Chronological
Ri apóstol Pablo cuchap u tzˈibaxic jun carta chic chque ri kachalal cojonelab aj Corinto
1 In waˈ, ri Pablo, in apóstol. In jun chque ru takoˈn ri Jesucristo. Je waˈ nu banic rumal chi are u rayibal ri Dios. Ri in, wachiˈl ri kachalal Timoteo, quintzˈibaj bi waˈ we wuj riˈ chque ri kachalal cojonelab che ri Dios ri e cˈo pa ri tinimit Corinto, xukujeˈ chque conojel ri e rech ri Dios ri e cˈo pa tak ri tinimit re Acaya. 2 Are ta baˈ ri Dios ka Tat xukujeˈ ri Kajaw Jesucristo cutokˈobisaj i wäch, cubano chi cuxlan ri iwanimaˈ.
Ri apóstol Pablo cucuˈbi u cˈux chrij ri Dios chupam ri cˈäxcˈol
3 Kaya baˈ u kˈij ri Dios ru Tat ri Kajaw Jesucristo. Ri Areˈ are ka Tat ri quel u cˈux chke, are ri ka Dios ri amakˈel cucuˈbisaj ka cˈux. 4 Ri Dios cucuˈbisaj ka cˈux chupam ronojel ri cˈäx ri cäkariko rech ri uj xukujeˈ cujcowinic cäkacuˈbisaj qui cˈux ri tajin cäquirik cˈäx. Jas ru cuˈbisaxic ka cˈux uj u banom ri Dios, jeˈ cäkaˈn uj chucuˈbisaxic qui cˈux ri e areˈ. 5 Jeˈ jas ri uj sibalaj tajin cäkarik ke ri cˈäx ri xurik ri Cristo, are cˈu rumal ri Cristo xukujeˈ sibalaj cäcuˈbisax na ka cˈux uj. 6 Rumal riˈ we ri uj cäkarik cˈäx, cäkarik waˈ rech ri ix cäcuˈbisax i cˈux, xukujeˈ quirik ru tobanic ri Dios. We cˈu cäcuˈbisax ka cˈux rumal ri Dios, je cˈu riˈ cäban chke rech ri ix xukujeˈ cäcuˈbisax i cˈux, quirik cˈu na ru tobanic ri Dios. Je riˈ quixcowinic quichˈij ri cˈäxcˈol rucˈ paciencia junam jas ri cˈäxcˈol ri tajin cäkarik uj. 7 Sibalaj cuˈl ka cˈux chiwij rumal chi ketam chi jas ri ix tajin quirik iwe ri cˈäxcˈol, je riˈ xukujeˈ quirik na iwe ri cuˈlbal cˈux ri cuya ri Dios.
8 Kachalal, cäkaj chi quiwetamaj chi sibalaj nim ri cˈäx ri xkarik pa Asia. Sibalaj nim cˈut ri cˈäx ri xkariko chi man cˈo tä chi ka chukˈab chuchˈijic waˈ. Ri uj man cuˈl tä chi ka cˈux chi cujcˈasiˈc, xane xkachomaj chi cujcäm wi na. 9 Xkanaˈ chi jeˈ ta ne kˈatom tzij chkij chi cujcämisaxic. Xkacˈulmaj cˈu waˈ we cˈäx riˈ rech cäketamaj cäcuˈbi ka cˈux chrij ri Dios ri queucˈastajisaj ri cäminakib. Man cäcuˈbi tä cˈu ka cˈux chbil kib uj. 10 Ri Dios xujutoˈ chuwäch ri cˈäxalaj cämical, xukujeˈ cujutoˈ na. Ka cuˈbam ka cˈux chrij ri Areˈ chi cutakej na ka toˈic. 11 Je waˈ cuban na chke we ri ix cujitoˈ rucˈ ri oración ri quiban pa ka wiˈ. We e qˈuia ri cäcaˈn orar pa ka wiˈ, e qˈuia riˈ xukujeˈ ri quemaltioxin na che ri Dios rumal ri nimak tak u tewchibal pa ka wiˈ.
Ri apóstol Pablo cubij jas che man xeˈ tä chic pa ri tinimit Corinto
12 Cˈo ri sibalaj cuya quicotemal chke. Are laˈ chi cäkanaˈ pa kanimaˈ chi chˈajchˈoj ri ka cˈaslemal xukujeˈ chi kas utz ri ka chomanic waral cho we uwächulew. Más cˈu na jeˈ ri ka banic waˈ chixol ix xukujeˈ. Man xak tä cˈu rucˈ ri ka noˈj uj jeˈ kaˈnom waˈ, xane are ri Dios uj u toˈm rucˈ ri nimalaj u tokˈob. 13 Ri ka tzˈibam bi chiwe chupam tak ri ka wuj are xak xuwi ri quixcowinic quisiqˈuij, ri quixcowinic quichˈobo. Cuˈl cˈu nu cˈux chi kas quixcowinic quichˈob na ronojel ri ka tzˈibam bic, 14 jeˈ jas ri i chˈobom jubikˈ cämic, rech pa ri kˈij ri cäpe ri Kajaw Jesús, ri ix quixcowinic quixquicot na kumal uj, jeˈ jas ri uj cujquicot na iwumal ix.
15 Xcuˈbi cˈu nu cˈux chrij ronojel waˈ, je riˈ chi ri in nabe canok xinchomaj quinopan iwucˈ ix, rech je riˈ kas quixquicotic rumal chi camul quinopan iwucˈ. 16 Xinchomaj chi quinopan iwucˈ aretak quineˈ pa Macedonia. Xinchomaj cˈut chi aretak quintzelej lok pa Macedonia quinopan chi na iwucˈ jumul chic. Je riˈ ri ix xixcowin ta xinutoˈ rech quintakej chi ri nu be, quineˈ pa Judea. 17 ¿A xa lo man kas utz tä u chomaxic xinbano aretak xinchomaj u banic waˈ? ¿A quichomaj ix chi xak quinban ri nu chomanic jas ri cuban jun winak ajuwächulew ri cubij: “Je riˈ quinbano,” te cˈu riˈ cubij chic: “Man jeˈ taj”? ―cächa riˈ. 18 Ri Dios cˈut quilowic chi ri uj man cäkabij tä chiwe: “Je riˈ cäkaˈno,” te cˈu riˈ cäkabij chic: “Man jeˈ taj,” ―mujcha ne lo. 19 Je riˈ, rumal rech ri Cristo Jesús ru Cˈojol ri Dios ri cäkatzijoj uj chiwe, ri in, ri Silvano xukujeˈ ri Timoteo. Ri Areˈ cˈut man cˈo tä jumul ri cubij: “Jeˈ,” te cˈu riˈ cubij chic: “Man jeˈ taj,” ―man cächa tä riˈ. Ru Lokˈ Pixab ri Dios rumal ri Cristo amakˈel ronojel kˈij are ri kas tzij. 20 Ronojel cˈu ri u bim ri Dios, jeˈ quel na rumal ri Cristo. Rumal riˈ aretak cäkaya u kˈij ri Dios cäkabij: “¡Amén!” ―cujchaˈ, rumal ri Cristo Jesús. 21 Tzare cˈu ri Dios ri xbanow chke chi ri ix xukujeˈ ri uj ka jiquibam ri kanimaˈ chrij ri Cristo, xukujeˈ xujutaso rech cäkajach kib pu kˈab ri Areˈ. 22 Xucoj ketal chi ri uj rech ri Areˈ. Ri Lokˈalaj Espíritu cˈut ri xuya pa kanimaˈ, are cˈutbal waˈ chi kas tzij cuya na ronojel ri xuchiˈj chke.
23 Cˈä mäjaˈ cˈu quinopan iwucˈ pa Corinto jas ri xinchomaj nabe. Are ri Dios ri quilowic, retam cˈu ri Areˈ ri kas cˈo pa wanimaˈ, chi xa rumal chi quintokˈobisaj i wäch man xinopan taj. 24 Man xa tä cˈu cäkaj cujtakan pi wiˈ rech quicojo jachique ri cäkaj uj. Kilom cˈut chi i jiquibam iwanimaˈ, kas ix cojoninak. Xane ri uj xa cäkaj cujtoban iwucˈ rech kas quixquicotic.
2 Rumal riˈ xinchomaj in chi man quinopan tä iwucˈ jumul chic ri xa ta bis quinya chiwe aretak quinopanic. 2 We cˈu ri in quinya bis chiwe, ¿jachin ta chic ri cuya quicotemal chwe in? Xak xuwi ri ix riˈ ri xa nu yoˈm bis chiwe quixcowin chubanic waˈ. 3 Rumal riˈ xintzˈibaj bi ri jun wuj chic chiwe. Are laˈ chi man cwaj taj quineˈc rech xa quinrika bis iwumal, xane rajwaxic quibano chi cäquicot wanimaˈ. Cuˈl cˈu nu cˈux chi aretak quinquicot na in, ri ix xukujeˈ quixquicot na wucˈ. 4 Aretak cˈut xintzˈibaj bi ri jun wuj chic chiwe, sibalaj in oquinak il, sibalaj xinbisonic, tajin cˈu quinokˈic. Man xintzˈibaj tä cˈu bic rech xa quixbisonic, xane are cwaj chi quiwetamaj chi sibalaj quixwaj nimalaj iwonojel.
Ri apóstol Pablo cusach u mac ri jun ri banowinak cˈäx chquixol ri cojonelab
5 We cˈo jun chiwe u yoˈm bis chwe, man xuwi tä chwe in riˈ u yoˈm wi, xane u yoˈm jubikˈ riˈ chiwe ix iwonojel. “Jubikˈ,” ―quinchaˈ. Jeˈ quinbij waˈ rech man quinban tä sibalaj nim ri cˈäx che ri ajmac. 6 Ri cˈäjisabal u wäch ri achi riˈ ri xiya che aretak ximulij iwib, xak rucˈ baˈ laˈ. 7 Cämic cˈut, xa chisacha u mac, chicuˈbisaj cˈu u cˈux. We ne man cuchˈij tä chic, cuya cˈu can ronojel rumal ri nimalaj u bis. 8 Rumal riˈ quixinbochiˈj chi quicˈut chi jumul ri utzil iwanimaˈ che ri areˈ jas ri i banom petinak lok. 9 Xa cˈu rumal waˈ xintzˈibaj bi ri nabe wuj chiwe chrij waˈ. Je riˈ xinbano che rilic, xukujeˈ che retamaxic we ri ix kas tzij quinimaj ronojel ri quinbij chiwe. 10 Jachin cˈu ri quisach u mac ix, che apachique mac ru banom, ri in xukujeˈ quinsach u mac. We cˈo jun nu sachom u mac, nu sachom u mac riˈ chuwäch ri Cristo rumal chi quintokˈobisaj i wäch ix, we kas tzij cˈo mac ri rajwaxic quinsacho. 11 Jeˈ kaˈna waˈ rech ri Satanás man cujuchˈac taj. Kas ketam cˈut jas ri tajin cuchomaj u banic ri areˈ.
Ri apóstol Pablo xbisonic aretak xopan pa ri tinimit Troas rumal chi man xurik tä ri Tito
12 Aretak xinopan pa ri tinimit Troas chutzijoxic ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chrij ri Cristo, xyiˈ chwe chi cuyaˈ quintzijoj na ru Lokˈ Pixab ri Dios chilaˈ. 13 Pune je riˈ, sibalaj xinoc il rumal chi man xinrik tä ri kachalal Tito. Rumal riˈ xinel bi cucˈ ri kachalal cojonelab chilaˈ, xineˈ cˈu pa Macedonia.
Waral cäkil wi chi cujchˈacan na rumal ri Cristo
14 Maltiox baˈ che ri Dios ri cuya chke chi amakˈel ronojel kˈij cujchˈacan na rumal ri Cristo Jesús. Rumal cˈu kech uj quel u tzijol ru Lokˈ Pixab ri Areˈ jeˈ jas jun cˈocˈalaj cunabal ri cäjabun ri ruxlab. 15 Je riˈ, rumal chi ri uj jeˈ ka banic jas u cˈocˈal ri incienso ri cäyiˈ che sipanic cho ri Dios rumal ri Cristo. Cäjabun cˈu ri ruxlab chquixol ri winak ri cäquirik ru tobanic ri Dios, xukujeˈ chquixol ri winak ri xa cäsach na qui wäch. 16 Chque ri winak ri xa cäsach na qui wäch we incienso riˈ are jeˈ jas ri ruxlab jun cunabal ri cäcämisanic. Chque cˈu ri winak ri cäquirik ru tobanic ri Dios are jeˈ jas ri ruxlab jun cˈocˈalaj cunabal ri cuya cˈaslemal. ¿Jachin ta cˈu lo ri kas cäcowin chubanic waˈ we chac riˈ chutzijoxic ru Lokˈ Pixab ri Dios? 17 Ri uj man xa tä chˈacoj tajin cäkaˈn chrij ru Lokˈ Pixab ri Dios, jas ri cäcaˈn qˈuia winak, cäquiyuj cˈut rucˈ ri man kas tzij taj. Xane rucˈ ri jicomal kanimaˈ cäkatzijoj ri kas tzij chuwäch ri Dios rumal chi uj u takoˈn ri Areˈ, uj patänil tak re ri Cristo.
Ri uj are cäkatzijoj ri cˈacˈ trato ri xuban ri Dios kucˈ uj
3 Aretak jeˈ cäkabij waˈ, ¿a quichomaj ix chi xa tajin cäkachaplej chi jumul u yaˈic ka kˈij chbil kib? ¿A rajwaxic ne lo cäkaya jujun tak wuj chiwe ri cubij wi chi uj utz? ¿A rajwaxic chi cäkataˈ bi jujun tak ka wuj chiwe ri cubij wi chi uj utz, junam jas ri cäcaˈn jujun winak chic? 2 Man jeˈ tä riˈ, rumal chi xak xuwi ix riˈ ri ix ri wuj ri cajwataj chke. Ix jeˈ ta ne jun wuj ri tzˈibtal pa tak ri kanimaˈ. Conojel cˈu ri winak quecowinic cäquetamaj waˈ, cäquisiqˈuij cˈu u wäch. 3 Ri ix, ix jeˈ jas jun wuj ri tzˈibam rumal ri Cristo ri jachom kumal uj. We wuj riˈ man tzˈibam tä u wäch rucˈ tinta, xane rucˈ ri Lokˈalaj Espíritu rech ri cˈaslic Dios. Man e are tä tzˈib ri xa cho tzˈalam tak abaj e tzˈibam wi, xane pa tak ri canimaˈ winak.
4 Cuˈl cˈu ka cˈux chrij ri Dios rumal ri Cristo chi kas tzij waˈ ri cäkabij. 5 Man xak tä cˈu uj pa ke wi cujcowin chubanic ri cäkaˈno, xane ronojel ri cujcowin chubanic, are ri Dios ri cäyoˈw chke chi cujcowinic chubanic waˈ. 6 Tzare cˈu ri Dios xyoˈw chke chi cujcowinic cujpatänin che ri Areˈ rucˈ jun cˈacˈ trato. Man are tä ru nimaxic jun takanic ri xa tzˈibtalic, xane jun cˈaslemal waˈ ri cuya ri Lokˈalaj Espíritu chke. Ri Pixab ri Tzˈibtalic cukˈat tzij puwiˈ jun chi cäcämisaxic. Are cˈu ri Lokˈalaj Espíritu cuya cˈaslemal.
7 We Pixab riˈ ri xutzˈibaj ri ka mam Moisés, xtzˈibax waˈ cho tzˈalam tak abaj. Xpe cˈu rucˈ ri jeˈlalaj u juluwem ri Dios ri sibalaj cˈo u chukˈab, je riˈ chi ri winak aj Israel man xecowin tä chic xecaˈy chupalaj ri ka mam Moisés, rumal chi sibalaj cäjuluw ru palaj. Pune je riˈ, nojim cˈut xtäni waˈ we juluwem riˈ. We ri Pixab riˈ ri cukˈat tzij puwiˈ jun chi cäcämisaxic, sibalaj nim u kˈij waˈ xpetic, 8 ¿a mat cˈu sibalaj nim chi na u kˈij waˈ ru Lokˈ Pixab ri Dios ri cuya ri Lokˈalaj Espíritu chke? ¡Jeˈ, je riˈ! 9 Quel cubij waˈ: We ri Pixab ri xa xucˈam lok cämical pa ka wiˈ sibalaj xnimar u kˈij, ¿a mat sibalaj nim chi na u kˈij waˈ ru Lokˈ Pixab ri Dios ri cubij chi cuyaˈ cäjicomataj ri kanimaˈ cho ri Dios? 10 Je riˈ, rumal chi ri Pixab ri sibalaj xnimar u kˈij nabe, cämic man nim tä chi u kˈij waˈ. Are sibalaj nim chi na u kˈij we jun chic riˈ chuwäch ri jun ri cˈo nabe. 11 We cˈu sibalaj xnimar u kˈij ri ojer trato ri xa quieb oxib kˈij xuban u patän, sibalaj nim chi baˈ na u kˈij waˈ ri cˈacˈ trato ri man cäqˈuis tä na u wäch.
12 Rumal cˈu rech chi chrij waˈ cuˈl wi ka cˈux, xa je riˈ man cäkaxej tä kib cujchˈawic. 13 Man jeˈ taj cäkaˈno jas ri xuban ri ka mam Moisés ri xucoj jun chˈukbal u palaj rech ri winak aj Israel man cäquil taj aretak cätäni ri juluwem ri sibalaj cätunun chupalaj, ri juluwem ri xa tajin cäsach u wäch. 14 Are cˈu ri winak aj Israel man xquichˈob taj. Mäjaˈ cˈu cäquichˈob waˈ cämic. Rumal riˈ aretak cäquisiqˈuij ri ojer trato, ri chˈukbal ri xucoj ri ka mam Moisés are banowinak chque chi man cäquichˈob taj, man esam tä cˈu ri chˈukbal riˈ chquiwäch. Xuwi cˈu rumal ri Cristo are quesax na waˈ. 15 Cˈä pa we kˈij cämic riˈ, aretak cäquisiqˈuij tak ri wuj ri xutzˈibaj ri ka mam Moisés, jeˈ ta ne cˈo jun chˈukbal ri cuban jechˈ che ri qui chomanic. 16 Aretak cˈut jun winak cätzelej rucˈ ri Kajaw Jesús, are jeˈ ta ne quesax ri chˈukbal riˈ, cul cˈu ru chomanic pa sak. 17 Ri Kajaw Jesús cˈut, are ri Espíritu. Jachin cˈu ri cˈo ri Lokˈalaj Espíritu rech ri Kajaw Jesús pa ranimaˈ man cˈo tä chi riˈ pu kˈab ri ojer Pixab. 18 Rumal cˈu riˈ konojel ri uj man chˈuktal tä chi ri ka palaj, xane uj jeˈ jas jun espejo ri cäkˈalajin wi ri jeˈlalaj u juluwem ri Kajaw Jesús. Je riˈ ri uj nojim jeˈ tajin cujel na jas ri Cristo, rumal chi ronojel kˈij cäkˈalajin na jubikˈ chic che ri jeˈlalaj u juluwem pa ri ka cˈaslemal. Are waˈ ri cuban ri Lokˈalaj Espíritu re ri Kajaw Dios.
4 Man cäqˈuistaj tä baˈ ka cˈux rumal chi ri Dios u yoˈm pa ka kˈab chi cäkatzijoj ru Lokˈ Pixab ri Areˈ chrij ri cˈacˈ trato rumal chi xel u cˈux chke. 2 Ketzelam u wäch ri qˈuixbal u banic xukujeˈ ri xa cäban chi cˈuyal. Man quekasub tä ri winak, man cäkaqˈuex tä ru Lokˈ Pixab ri Dios, xane xuwi cäkabij ri kas tzij. Je riˈ cäkaˈno rech conojel ri winak cuyaˈ cäquinaˈ na pa canimaˈ chi utz ri cäkaˈn cho ri Dios. 3 We cˈu ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio ri cäkatzijoj are chˈuktalic, xak xuwi chquiwäch ri winak ri xa cäsach na qui wäch are chˈuktal wi. 4 Rumal chi man quecojon taj, ri dios re we uwächulew riˈ are banowinak chque chi sachinak ri qui chomabal, jeˈ ta ne chi man quecowin taj quecaˈyic. Je riˈ u banom chque rech man cäquil tä ri sakil re ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chrij ri Cristo ri sibalaj nim u kˈij. Are cˈu ri Cristo, are ri kas u wächbal ri Dios. 5 Aretak cäkatzijoj ru Tzij ri Dios, man uj taj cäkatzijoj kib, xane are cäkatzijoj ri Jesucristo chi are Kajaw. Are cˈu ri uj xuwi cäkakˈalajisaj kib chi uj patänil tak iwe rumal chi lokˈ cäkil wi ri Jesús. 6 Ri Dios cˈut ri xtakanic chi cätunun ri sakil pa ri kˈekum, are cˈu waˈ ri xubano chi cätunun ru sakil ri Areˈ pa tak ri kanimaˈ rech rucˈ we sakil riˈ cäketamaj chi sibalaj cänimarisax u kˈij ri Dios. Kˈalaj waˈ chupalaj ri Jesucristo.
Chujcojon che ri Dios pa ronojel
7 We kˈinomal riˈ ajchicaj cˈo pa ri ka cuerpo ri jeˈ ta ne e boˈj banom rucˈ ulew. Je riˈ rech kˈalaj chi we nimalaj chukˈab riˈ ri cˈo kucˈ, rucˈ ri Dios cäpe wi, man kech tä cˈu uj. 8 Pune cäkarik cˈäx je waˈ je riˈ, amakˈel cujel chupam. Pune sibalaj cujoc il, man cäqˈuistaj tä can ka cˈux. 9 Pune cäban cˈäx chke cumal ri winak, man uj wonobam tä canok. Pune cujkasax cho rulew, cujsoctaj cˈut, man cäsach tä ka wäch. 10 Apawijeˈ ta ne ri cujeˈ wi cˈo ri retal ru cämical ri Jesús che ri ka cuerpo, are waˈ ri cˈäx ri tajin cäkariko. Je riˈ rech xukujeˈ kˈalaj ru cˈaslemal ri Jesús pa tak ri ka cˈaslemal uj. 11 Ri uj ri cˈä uj cˈasal na, ronojel kˈij uj cˈo cho ri cämical rumal rech ri Jesús, rech ru cˈaslemal ri Jesús cäkˈalajin pa tak ri ka cuerpo uj ri xa cäsach qui wäch. 12 Ri uj, rumal ru tzijoxic ru Lokˈ Pixab ri Dios, xa jubikˈ man cäpe ri cämical pa ka wiˈ. Are cˈu ri ix xa tajin quirik na ri cˈaslemal.
13 Ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic cubij: “Xincojon che ri Dios. Rumal cˈu riˈ xintzijonic,” ―cächaˈ. Ri uj xukujeˈ jeˈ cäkaˈno. Cujcojon che ri Dios, rumal cˈu riˈ cujtzijonic. 14 Ketam cˈut chi ri Dios ri xucˈastajisaj ri Kajaw Jesús chquixol ri cäminakib, ri uj xukujeˈ cujucˈastajisaj na chquixol ri cäminakib junam rucˈ ri Jesús. Cujucˈam cˈu na bi chuwäch ri Areˈ junam iwucˈ ix. 15 Ronojel waˈ xbantajic chubanic utzil chiwe. Je riˈ rech we e qˈuia ri cäquirik ri nimalaj u tokˈob ri Dios, e qˈuia xukujeˈ ri cäquiya na maltioxinic che ri Areˈ rech cänimarisax cˈu na u kˈij ri Dios.
16 Rumal riˈ man cäqˈuistaj tä ka cˈux. Pune we ka cuerpo riˈ xa tajin cärijobic, ri kanimaˈ cˈut tajin cuban na cˈacˈ ronojel kˈij. 17 Ri cˈäxcˈol ri cäkarik pa we cˈaslemal riˈ man nim tä waˈ, xane xa re quieb oxib kˈij. Cuya cˈu chke chi cäkarik na ke ri nimarisabal u kˈij ri Dios ri man cˈo tä u qˈuisic, ri sibalaj nim na chuwäch ri cˈäxcˈol. 18 Mäcuˈbi baˈ ka cˈux chquij ri jastak ri queilitajic, xane are cuˈl ka cˈux chquij ri man queilitaj taj, rumal chi ri jastak ri queilitajic xa cäsach qui wäch, are cˈu ri man queilitaj taj man cˈo tä qui qˈuisic.
Copyright © 1997 by Wycliffe Bible Translators International