Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Beginning

Read the Bible from start to finish, from Genesis to Revelation.
Duration: 365 days
Uspanteco (USP)
Version
MATEO 22-23

Esbˈi noˈj chirij jun nimakˈij re cˈulniquil

22  Kakaj Jesús xoc chic chi yoloj riqˈuilak mak cristian li laˈ nicˈj esbˈitak noˈj, xij rechak: Jtakon Kakaj Dios chibˈak cristian jilon chapcaˈ xan jun rey ri xan jun nimakˈij cuando xcˈuliˈy jcˈajol. Re xtak mak jtakoˈn chi jsiqˈuijcak yak ri quiek re xijwiˈ chi tipetak riqˈuil chi wicˈ, pero rechak taˈ rajak xpetak. Xtak chicbˈi nicˈj jtakoˈn chic, xijbˈi rechak: Bˈij rechak chi xantajiˈ kaw. Xintakaˈ jcamsaj inwacx pach wawj ri chakˈsal inwiˈl y lajori joˈtak, tijtatak wa, atcheˈtak rechak, xcheˈ re mak jtakoˈn.

Pero mak cristian taˈ rajak xeˈtak riqˈuil li nimakˈij. Jun rechak xeˈ chi jsolaj rulew y jun chic xeˈ chi cˈayinc. Y mak nicˈj chic xchaptak mak jtakoˈn man rey xsecˈtak y xcamsajtak. Man jbˈabˈal kˈatbˈitzij subˈlaj xpe retzal chirijak mak ri xcamsan rechak mak jtakoˈn, jwiˈliˈli xtak mak jsoldad chi jcamsajcak y xtak jcˈatic jtilmitak.

Xij rechak mak nicˈj jtakoˈn chic: Juntir kelen ri tichocon re man nimakˈij re man cˈulniquil xantajiˈn, pero mak cristian ri siqˈuiltak taˈ ticˈular rechak tipetak li man nimakˈij. Lajori jattak xoˈlak bˈe, juntir mak ri tataˈtak, bˈijtak rechak chi tipetak li man nimakˈij re cˈulniquil, xcheˈ rechak mak jtakoˈn.

10 Y mak jtakoˈn xeˈtak xoˈlak bˈe, xeˈ jsiqˈuijtakch juntir cristian ri wiˈtak xoˈlak bˈe chi tzi jnoˈjak y chi mitaˈ tzi jnoˈjak. Jilonli xnoj man ja chi cristian. 11 Cuando xocbˈi man rey la ja chi rilicak mak ri siqˈuiltak li nimakˈij, xril chi wiˈ jun winak claˈ taˈ cojol ritzˈik jwiˈl re cˈulniquil. 12 Xtzˈonaj re: At wichcˈulchiˈ, ¿nen chac xatocch neri wi mitaˈ xacojch awitzˈik re cˈulniquil? xcheˈ re.

Y man winak li taˈ chiquiˈ xchˈaˈwc. 13 Xpe man rey, xij rechak mak ri tijintak chi jjachic wa: Ximtak rakan pach jkˈabˈ, esajtakbˈi lak ukuˈm rij ja. Claˈ tibˈe rokˈbˈej ribˈ y tijkuchˈuchˈuj ree. 14 Subˈlaj qˈui ri siqˈuiltak, pero quibˈ uxibˈke ri chaˈltak, xcheˈ Kakaj Jesús.

Ri jtojic alcabar re César

15 Cuando xantaj jbˈij jilonli jwiˈl Kakaj Jesús, mak fariseo xeˈtak y xniqˈuibˈ jwichak, xchomorsajtak nen tijbˈijtak re Kakaj Jesús jwiˈl riˈ rajak chirijke jyolj tikej laj jkˈabˈak pire tijcojtak tzij chirij. 16 Xtaktakbˈi nicˈj ajtijol ribˈak chirijak pach nicˈj rechak mak jpach Herodes Antipas, xeˈ jbˈijtak re Kakaj Jesús jilonri: Ajtijonl, oj ketamiˈ chi tzˈetel tzˈetiˈ ri tabˈij y tzˈetel tzˈetiˈ ri tijin tatijoj cristian pire trantak lawiˈ raj Kakaj Dios trantak y taˈ jaljoj rilic cristian tabˈan. 17 Bˈij chike: ¿Tziniˈ tikatoj alcabar re César o taˈn? xcheˈtak re Kakaj Jesús.

18 Kakaj Jesús retamiˈ mak etzltak jchomorsaˈnak, jwiˈliˈli xij rechak: Atak ajsolcopil acaybˈalak, ¿nen chac tatoctak etzltak noˈj pire inkej laj akˈbˈak? 19 Cˈuttaknecaˈ jun pwak chinwch ri quiek laˈ tatojtakwiˈ alcabar, xcheˈ rechak.

Rechak xcˈamtakch jun denario xcˈuttak chiwch.

20 Kakaj Jesús xtzˈonaj chic rechak: ¿Nencˈu quiek jcaybˈal ri wiˈ chiwch ri y nen quiek jbˈij ri tzˈibˈal chiwch ri? xcheˈ rechak.

21 Rechak xijtak: Rechiˈ César, xcheˈtak re.

Kakaj Jesús xij chic rechak: Yeˈtak re César lawiˈ re César y yeˈtak re Kakaj Dios lawiˈ re Kakaj Dios, xcheˈ rechak.

22 Cuando xtatak chi jilonli xijsaj rechak jwiˈl Kakaj Jesús subˈlaj xsaach jchˈolak, xcan jyeˈtak Kakaj Jesús, xeˈtak.

Tijon chirij cˈastajbˈal

23 Laˈ man kˈij li xtawtak nicˈj saduceo riqˈui Kakaj Jesús. Rechak taˈ tijcojtak chi tina cˈastasajna jwichak camnakibˈ, jwiˈliˈli xijtak re Kakaj Jesús: 24 Ajtijonl, Moisés xij chike chi wi wiˈ jun winak ticamc y taˈ ralcˈwalak xwaˈxc, rajwaxiˈ ticˈuliˈy chic jun jkˈun riqˈui man anm li, ri camnak richjil pire tiwaˈx ralcˈwal riqˈuil y ticojsaj pi ralcˈwal man nabˈe winak. 25 Y chikaxoˈl oj xwaˈxiˈ wukubˈ (7) winak ri jkˈun ratz ribˈak. Man nabˈeal xcˈuliˈyc, pero xcamc, taˈ ralcˈwal xwaˈxc y man rixokl xcˈuliˈy chic riqˈui man jcabˈal.

26 Y xcam man jcabˈal y taˈ ralcˈwal xwaˈxc. Xcˈuliˈy chic man jroxal riqˈui man anm y jilon re xcamke. Wukubˈ (7) chi winak ri jkˈun ratz ribˈak xcˈuliˈytak riqˈui man anm li y chi wukubˈ (7) ribˈilak xcamtak. 27 Pi qˈuisbˈire xcam man anm. 28 Cuando ticˈastasaj jwichak camnakibˈ, ¿nencˈu rechak chi wukubˈ (7) winak li trixokolaj man anm li, jwiˈl chi wukubˈiˈ (7) ribˈilak xcˈuliˈytak riqˈuil? xcheˈtak re Kakaj Jesús.

29 Kakaj Jesús xij rechak: Atak sachalcatakaˈn, jwiˈl taˈ awetamak nen tijbˈij li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios y taˈ awetamak juntir ri jcwinel Kakaj Dios ri wiˈ. 30 Cuando ticˈastasaj jwichak camnakibˈ chi winak chi anm taˈ chiquiˈ ticˈuliˈytak, jiˈchaklontak chapcaˈ yak anjl ri wiˈtak lecj. 31 ¿Taˈcˈu ilan awiˈlak li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios ri xij chawechak chirij cˈastajbˈal? Kakaj Dios xij jilonri:

32 Iniˈ ri in jDios Abraham, Isaac y Jacob, xcheˈ. Kakaj Dios maˈ jDios taˈ yak camnakibˈ, jDiosakiˈ yak ri yoˈltak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.

33 Cuando Kakaj Jesús xij jilonli, subˈlaj qˈui cristian xsaach jchˈolak chi jtaic jyolj ri xij.

Man pixabˈ ri mas rajwax ticojsaj

34 Cuando mak fariseo xtatak chi Kakaj Jesús xanaˈ rechak mak saduceo chi taˈ chiquiˈ xchˈaˈwtak, xmulbˈaˈ ribˈak 35 y jun rechak, riˈ jun ajtijol cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios raj tijtoc nen tran pire tikej Kakaj Jesús laj jkˈabˈak xtzˈonaj re: 36 Ajtijonl, ¿nen chi pixabˈ lal mas rajwax ticojsaj chiwchak nicˈj pixabˈ chic? xcheˈ re.

37 Kakaj Jesús xij re: Li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios tijbˈij jilonri:
    Lokˈaj Akaj Dios ri Awajawl riqˈui nojel awanm y xike chomorsaj chirij Kakaj Dios y bˈan riqˈui nojel awanm lawiˈ raj tabˈan, ticheˈ. 38 Riˈ man pixabˈ li mas rajwax ticojsaj chiwchak juntir pixabˈ. 39 Y jcabˈ pixabˈ raquitz mitaˈ nicˈ jtaic pach man jun li, tijbˈij jilonri:
    Lokˈaj awijl atzˈakt chapcaˈ jlokˈaj aybˈ at tabˈan, ticheˈ. 40 Riˈ mak quibˈ pixabˈ li ri tiyeˈwtak jcholajl juntir Jpixbˈ Kakaj Dios y ri xijtak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios, xcheˈ Kakaj Jesús re.

Ri nen quiek rijajl ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios ri tina jtaknach

41 Cuando aj mulantakaˈ mak fariseo xpe Kakaj Jesús xtzˈonaj rechak: 42 ¿Nen tabˈij atak chirij nen quiek rijajl jun ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew? xcheˈ rechak.

Rechak xijtak: Rijajliˈ David, xcheˈtak.

43 Kakaj Jesús xtzˈonaj chic rechak: ¿Nencˈu chac David xijsajiˈ re jwiˈl Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios chi tijbˈij Wajawl re? Re xij jilonri:
44     Kakaj Dios ri Kajawl xijiˈ re Wajawl:
Cubˈren laj impaach asta tina injachna laj akˈbˈ juntir yak ri atcontrinc, xcheˈ re, ticheˈ.

45 ¿Nen mo jun ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew, rijajliˈ David, cuando David xijiˈ Wajawl re? xcheˈ Kakaj Jesús rechak.

46 Y ni jono rechak xcwintak chi jbˈij jono yoloj pire jcˈululaj Kakaj Jesús. Xcholmajbˈi laˈ mak kˈij li taˈ chiquiˈ ni jonok xcˈotow chic jchiˈ Kakaj Jesús.

Tiesaj chi sakil jmacak mak fariseo

23  Cuando Kakaj Jesús xijmaj jwiˈl jilonli, xij chic jilonri rechak cristian ri wiˈtak claˈ pach yak ajtijol ribˈak chirij: Yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios pach mak fariseo tiesantak chi sakil Jpixbˈ Kakaj Dios. Jwiˈliˈli cojontak chiwchak, bˈantak juntir ri tijbˈijtak chawechak. Pero ma bˈan awechak chapcaˈ trantak rechak. Rechak tijbˈijtak lawiˈ rajwax tibˈansajc, pero jalan trantak chiwch ri tijbˈijtak. Rechak tijtijojtak cristian re nicˈj pixabˈ subˈlaj cˈax jbˈanic, pero rechak taˈ titˈoˈontak chi jbˈanic ri nen tijbˈij, nicˈ riqˈuil tijyeˈtak jun al laj ikaˈn chirij cristian ri mitaˈ nen ticuyuw ralal, pero rechak ni laˈ jun bˈa jkˈabˈak titˈoˈontak chi jcˈamicbˈic. Juntir ri trantak riˈke rajak tzi tiilsajtak jwiˈl cristian. Tijcˈamtak mak cˈolbˈitak wuj ri lamas tijcˈoltak mak qˈuer wuj ri tzˈibˈal Jpixbˈ Kakaj Dios chiwch y tijximtakbˈi chiˈ jwichak o wichak jtelbˈak y tijcojtak itzˈik ri nimak rakan ritzˈabˈl. Y cuando tibˈetak li jono nimakˈij mas kus triltak ticubˈartak laˈ mak tem ri lamas ticubˈartak yak ri wiˈ rekleˈnak lak sinagog. Riˈ rajak ticˈamsaj rutzil jwichak lak cˈaybˈl pi cˈutbˈire chi nimiˈ jkˈijak y riˈ rajak tibˈijsaj ajtijonl rechak.

Pero atak ma yeˈtak luwar tibˈijsaj ajtijonl chawechak jwiˈlak cristian, jwiˈl xike wiˈ jun Ajtijonl y atak juntir awechˈelxiquiˈ aybˈak. Y ma cojtak jun cristian pi akajak, jwiˈl xike jun Akajak y re jiˈ wiˈ lecj. 10 Y ma yeˈtak luwar tibˈijsaj jbˈabˈal chawechak jwiˈl xike jun bˈabˈal wiˈ, riˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew. 11 Ri mas nim jkˈij chaxoˈlak, rajwaxiˈ raneˈ lawiˈ ri rajwax jbˈanic pire nicˈj chic. 12 Jwiˈl nen tijcoj jkˈij ricˈan, taˈ ticojsaj jkˈij y nen taˈ tijcoj jkˈij, riˈ li ticojsaj jkˈij.

13 ¡Cˈur awchak atak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios y atak fariseo, ajsolcopil acaybˈalak! Atak taˈ tayeˈtak luwar tioc cristian laj jkˈabˈ Kakaj Dios pire titakon chibˈak, pero ni atak atoctak.

14 ¡Cˈur awchak atak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios y atak fariseo, ajsolcopil acaybˈalak! Atak tawesajtak kelen awechak chirijak yak anm ri camnak richjilak y pire bˈambˈi awchak chiwchak cristian, subˈlaj naj tabˈantak chi chˈaˈwem riqˈui Kakaj Dios. Jwiˈliˈli masna cˈax kˈatbˈitzij tibˈansaj chabˈak jwiˈl Kakaj Dios.

15 ¡Cˈur awch atak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios y atak fariseo, ajsolcopil acaybˈalak! Atak atwoˈcottak juntir luwar chi jtoquic jun ajtijol ribˈ chawijak. Cuando tataˈtak, tatijojtak re acˈutuˈnak y re masna etzl jnoˈj tiel chic chawchak. Jwiˈliˈli re quibˈ chi jilon cˈaxcˈol tijtij chapcaˈ ri tatij atak li man luwar re tijbˈi cˈax.

16 ¡Cˈur awchak atak ajcˈamaltak bˈe ri pur atak moy! Atak tabˈijtak: Nen jonok tijbˈij chi tranaˈ jun kelen y wi tijcoj nimi richoch Kakaj Dios laj jyolj chi jbˈij chi tzˈetiˈ tran ri tijbˈij, nicˈ riqˈuil taˈ ni jun kelen bˈil jwiˈl. Pero nen tijcoj mak oro re nimi richoch Kakaj Dios laj jyolj chi jbˈij chi tzˈetiˈ tran ri tijbˈij, rajwaxiˈ tran, atcheˈtak.

17 ¡Atak pur atak sons y pur atak moy! ¿Nencˈu mas nim jkˈij, roniˈ man oro o riˈ nimi richoch Kakaj Dios ri quiek jwiˈl nim jkˈij man oro?

18 Y tabˈijtak: Nen jonok tijbˈij chi tranaˈ jun kelen y wi tijcoj altar laj jyolj chi jbˈij chi tzˈetiˈ tran ri tijbˈij, nicˈ riqˈuil taˈ nen bˈil jwiˈl. Pero nen tijcoj mak kelen ri sipal re Kakaj Dios ri wiˈ chibˈ man altar laj jyolj chi jbˈij chi tzˈetiˈ tran ri tijbˈij, rajwaxiˈ tran, atcheˈtak.

19 ¡Atak pur atak moy! ¿Nencˈu mas nim jkˈij, roniˈ mak kelen ri sipal re Kakaj Dios o man altar ri quiek jwiˈl nim jkˈij mak kelen ri sipal re Kakaj Dios? 20 Nen tijcoj man altar laj jyolj chi jbˈij chi tzˈetiˈ tran ri tijbˈij, maˈ xitaˈke man altar tijcoj laj jyolj chi jbˈij chi tranaˈn, tijcojaˈ juntir ri wiˈ chibˈ. 21 Y nen tijcoj nimi richoch Kakaj Dios laj jyolj chi jbˈij chi tzˈetiˈ tran ri tijbˈij, maˈ xitaˈke nimi richoch Kakaj Dios tijcoj laj jyolj chi jbˈij chi tranaˈn, tijcojaˈ jbˈij Kakaj Dios ri wiˈ li nimi richoch. 22 Nen tijcoj man luwar lecj lamas wiˈ Kakaj Dios laj jyolj chi jbˈij chi tzˈetiˈ tran ri tijbˈij, maˈ xitaˈke man luwar lecj lamas wiˈ Kakaj Dios tijcoj laj jyolj chi jbˈij chi tzˈetiˈ tran ri tijbˈij, tijcojaˈ jbˈij jcubˈarbˈ Kakaj Dios laj jyolj chi jbˈij chi tzˈetiˈ tran y tijcojaˈ jbˈij Kakaj Dios ri ticubˈar laˈ man cubˈarbˈ.

23 ¡Cˈur awchak atak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios y atak fariseo, ajsolcopil acaybˈalak! Atak tayaˈtakaˈ jlájuj kelen awechak re Kakaj Dios tayaˈtakaˈ jlájuj mak woron ri jbˈij menta, anis y comino. Pero taˈ tijin tabˈantak lawiˈ ri mas rajwax jbˈanic ri tijbˈij Jpixbˈ Kakaj Dios. Ri rajwax jbˈanic riˈ bˈantak juntir pi jcholajl chiwch Kakaj Dios, iltak cˈur jwich jun cristian y bˈantak laj acˈaslemalak lawiˈ raj Kakaj Dios tabˈantak. Riˈ li rajwax tabˈantak y mi can ayeˈtak jbˈanic.

24 Atak ajcˈamaltak bˈe, pur atak moy. Atak jor tacwentij aybˈak pire maˈ tabˈikˈtak jun usum, pero taˈ tawicˈajtak tabˈikˈaˈtakaˈbˈi jun camello.

25 ¡Cˈur awchak atak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios y atak fariseo, ajsolcopil acaybˈalak! Atakaˈ nicˈ riqˈuil man vas pach man lak ri chˈajal rij, pero tzˈil jpam jwiˈl alkˈanc y mak etzltak raybˈl ri tabˈantak. 26 ¡Atak fariseo, pur atak moy! Chˈajtak nabˈe jpam man vas pach man lak y jilonli tisakabˈiˈ rij.

27 ¡Cˈur awchak atak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios y atak fariseo, ajsolcopil acaybˈalak! Atak pur atak mak mukbˈi camnak ri tzˈajal rij laˈ chun, subˈlaj kus rilic rij, pero jpamak nojsaliˈ chi jbˈakeltak camnak y chi jtioˈjlak cristian ri kˈaˈysal. 28 Y jilon atak, rilic chapcaˈ sucˈuliˈ awanmak chiwch Kakaj Dios, pero awanmak nojsaliˈ chi solcopiltak yoloj y etzltak noˈj.

29 ¡Cˈur awchak atak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios y atak fariseo, ajsolcopil acaybˈalak! Tabˈantak jwaˈx mak mukbˈi camnak ri lamas mukultak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios y tacojtak ritzˈabˈl mak mukbˈi camnak ri lamas mukultak yak cristian ri sucˈul ranmak chiwch Kakaj Dios. 30 Y tabˈijtak: Witi wojchak wich ulew laˈ mak junabˈ cuando xwaˈxtak kamam katitˈ wich ulew taˈ roj xojtˈoˈon chi jcamsajcak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios, atcheˈtak.

31 Jilonli chirijke ayoljak ticˈutun chi atak, atakaˈ rijajl mak ri xcamsantak rechak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios. 32 ¡Qˈuistak jbˈanic lawiˈ ri cholanch jbˈanic jwiˈlak amam atitˈak ojr!

33 ¡Pur atak cumatz y rijajl cumatz ri ticamsanc! Taˈ ni jono chawechak ticolmaj laj jkˈabˈ man cˈaxlaj jkˈatbˈitzij Kakaj Dios ri petzal chabˈak jwiˈl jiˈ atbˈetak li man luwar re tijbˈi cˈax. 34 Jwiˈliˈli in tantakch ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios chaxoˈlak pach cristian ri wiˈ mas jnoˈjak jwiˈl Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios pachak ajtijonl, pero atak tacamsajtak y tatzˈonajtak chi ticamsaj jujun rechak wich curs. Y jujun chic tasecˈtak lak sinagog y tatakejtak jbˈanic cˈax rechak lak juntir tilmit.

35 Atakaˈ attojowtak re jcamicak juntir tzitaklaj cristian ri xcamsajtak, ticholmajch rajlaj riqˈui jcamic Abel ri sucˈul ranm chiwch Kakaj Dios asta jcamic Zacarías ri jcˈajol Berequías ri xcamsaj jwiˈl amamak laj xoˈlak man luwar ri tosol re Kakaj Dios pach man altar re cˈatbˈi awaj. 36 Kes tzˈetel tzˈet tambˈij chawechak chi yak cristian ri wiˈtak wich ulew lajori riˈ rechak ticˈuluwtak subˈlaj cˈax chirij juntir mak mac li, xcheˈ Kakaj Jesús rechak yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios y mak fariseo.

Ri cˈax wiˈ laj ranm Kakaj Jesús

37 ¡Atak aj Jerusalén, atak aj Jerusalén, ri tacamsajtak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios y tacamsajtak chi abˈaj yak jtakoˈn Kakaj Dios ri takaltakch aacˈlak! ¡Qˈuilaj bˈwelt chwaj roj ximmulbˈaˈ awchak chapcaˈ tran jun chuch acˈ tijmulbˈaˈ tra jkˈun ralaj jxicˈ, pero atak taˈ chawajak! 38 Tatak jcholajl, awichochak tina canna pi caneˈl ja. 39 Y tambˈij chawechak chi lajori taˈ chiquiˈ tawiltak inwch, ajriˈ tawiltak chic inwch cuando tabˈijtak:

¡Nim jkˈij ri petzal laj jbˈij Kakaj Dios ri Kajawl! atcheˈtak, xcheˈ Kakaj Jesús rechak.