Revised Common Lectionary (Complementary)

¹⁰⁵ Llusern yw dy air i’m traed, a llewyrch i’m llwybr. ¹⁰⁶ Tyngais, a chyflawnaf, y cadwn farnedigaethau dy gyfiawnder. ¹⁰⁷ Cystuddiwyd fi yn ddirfawr: bywha fi, O Arglwydd, yn ôl dy air. ¹⁰⁸ Atolwg, Arglwydd, bydd fodlon i ewyllysgar offrymau fy ngenau, a dysg i mi dy farnedigaethau. ¹⁰⁹ Y mae fy enaid yn fy llaw yn wastadol: er hynny nid wyf yn anghofio dy gyfraith. ¹¹⁰ Y rhai annuwiol a osodasant fagl i mi: ond ni chyfeiliornais oddi wrth dy orchmynion. ¹¹¹ Cymerais dy orchmynion yn etifeddiaeth dros byth: oherwydd llawenydd fy nghalon ydynt. ¹¹² Gostyngais fy nghalon i wneuthur dy ddeddfau byth, hyd y diwedd.

SAMECH

⁶ Cerdda at y morgrugyn, tydi ddiogyn; edrych ar ei ffyrdd ef, a bydd ddoeth: ⁷ Nid oes ganddo neb i’w arwain, i’w lywodraethu, nac i’w feistroli; ⁸ Ac er hynny y mae efe yn paratoi ei fwyd yr haf, ac yn casglu ei luniaeth y cynhaeaf. ⁹ Pa hyd, ddiogyn, y gorweddi? pa bryd y cyfodi o’th gwsg? ¹⁰ Eto ychydig gysgu, ychydig hepian, ychydig blethu dwylo i gysgu. ¹¹ Felly y daw tlodi arnat fel ymdeithydd, a’th angen fel gŵr arfog.

¹² Dyn i’r fall, a gŵr anwir, a rodia â genau cyndyn. ¹³ Efe a amneidia â’i lygaid, efe a lefara â’i draed, efe a ddysg â’i fysedd. ¹⁴ Y mae pob rhyw gyndynrwydd yn ei galon; y mae yn dychymyg drygioni bob amser, yn peri cynhennau. ¹⁵ Am hynny ei ddinistr a ddaw arno yn ddisymwth: yn ddisymwth y dryllir ef, fel na byddo meddyginiaeth.

¹⁶ Y chwe pheth hyn sydd gas gan yr Arglwydd: ie, saith beth sydd ffiaidd ganddo ef: ¹⁷ Llygaid beilchion, tafod celwyddog, a’r dwylo a dywalltant waed gwirion, ¹⁸ Y galon a ddychmygo feddyliau drwg, traed yn rhedeg yn fuan i ddrygioni, ¹⁹ Tyst celwyddog yn dywedyd celwydd, a’r neb a gyfodo gynnen rhwng brodyr.

²⁰ Fy mab, cadw orchymyn dy dad, ac nac ymado â chyfraith dy fam. ²¹ Rhwym hwynt ar dy galon yn wastadol; clwm hwynt am dy wddf. ²² Pan rodiech, hi a’th gyfarwydda; pan orweddych, hi a’th wylia; pan ddeffroych, hi a gydymddiddan â thi. ²³ Canys cannwyll yw y gorchymyn; a goleuni yw y gyfraith; a ffordd i fywyd yw ceryddon addysg:

¹² Yna y llefarodd yr Iesu wrthynt drachefn, gan ddywedyd, Goleuni’r byd ydwyf fi: yr hwn a’m dilyno i, ni rodia mewn tywyllwch, eithr efe a gaiff oleuni’r bywyd. ¹³ Am hynny y Phariseaid a ddywedasant wrtho, Tydi sydd yn tystiolaethu amdanat dy hun; nid yw dy dystiolaeth di wir. ¹⁴ Yr Iesu a atebodd ac a ddywedodd wrthynt hwy, Er fy mod i yn tystiolaethu amdanaf fy hun, y mae fy nhystiolaeth i yn wir: oblegid mi a wn o ba le y deuthum, ac i ba le yr ydwyf yn myned; chwithau nis gwyddoch o ba le yr wyf fi yn dyfod, nac i ba le yr wyf fi yn myned. ¹⁵ Chwychwi sydd yn barnu yn ôl y cnawd; nid ydwyf fi yn barnu neb. ¹⁶ Ac eto os wyf fi yn barnu, y mae fy marn i yn gywir: oblegid nid wyf fi yn unig, ond myfi a’r Tad yr hwn a’m hanfonodd i. ¹⁷ Y mae hefyd yn ysgrifenedig yn eich cyfraith chwi, Mai gwir yw tystiolaeth dau ddyn. ¹⁸ Myfi yw’r hwn sydd yn tystiolaethu amdanaf fy hun; ac y mae’r Tad, yr hwn a’m hanfonodd i, yn tystiolaethu amdanaf fi. ¹⁹ Yna y dywedasant wrtho, Pa le y mae dy Dad di? Yr Iesu a atebodd, Nid adwaenoch na myfi, na’m Tad: ped adnabuasech fi, chwi a adnabuasech fy Nhad i hefyd. ²⁰ Y geiriau hyn a lefarodd yr Iesu yn y trysordy, wrth athrawiaethu yn y deml: ac ni ddaliodd neb ef, am na ddaethai ei awr ef eto. ²¹ Yna y dywedodd yr Iesu wrthynt hwy drachefn, Yr wyf fi yn myned ymaith, a chwi a’m ceisiwch i, ac a fyddwch feirw yn eich pechod: lle yr wyf fi yn myned, ni ellwch chwi ddyfod. ²² Am hynny y dywedodd yr Iddewon, A ladd efe ei hun? gan ei fod yn dywedyd, Lle yr wyf fi yn myned, ni ellwch chwi ddyfod. ²³ Ac efe a ddywedodd wrthynt hwy, Chwychwi sydd oddi isod; minnau sydd oddi uchod: chwychwi sydd o’r byd hwn; minnau nid wyf o’r byd hwn. ²⁴ Am hynny y dywedais wrthych, y byddwch chwi feirw yn eich pechodau: oblegid oni chredwch chwi mai myfi yw efe, chwi a fyddwch feirw yn eich pechodau. ²⁵ Yna y dywedasant wrtho, Pwy wyt ti? A’r Iesu a ddywedodd wrthynt, Yr hyn yr wyf yn ei ddywedyd hefyd wrthych o’r dechreuad. ²⁶ Y mae gennyf fi lawer o bethau i’w dywedyd ac i’w barnu amdanoch chwi: eithr cywir yw’r hwn a’m hanfonodd i; a’r pethau a glywais i ganddo, y rhai hynny yr ydwyf fi yn eu dywedyd i’r byd. ²⁷ Ni wyddent hwy mai am y Tad yr oedd efe yn dywedyd wrthynt hwy. ²⁸ Am hynny y dywedodd yr Iesu wrthynt, Pan ddyrchafoch chwi Fab y dyn, yna y cewch wybod mai myfi yw efe, ac nad wyf fi yn gwneuthur dim ohonof fy hun; ond megis y dysgodd fy Nhad fi, yr wyf yn llefaru y pethau hyn. ²⁹ A’r hwn a’m hanfonodd i sydd gyda myfi: ni adawodd y Tad fi yn unig; oblegid yr wyf fi yn gwneuthur bob amser y pethau sydd fodlon ganddo ef. ³⁰ Fel yr oedd efe yn llefaru’r pethau hyn, llawer a gredasant ynddo ef.