Jeremiah 31
English Standard Version
The Lord Will Turn Mourning to Joy
31 (A)“At that time, declares the Lord, (B)I will be the God of all the clans of Israel, and they shall be my people.”
2 Thus says the Lord:
“The people who survived the sword
found grace in the wilderness;
(C)when Israel sought for rest,
3 the Lord appeared to him[a] from far away.
(D)I have loved you with an everlasting love;
therefore (E)I have continued (F)my faithfulness to you.
4 (G)Again I will build you, and you shall be built,
O virgin Israel!
(H)Again you shall adorn yourself with tambourines
and shall go forth in (I)the dance of the merrymakers.
5 (J)Again you shall plant vineyards
on the mountains of Samaria;
the planters shall plant
and shall enjoy the fruit.
6 For there shall be a day when watchmen will call
in (K)the hill country of Ephraim:
(L)‘Arise, and let us go up to Zion,
to the Lord our God.’”
7 For thus says the Lord:
(M)“Sing aloud with gladness for Jacob,
and raise shouts for (N)the chief of the nations;
proclaim, give praise, and say,
(O)‘O Lord, save your people,
the remnant of Israel.’
8 Behold, I will bring them (P)from the north country
and (Q)gather them from (R)the farthest parts of the earth,
among them (S)the blind and the lame,
the pregnant woman and she who is in labor, together;
a great company, they shall return here.
9 (T)With weeping they shall come,
(U)and with pleas for mercy I will lead them back,
I will make them (V)walk by brooks of water,
(W)in a straight path in which they shall not stumble,
for (X)I am a father to Israel,
and Ephraim is (Y)my firstborn.
10 “Hear the word of the Lord, O nations,
and declare it in the coastlands far away;
say, ‘He who scattered Israel will (Z)gather him,
and will keep him (AA)as a shepherd keeps his flock.’
11 (AB)For the Lord has ransomed Jacob
and has redeemed him from (AC)hands too strong for him.
12 They shall come and sing aloud on the height of Zion,
(AD)and they shall be radiant (AE)over the goodness of the Lord,
(AF)over the grain, the wine, and the oil,
and over the young of the flock and the herd;
(AG)their life shall be like a watered garden,
(AH)and they shall languish no more.
13 (AI)Then shall the young women rejoice in the dance,
and the young men and the old shall be merry.
(AJ)I will turn their mourning into joy;
I will comfort them, and give them gladness for sorrow.
14 (AK)I will feast the soul of the priests with abundance,
and my people shall be satisfied with my goodness,
declares the Lord.”
15 Thus says the Lord:
(AL)“A voice is heard in (AM)Ramah,
lamentation and bitter weeping.
(AN)Rachel is weeping for her children;
she refuses to be comforted for her children,
(AO)because they are no more.”
16 Thus says the Lord:
“Keep your voice from weeping,
and your eyes from tears,
for there is a reward for your work,
declares the Lord,
and (AP)they shall come back from the land of the enemy.
17 (AQ)There is hope for your future,
declares the Lord,
and your children shall come back to their own country.
18 I have heard (AR)Ephraim grieving,
‘You have disciplined me, and I was disciplined,
like an untrained calf;
(AS)bring me back that I may be restored,
for you are the Lord my God.
19 For after (AT)I had turned away, I relented,
and after I was instructed, (AU)I struck my thigh;
(AV)I was ashamed, and I was confounded,
because I bore the disgrace of my youth.’
20 (AW)Is Ephraim my dear son?
(AX)Is he my darling child?
For as often as I speak against him,
I do remember him still.
(AY)Therefore my heart[b] yearns for him;
I will surely have mercy on him,
declares the Lord.
21 (AZ)“Set up road markers for yourself;
make yourself guideposts;
(BA)consider well the highway,
(BB)the road by which you went.
Return, O virgin Israel,
return to these your cities.
22 (BC)How long will you waver,
(BD)O faithless daughter?
For the Lord has created a new thing on the earth:
a woman encircles a man.”
23 Thus says the Lord of hosts, the God of Israel: “Once more they shall use these words in the land of Judah and in its cities, (BE)when I restore their fortunes:
24 (BI)And Judah and all its cities shall dwell there together, and (BJ)the farmers and those who wander with their flocks. 25 For I will (BK)satisfy the weary soul, and every languishing soul I will replenish.”
26 At this I awoke and looked, and my sleep was pleasant to me.
27 (BL)“Behold, the days are coming, declares the Lord, when (BM)I will sow the house of Israel and the house of Judah with (BN)the seed of man and the seed of beast. 28 And it shall come to pass that (BO)as I have watched over them (BP)to pluck up and break down, to overthrow, destroy, and bring harm, (BQ)so I will watch over them (BR)to build and to plant, declares the Lord. 29 In those days they shall no longer say:
(BS)“‘The fathers have eaten sour grapes,
and the children's teeth are set on edge.’
30 (BT)But everyone shall die for his own iniquity. Each man who eats sour grapes, his teeth shall be set on edge.
The New Covenant
31 (BU)“Behold, the days are coming, declares the Lord, when I will make (BV)a new covenant with the house of Israel and the house of Judah, 32 not like the covenant that I made with their fathers on the day when (BW)I took them by the hand to bring them out of the land of Egypt, my covenant that they broke, (BX)though I was their husband, declares the Lord. 33 (BY)For this is the covenant that I will make with the house of Israel after those days, declares the Lord: (BZ)I will put my law within them, and I will write it (CA)on their hearts. (CB)And I will be their God, and they shall be my people. 34 And no longer shall each one teach his neighbor and each his brother, saying, ‘Know the Lord,’ (CC)for they shall all know me, (CD)from the least of them to the greatest, declares the Lord. For (CE)I will forgive their iniquity, and (CF)I will remember their sin no more.”
35 Thus says the Lord,
who (CG)gives the sun for light by day
and (CH)the fixed order of the moon and the stars for light by night,
who stirs up the sea so that its waves roar—
(CI)the Lord of hosts is his name:
36 (CJ)“If this fixed order departs
from before me, declares the Lord,
then shall the offspring of Israel cease
from being a nation before me forever.”
37 Thus says the Lord:
“If the heavens above can be measured,
and the foundations of the earth below can be explored,
(CK)then I will cast off all the offspring of Israel
for all that they have done,
declares the Lord.”
38 (CL)“Behold, the days are coming, declares the Lord, when the city shall be rebuilt for the Lord (CM)from the Tower of Hananel to (CN)the Corner Gate. 39 (CO)And the measuring line shall go out farther, straight to the hill Gareb, and shall then turn to Goah. 40 (CP)The whole valley of the dead bodies and the ashes, and all the fields as far as the (CQ)brook Kidron, to the corner of (CR)the Horse Gate toward the east, (CS)shall be sacred to the Lord. (CT)It shall not be plucked up or overthrown anymore forever.”
Footnotes
- Jeremiah 31:3 Septuagint; Hebrew me
- Jeremiah 31:20 Hebrew bowels
Jeremias 31
Ang Pulong Sang Dios
Ang Pagbalik sang mga Israelinhon
31 Nagpadayon ang Ginoo sa pagsiling, “Sa sina nga tion, mangin Dios ako sang tanan nga pamilya sang Israel, kag mangin katawhan ko sila. 2 Ako, ang Ginoo, nagasiling nga tatapon ko ang mga nagkalabilin sa ila nga buhi samtang nagapanglakaton sila sa kamingawan. Magabalik ako sa paghatag sang kapahuwayan sa Israel.”
3 Sang una,[a] nagpakita ang Ginoo sa mga Israelinhon kag nagsiling, “Ginahigugma ko gid kamo sang wala sing katapusan nga gugma. Sa akon kaayo, ginpapalapit ko kamo sa akon. 4 Patindugon ko kamo liwat, O katawhan sang Israel nga pareho sa isa ka birhen nga babayi. Sa liwat magasaot kamo sa kalipay nga nagatukar sang inyo mga tamborin. 5 Magatanom kamo liwat sang mga ubas sa mga bukid sang Samaria, kag magapulos sa mga bunga sini. 6 Magaabot ang tion nga ang mga manugbantay didto sa mga bukid sang Efraim magasinggit, ‘Dali kamo, mataklad kita sa Jerusalem[b] sa pagsimba sa Ginoo nga aton Dios.’ ”
7 Nagsiling pa gid ang Ginoo, “Magkanta kamo kag maghinugyaw sa kalipay para sa Israel,[c] ang labaw sa tanan nga nasyon. Magdayaw kamo kag magsinggit, ‘O Ginoo, luwasa ang imo katawhan, ang nabilin nga buhi sa mga Israelinhon.’ 8 Pamati! Ako mismo ang magakuha kag magatipon sa ila halin sa duta sa aminhan kag sa malayo gid nga mga lugar.[d] Pati ang mga bulag kag mga piang magaupod sa ila, subong man ang mga nagabulusong kag ang mga manugbata. Isa ka dako nga grupo ang magapauli. 9 Magahibi sila kag magapangamuyo samtang ginadala ko sila pauli. Dal-on ko sila sa mga ililigan sang tubig, kag magaagi sila sa maayo nga dalan nga indi sila makasandad. Kay ako ang amay sang Israel, kag si Efraim[e] ang akon kamagulangan nga anak.
10 “O mga nasyon, pamatii ninyo ang akon ginasiling, kag ibantala ini sa malayo nga mga lugar: Ginpalapta ko ang mga Israelinhon, pero tipunon ko sila, kag bantayan ko sila pareho sang manugbantay sang mga karnero. 11 Luwason ko sila nga mga kaliwat ni Jacob sa kamot sang mga tawo nga mas gamhanan sang sa ila. 12 Magakadto sila sa Bukid sang Zion kag magahinugyaw sa kalipay. Magakalipay sila tungod sa mga pagpakamaayo ko sa ila. Mangin bugana ang ila uyas, duga sang ubas, lana, kag mga kasapatan. Mangin pareho sila sa katamnan nga permi ginabunyagan, kag indi na gid sila magkasubo pa. 13 Magasaot sa kalipay ang ila mga dalaga kag mga soltero pati ang mga tigulang. Bayluhan ko ang ila paghinibi sang kalipay. Imbes nga magpangasubo sila, lipayon ko sila. 14 Hatagan ko ang mga pari sang bugana nga mga halad. Pun-on ko ang akon katawhan sang mga pagpakamaayo. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”
15 Nagpadayon pa gid sa pagsiling ang Ginoo, “May nabatian nga paghinibi kag pagpanalambiton sa banwa sang Rama. Nagahibi si Raquel tungod sa iya mga kabataan. Nagahibi siya kag indi na gid maulo-ulohan tungod kay ang iya mga kabataan nagkalamatay.”
16 Pero karon nagasiling ang Ginoo, “Indi ka na maghibi kay balusan ko ikaw sa imo mga binuhatan. Magabalik ang imo mga anak halin sa duta sang mga kaaway. 17 Gani may paglaom sa imo palaabuton. Kay magabalik gid ang imo mga anak sa ila kaugalingon nga duta. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”
18 Nabatian ko gid ang paghilibion sang mga taga-Efraim. Nagasiling sila, “O Ginoo, pareho kami sang torite nga baka nga wala maanad sang gota, pero gintudluan mo kami nga magtuman sa imo. Ikaw ang Ginoo nga amon Dios, gani ibalik kami sa amon duta. 19 Nagbiya kami sadto sa imo, pero karon nagahinulsol na kami. Sang nakamarasmas kami nga nakasala kami ginpukpok namon ang amon dughan sa paghinulsol. Nahuya gid kami sa amon mga ginhimo sang bataon pa kami.”
20 Nagsabat ang Ginoo, “Kamo katawhan sang Efraim akon gid pinalangga nga anak. Bisan permi ako nagahambal kontra sa inyo, palangga ko gihapon kamo. Ginakahidlawan ko kamo kag naluoy gid ako sa inyo.
21 “Magbutang kamo sang mga tanda sa dalan. Tandai ninyo sing maayo ang dalan nga inyo ginaagyan kay amo ini nga dalan ang inyo pagaagyan sa inyo pagbalik. O Israel nga pareho sa isa ka birhen nga babayi, magbalik na kamo sa inyo mga banwa. 22 San-o pa kamo mabalik sa akon, O mga anak ko nga nagtalang. Magahimo ako sang bag-o nga butang sa kalibutan, pareho bala nga ang babayi amo na ang nagapangaluyag[f] sa lalaki.”
Ang Palaabuton nga Kauswagan sang Israel
23 Nagsiling ang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel, “Kon pabalikon ko na ang katawhan sang Juda sa ila duta halin sa pagkabihag,[g] magasiling sila liwat, ‘Kabay pa nga bendisyunan sang Ginoo ang balaan nga bukid sang Jerusalem, nga sa diin siya nagaestar.’ 24 Magaestar ang mga tawo sa Juda kag sa mga banwa sini, pati ang mga mangunguma kag ang mga bakiro. 25 Kay papahuwayon ko ang mga ginakapoy kag busgon ko ang tanan nga nagakaluya sa kagutom. Gani magasiling sila,[h] 26 ‘Nakabugtaw ako, kag manami gid ang akon tulog.’ ”
27 Nagpadayon sa pagsiling ang Ginoo, “Magaabot ang tion nga padamuon ko ang katawhan sang Israel kag Juda pati ang ila mga kasapatan. 28 Sang una ginlaglag ko sila, gin-guba kag ginpukan, pero sa ulihi tukuron kag patindugon ko sila liwat. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini. 29 Sa sina nga tion ang mga tawo indi na magsiling nga, ‘Nagkaon ang ginikanan sang maaslom nga ubas, kag ang kaaslom sini matilawan sang ila mga kabataan.’ 30 Sa baylo, kon sin-o ang nagkaon sang maaslom nga ubas, siya lang mismo ang makatilaw sang kaaslom sini. Ang tawo lang nga nakasala amo ang mapatay.”
31 Nagpadayon pa gid sa pagsiling ang Ginoo, “Magaabot ang tion nga magahimo ako sang bag-o nga kasugtanan sa katawhan sang Israel kag sang Juda, 32 kag ini indi na pareho sang una nga kasugtanan nga akon ginhimo sa ila mga katigulangan sadtong gintuytuyan ko sila paguwa sa Egipto. Bisan tuod pareho ako sang bana sa ila, wala gid sila magtuman sang akon una nga kasugtanan. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”
33 Nagsiling pa ang Ginoo, “Ang bag-o nga kasugtanan nga akon himuon sa katawhan sang Israel sa palaabuton nga mga inadlaw amo ini: Ibutang ko ang akon mga sugo sa ila hunahuna, kag isulat ko ini sa ila tagipusuon. Ako mangin ila Dios, kag sila mangin akon katawhan. 34 Wala na sing may magsiling pa sa iya kasimanwa ukon sa iya utod nga dapat kilalahon niya ang Ginoo. Tungod kay sila tanan magakilala sa akon, halin sa pinakakubos hasta sa pinakadungganon. Kay patawaron ko sila sa ila mga malain nga nahimo, kag indi ko na pagdumdumon ang ila mga sala. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”
35 Nagsiling pa gid ang Ginoo, “Ako amo ang nagamando sa adlaw nga magsanag kon adlaw, kag sa bulan kag mga bituon nga magsanag kon gab-i. Kag ako ang nagalabugay sa dagat kag nagapalinagumba sang mga balod. Ginoo nga Makagagahom ang akon ngalan. 36 Samtang nagapabilin ang langit kag ang kalibutan, magapabilin man ang katawhan sang Israel hasta san-o. 37 Subong nga indi matakos ang langit kag indi matungkad ang pundasyon sang kalibutan, indi ko man mahimo nga sikwayon ang tanan nga kaliwat sang Israel tungod sa mga sala nga ila ginhimo. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”
38 Nagsiling pa ang Ginoo, “Magaabot ang tion nga ang siyudad sang Jerusalem pagatukuron liwat halin sa Tore ni Hananel pakadto sa Pamusod nga Puwertahan. 39 Halin sa sina nga mga lugar, ang dulunan magapadayon sa bukid sang Gareb dayon paliko sa Goa. 40 Ang bug-os nga pulopatag nga ginahabuyan sang mga bangkay kag mga basura, mangin balaan para sa akon, kag pati man ang tanan nga uma sa Kidron nga ililigan sang tubig sa may sidlangan kag hasta sa Puwertahan sang mga Kabayo. Indi na gid malaglag ukon mapukan liwat ang ini nga siyudad.”
Footnotes
- 31:3 Sang una: ukon, Halin sa malayo.
- 31:6 Jerusalem: sa Hebreo, Zion.
- 31:7 Israel: sa Hebreo, Jacob.
- 31:8 malayo gid nga mga lugar: sa literal, pinakapunta sang kalibutan.
- 31:9 Efraim: Ang nagapanguna nga tribo sang aminhan nga ginharian sang Israel kag nagarepresentar sang sini nga ginharian.
- 31:22 nagapangaluyag: ukon, nagaprotektar.
- 31:23 pabalikon… pagkabihag: ukon, ibalik ko na ang maayo nga kahimtangan sang katawhan sang Juda.
- 31:25 Gani magasiling sila: ukon, Dayon nagsiling si Jeremias.
The ESV® Bible (The Holy Bible, English Standard Version®), © 2001 by Crossway, a publishing ministry of Good News Publishers. ESV Text Edition: 2025.
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.
