Revised Common Lectionary (Semicontinuous)

²¹ Fel hyn y gofidiodd fy nghalon, ac y’m pigwyd yn fy arennau. ²² Mor ynfyd oeddwn, ac heb wybod; anifail oeddwn o’th flaen di. ²³ Eto yr ydwyf yn wastad gyda thi: ymaflaist yn fy llaw ddeau. ²⁴ A’th gyngor y’m harweini; ac wedi hynny y’m cymeri i ogoniant. ²⁵ Pwy sydd gennyf fi yn y nefoedd ond tydi? ac ni ewyllysiais ar y ddaear neb gyda thydi. ²⁶ Pallodd fy nghnawd a’m calon: ond nerth fy nghalon a’m rhan yw Duw yn dragywydd. ²⁷ Canys wele, difethir y rhai a bellhânt oddi wrthyt: torraist ymaith bob un a buteinio oddi wrthyt. ²⁸ Minnau, nesáu at Dduw sydd dda i mi: yn yr Arglwydd Dduw y gosodais fy ngobaith, i draethu dy holl weithredoedd.

29 Gwr a gerydder yn fynych ac a galeda ei war, a ddryllir yn ddisymwth, fel na byddo meddyginiaeth. ² Pan amlhaer y cyfiawn, y bobl a lawenychant: ond pan fyddo yr annuwiol yn llywodraethu, y bobl a ocheneidia. ³ Gŵr a garo ddoethineb a lawenycha ei dad: ond y neb a fyddo gyfaill i buteiniaid, a ddifa ei dda. ⁴ Brenin trwy farn a gadarnha y wlad: ond y neb a garo anrhegion, a’i dinistria hi. ⁵ Y gŵr a ddywedo weniaith wrth ei gymydog, sydd yn taenu rhwyd i’w draed ef. ⁶ Yng nghamwedd dyn drwg y mae magl: ond y cyfiawn a gân ac a fydd lawen. ⁷ Y cyfiawn a ystyria fater y tlodion: ond yr annuwiol ni ofala am ei wybod. ⁸ Dynion gwatwarus a faglant ddinas: ond y doethion a droant ymaith ddigofaint. ⁹ Os gŵr doeth a ymryson â dyn ffôl, pa un bynnag a wnêl ai digio ai chwerthin, eto ni bydd llonyddwch. ¹⁰ Gwŷr gwaedlyd a gasânt yr uniawn: ond yr uniawn a gais ei enaid ef. ¹¹ Y ffôl a dywallt ei holl feddwl: ond gŵr doeth a’i hatal hyd yn ôl. ¹² Os llywydd a wrendy ar gelwydd, ei holl weision fyddant annuwiol. ¹³ Y tlawd a’r twyllodrus a gydgyfarfyddant; a’r Arglwydd a lewyrcha eu llygaid hwy ill dau. ¹⁴ Y brenin a farno y tlodion yn ffyddlon, ei orsedd a sicrheir byth. ¹⁵ Y wialen a cherydd a rydd ddoethineb: ond mab a gaffo ei rwysg ei hun, a gywilyddia ei fam. ¹⁶ Pan amlhao y rhai annuwiol, yr amlha camwedd: ond y rhai cyfiawn a welant eu cwymp hwy. ¹⁷ Cerydda dy fab, ac efe a bair i ti lonyddwch; ac a bair hyfrydwch i’th enaid. ¹⁸ Lle ni byddo gweledigaeth, methu a wna y bobl: ond y neb a gadwo y gyfraith, gwyn ei fyd ef. ¹⁹ Ni chymer gwas addysg ar eiriau: canys er ei fod yn deall, eto nid etyb. ²⁰ A weli di ddyn prysur yn ei eiriau? gwell yw y gobaith am y ffôl nag amdano ef. ²¹ Y neb a ddygo ei was i fyny yn foethus o’i febyd, o’r diwedd efe a fydd fel mab iddo. ²² Gŵr dicllon a ennyn gynnen; a’r llidiog sydd aml ei gamwedd. ²³ Balchder dyn a’i gostwng ef: ond y gostyngedig o ysbryd a gynnal anrhydedd. ²⁴ Y neb a fo cyfrannog â lleidr, a gasâ ei enaid ei hun: efe a wrendy ar felltith, ac nis mynega. ²⁵ Ofn dyn sydd yn dwyn magl: ond y neb a ymddiriedo yn yr Arglwydd a ddyrchefir. ²⁶ Llawer a ymgeisiant ag wyneb y llywydd: ond oddi wrth yr Arglwydd y mae barn pob dyn. ²⁷ Ffiaidd gan y cyfiawn ŵr anghyfiawn: a ffiaidd gan yr annuwiol ŵr uniawn ei ffordd.

²⁵ Yna y dywedodd rhai o’r Hierosolymitaniaid, Onid hwn yw’r un y maent hwy yn ceisio’i ladd? ²⁶ Ac wele, y mae yn llefaru ar gyhoedd, ac nid ydynt yn dywedyd dim wrtho ef: a wybu’r penaethiaid mewn gwirionedd mai hwn yw Crist yn wir? ²⁷ Eithr nyni a adwaenom hwn o ba le y mae: eithr pan ddêl Crist, nis gŵyr neb o ba le y mae. ²⁸ Am hynny yr Iesu, wrth athrawiaethu yn y deml, a lefodd ac a ddywedodd, Chwi a’m hadwaenoch i, ac a wyddoch o ba le yr ydwyf fi: ac ni ddeuthum i ohonof fy hun, eithr y mae yn gywir yr hwn a’m hanfonodd i, yr hwn nid adwaenoch chwi. ²⁹ Ond myfi a’i hadwaen: oblegid ohono ef yr ydwyf fi, ac efe a’m hanfonodd i. ³⁰ Am hynny hwy a geisiasant ei ddal ef: ond ni osododd neb law arno, am na ddaethai ei awr ef eto. ³¹ A llawer o’r bobl a gredasant ynddo, ac a ddywedasant, Pan ddelo Crist, a wna efe fwy o arwyddion na’r rhai hyn a wnaeth hwn?

³² Y Phariseaid a glywsant fod y bobl yn murmur y pethau hyn amdano ef; a’r Phariseaid a’r archoffeiriaid a anfonasant swyddogion i’w ddal ef. ³³ Am hynny y dywedodd yr Iesu wrthynt hwy, Yr ydwyf fi ychydig amser eto gyda chwi, ac yr wyf yn myned at yr hwn a’m hanfonodd. ³⁴ Chwi a’m ceisiwch, ac ni’m cewch: a lle yr ydwyf fi, ni ellwch chwi ddyfod. ³⁵ Yna y dywedodd yr Iddewon yn eu mysg eu hunain, I ba le y mae hwn ar fedr myned, fel na chaffom ni ef? ai at y rhai sydd ar wasgar ymhlith y Groegiaid y mae efe ar fedr myned, a dysgu’r Groegiaid? ³⁶ Pa ymadrodd yw hwn a ddywedodd efe, Chwi a’m ceisiwch, ac ni’m cewch: a lle yr ydwyf fi, ni ellwch chwi ddyfod?