Beginning
Ang Kalooy sa Dios sa mga Judio
11 Unsa man, gisalikway ba sa Dios ang iyang pinili nga katawhan? Wala gayod. Kay ako mismo usa ka Israelinhon, kaliwat ni Abraham, ug sakop sa tribo ni Benjamin. 2 Wala magsalikway ang Dios sa mga tawo nga iyang gipili sukad pa kaniadto. Nahinumdoman ba ninyo ang gi-ingon sa Kasulatan mahitungod kang Elias? Dili ba nagreklamo siya sa Dios mahitungod sa gibuhat sa Israel? Miingon siya, 3 “Ginoo, gipamatay nila ang imong mga propeta, ug gipangguba nila ang imong mga halaran. Ako na lang ang nahibilin nga nagasimba kanimo ug nagatinguha pa sila sa pagpatay kanako.”[a] 4 Apan unsa ba ang tubag sa Ginoo kaniya? “May nahibilin pa ako nga 7,000 ka mga Israelinhon nga wala magsimba sa imahen ni Baal.”[b] 5 Mao usab kini karon sa atong panahon. May nahibilin pa nga mga Israelinhon nga nagatuo sa Dios, kay gipili niya sila tungod sa iyang grasya. 6 Ang pagpili kanila dili tungod sa ilang binuhatan kondili sumala sa grasya sa Dios; kay kon pinaagi sa binuhatan sa tawo, dili na kini matawag nga grasya.
7 Karon, makaingon kita nga ang mga Israelinhon wala makaangkon sa ilang gitinguha nga mahimong matarong. Ang pinili lang sa Dios mao ang nakaangkon niini, apan ang uban gipagahi ang ilang mga ulo. 8 Mao kini ang giingon sa Kasulatan mahitungod kanila, “Morag gipakatulog sila sa Dios, ug hangtod karon wala sila masayod sa husto ug wala makasabot sa kamatuoran.”[c] 9 Si David nagaingon usab mahitungod kanila, “Hinaut nga ang ilang mga halad[d] mahimong lit-ag ug kapandolan nga makapalaglag kanila. 10 Hinaut nga mabutaan sila. Ug hinaut nga dili kuhaon ang mabug-at nila nga ginapas-an aron mangabuktot sila hangtod sa hangtod.”[e]
11 Ang mga Judio napandol kay wala sila magtuo kang Cristo. Nan, unsa man karon? Nagakahulogan ba nga ang ilang pagkahulog hangtod na sa dayon? Dili! Apan tungod sa ilang paglapas nahatagag kahigayonan ang mga dili Judio nga maluwas. Ug tungod niini masina ang mga Judio. 12 Karon, kon ang paglapas ug ang kakulangon sa mga Judio nagdala sa daghan nga kaayohan ngadto sa mga tawo sa tibuok kalibotan, labaw pa gayod kon makompleto na ang gidaghanon sa mga Judio nga motuo kaniya.
Ang Kaluwasan sa mga Dili Judio
13 Karon, nagasulti ako kaninyo nga mga dili Judio. Gibuhat ako sa Dios nga apostol alang kaninyo aron ibalita ko kaninyo ang mahitungod kang Cristo. Ug giisip ko nga mahinungdanon kining buluhaton nga gihatag kanako, 14 kay basin pa kon pinaagi niini masina kaninyo ang akong mga isigka-Judio aron ang uban kanila motuo usab ug maluwas. 15 Kay kon ang pagsalikway sa Dios sa mga Judio nahimong hinungdan nga ang uban nga mga tawo sa kalibotan nakaduol sa Dios, nan unsa pa kaha ang mahimong resulta kon ang mga Judio dawaton pag-usab sa Dios. Mahisama sila sa mga patay nga nabanhaw.
16 Ang panig-ingnan sa mga Judio sama niini: kon ang tipik sa pan nahalad ngadto sa Dios, ang tibuok nga pan iya usab sa Dios. Ug kon ang gamot sa kahoy iya sa Dios, ang mga sanga sa kahoy iya usab.[f] 17 Ang mga Judio sama sa mga sanga sa kahoyng olibo nga gipangputol. Ug kamong mga dili Judio sama sa mga sanga sa ihalas nga olibo nga gipangsumpay sa pinutlan nga mga sanga. Busa nakaambit kamo sa mga kaayohan nga gihatag sa Dios sa mga Judio. 18 Apan ayaw kamo paghunahuna nga mas maayo pa kamo kaysa mga sanga nga gipangputol. Hinumdomi ninyo nga kamo mga sanga lang. Dili kamo ang nagabuhi sa gamot, kondili ang gamot mao ang nagabuhi kaninyo.
19 Basin kon ang uban kaninyo moingon, “Nganong gipangputol sila ug kami ang gipangsumpay kon dili pa kami mas maayo kay kanila?” 20 Gipangputol sila tungod kay wala sila motuo kang Cristo ug kamo ang gipangsumpay tungod kay mituo kamo. Busa ayaw kamo pagpasigarbo, pagbantay hinuon kamo. 21 Tungod kay kon gipangputol man gani sa Dios ang tinuod nga mga sanga nga mao ang mga Judio, mas masayon ang pagpamutol kaninyo, kay sinumpay man lang kamong mga sanga. 22 Dinhi makita ang kaayo sa Dios ug ang iyang pagkaestrikto. Estrikto siya sa mga tawo nga dili motuo kaniya, apan maayo siya kaninyo, kon magpabilin kamo diha sa iyang grasya. Apan kon dili, pamutlon usab niya kamo. 23 Sa laing bahin, kon dili na magmagahi ang mga Judio ug motuo na usab sila, isumpay niya sila balik sa punoan, kay mahimo kana sa Dios. 24 Kay kamo nga mga dili Judio sama sa mga sanga sa ihalas nga olibo nga gipamutol ug gipangsumpay sa dili ihalas nga olibo nga mao ang mga Judio, bisan pa kon kini sukwahi sa naandan nga pamaagi. Apan labing sayon alang sa Dios nga ibalik pagsumpay ang tinuod nga mga sanga ngadto sa ilang gigikanan nga punoan.
Ang Kalooy sa Dios alang sa Tanan
25 Mga igsoon ko kang Cristo, gusto ko nga masayran ninyo ang kamatuoran nga wala pa masayri sa mga tawo, aron dili kamo magpasigarbo nga morag si kinsa gayod kamo. Ang pagpagahi sa mga Judio lumalabay lang ug hangtod lang kini sa higayon nga makompleto na ang gidaghanon sa mga dili Judio nga motuo kaniya. 26 Pagkahuman niini maluwas ang mga Israelinhon, sama sa gi-ingon sa Kasulatan:
“Magagikan sa Zion ang Manluluwas,
Kuhaon niya ang tanan nga kadaotan sa mga kaliwat ni Jacob.
27 Ug mao kini ang akong kasabotan ngadto kanila,
pasayloon ko ang ilang mga sala.”[g]
28 Tungod kay gisalikway sa mga Judio ang Maayong Balita, nahimo silang kaaway sa Dios aron kamong mga dili Judio mahatagan ug kahigayonan nga maluwas. Apan tungod kay mga pinili sila sa Dios, gihigugma gihapon niya sila. Kay gisaad niya kini kaniadto sa ilang mga katigulangan nga panggaon niya ang ilang mga kaliwat. 29 Ug dili gayod mausab ang hunahuna sa Dios mahitungod sa mga tawo nga iyang gipili ug gipanalanginan. 30 Kaniadto, kamong mga dili Judio wala magtuman sa Dios. Apan karon tungod kay ang mga Judio wala magtuman kaniya, gikaloy-an kamo sa Dios. 31 Ug mao usab ang mahitabo kanila, nga bisan wala sila magtuman sa Dios karon, kaloy-an gihapon niya sila tungod kay gikaloy-an niya kamo. 32 Kay gitugot sa Dios nga ang tanang mga tawo mahimong ulipon sa ilang mga sala aron ikapakita niya sa tanan ang iyang kalooy.
Pagpasalamat sa mga Kaayo sa Dios
33 Katingalahan gayod ang kaayo sa Dios! Dili nato matugkad ang iyang kaalam ug ang iyang kahibalo! Kinsa ba ang makatugkad sa iyang hunahuna ug sa iyang mga pamaagi? 34 Ginaingon sa Kasulatan,
“Walay nasayod sa hunahuna sa Ginoo,
Ug walay makatudlo kaniya kon unsa ang iyang angayng buhaton.[h]
35 Wala kitay gikahatag kaniya
nga angay niyang balosan.”[i]
36 Kay ang tanan nga butang nagagikan sa Dios, ug gibuhat kini pinaagi kaniya ug alang kaniya. Dayegon siya sa walay kataposan! Amen.
Ang Pagkinabuhi Isip Kristohanon
12 Busa mga igsoon, tungod sa kalooy sa Dios kanato, nagahangyo ako kaninyo nga ihalad ninyo ang inyong kaugalingon isip buhi nga halad alang sa Dios. Itugyan ninyo ang inyong kaugalingon sa pag-alagad kaniya sumala sa iyang nahimut-an. Mao kini ang husto nga pagsimba sa Dios. 2 Ayaw kamo pagsunod sa mga gawi sa mga tawo niining kalibotan. Tugoti ninyo ang Dios nga mobag-o sa inyong hunahuna, aron masayran ninyo ang kabubut-on sa Dios—kon unsa ang maayo, hingpit, ug ang makapahimuot kaniya.
3 Ingon nga apostol, nga mao ang grasya nga gihatag sa Dios kanako, sultihan ko kamong tanan nga dili kamo angay maghunahuna ug labaw kay sa tinuod ninyong kahimtang, kondili hunahunaon ninyo pag-ayo kon unsa ang inyong mga katakos sumala sa pagtuo nga gihatag sa Dios kaninyo. 4 Kay maingon nga ang atong lawas adunay daghan nga bahin, ug ang matag bahin adunay tagsa-tagsa ka buluhaton, 5 mao usab kitang mga tumutuo. Bisan tuod daghan kita, usa lang kita ka lawas sa atong paghiusa kang Cristo, ug kabahin kita sa usag usa. 6 Ug tungod kay ang matag usa kanato adunay iyang gasa nga nadawat sumala sa grasya sa Dios, gamiton nato kining iyang gihatag. Kon adunay gihatagan ug gasa sa pagsugilon sa pulong sa Dios, gamiton niya kana sumala sa iyang pagtuo. 7 Ug kon adunay gihatagan ug gasa sa pagsilbe sa iyang isigka-tawo, angay siyang magsilbe; kon sa pagtudlo, angay siyang magtudlo; 8 kon may gasa sa pagdasig, angay siyang modasig sa uban; kon sa paghatag sa mga kabos; mohatag siya nga walay tihik-tihik; kon sa pagdumala, magdumala siya nga may kakugi; ug kon sa pagtabang sa mga naglisod, motabang siya nga adunay kalipay.
9 Kinahanglan nga matinud-anon gayod ang atong paghigugma. Likayan nato ang daotan, ug buhaton kanunay ang maayo. 10 Isip managsoon kang Cristo maghinigugmaay gayod kita, ug magtinahoray sa usag usa. 11 Magmakugihon kita ug dili magtinapolan; mag-alagad kita sa Ginoo sa kinasingkasing gayod. 12 Ug tungod kay aduna kitay paglaom nga maayo ang atong umaabot, kinahanglang magmalipayon kita. Antuson nato ang mga kalisod, ug mag-ampo kita kanunay. 13 Tabangan nato ang mga anak sa Dios sa ilang mga kinahanglanon ug dawaton nato sa atong panimalay ang mga dumuduong.
14 Iampo ninyo sa Dios nga panalanginan niya ang mga tawo nga nagalutos kaninyo. Ayaw kamo pag-ampo nga silotan sila sa Dios. 15 Paglipay kamo uban sa mga nagakalipay, ug pagsubo uban sa mga nagasubo. 16 Kinahanglan pareho ang inyong pagtagad sa matag usa. Ayaw kamo pagmapahitas-on, hinuon pakighigala kamo sa mga tawo nga ubos ug kahimtang. Ayaw kamo paghunahuna nga maalam gayod kamo.
17 Kon adunay magbuhat ug daotan kaninyo ayaw kamo pagbalos ug daotan. Hinuon hunahunaa ninyo kon sa unsa nga pamaagi kamo makahimog maayo atubangan sa mga tawo. 18 Kutob sa inyong mahimo likayi ninyo ang kasamok sa inyong pagpakig-uban sa tanang mga tawo. 19 Mga hinigugma, ayaw gayod kamo pagpanimalos, kondili itugyan ninyo kini sa Dios nga mao ang mag-silot kanila. Kay sa Kasulatan nagaingon ang Dios, “Ako ang manimalos; ako ang magsilot.”[j] 20 Busa sundon nato ang gi-ingon sa Kasulatan, “Kon ang imong kaaway gigutom, pakan-a; kon giuhaw, paimna. Kay kon buhaton mo kini maulaw siya sa iyang gibuhat kanimo.”[k] 21 Ayaw kamo pagpadaog sa daotan, kondili daoga ninyo ang daotan pinaagi sa paghimo ug maayo.
Ang Atong Obligasyon sa mga Nagadumala sa Gobyerno
13 Ang matag usa kaninyo kinahanglan magmatinumanon sa mga nagadumala sa gobyerno, kay ang tanan nga panggobyerno gikan sa Dios ug ang mga tigdumala gibutang sa Dios sa ilang katungdanan. 2 Ang nagabatok sa gobyerno nagabatok sa pagbuot sa Dios, ug ang nagahimo niini nagapahamtang ug silot sa ilang kaugalingon. 3 Wala kitay angay kahadlokan sa mga nagadumala kanato, gawas lang kon nagabuhat kita ug daotan. Busa kon dili ka gusto nga mahadlok sa mga nagadumala, buhata ang maayo, ug daygon ka pa hinuon nila. 4 Gibutang sila sa Dios sa ilang katungdanan alang sa atong kaayohan. Apan kon nakabuhat ka ug daotan, angay kang mahadlok kanila, tungod kay may gahom sila sa pagsilot kanimo; kay gibutang sila sa Dios sa ilang katungdanan aron silotan ang mga naghimo ug daotan. 5 Busa angay kitang magmatinumanon sa atong gobyerno; dili lang tungod sa kahadlok nato sa silot, kondili tungod kay nasayran nato nga mao kini ang angay natong buhaton. 6 Mao usab kini ang hinungdan kon nganong nagabayad kita sa atong buhis, kay ang mga tigdumala mga alagad sa Dios nga naghago gayod alang niining mga katungdanan. 7 Busa bayri ninyo ang tanang matang sa buhis. Ug tahora ninyo ug pasidunggi ang mga anaa sa pangagamhanan.
Ang Atong Obligasyon ngadto sa Usag Usa
8 Kinahanglan dili kamo magpabilin nga utangan kang bisan kinsa, gawas lang sa utang nga mao ang paghinigugmaay sa usag usa. Ang nagahigugma sa iyang isigka-tawo nakatuman sa Kasugoan. 9 Kay ang mga sugo sama sa, “Ayaw pagpanapaw, ayaw pagpatay, ayaw pangawat, ayaw kaibog,”[l] ug ang uban pa nga mga sugo nalangkob sa usa lang ka sugo nga nagaingon, “Higugmaa ang imong isigka-tawo sama sa imong paghigugma sa imong kaugalingon.”[m] 10 Kon higugmaon nato ang atong isigka-tawo, dili kita magbuhat ug daotan kanila. Mao kana nga kon aduna kitay paghigugma gituman nato ang tibuok nga Kasugoan.
11 Kinahanglan buhaton ninyo kini, tungod kay nasayod kamo nga karon na ang panahon nga kinahanglan magmata na kamo. Kay ang kahingpitan sa atong kaluwasan mas haduol na karon kaysa pagsugod nato sa pagtuo kang Jesu-Cristo. 12-13 Ang kangitngit hapit na mahuman ug ang kahayag hapit na gayod moabot. Busa isalikway na nato ang daotan nga mga buluhaton sa kangitngit ug isul-ob nato ang maayo nga kinabuhi isip hinagiban natong mga anaa na sa kahayag. Dili kita maghubog-hubog, o kaha mag-apil sa mga kahilayan. Dili kita makighilawas gawas sa kaminyoon o kaha magbuhat sa bisan unsang matang sa malaw-ay nga buhat. Dili kita makig-away o kaha masina. 14 Hinunoa, ang kinaiya ni Ginoong Jesu-Cristo ang angayng makita sa inyong kinabuhi. Ug dili ninyo hatagan ug higayon ang inyong tawhanon nga kinaiya sa pagbuhat ug daotan.
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.