pamatay ang tanan nga taga-Ai nga naglagas sa ila sa mga uma kag kamingawan, nagbalik sila sa banwa kag ginpamatay man ang tanan nga nabilin didto. ²⁵ Sadto nga adlaw, napatay ang tanan nga pumuluyo sang Ai—12,000 tanan, lalaki kag babayi. ²⁶ Wala mag-untat si Josue sa pag-untay sang bangkaw hasta nga nalaglag niya sing bug-os^[d] ang tanan nga taga-Ai. ²⁷ Ginpanguha sang mga Israelinhon ang mga kasapatan kag mga pagkabutang sa banwa, suno sa ginsiling sang Ginoo kay Josue. ²⁸ Pagkatapos ginpasunog ni Josue ang bug-os nga Ai, kag wala na ini mapatindog liwat. Hasta subong wala na sing may nagaestar didto. ²⁹ Ginpabitay ni Josue ang hari sa kahoy kag ginpabay-an didto hasta maghapon. Pagsalop sang adlaw, ginpakuha niya ang bangkay kag ginpahaboy sa guwa sang puwertahan sang banwa. Gintampukan nila ini sang mga bato, kag hasta subong makita pa ini nga mga bato.

Ginbasa ang Kasuguan sa Bukid sang Ebal

³⁰ Karon, nagpahimo si Josue sang halaran sa Bukid sang Ebal para sa Ginoo, ang Dios sang Israel. ³¹ Ginpahimo niya ini suno sa sugo ni Moises, nga alagad sang Ginoo, sa mga Israelinhon. Ini nga sugo nasulat sa Libro sang Kasuguan ni Moises, kag amo ini ang ginasiling didto: “Maghimo ka sang halaran nga bato nga wala masapsapi ukon makortihan sang gamit nga salsalon.” Sa ibabaw sang halaran naghalad sila sa Ginoo sang mga halad nga ginasunog kag mga halad nga para sa maayo nga relasyon. ³² Sa atubangan sang mga Israelinhon, ginkopya ni Josue sa mga bato^[e] ang kasuguan nga ginsulat ni Moises. ³³ Ang tanan nga Israelinhon, upod sang ila mga pangulo, mga opisyal, kag mga manughukom, pati ang mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa ila, nagtindog sa duha ka grupo nga nagaatubangay. Ang isa ka grupo nagatalikod sa Bukid sang Gerizim kag ang isa pa gid nagatalikod sa Bukid sang Ebal. Sa ila tunga nagatindog ang mga pari nga mga kaliwat ni Levi nga nagatuwang sang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo. Si Moises nga alagad sang Ginoo nagsugo sa ila sadto anay sa paghimo sini sa tion nga batunon nila ang bendisyon.

³⁴ Ginbasa dayon ni Josue ang Libro sang Kasuguan, pati ang pagpakamaayo kag ang pagpakamalaot nga nasulat diri. ³⁵ Isa-isa nga ginbasa ni Josue ang mga sugo ni Moises sa atubangan sang bug-os nga katilingban sang Israel, lakip na ang mga babayi, kabataan, kag mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa ila.

Gintunto sang mga Taga-Gibeon ang mga Israelinhon

9 Karon, nabatian sang tanan nga hari sa nakatundan sang Jordan ang pagpangdaog sang mga Israelinhon. (Ini amo ang mga hari sang mga Hithanon, Amornon, Canaanhon, Periznon, Hivhanon, kag mga Jebusnon. Nagaestar sila sa mga kabukiran, sa mga bulobukid sa nakatundan,^[f] kag sa baybayon sang Dagat sang Mediteraneo hasta sa Lebanon.) ² Nagtipon sila tanan sa pagpakig-away kay Josue kag sa Israel.

Ang Dayaon nga Tinugyanan

16 Nagsugid si Jesus sang isa ka paanggid sa iya mga sumulunod. Siling niya, “May isa ka manggaranon nga may suluguon nga gintugyanan niya sang iya mga pagkabutang. Karon may nagsugid sa manggaranon nga ang iya mga pagkabutang ginausikan lang sang iya tinugyanan nga suluguon. ² Gani ginpatawag niya siya kag ginhambalan, ‘Ano ining nabatian ko nga ginausikan mo lang ang akon pagkabutang? Maayo pa magsumahay kita parte sa akon pagkabutang kay halin subong pahalinon ko na ikaw.’ ³ Tungod nga ginapahalin na siya sang iya agalon, nagsiling siya sa iya kaugalingon, ‘Ano bala ang akon himuon? Indi ako makasarang sang mabug-at nga obra pareho sang pagkutkot sang buho, kag nahuya man ako nga magpakilimos. ⁴ Ah, nahibaluan ko na kon ano ang akon himuon agod nga bisan pahalinon ako sang akon agalon may makadtuan ako nga mga tawo nga magabaton sa akon sa ila mga balay.’ ⁵ Ang iya ginhimo, isa-isa niya nga ginpatawag ang mga may utang sa iya agalon. Nagpamangkot siya sa nahauna, ‘Pila ang imo utang sa akon agalon?’ ⁶ Nagsabat siya, ‘100 ka lata nga lana sang olibo.’ Nagsiling ang tinugyanan sa iya, ‘Sige, ari ang lista sang imo utang, pungko kag isulat 50.’ ⁷ Pagkatapos nagpamangkot siya sa ikaduha, ‘Pila ang imo utang sa akon agalon?’ Nagsabat siya, ‘100 ka sako nga trigo.^[a]’ ‘Sige, ari ang lista sang imo utang, isulat nga 80 lang ka sako.’ ⁸ Pagkahibalo sang agalon sang iya ginhimo, gindayaw niya ang dayaon nga tinugyanan tungod nga maayo siya magpadihot. Kay ang mga tawo nga kalibutanon mas maayo magpadihot sa ila isigkatawo sang sa mga tawo nga ginpasanagan na sang Dios.

⁹ “Gani sugiran ko kamo, bisan matuod nga ang manggad ginagamit sa pagpangdaya, gamita ninyo ini sa pagpakig-amigo, agod pag-abot sang adlaw nga wala na ini nga manggad, batunon nila^[b] kamo didto sa puluy-an nga wala na sing katapusan. ¹⁰ Ang tawo nga masaligan sa gagmay nga mga butang masaligan man sa dalagko nga mga butang. Kag ang tawo nga nagadaya sa gagmay nga mga butang, nagadaya man sa dalagko nga mga butang. ^11-12 Gani kon indi kamo masaligan sa manggad sa kalibutan nga indi gid inyo, sin-o ang magatugyan sa inyo sang matuod gid nga manggad nga napreparar para sa inyo?

¹³ “Wala sing suluguon nga makaalagad sa duha ka agalon. Kay magasikway siya sa isa kag magahigugma sa isa; magadampig siya sa isa kag magapakalain sa isa. Indi man kamo makaalagad sing dungan sa Dios kag sa manggad.”

Ang Iban pa gid nga mga Butang nga Gintudlo ni Jesus^(A)

¹⁴ Pagkabati sadto sang mga Pariseo, ginyaguta nila si Jesus kay dalok gid sila sa kuwarta. ¹⁵ Nagsiling si Jesus sa ila, “Ginapakita-kita lang ninyo sa mga tawo nga maayo kamo. Pero nahibaluan sang Dios kon ano gid ang sa inyo tagipusuon. Kay ang mga butang nga ginapasulabi sang tawo ginakahigkuan sang Dios.

¹⁶ “Sa wala pa mag-abot si Juan nga manugbautiso, ang Kasuguan ni Moises kag ang mga sinulatan sang mga propeta amo ang ginasunod sang mga tawo. Halin sang pag-abot ni Juan ginatudlo na ang Maayong Balita parte sa paghari sang Dios, kag madamo gid ang nagapamilit nga magpasakop. ¹⁷ Pero wala ini nagakahulugan nga nadula na ang Kasuguan. Mahapos pa nga madula ang langit kag ang duta sang sa mangin wala sing pulos bisan ang pinakagamay nga bahin sang Kasuguan.

¹⁸ “Gani kon bulagan sang lalaki ang iya asawa kag magpangasawa sang iban, nagapanginbabayi siya. Kag ang magpangasawa sa babayi nga ginbulagan nagapanginbabayi man.”

Ang Dios Labaw sa Tanan nga Manugdumala

² Ang tawo nga maayo ang iya mga ginahambal balusan sing maayo nga mga butang, pero ang maluibon nga tawo balusan sing pagpamintas.

³ Ang nagabantay sa iya ginahambal nagahalong sang iya kabuhi, pero ang nagapataka lang kahambal ginalaglag niya ang iya kaugalingon.