Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Beginning

Read the Bible from start to finish, from Genesis to Revelation.
Duration: 365 days
Uspanteco (USP)
Version
MARCOS 12-13

Esbˈi noˈj chirijak mak etzltak ajchac

12  Ajrucˈreˈ Kakaj Jesús xoc chi jbˈij jun esbˈi noˈj rechak, xij: Wiˈ jun winak xtic uva laj rulew y xcoj corral chirij. Xcˈot jun luwar lamas xan man yetzˈbˈi uva y xan jun ja naj rakˈanebˈ pire tijchajaj jticoˈn. Ajrucˈreˈ xcan jyeˈ man rulew li chi kejom rechak nicˈj ajchac y xeˈ chinaj li jun jalan tilmit chic.

Cuando xtaw kˈij tikˈanabˈ jwichak mak uva, xpe man rajw ulew, xtakch jun jtakoˈn riqˈuilak chi jtzˈonaj rechak mak ajkejeltak ulew lawiˈ mak jwich uva ri tiyeˈsaj re pire kejbˈire man ulew. Pero mak ajkejeltak ulew xchaptak man takoˈn li, xsecˈtak y xkˈasajtakbˈi chi taˈ nen xyeˈtakbˈi re.

Ajrucˈreˈ xpe man rajw ulew, xtak chicch jun jtakoˈn chic riqˈui mak ajkejeltak ulew, pero rechak xchaptak man takoˈn li, xchˈiˈtak laj jbˈa y xyokˈtak. Man rajw ulew xtak chicch jun jtakoˈn chic riqˈui mak ajkejeltak ulew y mak ajkejeltak ulew xcamsajtak man takoˈn li.

Ajrucˈreˈ man rajw ulew xtak chicch nicˈj jtakoˈn. Nicˈj rechak mak takoˈn li xsecˈsajtak y nicˈj chic xcamsajtak jwiˈlak mak ajkejeltak ulew.

Y man rajw ulew ajwiˈ chiquiˈ jun jtakoˈn, riˈ jun jcˈajol ri subˈlaj tijlokˈaj y riˈ li xtak chicch pi qˈuisbˈire chi jtzˈonaj lawiˈ ri tiyeˈsaj re kejbˈire man ulew. Re xij laj ranm: Lajori tantakbˈi incˈajol, pent tichak cojontak chiwch, xcheˈ man rajw ulew.

Pero mak ajkejeltak ulew cuando xriltak xtaw jcˈajol man rajw ulew, xijtak chiribˈil ribˈak: Riˈ re tiechbˈen man ulew, lajori kacamsajtak pire tican man ulew ri pi ke oj, xcheˈtak.

Xpetak, xchaptak y xcamsajtak. Camnakchak xresajtakbˈi lak uva. ¿Nencˈu tran man rajw ulew rechak mak ajkejeltak ulew? Man rajw ulew tipetc, tiyuk jcamsaj mak ajkejeltak ulew y tijyeˈ chic rulew chi kejom re nicˈj chic. 10 ¿Taˈcˈu ilan awiˈlak ri tijbˈij li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios jilonri?

Man abˈaj ri xcan jxuteˈtak yak ajbˈanaltak ja, riˈ xoc pire man nabˈe abˈaj pire jcowil man ja.
11 Jilonli xan Kakaj Dios ri Kajawl y subˈlaj ojquiˈcot chirij, ticheˈ, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.

12 Xpetak mak jbˈabˈalak yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios pach mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios pach yak ri wiˈ rekleˈnak chijxoˈlak yak rijajl Israel rajak roj xchapeˈtakbˈi Kakaj Jesús jwiˈl retamakiˈ chi chirijakiˈ rechak xijsaj man esbˈi noˈj li. Pero tike tzaak jchˈolak chiwchak subˈlaj cristian ri wiˈtak claˈ, jwiˈliˈli xcan jyeˈtak y xeˈtak.

Ri jtojic alcabar re César

13 Rechak xeˈ jtakeˈtakch nicˈj rechak mak fariseo pach nicˈj rechak mak jpach Herodes Antipas riqˈui Kakaj Jesús, jwiˈl riˈ rajak chirijke jyolj tikej laj jkˈabˈak pire tijcojtak tzij chirij. 14 Mak fariseo xpetak, xijtak re Kakaj Jesús: Ajtijonl, oj ketamiˈ chi tzˈetel tzˈetiˈ ri tabˈij y taˈ jaljoj rilic cristian tabˈan. Jwiˈliˈli chikaj tikatzˈonaj chawe: ¿Tziniˈ tikatoj alcabar re César o taˈn? xcheˈtak re.

15 Kakaj Jesús retamiˈ chi ajsolcopil jcaybˈalake, jwiˈliˈli xtzˈonaj rechak: ¿Nen chac tatoctak etzltak noˈj pire inkej laj akˈbˈak? Cˈamtaknecaˈch jun denario pire twil, xcheˈ rechak.

16 Xpetak, xyeˈtak jun pwak re Kakaj Jesús. Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak: ¿Nen quiek jcaybˈal ri wiˈ chiwch ri y nen quiek jbˈij ri tzˈibˈal chiwch ri? xcheˈ rechak.

Rechak xijtak: Rechiˈ César, xcheˈtak.

17 Kakaj Jesús xij chic rechak: Yeˈtak re César lawiˈ re César y yeˈtak re Kakaj Dios lawiˈ re Kakaj Dios, xcheˈ rechak.

Mak winak xsach jchˈolak chi jtaic jcˈulbˈej jyoljak xan Kakaj Jesús.

Tijon chirij cˈastajbˈal

18 Xpetak mak saduceo, xeˈtak riqˈui Kakaj Jesús. Rechak taˈ tijcojtak chi tina cˈastasajna jwichak camnakibˈ, jwiˈliˈli xijtak re Kakaj Jesús: 19 Ajtijonl, Moisés xcan jtzˈibˈaj pi ke oj chi wi wiˈ jun winak cˈuliˈnak ticamc y taˈ ralcˈwalak xwaˈxc, rajwaxiˈ ticˈuliˈy chic jun jkˈun riqˈui man anm li, ri camnak richjil pire tiwaˈx ralcˈwal riqˈuil y ticojsaj pi ralcˈwal nabˈe winak. 20 Wiˈ jun bˈwelt wiˈ wukubˈ (7) chi winak ri jkˈun ratz ribˈak. Man nabˈeal xcˈuliˈyc, pero xcamc y taˈ ralcˈwal xwaˈxc. 21 Y man jcabˈal xcˈuliˈy chic riqˈui man anm ri camnak richjil li y xcamc, taˈ ralcˈwal xwaˈxc. Y jilon xan chic man jroxal. 22 Y jilon xantak mak wukubˈ (7) chi winak ri jkˈun ratz ribˈak, xcˈuliˈytak riqˈui man anm li. Ni jono rechak xwaˈx ralcˈwalak. Pi qˈuisbˈire xcam man anm. 23 Cuando ticˈastasaj jwichak camnakibˈ, ¿nencˈu rechak trixokolaj man anm li, jwiˈl mak wukubˈ (7) chi winak xcˈuliˈytak riqˈuil? xcheˈtak mak saduceo re Kakaj Jesús.

24 Kakaj Jesús xij rechak: Atak sachalcatakaˈn, jwiˈl taˈ awetamak nen tijbˈij li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios y taˈ awetamak juntir ri jcwinel Kakaj Dios ri wiˈ. 25 Cuando ticˈastasaj jwichak camnakibˈ, chi winak chi anm taˈ chiquiˈ ticˈuliˈytak, jiˈchaklontak chapcaˈ yak anjl ri wiˈtak lecj. 26 Pero wiˈ chiquiˈ jun yoloj tambˈij chawechak chirij camnakibˈ cuando ticˈastasaj jwichak. Atak ilaniˈ awiˈlak li wuj ri xcan jtzˈibˈaj Moisés cuando xchˈabˈejch jwiˈl Kakaj Dios li jun nimlaj mat loˈquiej ri tijin ticˈatc y xij re jilonri:

Iniˈ ri in jDios Abraham, Isaac y Jacob, xcheˈ.

27 Atak sachalcatakaˈn, jwiˈl Kakaj Dios maˈ jDios taˈ yak camnakibˈ, jDiosakiˈ yak ri yoˈltak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.

Man pixabˈ ri mas rajwax ticojsaj

28 Xpe jun rechak yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios, xta chi tziyiˈ ri xijsaj rechak mak saduceo jwiˈl Kakaj Jesús. Y xpe re, xtzˈonaj re Kakaj Jesús: ¿Nen chi pixabˈ lal mas rajwax ticojsaj chiwchak nicˈj pixabˈ chic? xcheˈ re Kakaj Jesús.

29 Kakaj Jesús xij re man ajtijol cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios: Tatak jcholajl atak rijajl Israel, xike jun Kakaj Dios ri Kajawl wiˈ, taˈ chiquiˈ jun chic. Man pixabˈ ri mas rajwax ticojsaj riˈ ri:
30     Lokˈaj Akaj Dios ri Awajawl riqˈui nojel awanm y xike chomorsaj chirij Kakaj Dios y bˈan riqˈui nojel awanm lawiˈ raj tabˈan. 31 Y jcabˈ pixabˈ tijbˈij jilonri:
    Lokˈaj awijl atzˈakt chapcaˈ jlokˈaj aybˈ at tabˈan, ticheˈ. Taˈ chiquiˈ jono Jpixbˈ Kakaj Dios chic mas rajwax ticojsaj chiwchak mak quibˈ pixabˈ li, xcheˈ Kakaj Jesús.

32 Ajrucˈreˈ man ajtijol cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios xij re Kakaj Jesús: Ajtijonl, kes tzˈetel tzˈetiˈ xabˈij chi junke chi Kakaj Dios wiˈ y taˈ chiquiˈ jun Dios chic. 33 Rajwaxiˈ tikalokˈaj Kakaj Dios riqˈui nojel kanm y xike tikachomorsaj chirij re y riqˈui nojel kanm tikabˈantak lawiˈ raj tikabˈan y rajwaxiˈ tikalokˈajtak jun cristian chapcaˈ jlokˈaj kibˈ oj tikabˈan. Riˈ li mas rajwax tibˈansaj chiwchak juntir mak sipan ri ticˈatsaj chibˈ man altar pire tisujsaj re Kakaj Dios re tojbˈi mac, xcheˈ re Kakaj Jesús.

34 Kakaj Jesús xta chi jor tzi jcˈululaj xansaj jwiˈl man winak li, xij re: Raquitzchak raj pire tayeˈ luwar titakon Kakaj Dios chabˈ, xcheˈ Kakaj Jesús re.

Taˈ chiquiˈ ni jonok xcoj jcowil ranm chi jcˈotic jchiˈ Kakaj Jesús.

Rijajl ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach

35 Kakaj Jesús tijin chi jtijojcak mak cristian li nimi richoch Kakaj Dios xij: ¿Nen chac tijbˈijtak yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios chi jun ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew rijajliˈ David? 36 Pero David xijsajiˈ re jwiˈl Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios cuando xij jilonri:

Kakaj Dios ri Kajawl xijiˈ re Wajawl:
Cubˈren laj impaach asta tina injachna laj akˈbˈ juntir yak ri atcontrinc, xcheˈ Kakaj Dios, xché David.

37 ¿Nen mo jun ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew, rijajliˈ David, cuando David xijiˈ Wajawl re? xcheˈ Kakaj Jesús rechak.

Subˈlaj cristian ri mulbˈem ribˈak claˈ tziyiˈ xtatak jyolj Kakaj Jesús.

Jmacak yaj ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios

38 Cuando Kakaj Jesús tijin chi jtijojcak cristian, xij chic rechak: Tacwentij aybˈak riqˈuilak yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios. Rechak riˈ mas tzi tricˈajtak tijcojtak nimak rakan ritzˈikak cuando tiwoˈcottak y mas tzi triltak ticˈamsaj rutzil jwichak lak cˈaybˈl pi cˈutbˈire chi nimiˈ jkˈijak. 39 Cuando tibˈetak li sinagog mas kus triltak ticubˈartak laˈ mak tem ri lamas ticubˈartak yak ri wiˈ rekleˈnak y mas kus triltak ticubˈartak laˈ mak nabˈetak tem lak comon wicˈ. 40 Tresajtak kelen rechak chirijak yak anm ri camnak richjil y pire bˈambˈi jwichak chiwchak cristian subˈlaj naj trantak chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios. Jwiˈliˈli masna cˈax kˈatbˈitzij tibˈansaj chibˈak jwiˈl Kakaj Dios, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.

Sicˈ anm powr ri camnak richjil tijyeˈ pwak

41 Li jun kˈij cuando cubˈul Kakaj Jesús li nimi richoch Kakaj Dios chijcˈulel mak cax re cˈolbˈi pwak ri tisipaj re Kakaj Dios, tijin tril nen mo trantak mak cristian chi jyeˈic pwak li cax. Xpetak nicˈj bˈiom, xyeˈtak subˈlaj pwak li mak cax. 42 Xpe jun anm powr ri camnak richjil, xyeˈ li jun cax quibˈ tra pwak ri taˈ nimak jwich.

43 Xpe Kakaj Jesús, xsiqˈuij yak ajtijol ribˈak chirij, xij rechak: Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak chi sicˈ anm powr ri camnak richjil riˈ xyeˈw mas chiwchak juntir ri tijyeˈtak pwak li cax re cˈolbˈi pwak ri tisipaj re Kakaj Dios. 44 Juntir mak bˈiom li, riˈ tijyeˈtak ri mitaˈ tijqˈuistak chi sachem. Rucˈ sicˈ anm powr ri camnak richjil xyaˈ juntir ri wiˈ riqˈuil re tzukbˈi ribˈ, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.

Tina yojmajna nimi richoch Kakaj Dios

13  Cuando Kakaj Jesús xelbˈi li nimi richoch Kakaj Dios, xpe jun re yak ajtijol ribˈak chirij, xij re: Kajtijonl, il impuch mak nimaktak abˈaj ri cojol re nimi richoch Kakaj Dios y subˈlaj nimi ja, xcheˈ re Kakaj Jesús.

Kakaj Jesús xij re man ajtijol ribˈ chirij: Xawilaˈ jkusil nimi richoch Kakaj Dios ri, pero tina tawna jun kˈij chi taˈ chiquiˈ ni jono abˈaj tican chibˈ jun chic. Juntir li tina yojmajna, xcheˈ re.

Retal ri tiilsaj re qˈuisbˈitak kˈij re jwich kˈijsak

Cuando Kakaj Jesús cubˈulchak bˈa witz ri jbˈij Olivos ri wiˈbˈi chiwch nimi richoch Kakaj Dios, xpetak Pedro, Santiago, Juan y Andrés, xijtak re Kakaj Jesús pi ricˈanak: Chikaj tabˈij chike nen or titaw chiwch ri xabˈij. ¿Nencˈu retal ri tiilsaj pire cˈutbˈire chikawch chi tawem tran chiwch ri xabˈij chike? xcheˈtak re.

Xpe Kakaj Jesús, xij rechak: Tike cwentij aybˈak pire maˈ atsubˈsajtak, jwiˈl subˈlaj qˈui tina petakna y tijcoj ribˈak chapcaˈ in, tijbˈijtak: Iniˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew, tina cheˈtakna y subˈlaj cristian tijsubˈtak. Atak cuando tatatak jtaquil chi tijiniˈ nimaktak chˈoˈj li jono luwar, mi tzaak achˈolak jwiˈl jilonli tina bˈanna, pero ajquiˈ chi taw kˈij re qˈuisbˈitak kˈij re jwich kˈijsak jwiˈl jun nimlaj tilmit tina chˈoˈjintakna riqˈui jun tilmit chic y jun rey tina chˈoˈjinna riqˈui jun rey chic. Tina ranna nimaktak cabˈrakn lak jaljojtak luwar y tina pena subˈlaj wiˈjal. Pero juntir li ajriˈ cholbˈire cˈax ri tina pena chibˈak cristian.

Tike acwentij aybˈak, jwiˈl inwiˈlke in atna jachsajtakna laj jkˈabˈak mak comontak jbˈabˈalak yak rijajl Israel. Atna secˈsajtakna lak sinagog y atna cˈamsajtaknabˈi chiwchak mak jbˈabˈaltak kˈatbˈitzij y chiwchak mak rey. Y jilonli tijnaˈ tabˈijtak rechak chi tzˈetiˈ ri ilan y tal awiˈlak chwij. 10 Rajwaxiˈ nabˈe tina bˈijsajna tzilaj jtaquil chwij rechak juntir cristian wich ulew.

11 Cuando atcˈamsajtakbˈic y atjachsajtak laj jkˈabˈak mak jbˈabˈaltak kˈatbˈitzij, mat octak il chi jchomorsaj nen tabˈijtak. Cuando titaw kˈij li, xike tabˈijtak nen ri tibˈijsaj chawechak jwiˈl Kakaj Dios, jwiˈl maˈ atak taˈ atchˈaˈwtak, riˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios ri wiˈ laj awanmak tichˈaˈwc. 12 Jun cristian tina jachna jkˈun o ratz pi camic y jun chuchkajw tina jachna ralcˈwal pi camic y yak alcˈwalixelbˈ tina jbˈitna ribˈak chirij jkaj jchuchak y tina jachtakna pi camic. 13 Juntir cristian ri taˈ ticojontak chiwch Kakaj Dios atna retzelbˈejtakna y atna jcontrijtakna inwiˈlke in, pero nen taˈ tijquibˈaj ranm chwij asta ticamc, ticolmajiˈ laj jkˈabˈ jmac, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.

14 Y Kakaj Jesús xij chic rechak: Tina awiltakna li man luwar ri tosol pire Kakaj Dios jun ri ajbˈanal cˈax ri xutul jwiˈl Kakaj Dios. Ajrucˈreˈ yak cristian ri wiˈtak Judea rajwaxiˈ laj or tielmajtakbˈi bˈak witz. Nen tril jwich man wuj ri, jteˈ jcholajl. 15 Y nen wiˈ bˈa ja, mi oc chic chi resaj kelen re la ja. 16 Y nen wiˈ lak chac mi kˈaj chic laj richoch chi jcˈamic ritzˈik ri tijkˈuˈj.

17 ¡Cˈur jwichak yak yaj anm laˈ mak kˈij li pach yak ri wiˈ jneˈak tijtuˈtzajtak jwiˈl rechak taˈ tijnaˈ tielmajtak laj or! 18 Atak tzˈonajtak re Kakaj Dios chi miti lak kˈij re riqˈuil jabˈ cuando atelmajtakbˈic, 19 jwiˈl tina pena jun nimlaj cˈax ri taˈ ni jun bˈwelt bˈanal cuando xticarch jwich kˈijsak asta lajori y ni jun bˈwelt tran chic. 20 Miti xij Kakaj Dios ri Kajawl chi taˈ qˈuilaj kˈij tran man cˈax li, taˈ ni jono cristian roj ticolmajc. Re xij jilonli jwiˈlke yak ri chaˈl jwiˈl.

21 Wi wiˈ nen tibˈin chawechak: Iltak impuch, ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew wiˈ neri o wiˈ jili, ticheˈ, ma cojtak, 22 jwiˈl wiˈ cristian tijcoj ribˈak chapcaˈ riˈtakaˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew y wiˈ tijcoj ribˈak pi ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios, pero taˈ tzˈet. Rechak tranaˈtakaˈ cˈutbˈi jcwinelak ri sachom chˈolal rilic, pero pireke tijsubˈtak cristian y asta yak ri chaˈltak jwiˈl Kakaj Dios rajak tijsubˈtak. 23 Cwentij aybˈak, in ximbˈijiˈ juntir ri chawechak onque ajquiˈ chi taw chiwch, xcheˈ Kakaj Jesús rechak Pedro, Santiago, Juan y Andrés.

Ri jkˈajicch Jcˈajol Kakaj Dios

24 Kakaj Jesús xij chic rechak yak ajtijol ribˈak chirij: Cuando jorok kˈaxiˈ juntir mak cˈax li ri ximbˈij, ajrucˈreˈ tran ukuˈm jwich kˈij, icˈ taˈ chiquiˈ tijyeˈ jkˈakˈal, 25 mak chˈumil titzaaktakch lecj y juntir ri wiˈ lecj tina yucxijna laj jluwrak.

26 Ajrucˈreˈ triltak Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil tikejch lecj li sutzˈ subˈlaj tikopopon jkˈakˈal jnimal jkˈij y wiˈ subˈlaj jcwinel. 27 Ajrucˈreˈ tijtakch yak anjl chi jmolic jwich juntir cristian ri chaˈltak jwiˈl lak juntir luwar re wich ulew.

28 Esaj anoˈjak chirijak mak jcheˈl higo. Cuando tawiltak tiel chicch jxakak acˈal, atak awetamakchak chi petemchak re riqˈuil sakˈj. 29 Y jiˈcˈulonli, cuando tawiltak chi tichak tijin titaw chiwch juntir ri ximbˈij chawechak, etemajtak chi Jcˈajol Kakaj Dios ri xwux pi cristianil petemchak re, chiˈ pwertchak wiˈ. 30 Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak chi ajquiˈ chi camtak juntir cristian ri wiˈtak wich ulew re mak junabˈ ri, cuando titaw chiwch juntir ri ximbˈij chawechak. 31 Caj pach ulew tisaachiˈ jwichak, pero tina tawna chiwch juntir ri ximbˈij chawechak.

32 Pero ni jonok etemawinak nen chi kˈij lal o nen chi or lal tran ri ximbˈij chawechak, ni yak anjl ri wiˈtak lecj retamak, ni Jcˈajol Kakaj Dios, xike Kakaj Dios retam.

33 Tacwentij aybˈak y chajintake. Chˈaˈwentak riqˈui Kakaj Dios jwiˈl taˈ awetamak nen or titaw man kˈij li. 34 Jilon chapcaˈ jun winak bˈenam re chinaj. Nabˈe tijbˈij rechak yak jmocom chi tijchajajtak richoch y tijyeˈ jchacak chi jujunalak y tijbˈij re man ajtebˈal pwert chi tike chajinc.

35 Jwiˈliˈli tike acwentij aybˈak jwiˈl taˈ awetamak nen or tiyuk man rajw ja. Pent tiyuk pi oquem re akˈabˈ o nicˈaj akˈabˈ o subˈlaj akˈabˈ o sakchak. 36 Jwiˈliˈli tike acwentij aybˈak wi etke tipetc, atyuk jteˈtak kus awarjak. 37 Ri tambˈij chawechak jilon tambˈij rechak juntir cristian: Tacwentij aybˈak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.