Old/New Testament

1 Amo ini ang mga mensahi ni Jeremias nga anak ni Hilkia. Si Hilkia isa sa mga pari sa Anatot nga ara sa duta ni Benjamin. ² Ginhatagan sang Ginoo sang mensahi si Jeremias sang ika-13 nga tuig sang paghari ni Josia sa Juda. Ining si Josia anak ni Amon. ³ Padayon nga ginhatagan sang Ginoo sang mensahi si Jeremias hasta sang panahon sang paghari ni Jehoyakim nga anak ni Josia, hasta pa gid sang ika-11 nga tuig sang paghari ni Zedekia nga anak man ni Josia. Sang ikalima nga bulan sang sini nga tuig ginbihag ang katawhan sang Jerusalem.

Ang Pagtawag kay Jeremias

⁴ Nagsiling ang Ginoo sa akon, ⁵ “Sa wala ko pa ikaw maporma sa tiyan sang imo iloy ginpili^[a] ko na ikaw. Sa wala ka pa matawo, ginseparar ko na ikaw. Ginpili ko ikaw bilang isa ka propeta sa mga nasyon.”

⁶ Nagsabat ako, “O Ginoong Dios, indi ako maayo maghambal; bataon pa ako.” ⁷ Pero nagsiling ang Ginoo sa akon, “Indi ka maghambal nga bataon ka pa. Kinahanglan nga maglakat ka bisan diin ko ikaw ipadala, kag maghambal ka sang bisan ano nga ipahambal ko sa imo. ⁸ Indi ka magkahadlok sa mga tawo kay kaupod mo ako kag buligan ko ikaw. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

⁹ Dayon gintandog sang Ginoo ang akon baba kag nagsiling, “Ginahatag ko sa imo subong ang akon mga pulong nga imo igahambal. ¹⁰ Ginpili ko ikaw subong nga adlaw sa paghambal nga may awtoridad sa mga nasyon kag mga ginharian. Hambalan mo sila nga ang iban sa ila malaglag gid, kag ang iban sa ila magabangon kag magatindog liwat.”

¹¹ Dayon nagsiling ang Ginoo sa akon, “Jeremias, ano bala ang nakita mo?” Nagsabat ako, “Sanga sang kahoy nga almendro.” ¹² Nagsiling ang Ginoo, “Husto ang imo nakita, kag nagakahulugan ina nga nagabantay^[b] ako nga ang akon pulong matuman.” ¹³ Nagpamangkot liwat ang Ginoo sa akon, “Ano pa ang nakita mo?” Nagsabat ako, “Isa ka kolon nga nagabukal, kag daw sa maula ini halin sa aminhan.” ¹⁴ Dayon nagsiling ang Ginoo sa akon, “Tama, kay halin sa aminhan may katalagman nga magaabot sa tanan nga nagaestar sa sini nga duta. ¹⁵ Pamati! Ipadala ko ang mga soldado sang mga ginharian halin sa aminhan sa pagsalakay sa Jerusalem. Ang ila mga hari magabutang sang ila mga trono sa mga puwertahan sang Jerusalem. Salakayon nila ang mga pader sa palibot sini kag ang iban pa nga mga banwa sang Juda. ¹⁶ Silutan ko ang akon katawhan tungod sa ila kalautan. Ginsikway nila ako paagi sa paghalad sang insenso sa mga dios-dios. Huo, ginsimba nila ang mga dios-dios nga ila ginhimo. ¹⁷ Karon, ipreparar ang imo kaugalingon. Maglakat ka kag ihambal sa ila ang tanan nga isugo ko sa imo. Indi ka magkahadlok sa ila. Kay kon mahadlok ka, pahadlukon ko pa gid ikaw sa ila atubangan. ¹⁸ Pamati! Pabakuron ko ikaw subong nga adlaw pareho sang isa ka napaderan nga siyudad ukon salsalon nga haligi ukon saway nga pader. Wala sing mga hari, mga opisyal, mga pari, ukon katawhan sang Juda nga makadaog kontra sa imo. ¹⁹ Kontrahon ka nila, pero indi ka nila madaog, tungod kay kaupod mo ako kag buligan ko ikaw. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

Ginsikway sang Israel ang Dios

2 Nagsiling ang Ginoo sa akon, ² “Lakat ka kag ihambal ini sa mga taga-Jerusalem: Nadumduman ko kon daw ano ang inyo katutom kag pagpalangga sa akon sang una pareho sang isa ka bataon nga babayi nga bag-o lang ginkasal. Nagsunod kamo sa akon bisan pa sa kamingawan nga wala sing mga tanom. ³ Kamo nga mga Israelinhon ginseparar para sa akon. Kaangay kamo sa nahauna nga parte sang patubas nga ginahatag sa akon. Ang mga naghalit sa inyo ginsilutan ko, kag nalaglag sila. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

⁴ Kamo nga katawhan sang Israel nga mga kaliwat ni Jacob, pamatii ninyo ang ginasiling sang Ginoo. ⁵ Amo ini ang iya ginasiling: “Ano bala nga sala ang nakita sang inyo mga katigulangan sa akon nga nagpalayo gid sila sa akon? Nagsunod sila sa mga dios-dios nga wala sing pulos, kag tungod sini nangin wala man sila sing pulos. ⁶ Wala na sila nagpangita sa akon bisan ako pa ang nagpaguwa sa ila sa Egipto kag nagpanguna sa ila sa kamingawan nga wala sing mga tanom—ang duta nga desierto, may mga buho, mamala, delikado, kag wala sing tawo nga nagaestar ukon nagaagi. ⁷ Gindala ko kamo sa maayo nga duta sa pagpulos sang maayo nga mga patubas sini. Pero pag-abot ninyo didto, ginhigkuan ninyo ang duta nga akon ginapanag-iyahan, kag ginhimo ninyo ini nga makangilil-ad. ⁸ Bisan ang mga pari wala nagpangita sa akon. Ang mga nagatudlo sang kasuguan wala makakilala^[c] sa akon. Ang mga pangulo nagrebelde kontra sa akon. Kag ang mga propeta naghambal sang mga mensahi sa ngalan ni Baal, kag nagsunod sa mga dios-dios nga wala sing pulos. ⁹ Gani akusaron ko kamo liwat kag ang inyo mga kaliwat sa palaabuton. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.

¹⁰ “Magkadto kamo sa nakatundan, sa mga isla sang Kitim, kag magkadto man kamo sa sidlangan, sa duta sang Kedar. Usisaa ninyo kon may natabo nga pareho sini: ¹¹ May nasyon bala nga nagbaylo sang iya dios, bisan pa nga indi ini matuod nga dios? Pero ang akon katawhan ginbaylo nila ako nga ila dungganon nga Dios sa mga dios nga wala sing pulos. ¹² Naurungan ang kalangitan sa ginhimo sang akon katawhan; daw sa nagkurog ini tungod sa puwerte nga kahangawa. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.

¹³ “Ang akon katawhan nakahimo sang duha ka sala: Ginsikway nila ako, ang tuburan nga nagahatag sang kabuhi, kag ginsimba nila ang iban nga mga dios, nga daw pareho lang nga nagbuho sila sang pulunduhan sang tubig nga nagakahubas. ¹⁴ Ang Israel wala natawo nga ulipon. Ngaa nga ginabiktima siya sang mga kaaway? ¹⁵ Ang iya mga kaaway daw leon nga nagangurob sa iya. Ginlaglag nila ang iya duta, kag ginsunog ang iya mga banwa, kag wala na ini ginaestaran. ¹⁶ Ang mga tawo sang Memfis kag Tapanhes ang naglaglag sa iya.^[d]

¹⁷ “Kamo mismo nga mga Israelinhon ang nagdala sang sini nga kalaglagan sa inyo. Kay ginsikway ninyo ako, ang Ginoo nga inyo Dios, sang ginpangunahan ko kamo sa dalanon. ¹⁸ Karon, ano ang inyo nakuha sa pagdangop ninyo sa Egipto kag sa Asiria? Ngaa nagakadto pa kamo sa Suba sang Nilo^[e] kag sa Suba sang Eufrates? ¹⁹ Tungod sa inyo kalautan kag pagtalikod sa akon, silutan ko kamo. Hunahunaa ninyo sing maayo kon daw ano kalain kag kapait nga sikwayon ninyo ang Ginoo nga inyo Dios kag indi pagtahuron. Ako, ang Ginoong Dios nga Makagagahom, ang nagasiling sini.

²⁰ “Sadto anay, sang gin-ulipon kamo, pareho kamo sa baka nga may gota ukon sa priso nga may kadena, pero sang ginhilway ko na kamo, indi kamo mag-alagad sa akon. Sa baylo, nagsimba kamo sa mga dios-dios sa tagsa ka mataas nga bukid kag sa idalom sang tagsa ka madabong nga kahoy. Pareho kamo sa babayi nga nagabaligya sang iya lawas. ²¹ Gintanom ko kamo pareho sang isa ka maayo gid nga klase sang ubas. Pero ngaa nangin isa kamo ka dunot kag wala sing pulos nga ubas? ²² Bisan magpaligo pa kamo kag magpanghabon sing tudo makita ko man gihapon ang higko sang inyo sala. Ako, ang Ginoong Dios, ang nagasiling sini.

²³ “Paano kamo makasiling nga wala kamo mahigkui kag wala kamo nagsimba sa mga imahen ni Baal? Hunahunaa ninyo kon ano nga pagpakasala ang ginhimo ninyo sa pulopatag sang Hinom. Talupangda ang sala nga inyo nahimo. Pareho kamo sa isa ka babayi nga kamelyo nga nagapahigal,^[f] nga wala nagapahimunong. ²⁴ Pareho man kamo sa isa ka babayi nga asno nga talunon nga nagaaliwasa kay gusto na gid magpakasta. Kon magpahigal siya wala sing may makapugong sa iya. Indi na mabudlayan sa pagpangita sa iya ang lalaki nga asno sa tion sang tigkalasta.

²⁵ “Mga Israelinhon, nagkalaupod na ang inyo mga sandalyas, kag nagmalala na ang inyo mga tutunlan sa pagsunod sa iban nga mga dios. Pero nagsiling kamo, ‘Indi mahimo nga talikdan namon ang iban nga mga dios. Ginahigugma namon sila kag magasunod kami sa ila.’

²⁶ “Pareho sang isa ka kawatan nga mahuy-an kon siya madakpan, mahuy-an man kamo nga katawhan sang Israel. Huo, mahuy-an kamo kag ang inyo mga hari, mga opisyal, mga pari, kag mga propeta. ²⁷ Nagasiling kamo nga ang kahoy inyo amay kag ang bato inyo iloy. Nagtalikod kamo sa akon, pero kon ara kamo sa kalisod nagapangayo kamo sing bulig sa akon. ²⁸ Diin na ang mga dios nga inyo ginhimo para sa inyo kaugalingon? Palapita sila kon matuod nga maluwas nila kamo sa inyo kalisod. Kadamo gid sang inyo mga dios, pareho kadamo sang mga banwa sa Juda. ²⁹ Ngaa magreklamo kamo sa akon? Indi bala nga kamo ang nagrebelde sa akon? ³⁰ Ginsilutan ko ang inyo mga anak, pero wala ini sang maayo nga nahimo sa ila. Indi sila gusto nga disiplinahon. Kamo mismo ang nagpamatay sang inyo mga propeta, pareho sang pagpatay sang gutom nga leon sa iya biktima.

³¹ “Kamo nga katawhan sa sini nga henerasyon, pamatii ang akon ginasiling. Pareho bala ako sang isa ka desierto sa inyo nga mga taga-Israel, ukon pareho sang isa ka lugar nga tama kadulom? Ti, ngaa nagasiling kamo, ‘Pagusto na kami sa amon himuon. Indi na kami magpalapit sa Dios.’

³² “Malimtan bala sang isa ka dalaga ang iya alahas, ukon ang iya bayo sa kasal? Pero kamo nga akon katawhan, ginkalimtan ninyo ako sa malawig nga tion. ³³ Maayo gid kamo maglagas sa inyo mga ginapalangga nga mga dios-dios. Bisan ang babayi nga hanas sa pagbaligya sang iya lawas makatuon sa inyo. ³⁴ Ang inyo mga bayo may mantsa sang dugo sang inosente nga mga imol. Ginpamatay ninyo sila bisan wala sila nadakpan nga nagsulod sa inyo balay sa pagpangawat. Pero bisan ginhimo ninyo ini, ³⁵ nagsiling pa kamo, ‘Wala kami sing sala. Ang Ginoo indi akig sa amon.’ Pero pagasilutan ko gid kamo tungod nga nagsiling kamo nga wala kamo sing sala.

³⁶ “Ordinaryo lang sa inyo ang pagbaylo-baylo sang mga kadampig nga nasyon. Pero pakahuy-an gid kamo sang Egipto nga inyo kadampig pareho sang pagpakahuya sa inyo sang Asiria. ³⁷ Pahalinon kamo sa sini nga duta^[g] nga ang inyo mga kamot nagatungtong sa inyo mga ulo sa dako nga kasubo. Kay ginsikway ko ang mga nasyon nga inyo ginasaligan. Ini nga mga nasyon indi makabulig sa inyo.”

Ang mga Manugdumala sang mga Tumuluo

3 Matuod ang ginasiling nga kon may ara nga luyag nga mangin manugdumala sang mga tumuluo, maayo nga katungdanan ang iya ginahandom. ² Kinahanglan ang manugdumala sang mga tumuluo lalaki nga wala sing kasawayan,^[a] isa lang ang iya asawa, kahibalo magpugong sang iya kaugalingon, kahibalo magtimbang-timbang kon diin ang husto ukon indi, talahuron, maabiabihon sa mga dumuluong, kag maayo magtudlo. ³ Dapat indi siya palahubog kag indi mapintas, kundi malulo kag indi palaaway. Kinahanglan indi siya dalok sa kuwarta. ⁴ Kon parte sa iya panimalay, dapat maayo siya magdumala, kag ginatahod siya kag ginatuman sang iya mga anak. ⁵ Kay paano ang iya pagdumala sa iglesya sang Dios kon indi gani siya kahibalo magdumala sang iya kaugalingon nga panimalay? ⁶ Dapat indi siya bag-o lang nga tumuluo, kay basi kon magpabugal siya kag pagasilutan pareho kay Satanas. ⁷ Kinahanglan man nga ginatahod siya bisan sang mga tawo nga wala nagatuo sa Dios, agod indi siya mahuy-an kag mahulog sa siod ni Satanas.

Ang mga Manugbulig sa Iglesya

⁸ Kon parte sa mga manugbulig sa iglesya,^[b] dapat ginatahod sila, masaligan sa ila ginahambal, indi palainom, indi dalok, ⁹ kag ginahuptan nila nga may matinlo nga konsensya ang kamatuoran parte sa pagtuo kay Cristo, nga gintago sang una. ¹⁰ Dapat usisaon gid anay ang ila pamatasan, kag kon wala sing kasawayan nga makita sa ila, makaalagad na sila. ¹¹ Ang ila asawa dapat ginatahod man, wala nagaintra sa kutsokutso, kahibalo magpugong sang ila kaugalingon, kag masaligan sa tanan nga butang. ¹² Dapat isa lang ang asawa sang mga manugbulig sa iglesya, kag dapat maayo sila magdumala sa ila mga anak kag sa ila bug-os nga panimalay. ¹³ Ang mga manugbulig nga husto ang ila pag-alagad ginatahod sang mga tawo kag wala nahadlok maghambal parte sa ila pagtuo kay Cristo Jesus.

Ang Isa ka Butang nga Makatilingala

¹⁴ Nagaplano ako nga magkadto dira sa labing madali agod magpakigkita sa imo. Pero ginasulat ko pa gid ining mga butang, ¹⁵ agod kon maatrasar ako, mahibaluan mo na kon paano magginawi ang mga tumuluo sang Dios bilang iya pamilya. Kita nga mga tumuluo amo ang iglesya sang buhi nga Dios nga iya ginasaligan nga mag-uyat kag magdepensa sang kamatuoran sa mga nagakontra sini. ¹⁶ Indi mapanginwala nga makatilingala gid ang mga kamatuoran sang aton relihiyon, nga gintago sang una: