Chronological

Ginbalita kay David nga Patay na si Saul

1 Nagbalik sila ni David sa Ziklag pagkatapos nga napierdi nila ang mga Amaleknon. Patay na sadto si Saul. Nagtiner sila sa Ziklag sang duha ka adlaw. ² Sang ikatlo nga adlaw, may nag-abot nga tawo sa Ziklag halin sa kampo ni Saul, nga gisi ang iya bayo kag may mga yab-ok ang iya ulo sa pagpakita nga nagapangasubo siya. Nagkadto siya kay David kag nagluhod bilang pagtahod sa iya. ³ Ginpamangkot siya ni David, “Diin ka naghalin?” Nagsabat siya, “Nakapalagyo ako halin sa kampo sang mga Israelinhon.” ⁴ Nagpamangkot si David, “Ngaa, ano ang natabo? Sugiri ako.” Nagsiling siya, “Nagpalagyo ang mga soldado sang Israel sa inaway. Madamo sa ila ang nagkalamatay, pati na si Saul kag ang iya anak nga si Jonatan.” ⁵ Nagpamangkot si David sa pamatan-on, “Paano mo nahibaluan nga patay na si Saul kag si Jonatan?” ⁶ Nagsabat ang pamatan-on, “Natabuan nga didto ako sa Bukid sang Gilboa, kag nakita ko didto si Saul nga nagasandig sa iya bangkaw. Ang mga kaaway nagapalapit sa iya nga nagasakay sa mga karwahe kag mga kabayo. ⁷ Sang magliso siya, nakita niya ako kag iya ako gintawag. Nagsabat ako, ‘Ano ang mabulig ko?’ ⁸ Ginpamangkot niya ako kon sin-o ako. Nagsabat ako nga isa ako ka Amaleknon. ⁹ Dayon nagsiling siya sa akon, ‘Palapit diri kag patya ako, kay nabudlayan na gid ako sa akon kahimtangan.’ ¹⁰ Gani ginpalapitan ko siya kag ginpatay tungod nahibaluan ko nga indi na siya mabuhi sa iya grabe nga pilas. Dayon ginkuha ko ang korona sa iya ulo kag ang pulseras sa iya butkon, kag gindala diri sa imo, sir.”

¹¹ Dayon gin-gisi ni David kag sang tanan niya nga tinawo ang ila mga bayo sa pagpakita sang ila pagpangasubo. ¹² Naghinibi sila kag nagpuasa hasta maggab-i para kay Saul, sa iya anak nga si Jonatan, kag para sa nasyon sang Israel, ang katawhan sang Ginoo, kay madamo sa ila ang nagkalamatay sa inaway. ¹³ Nagpamangkot pa gid si David sa pamatan-on nga nagbalita sa iya, “Taga-diin ka?” Nagsabat siya, “Indi ako Israelinhon kundi Amaleknon nga nagaestar sa inyo duta.” ¹⁴ Nagpamangkot si David, “Ngaa wala ka mahadlok magpatay sa pinili sang Ginoo nga hari?” ¹⁵ Dayon gintawag ni David ang isa sa iya mga tinawo kag ginsugo, “Dali, patya siya!” Gani ginpatay niya siya. ¹⁶ Nagsiling pa si David sa Amaleknon, “Ikaw ang responsable sa imo kamatayon. Ikaw mismo ang nagpamatuod kontra sa imo kaugalingon sang magsiling ka nga ginpatay mo ang pinili sang Ginoo nga hari.”

Ang Panalambiton ni David para kay Saul kag kay Jonatan

¹⁷ Naghimo si David sang panalambiton para kay Saul kag sa iya anak nga si Jonatan, ¹⁸ kag nagsugo siya nga itudlo ini sa katawhan sang Juda. Gintawag ini nga Kanta Parte sa Pana,^[a] kag nasulat sa libro ni Jashar. Amo ini ang iya panalambiton:

Ginhimo si David nga Hari sang Juda

2 Pagkatapos sadto, nagpamangkot si David sa Ginoo, “Mabalik bala ako sa isa sa mga banwa sang Juda?” Nagsabat ang Ginoo, “Huo.” Nagpamangkot si David, “Sa diin?” Nagsabat ang Ginoo, “Sa Hebron.” ² Gani nagkadto didto si David upod ang iya duha ka asawa nga si Ahinoam nga taga-Jezreel kag si Abigail nga asawa anay ni Nabal nga taga-Carmel. ³ Gin-upod man ni David ang iya mga tinawo pati ang ila mga pamilya, kag didto sila nag-estar sa Hebron kag sa mga baryo sa palibot sini. ⁴ Sang ulihi, nagkadto ang mga pangulo sang Juda sa Hebron kag ginhaplasan nila sang lana ang ulo ni David sa pagpakita nga siya na ang hari sang Juda.

Sang mabalitaan ni David nga ang mga taga-Jabesh Gilead ang naglubong kay Saul, ⁵ nagpadala siya sang mga mensahero sa ila sa pagsiling, “Kabay pa nga pakamaayuhon kamo sang Ginoo sa ginpakita ninyo nga gugma kay Saul nga inyo agalon paagi sa paglubong sa iya. ⁶ Kabay pa nga ipakita sang Ginoo ang iya gugma kag katutom sa inyo, kag ipakita ko man ang akon kaayo sa inyo tungod sa inyo ginhimo. ⁷ Kag karon, magpakalig-on kag magpakaisog kamo bisan patay na si Saul nga inyo agalon. Ako ang ginpili sang mga taga-Juda bilang ila hari.”

Nag-inaway ang mga Pamilya ni David kag ni Saul

⁸ Karon, ang kumander sang mga soldado ni Saul nga si Abner nga anak ni Ner nagkadto sa Mahanaim. Gindala niya si Ishboshet nga anak ni Saul. ⁹ Didto ginproklamar ni Abner si Ishboshet nga hari sang bug-os nga Israel, lakip na diri ang mga lugar sang Gilead, Ashuri, Jezreel, Efraim, kag Benjamin. ¹⁰ Nagaedad si Ishboshet sang 40 ka tuig sang nangin hari siya sang Israel, kag naghari siya sa sulod sang duha ka tuig. Ang mga taga-Juda iya, si David ang ila ginkilala nga hari, ¹¹ kag naghari si David sa Juda sa sulod sang pito ka tuig kag anom ka bulan. Didto siya nag-estar sa Hebron.

¹² Isa sina ka tion, nagkadto si Abner sa Gibeon halin sa Mahanaim kaupod ang mga tinawo ni Ishboshet. ¹³ Ginsugata sila ni Joab nga anak ni Zeruya kag sang mga tinawo ni David didto sa punong sang Gibeon. Nagpungko ang grupo ni Abner sa pihak nga bahin sang punong kag ang grupo ni Joab sa pihak man nga bahin sang punong. ¹⁴ Dayon nagsiling si Abner kay Joab, “Paawayon ta sa aton atubangan ang pila naton ka maayo nga mga soldado.” Nagsugot si Joab, ¹⁵ gani nagtindog sa pagpakig-away ang dose ka tinawo ni Ishboshet nga halin sa tribo ni Benjamin kag ang dose ka tinawo ni David. ¹⁶ Nagdakpanay sila sa ulo kag nagbun-anay hasta nga nagkalamatay sila tanan. Gani gintawag ato nga lugar sa Gibeon nga Helkat Hazurim.^{[d] 17} Dayon nag-inaway ang duha ka grupo sing puwerte gid. Kag sa sina nga adlaw napierdi si Abner kag ang mga tinawo sang Israel sa mga tinawo ni David.

^18-19 Ang tatlo ka anak ni Zeruya nga si Joab, Abishai, kag Asahel kaupod sa inaway. Si Asahel madasig magdalagan pareho sang usa, kag ginlagas niya si Abner nga wala bulobalikid. ²⁰ Sang magbalikid si Abner, nakita niya siya kag ginpamangkot, “Ikaw bala ina Asahel?” Nagsabat si Asahel, “Huo.” ²¹ Dayon nagsiling si Abner sa iya, “Indi na ako paglagsa, kundi ang isa na lang sa akon kaupod nga mga soldado, kag kuhaa ang iya mga kagamitan.” Pero wala gid mag-untat si Asahel sa paglagas sa iya.

²² Nagsiling liwat si Abner kay Asahel, “Indi na ako paglagsa! Indi ako pagpilita nga patyon ka. Mahuya na ako nga mag-atubang sa imo utod nga si Joab kon patyon ko ikaw.” ²³ Pero wala gid mag-untat si Asahel sa paglagas sa iya, gani ginbuno siya ni Abner sang puno sang bangkaw sa tiyan, kag naglapos ini sa iya likod. Natumba siya kag napatay dayon. Ang mga tawo nga makaagi didto sa lugar nga sa diin ginpatay si Asahel nagapundo.

²⁴ Sang mahibaluan ni Joab kag ni Abishai ang natabo, ginlagas nila si Abner. Kag sang nagasalop na ang adlaw, nakaabot sila sa bukid sang Ama malapit sa Gia, sa dalan nga pakadto sa kamingawan sang Gibeon. ²⁵ Nagtipon kay Abner didto sa ibabaw sang bukid ang mga soldado nga halin sa tribo ni Benjamin agod magpreparar sa pagpakig-away. ²⁶ Nagsinggit si Abner kay Joab, “Padayon na lang bala kita magpinatyanay? Wala mo bala mareyalisar nga ang resulta sini amo ang pagdinumtanay? San-o mo pa bala pauntaton ang imo mga tinawo sa paglagas sa amon nga inyo mga kadugo?”

²⁷ Nagsabat si Joab, “Kon wala ka maghambal, ginasiguro ko gid sa imo, sa presensya sang buhi nga Dios, nga lagson ka gid kuntani sang akon mga tinawo hasta mag-aga.” ²⁸ Gani ginpatunog ni Joab ang budyong kag nag-untat ang tanan niya nga tinawo sa paglagas sa mga taga-Israel. Kag nag-untat ang inaway. ²⁹ Bilog nga gab-i nga naglakat si Abner kag ang iya mga tinawo sa Kapatagan sang Jordan.^[e] Dayon nagtabok sila sa Suba sang Jordan kag nagpadayon sa paglakat sa bug-os nga aga^[f] hasta nakaabot sila sa Mahanaim.

³⁰ Pag-untat ni Joab lagas kay Abner, nagpauli man siya kag ang iya mga tinawo. Sang ginpatipon niya sila, nasapwan niya nga magluwas kay Asahel, 19 ang napatay sa ila. ³¹ Pero 360 ang napatay nila nga mga tinawo ni Abner, kag puro tanan halin sa tribo ni Benjamin. ³² Ginkuha nila ni Joab ang bangkay ni Asahel kag ginlubong sa ginlubngan sa iya amay sa Betlehem. Dayon bilog nga gab-i sila nga naglakat, kag nakaabot sila sa Hebron sang kaagahon.

3 Amo ato ang umpisa sang malawig nga inaway sang mga nagaunong kay Saul kag sang mga nagaunong kay David. Nagalig-on nga nagalig-on ang grupo ni David pero ang kay Saul iya nagaluya nga nagaluya.

² Amo ini ang mga anak nga lalaki ni David nga nagkalatawo sa Hebron: Ang kamagulangan amo si Amnon nga anak niya kay Ahinoam nga taga-Jezreel. ³ Ang ikaduha amo si Kileab nga anak niya kay Abigail nga asawa anay ni Nabal nga taga-Carmel. Ang ikatatlo amo si Absalom nga anak niya kay Maaca nga anak ni Haring Talmai sang Geshur. ⁴ Ang ikaapat amo si Adonia nga anak niya kay Hagit. Ang ikalima amo si Shefatia nga anak niya kay Abital. ⁵ Kag ang ikaanom amo si Itream nga anak niya kay Egla. Sila ang mga anak ni David nga nagkalatawo sa Hebron.

Nagbuylog si Abner kay David

⁶ Samtang nagapadayon ang inaway sang mga nagaunong kay David kag sang mga nagaunong kay Saul, si Abner nangin gamhanan nga pangulo sang mga nagaunong kay Saul. ⁷ Isa ka adlaw, gin-akusar ni Ishboshet si Abner. Siling niya, “Ngaa nga naghulid ka sa isa sa mga asawa sang akon amay nga si Saul?” Ang ginatumod ni Ishboshet nga babayi amo si Rizpa nga anak ni Aya. ⁸ Naakig gid si Abner sa ginsiling ni Ishboshet, gani nagsabat siya, “Nagahunahuna ka bala nga ginatraiduran ko ang imo amay,^[g] kag nagaapin ako sa Juda? Halin pa gid sang una nagaunong ako sa imo amay kag sa iya pamilya kag mga abyan, kag wala ko ikaw gintugyan kay David. Pero karon ginaakusar mo ako nga nakasala ako parte sa sina nga babayi! ⁹ Kon amo man lang sina, maayo pa nga buligan ko na lang si David nga matuman ang ginpromisa sang Ginoo sa iya, kag kabay pa nga silutan ako sang Dios sing puwerte gid kon indi ko siya mabuligan. ¹⁰ Nagpromisa ang Ginoo nga indi na niya pagpaharion ang bisan sin-o sa mga kaliwat ni Saul kundi si David na ang iya paharion sa Israel kag sa Juda, halin sa Dan hasta sa Beersheba.”^{[h] 11} Wala na nangahas pa nga maghambal si Ishboshet kay nahadlok siya kay Abner.

¹² Dayon nagpadala si Abner sang mga mensahero kay David sa pagsiling, “Ikaw ang dapat maghari sa bug-os nga duta sang Israel. Maghimo ka sang kasugtanan sa akon kag buligan ko ikaw nga ipasakop sa imo ang bug-os nga nasyon sang Israel.” ¹³ Nagsabat si David, “Sige, mahimo ako sang kasugtanan sa imo sa isa ka kondisyon: dal-on mo balik sa akon ang akon asawa nga si Mical nga anak ni Saul sa imo pagpakigkita sa akon.”

¹⁴ Dayon nagpadala si David sang mga mensahero kay Ishboshet sa pagsiling, “Ibalik sa akon ang akon asawa nga si Mical. Kay napangasawa ko siya sa baylo sang 100 ka panit sa punta sang kinatawo sang mga Filistinhon nga akon ginpatay.” ¹⁵ Gani nagsugo si Ishboshet nga kuhaon si Mical sa iya bana nga si Paltiel nga anak ni Laish. ¹⁶ Nagsunod si Paltiel kay Mical nga nagahilibion hasta sa Bahurim. Ginhambalan ni Abner si Paltiel nga magpauli. Gani nagpauli siya.

¹⁷ Nagpakigsugilanon si Abner sa mga manugdumala sang Israel. Siling niya, “Dugay na nga luyag ninyo nga mangin hari si David. ¹⁸ Karon amo na ini ang inyo kahigayunan, kay nagpromisa ang Ginoo sa iya alagad nga si David nga paagi sa iya luwason niya ang iya katawhan nga mga Israelinhon sa kamot sang mga Filistinhon kag sa tanan nila nga kaaway.” ¹⁹ Nagpakigsugilanon man si Abner sa tribo ni Benjamin. Dayon nagkadto siya sa Hebron sa pagsugid kay David nga komporme ang katawhan sang Israel kag Benjamin nga mangin hari nila siya.

²⁰ Pag-abot ni Abner sa Hebron kaupod sang iya 20 ka tinawo, nagpapunsyon si David para sa ila. ²¹ Nagsiling si Abner kay David, “Mahal nga Hari, tuguti ako nga maglakat subong sa pagkombinsi sa tanan nga katawhan sang Israel nga suportaran ka nila bilang hari. Pahimuon ko sila sang kasugtanan sa imo nga batunon ka nila nga ila hari. Dayon magahari ka sa bisan diin nga luyag mo pagaharian.” Gani ginpalakat ni David si Abner nga wala niya pag-anha.

Ginpatay ni Joab si Abner

²² Nag-abot si Joab kag ang iban nga mga tinawo ni David didto sa Hebron halin sa pagsalakay, kag madamo gid ang ila dala nga mga inagaw. Pero wala na didto si Abner kay ginpalakat na siya ni David nga wala niya pag-anha. ²³ Sang mabalitaan ni Joab nga nagkadto si Abner sa hari kag ginpalakat nga wala pag-anha, ²⁴ nagkadto si Joab sa hari kag nagsiling, “Ano bala ang imo ginhimo? Nagkadto na gid diri sa imo si Abner, ngaa ginpalakat mo pa? Ti, karon wala na siya! ²⁵ Kilala mo man si Abner. Nagkadto siya diri sa pagdaya sa imo, kag sa pagpanilag sa tanan mo nga ginahimo.” ²⁶ Naghalin dayon si Joab kay David kag nagpasugo siya sa paglagas kay Abner. Naabtan nila si Abner sa bubon sang Sira kag gindala siya balik sa Hebron. Pero wala kahibalo si David sini. ²⁷ Sang didto na si Abner sa Hebron, gindala siya ni Joab sa may puwertahan sang banwa nga silahanon lang kay kuno may estoryahan sila nga duha. Kag didto ginbuno ni Joab si Abner sa tiyan bilang balos sa pagpatay ni Abner sa iya utod nga si Asahel. Kag napatay si Abner.

²⁸ Sang mabalitaan ato ni David, nagsiling siya, “Nakahibalo ang Ginoo nga ako kag ang akon mga tinawo inosente gid sa pagkapatay ni Abner nga anak ni Ner. ²⁹ Si Joab kag ang iya pamilya amo ang may salabton. Kabay pa nga sa iya mga kaliwat may ara permi sang may balatian nga may nagaguwa sa iya kinatawo, may delikado nga balatian sa panit,^[i] inutil, mapatay sa inaway kag magutuman.” ³⁰ (Ang kabangdanan nga ginpatay ni Joab kag sang iya utod nga si Abishai si Abner tungod nga ginpatay ni Abner ang ila utod nga si Asahel sa inaway didto sa Gibeon.)

³¹ Dayon nagsiling si David kay Joab kag sa tanan nga kaupod niya, “Gisia ang inyo mga bayo, kag magsuksok kamo sang sako. Magpangasubo kamo samtang nagalakat kamo sa unahan sang bangkay ni Abner sa paglubong sa iya.” Nagkumpanyar man si Haring David nga nagasunod sa bangkay. ³² Ginlubong si Abner sa Hebron, kag naghibi gid sing tudo si Haring David didto sa ginlubngan. Naghibi man ang tanan nga tawo nga nagkumpanyar. ³³ Nagkanta si Haring David sang sini nga panalambiton para kay Abner:

Naghibi liwat ang tanan nga tawo kay Abner. ³⁵ Sadto nga adlaw wala magkaon si David, gani ginpilit siya sang mga tawo nga magkaon. Pero nagsumpa si David nga nagasiling, “Kabay pa nga silutan ako sang Dios sing puwerte gid kon magkaon ako sang bisan ano sa wala pa magsalop ang adlaw.” ³⁶ Nalipay ang mga tawo sa ginsiling ni David, kag indi lang sa sina, kundi pati man sa tanan nga ginhimo ni David. ³⁷ Gani nahibaluan sang tanan nga katawhan sang Israel nga si Haring David wala sing labot sa pagkapatay ni Abner.

³⁸ Dayon nagsiling si David sa iya mga tinawo, “Wala bala ninyo mareyalisar nga napatay ang isa ka gamhanan nga pangulo sang Israel subong nga adlaw? ³⁹ Kag bisan ako ang ginpili nga hari subong, wala ako sing ikasarang sa pagtapna kay Joab kag kay Abishai, nga mga anak ni Zeruya. Nabudlayan ako sa pagtapna sa ila. Gani ang Ginoo na lang ang magabalos sa sining malaot nga mga tawo sa mga kalautan nga ila ginahimo.”

Ginpatay si Ishboshet

4 Sang pagkabati ni Ishboshet, nga anak ni Saul, nga ginpatay si Abner sa Hebron, hinadlukan gid siya pati ang tanan nga katawhan sang Israel. ² May duha ka tinawo si Ishboshet nga nagpangulo sa mga manugsalakay sa mga banwa sang ila mga kaaway. Sila amo si Baanah kag si Recab. Mga anak sila ni Rimon nga taga-Beerot, nga halin sa tribo ni Benjamin. Ining Beerot sakop subong sang Benjamin, ³ kay ang mga nahauna nga mga pumuluyo sini nagpalagyo sa Gitaim, kag hasta subong nagaestar sila didto bilang mga dumuluong.

⁴ (May isa pa ka anak si Saul nga si Jonatan nga may anak nga lupog. Ang iya ngalan si Mefiboshet. Nagaedad siya sang lima ka tuig sang napatay si Saul kag si Jonatan sa Jezreel. Sang mabalitaan sang yaya ni Mefiboshet nga napatay si Saul kag si Jonatan, ginhakwat niya siya kag nagpalagyo. Pero samtang nagadali-dali ang yaya sa pagpalagyo, nabuy-an niya ang bata, kag ang resulta nalupog ini.)

⁵ Isa ka adlaw, nagkadto sa balay ni Ishboshet si Recab kag si Baanah nga mga anak ni Rimon nga taga-Beerot. Nag-abot sila didto sang udtong-adlaw, samtang nagapahuway si Ishboshet. ^6-7 Nagsulod sila sa balay nga kuno makuha sang trigo. Dayon nagsulod sila sa kuwarto ni Ishboshet, nga sa diin nagahigda siya sa iya katre, kag ginbuno nila siya sa tiyan. Pagkatapos gin-utod nila ang iya ulo kag gindala ini sa ila pagpalagyo. Nagpanglakaton sila sa Kapatagan sang Jordan^[j] sa bilog nga gab-i.

⁸ Pag-abot nila sa Hebron, gindala nila ang ulo ni Ishboshet kay David kag nagsiling sila sa iya, “Ari ang ulo ni Ishboshet nga anak sang imo kaaway nga si Saul nga nagtinguha sa pagpatay sa imo. Nagtimalos ang Ginoo para sa imo subong nga adlaw kontra kay Saul kag sa iya mga kaliwat.” ⁹ Nagsabat si David sa ila, “Isugid ko sa inyo ang matuod sa presensya sang buhi nga Ginoo nga nagluwas sa akon sa tanan nga katalagman. ¹⁰ Sadto anay may tawo nga nagkadto sa akon sa Ziklag kag nagsiling nga patay na si Saul. Naghunahuna siya nga nagdala siya sang maayo nga balita sa akon. Sa baylo, ginpadakop ko siya kag ginpapatay. Amo ato ang akon premyo sa iya, sa iya nga ginbalita. ¹¹ Karon, kamo nga mga malaot silutan ko sing sobra pa sa sini, kay ginpatay ninyo ang isa ka tawo nga wala sing sala, nga nagakatulog pa sa iya katre sa iya balay. Sukton ko kamo sa inyo pagpatay sa iya agod mawala kamo sa kalibutan.”

¹² Gani nagmando si David sa iya mga tinawo nga patyon si Recab kag si Baanah, kag gintuman nila ini. Gin-utod nila ang ila sini mga kamot kag mga tiil kag ginpakabit ang ila mga lawas sa may punong sa Hebron. Ginkuha nila ang ulo ni Ishboshet kag ginlubong sa ginlubngan kay Abner sa Hebron.