Revised Common Lectionary (Complementary)

¹² Gwyn ei byd y genedl y mae yr Arglwydd yn Dduw iddi; a’r bobl a ddetholodd efe yn etifeddiaeth iddo ei hun. ¹³ Yr Arglwydd sydd yn edrych i lawr o’r nefoedd: y mae yn gweled holl feibion dynion. ¹⁴ O breswyl ei drigfa yr edrych efe ar holl drigolion y ddaear. ¹⁵ Efe a gydluniodd eu calon hwynt: efe a ddeall eu holl weithredoedd. ¹⁶ Ni waredir brenin gan liaws llu: ni ddianc cadarn trwy ei fawr gryfder. ¹⁷ Peth ofer yw march i ymwared: ac nid achub efe neb trwy ei fawr gryfder. ¹⁸ Wele, y mae llygad yr Arglwydd ar y rhai a’i hofnant ef, sef ar y rhai a obeithiant yn ei drugaredd ef; ¹⁹ I waredu eu henaid rhag angau, ac i’w cadw yn fyw yn amser newyn. ²⁰ Ein henaid sydd yn disgwyl am yr Arglwydd: efe yw ein porth a’n tarian. ²¹ Canys ynddo ef y llawenycha ein calon, oherwydd i ni obeithio yn ei enw sanctaidd ef. ²² Bydded dy drugaredd, Arglwydd, arnom ni, megis yr ydym yn ymddiried ynot.

20 A Duw a lefarodd yr holl eiriau hyn, gan ddywedyd, ² Myfi yw yr Arglwydd dy Dduw, yr hwn a’th ddug di allan o wlad yr Aifft, o dŷ y caethiwed. ³ Na fydded i ti dduwiau eraill ger fy mron i. ⁴ Na wna i ti ddelw gerfiedig, na llun dim a’r y sydd yn y nefoedd uchod, nac a’r y sydd yn y ddaear isod, nac a’r sydd yn y dwfr tan y ddaear. ⁵ Nac ymgryma iddynt, ac na wasanaetha hwynt: oblegid myfi yr Arglwydd dy Dduw, wyf Dduw eiddigus; yn ymweled ag anwiredd y tadau ar y plant, hyd y drydedd a’r bedwaredd genhedlaeth o’r rhai a’m casânt; ⁶ Ac yn gwneuthur trugaredd i filoedd o’r rhai a’m carant, ac a gadwant fy ngorchmynion. ⁷ Na chymer enw yr Arglwydd dy Dduw yn ofer: canys nid dieuog gan yr Arglwydd yr hwn a gymero ei enw ef yn ofer. ⁸ Cofia y dydd Saboth, i’w sancteiddio ef. ⁹ Chwe diwrnod y gweithi, ac y gwnei dy holl waith: ¹⁰ Ond y seithfed dydd yw Saboth yr Arglwydd dy Dduw: na wna ynddo ddim gwaith, tydi, na’th fab, na’th ferch, na’th wasanaethwr, na’th wasanaethferch, na’th anifail, na’th ddieithr ddyn a fyddo o fewn dy byrth: ¹¹ Oherwydd mewn chwe diwrnod y gwnaeth yr Arglwydd y nefoedd a’r ddaear, y môr, a’r hyn oll sydd ynddynt; ac a orffwysodd y seithfed dydd: am hynny y bendithiodd yr Arglwydd y dydd Saboth, ac a’i sancteiddiodd ef.

¹² Anrhydedda dy dad a’th fam; fel yr estynner dy ddyddiau ar y ddaear, yr hon y mae yr Arglwydd dy Dduw yn ei rhoddi i ti. ¹³ Na ladd. ¹⁴ Na wna odineb. ¹⁵ Na ladrata. ¹⁶ Na ddwg gam dystiolaeth yn erbyn dy gymydog. ¹⁷ Na chwennych dŷ dy gymydog, na chwennych wraig dy gymydog, na’i wasanaethwr, na’i wasanaethferch, na’i ych, na’i asyn, na dim a’r sydd eiddo dy gymydog.

¹⁸ A’r holl bobl a welsant y taranau, a’r mellt, a sain yr utgorn, a’r mynydd yn mygu: a phan welodd y bobl, ciliasant, a safasant o hirbell. ¹⁹ A dywedasant wrth Moses, Llefara di wrthym ni, a nyni a wrandawn: ond na lefared Duw wrthym, rhag i ni farw. ²⁰ A dywedodd Moses wrth y bobl, Nac ofnwch; oherwydd i’ch profi chwi y daeth Duw, ac i fod ei ofn ef ger eich bronnau, fel na phechech. ²¹ A safodd y bobl o hirbell; a nesaodd Moses i’r tywyllwch, lle yr ydoedd Duw.

5 A phan welodd yr Iesu y tyrfaoedd, efe a esgynnodd i’r mynydd: ac wedi iddo eistedd, ei ddisgyblion a ddaethant ato. ² Ac efe a agorodd ei enau, ac a’u dysgodd hwynt, gan ddywedyd, ³ Gwyn eu byd y tlodion yn yr ysbryd: canys eiddynt yw teyrnas nefoedd. ⁴ Gwyn eu byd y rhai sydd yn galaru: canys hwy a ddiddenir. ⁵ Gwyn eu byd y rhai addfwyn: canys hwy a etifeddant y ddaear. ⁶ Gwyn eu byd y rhai sydd arnynt newyn a syched am gyfiawnder: canys hwy a ddiwellir. ⁷ Gwyn eu byd y rhai trugarogion: canys hwy a gânt drugaredd. ⁸ Gwyn eu byd y rhai pur o galon: canys hwy a welant Dduw. ⁹ Gwyn eu byd y tangnefeddwyr: canys hwy a elwir yn blant i Dduw. ¹⁰ Gwyn eu byd y rhai a erlidir o achos cyfiawnder: canys eiddynt yw teyrnas nefoedd. ¹¹ Gwyn eich byd pan y’ch gwaradwyddant, ac y’ch erlidiant, ac y dywedant bob drygair yn eich erbyn er fy mwyn i, a hwy yn gelwyddog. ¹² Byddwch lawen a hyfryd: canys mawr yw eich gwobr yn y nefoedd: oblegid felly yr erlidiasant hwy’r proffwydi a fu o’ch blaen chwi.