Chronological
Mạc-đô-chê Được Vinh Hiển
6 Đêm ấy vua ngủ không được, nên truyền đem sách Sử Biên Niên vào đọc cho vua nghe. 2 Trong sách có nói đến việc Mạc-đô-chê báo cáo về Bích-than và Thê-rết, hai thái giám của vua thuộc đội vệ binh canh gác ngưỡng cửa, âm mưu ám hại vua A-suê-ru. 3 Vua phán hỏi: “Mạc-đô-chê có được vinh dự hay thăng chức gì về thành tích này không?” Các cận thần của vua tâu: “Tâu bệ hạ, chưa có gì cả.” 4 Vua hỏi: “Ai đứng ngoài sân vậy?” Vì Ha-man vừa bước vào sân ngoài của hoàng cung, định tâu xin vua cho treo cổ Mạc-đô-chê lên giá mà ông đã dựng sẵn. 5 Các cận thần vua tâu: “Tâu bệ hạ, tướng Ha-man đứng ngoài sân.” Vua truyền: “Hãy cho vào.”
6 Ha-man vừa bước vào thì vua hỏi: “Theo khanh, phải làm gì cho người mà Ta muốn tôn trọng?” Ha-man nghĩ thầm trong bụng: “Có ai mà vua muốn tôn trọng hơn ta đâu?” 7 Vậy Ha-man tâu với vua: “Đối với người mà bệ hạ muốn tôn trọng, 8 xin bệ hạ sai mang đến vương bào mà chính bệ hạ đã mặc, vương mã đầu có đội vương miện, mà chính bệ hạ đã cưỡi. 9 Xin bệ hạ sai giao vương bào và vương mã cho một trong các vị thượng quan cao cấp nhất của bệ hạ để vị thượng quan ấy mặc cho người mà bệ hạ muốn tôn trọng, rồi nâng người lên lưng ngựa, dẫn đi ngang qua quảng trường của kinh thành, vừa đi vừa hô to: ‘Hãy xem vua ban vinh dự cho người thế này đây!’ ”
10 Vua phán với Ha-man: “Hãy mau mau lấy vương bào và vương mã y như khanh đã nói, và thi hành như vậy đối với Mạc-đô-chê, người Do-thái làm việc tại triều. Chớ bỏ sót điều chi hết trong mọi điều khanh vừa nói.” 11 Thế là Ha-man đem vương bào và vương mã đến mặc cho Mạc-đô-chê và dẫn ông ngồi trên lưng ngựa đi ngang qua quảng trường của kinh thành, vừa đi vừa hô to: “Hãy xem vua ban vinh dự cho người thế này đây!”
12 Sau đó Mạc-đô-chê trở về triều, còn Ha-man vội vã về nhà, đầu trùm lại như để tang. 13 Ha-man thuật lại cho Xê-rết, vợ ông, và hết thảy bạn ông biết mọi điều xảy ra cho ông. Những người bạn khôn ngoan[a] này và Xê-rết, vợ ông, đều nói: “ông bắt đầu sa cơ thất thế với Mạc-đô-chê rồi. Nếu hắn đúng là dòng giống Do-thái, ông không thể thắng được hắn đâu. Ông chắc chắn sẽ thảm bại.”
14 Trong khi họ còn đang nói với Ha-man, các thái giám của vua đến và hối hả đưa Ha-man đi dự tiệc hoàng hậu Ê-xơ-tê dọn.
Ha-man Bị Xử Tử
7 Vậy vua và Ha-man đến dự tiệc với hoàng hậu Ê-xơ-tê. 2 Vào ngày thứ nhì, đang khi uống rượu, vua cũng hỏi Ê-xơ-tê: “Hoàng hậu Ê-xơ-tê, ái khanh ước muốn điều chi? Ta sẽ ban cho. Ái khanh cầu xin điều chi? Dù đến nửa đế quốc, ái khanh cũng sẽ được toại nguyện.”
3 Hoàng hậu Ê-xơ-tê thưa: “Tâu bệ hạ, nếu thiếp được ơn trước mặt bệ hạ, nếu bệ hạ đẹp lòng, xin bệ hạ ban cho thiếp điều thiếp ước muốn, ấy là mạng sống của thiếp, và điều thiếp cầu xin, ấy là mạng sống của dân tộc thiếp, 4 vì thiếp và dân tộc thiếp đã bị bán để bị giết, tàn sát và hủy diệt. Nếu chỉ bị bán đi làm tôi trai tớ gái thì thiếp đã giữ yên lặng, vì sự khổ cực ấy chẳng đáng quấy rầy bệ hạ.”
5 Vua A-suê-ru hỏi hoàng hậu Ê-xơ-tê: “Người nào dám cả gan làm điều ấy? Hắn ở đâu?” 6 Ê-xơ-tê thưa: “Kẻ thù, địch thủ ấy là tên Ha-man gian ác này!” Trước mặt vua và hoàng hậu Ha-man khiếp sợ.
7 Vua giận dữ đứng dậy khỏi tiệc rượu, bước ra ngoài vườn thượng uyển. Ha-man ở lại nài xin hoàng hậu Ê-xơ-tê cứu mạng sống mình, vì ông thấy vua đã quyết định diệt trừ ông. 8 Ha-man vừa phủ phục xuống ghế dài nơi Ê-xơ-tê đương ngồi, thì vua từ vườn thượng uyển bước vào phòng tiệc. Vua phán: “Hắn còn định làm nhục hoàng hậu trước mặt ta, ngay trong hoàng cung sao?” Lời vừa ra khỏi miệng vua thì Ha-man bị trùm mặt lại.
9 Hạc-bô-na, một trong các thái giám hầu vua, tâu: “Hơn thế nữa, Ha-man còn sai dựng cột để treo cổ Mạc-đô-chê là người đã trình báo để cứu mạng sống vua.[b] Cột dựng tại nhà Ha-man, cao hai mươi hai thước.” Vua truyền: “Hãy treo cổ hắn lên đó!” 10 Vậy Ha-man bị treo cổ lên cột mà ông đã sai dựng cho Mạc-đô-chê. Vua liền nguôi giận.
Người Do Thái Được Phép Chống Cự
8 Ngay hôm ấy, vua A-suê-ru ban cho hoàng hậu Ê-xơ-tê tài sản của Ha-man, kẻ thù dân Do-thái. Mạc-đô-chê được ra mắt vua, vì Ê-xơ-tê có tỏ cho vua biết ông liên hệ với bà như thế nào. 2 Vua tháo nhẫn có ấn của vua, mà vua đã lấy lại từ Ha-man, trao cho Mạc-đô-chê. Hoàng hậu Ê-xơ-tê lập Mạc-đô-chê quản lý tài sản của Ha-man.
3 Hoàng hậu Ê-xơ-tê lại tâu cùng vua. Bà phủ phục dưới chân vua, vừa khóc vừa nài xin vua hủy bỏ điều ác mà Ha-man, thuộc dòng A-gát, sắp đặt để hại dân Do-thái. 4 Vua đưa vương trượng bằng vàng ra cho hoàng hậu Ê-xơ-tê, bà chỗi dậy, đứng trước mặt vua, 5 và tâu: “Nếu bệ hạ đẹp lòng, nếu thiếp được ơn trước mặt bệ hạ, xin bệ hạ ban sắc lệnh hủy bỏ các văn thư do Ha-man, con Ha-mê-đa-tha dòng A-gát, âm mưu viết ra để giết hại dân Do-thái trong khắp các tỉnh của bệ hạ. 6 Vì làm sao thiếp có thể chịu nổi cảnh nhìn thấy thảm họa xảy đến cho dân tộc thiếp? Làm sao thiếp có thể chịu nổi cảnh nhìn thấy dòng họ thiếp bị tiêu diệt?”
7 Vua A-suê-ru phán với hoàng hậu Ê-xơ-tê và Mạc-đô-chê người Do-thái: “Này ta đã ban tài sản của Ha-man cho Ê-xơ-tê, còn Ha-man đã bị treo cổ rồi vì hắn có ý định hại dân Do-thái. 8 Về phần hai khanh, hãy nhân danh ta viết chiếu cho dân Do-thái theo ý các khanh cho là phải, và hãy đóng ấn bằng nhẫn của ta, vì công văn nào ký tên vua và đóng ấn bằng nhẫn vua không thể hủy bỏ được.”
9 Lúc ấy, vào ngày hai mươi ba tháng ba, tức tháng Si-van,[c] các thư ký của vua được triệu tập lại viết công văn y theo mọi chỉ thị của Mạc-đô-chê, gửi cho dân Do-thái, cho các thống đốc, tổng trấn và quan chức các tỉnh từ Ấn-độ đến Ê-thi-ô-bi, cả thảy là một trăm hai mươi bảy tỉnh. Công văn thảo bằng chữ viết của mỗi tỉnh, và theo ngôn ngữ của từng dân tộc, và gửi cho người Do-thái bằng chữ viết và ngôn ngữ của họ. 10 Văn thư[d] ký tên vua A-suê-ru và đóng ấn bằng nhẫn vua, gửi qua các trạm phi ngựa, ngựa của hoàng gia, loại chính gốc.
11 Theo công văn, vua cho phép người Do-thái tập họp lại để tự vệ: họ được quyền hủy diệt, tàn sát, và tiêu trừ mọi lực lượng vũ trang của bất cứ dân tộc nào hoặc tỉnh nào tấn công họ cùng vợ con họ,[e] và cướp đoạt tài sản kẻ thù, 12 vào một ngày duy nhất, trong khắp các tỉnh của vua A-suê-ru, ngày mười ba tháng chạp tức tháng A-đa; 13 phải ban hành một bản sao của văn thư thành đạo luật trong mỗi tỉnh, và công bố cho mọi dân tộc, để người Do-thái sẵn sàng báo trả kẻ thù họ trong ngày ấy. 14 Lính trạm cưỡi ngựa hoàng gia vội vàng cấp bách ra đi theo lệnh vua, sắc lệnh cũng được ban hành tại thành nội Su-san. 15 Mạc-đô-chê rời hoàng cung, mình mặc triều phục màu tím và trắng, đầu đội mão miện bằng vàng lộng lẫy, với áo khoác dài bằng vải lanh mịn màu đỏ tía. Thành Su-san reo vang tiếng vui mừng. 16 Dân Do-thái có được sự mừng rỡ, vui vẻ,[f] và vinh dự. 17 Trong khắp các tỉnh và khắp các thành, nơi nào chỉ thị và sắc lệnh của vua được ban hành, người Do-thái đều vui mừng rộn rã, mở tiệc và nghỉ lễ. Nhiều người thuộc các dân tộc bản xứ theo đạo Do-thái, vì họ sợ người Do-thái.
Dân Do Thái Tiêu Diệt Kẻ Thù
9 Ngày mười ba tháng chạp tức tháng A-đa, là ngày thi hành chỉ thị và sắc lệnh vua ban, cũng là ngày kẻ thù mong áp đảo người Do-thái, nhưng ngày ấy đã đổi ra thành ngày người Do-thái chế ngự những kẻ thù ghét họ. 2 Trong khắp các tỉnh của vua A-suê-ru, dân Do-thái tập họp lại trong các thành của họ, đánh giết những người mưu toan hại họ. Không ai chống đỡ nổi, vì mọi dân tộc đều sợ người Do-thái. 3 Hết thảy các quan chức trong các tỉnh, các thống đốc, các tổng trấn, và các quan viên chức hoàng gia, đều ủng hộ người Do-thái, vì họ kính nể Mạc-đô-chê. 4 Vì Mạc-đô-chê có uy quyền trong hoàng cung, danh tiếng ông đồn khắp các tỉnh, uy quyền ông ngày càng lớn mạnh. 5 Vậy người Do-thái dùng gươm đánh giết và hủy diệt mọi kẻ thù; họ tùy ý đối xử với những người thù ghét mình.
6 Tại thành Su-san, dân Do-thái giết chết năm trăm người. 7 Họ cũng giết chết Phát-san-đa-tha, Đan-phong, Ạt-ba-tha, 8 Phô-ra-tha, A-đan-gia, A-ri-đa-tha, 9 Phát-mát-ta, A-ri-sai, A-ri-đai, và Vai-xa-tha, 10 là mười con trai của Ha-man, con Ha-mê-đa-tha, kẻ thù của dân Do-thái. Nhưng họ không cướp đoạt tài sản.
11 Ngay hôm ấy, số người bị giết chết trong thành nội Su-san được báo cáo lên vua. 12 Vua phán với hoàng hậu Ê-xơ-tê: “Riêng tại thành nội Su-san, dân Do-thái đã giết chết năm trăm người, và mười con trai của Ha-man. Trong các tỉnh còn lại của đế quốc,[g] họ chắc phải làm được bao nhiêu việc nữa! Bây giờ, ái khanh ước muốn điều chi, ta sẽ ban cho. Ái khanh cầu xin điều chi nữa, cũng sẽ được toại nguyện.” 13 Ê-xơ-tê thưa: “Nếu bệ hạ đẹp lòng, cầu xin bệ hạ cho phép người Do-thái tại Su-san ngày mai thi hành sắc lệnh y như họ đã thi hành ngày hôm nay. Và cúi xin bệ hạ sai treo lên cột mười con trai của Ha-man.” 14 Vua truyền lệnh thi hành y như vậy. Sắc lệnh được công bố tại Su-san, và mười con trai của Ha-man bị treo lên cột treo cổ. 15 Vậy ngày mười bốn tháng A-đa, người Do-thái tập họp lại và giết chết ba trăm người tại Su-san. Nhưng họ không cướp đoạt tài sản.
16 Những người Do-thái khác trong các tỉnh của vua cũng tập họp lại để tự vệ. Họ thoát khỏi tay kẻ thù bằng cách giết chết bảy mươi lăm ngàn người thù ghét họ. Nhưng họ không cướp đoạt tài sản. 17 Ngày mười ba tháng A-đa họ đánh giết, nhưng qua ngày mười bốn thì họ nghỉ ngơi, biến ngày ấy thành một ngày tiệc tùng vui vẻ.
18 Nhưng người Do-thái tại Su-san tập họp lại vào ngày mười ba và ngày mười bốn. Họ nghỉ ngơi vào ngày mười lăm, và biến ngày ấy thành ngày tiệc tùng vui vẻ. 19 Vì thế, người Do-thái vùng nông thôn, sống trong các thành nhỏ không có tường rào, giữ ngày mười bốn tháng A-đa làm ngày tiệc tùng vui vẻ, ngày lễ và ngày tặng cho nhau những phần quà thực phẩm.
Lễ Phu-rim
20 Mạc-đô-chê ghi chép những điều này và gửi văn thư đến tất cả những người Do-thái trong khắp các tỉnh xa gần của vua A-suê-ru, 21 truyền họ hàng năm phải giữ ngày mười bốn và ngày mười lăm tháng A-đa, 22 chính là ngày người Do-thái thoát khỏi tay kẻ thù, và chính tháng ấy đối với họ đã đổi từ sầu khổ thành vui mừng, từ tang thương thành ngày lễ, làm ngày tiệc tùng vui vẻ, trao cho nhau những phần quà thực phẩm và tặng quà cho người nghèo.
23 Vậy người Do-thái nhận trách nhiệm giữ theo điều họ đã khởi sự làm, và cũng là điều Mạc-đô-chê truyền bảo họ. 24 Vì Ha-man, con Ha-mê-đa-tha, thuộc dòng A-gát kẻ thù của mọi người Do-thái, có mưu toan tiêu diệt họ. Ông gieo quẻ Phu-rơ, tức gieo thăm, với ý định chà đạp và tuyệt diệt họ. 25 Nhưng khi hoàng hậu Ê-xơ-tê đến xin vua, vua truyền chiếu chỉ: “Âm mưu ác độc mà hắn bày ra để toan hại người Do-thái hãy đổ lại trên đầu hắn!” Vậy, Ha-man và các con ông đều bị treo lên cột treo cổ. 26 Do đó, những ngày này gọi là lễ Phu-rim, theo từ Phu-rơ. Vì tất cả những lời truyền dạy trong thư này, và những gì họ phải đối đầu về vấn đề này, cũng như những gì đã xảy ra cho họ, 27 người Do-thái nguyện nhận trách nhiệm cho họ, dòng dõi họ, và tất cả những người nào gia nhập với họ, luôn tuân giữ hai ngày ấy theo như truyền dạy, không hề bỏ qua, và đúng thời hạn mỗi năm. 28 Vậy, từ đời này sang đời khác, mỗi gia đình tại mỗi tỉnh và mỗi thành phố đều tưởng nhớ và tuân giữ những ngày lễ ấy. Người Do-thái bao giờ cũng giữ lễ Phu-rim, và dòng dõi họ không hề quên kỷ niệm lễ ấy.
29 Hoàng hậu Ê-xơ-tê, con gái A-bi-ha-đin, và Mạc-đô-chê người Do-thái viết thêm một công văn thứ nhì với đầy đủ thẩm quyền xác nhận lễ Phu-rim. 30 Ông gửi công văn cho tất cả những người Do-thái ở khắp một trăm hai mươi bảy tỉnh trong đế quốc vua A-suê-ru, chúc bình an và trung tín, 31 truyền phải giữ những ngày lễ Phu-rim này theo đúng kỳ hạn, y như Mạc-đô-chê người Do-thái và hoàng hậu Ê-xơ-tê chỉ dạy, và y như họ đã hứa nguyện cho chính họ và dòng dõi họ tuân giữ những ngày kiêng ăn và than khóc. 32 Lệnh của hoàng hậu Ê-xơ-tê xác định những vấn đề này và về lễ Phu-rim được ghi vào sách.
Thành Tích Của Mạc-đô-chê
10 Vua A-suê-ru đánh thuế các dân tộc trong lục địa cũng như ngoài hải đảo. 2 Tất cả những công việc uy quyền và vĩ đại của vua, và việc vua thăng quan tiến chức cho Mạc-đô-chê đều được ghi chép trong sách Sử Biên Niên của các vua Mê-đi và Ba-tư. 3 Mạc-đô-chê người Do-thái làm tể tướng dưới triều vua A-suê-ru, có uy quyền giữa người Do-thái, được toàn thể đồng bào ông ngưỡng mộ, vì ông luôn luôn tìm cầu lợi ích cho dân tộc ông, và can thiệp vì hạnh phúc của hết thảy giống nòi ông.
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)