Old/New Testament

Nagpalaygay si Haring Hezekia kay Isaias^(A)

37 Sang pagkabati ni Haring Hezekia sa ginbalita sa iya, gin-gisi niya ang iya bayo kag nagsuksok sang sako sa pagpakita sang iya pagpangasubo, kag nagkadto siya sa templo sang Ginoo. ² Ginpakadto niya kay Isaias nga anak ni Amoz sila ni Eliakim nga administrador sang palasyo, si Shebna nga sekretaryo, kag ang mga nagapangulo nga mga pari. Tanan sila nagasuksok sang sako.

³ Pag-abot nila kay Isaias, nagsiling sila sa iya, “Amo ini ang ginasiling ni Hezekia: Nagaantos kita sa sini nga tion; ginasilutan^[a] kag ginapakahuy-an kita. Pareho kita sa manugbata nga wala na sing kusog sa pagbun-a sang iya bata. ⁴ Ginsugo sang hari sang Asiria ang iya kumander sa pagyaguta sa buhi nga Dios. Basi pa lang talupangdon sang Ginoo nga imo Dios ang ginsiling sang kumander kag silutan siya sa iya mga ginhambal. Gani magpangamuyo ka para sa aton nga nagkalabilin.”

⁵ Pagkatapos hambal sang mga opisyal nga ginpadala ni Haring Hezekia, ⁶ nagsiling si Isaias sa ila, “Hambali ninyo ang inyo agalon nga si Haring Hezekia nga amo ini ang ginasiling sang Ginoo: Indi ka magkahadlok sa imo nabatian nga pagyaguta sa akon sang mga bata-bata sang hari sang Asiria. ⁷ Pamati! Patalangon ko^[b] ang hari sang Asiria. Makabati siya sang balita nga makapabalik sa iya sa iya nasyon. Kag didto ipapatay ko siya paagi sa espada.”

Nagpamahog Liwat ang Asiria^(B)

⁸ Karon, sang mabatian sang kumander sang mga soldado sang Asiria nga naghalin na sa Lakish ang ila hari kag nagpakig-away sa Libna, nagkadto siya didto. ⁹ Nabalitaan ni Haring Senakerib sang Asiria nga si Haring Tirhaka sang Etiopia^[c] nagapadulong sa pagpakig-away sa iya. Pagkabati niya sini, nagpadala siya sang mga mensahero kay Hezekia sa pagsiling sini: ¹⁰ “Indi ka magpatunto sa dios nga imo ginasaligan kon magsiling siya, ‘Ang Jerusalem indi pag-itugyan sa kamot sang hari sang Asiria.’ ¹¹ Pamati! Ikaw mismo ang nakabati kon ano ang ginhimo sang mga hari sang Asiria sa halos tanan nga nasyon. Ginlaglag nila sila sing bug-os. Kag ikaw, nagahunahuna ka bala nga makaluwas ka? ¹² Ginpanglaglag sang akon mga katigulangan ang mga banwa sang Gozan, Haran, Rezef, kag ang katawhan sang Eden nga ara sa Telasar. Naluwas bala sila sang ila mga dios? ¹³ May nahimo bala ang mga hari sang Hamat, Arpad, Sefarvaim, Hena, kag Iva.”

Ang Pangamuyo ni Hezekia

¹⁴ Pagkatapos basa ni Hezekia sa sulat nga ginhatag sa iya sang mga mensahero, nagkadto siya sa templo sang Ginoo kag ginhumlad ang sulat sa presensya sang Ginoo. ¹⁵ Dayon nagpangamuyo siya, ¹⁶ “Ginoo nga Makagagahom, Dios sang Israel nga nagapungko sa trono sa tunga-tunga sang mga kerubin, ikaw lang ang Dios nga nagadumala sa tanan nga ginharian diri sa kalibutan. Ginhimo mo ang kalangitan kag ang kalibutan. ¹⁷ Ginoo, pamatii kag tan-awa ang nagakalatabo. Pamatii ang tanan nga ginsiling ni Senakerib sa pagyaguta sa imo, O buhi nga Dios. ¹⁸ Matuod, Ginoo, nga ginpanglaglag sang mga hari sang Asiria ang madamo nga mga nasyon, ¹⁹ pati ang ila sini mga dios-dios paagi sa paghaboy sini sa kalayo. Kay indi ini matuod nga mga dios kundi mga bato lang kag mga kahoy nga ginhimo sang tawo. ²⁰ Gani karon, Ginoo nga amon Dios, luwasa kami sa kamot sang Asiria, agod ang tanan nga ginharian diri sa kalibutan makahibalo nga ikaw lang, Ginoo, ang Dios.”

Ang Pagkalaglag ni Haring Senakerib sang Asiria^(C)

²¹ Dayon nagpadala si Isaias nga anak ni Amoz sang sini nga mensahi kay Hezekia: Amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: Tungod kay nagpangamuyo ka parte kay Haring Senakerib sang Asiria, ²² amo ini ang ginasiling sang Ginoo kontra sa iya: “Ginakadlawan kag ginatamay ka sang mga pumuluyo sang Zion,^[d] ang siyudad sang Jerusalem. Nagalungo-lungo sila sa pagyaguta sa imo samtang nagapalagyo ka. ²³ Sin-o bala ang imo gin-insulto kag ginpasipalahan? Sin-o bala ang ginpataasan mo sang imo tingog kag ginpabugalan? Indi bala ako, ang Balaan nga Dios sang Israel? ²⁴ Paagi sa imo mga alagad, ginyaguta mo ako. Nagsiling ka pa, ‘Paagi sa akon madamo nga mga karwahe nasaka ko ang mataas nga mga bukid, ang putokputokan sang mga bukid sang Lebanon. Ginpangtapas ko ang iya pinakamataas nga sedro kag pinakamaayo nga sipres.^[e] Nakaabot ako sa putokputokan sini nga may madabong nga kakahuyan. ²⁵ Nagpakutkot ako sang mga bubon sa iban nga mga lugar,^[f] kag nag-inom halin sa sini nga mga bubon. Sa akon nga pag-agi, nagmala ang mga sapa sa Egipto.’

²⁶ “Matuod nga ginpangguba mo ang napaderan nga mga banwa. Pero wala ka bala nakahibalo nga madugay ko na ini nga ginpat-od? Dugay ko na ini nga ginplano nga matabo, kag karon ginatuman ko na ini. ²⁷ Ang mga pumuluyo sang mga banwa nga ginpangguba mo nadulaan sang kusog; nahadlok sila kag nahuy-an. Pareho sila sa mga hilamon sa latagon nga dali lang malaya ukon sa mga hilamon nga nagatubo sa atop sang balay, nga sang pag-ulhot nalaya dayon.

²⁸ “Pero nahibaluan ko ang tanan parte sa imo, kon diin ka nagatiner, ukon diin ka nagahalin ukon nagakadto, kag kon ano ang imo kaakig sa akon. ²⁹ Tungod kay nabatian ko ang imo kaakig sa akon kag ang imo pagpabugal, kaw-itan ko ang imo ilong kag busalan ang imo baba, kag guyuron pabalik sa imo ginhalinan, sa dalan nga imo gin-agyan.”

³⁰ Dayon nagsiling si Isaias kay Hezekia, “Amo ini ang tanda nga proteksyunan sang Ginoo ang Jerusalem sa mga taga-Asiria: Karon nga tuig ang inyo kaunon amo ang mga bunga sang mga tanom nga nagtubo lang, kag sa sunod nga tuig amo ang mga bunga sang mga tanom nga nagtubo sa gintubuan man sadto. Pero sa ikatatlo nga tuig makatanom na kamo sang uyas kag makaani. Makatanom man kamo sang mga ubas kag makakaon sang bunga sini. ³¹ Sa liwat, ang mga nagkalabilin nga buhi sa Juda magauswag pareho sa tanom nga nagapanggamot sing madalom kag nagapamunga. ³² Kay may magakalabilin nga buhi nga magalalapta halin sa Jerusalem, sa Bukid sang Zion. Siguraduhon gid sang Ginoo nga Makagagahom nga matuman ini.

³³ “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo parte sa hari sang Asiria: Indi siya makasulod sa siyudad sang Jerusalem ukon makapana sini. Indi siya makapalapit nga may taming ukon makapalibot sa mga pader sang siyudad sa pagkibon sini. ³⁴ Magabalik siya sa iya ginhalinan, sa dalan nga iya gin-agyan. Ako, ang Ginoo, nagasiling nga indi gid siya makasulod sa sini nga siyudad. ³⁵ Protektaran kag luwason ko ini nga siyudad para sa akon kadungganan kag tungod sa akon promisa kay David nga akon alagad.”

³⁶ Dayon nagkadto ang anghel sang Ginoo sa kampo sang mga taga-Asiria kag ginpatay niya ang 185,000 ka soldado. Pagkaaga, pagbugtaw sang mga nagkalabilin nga buhi, nakita nila ang madamo nga mga bangkay. ³⁷ Tungod sini, nagpauli si Senakerib sa Nineve kag didto nagtiner.

³⁸ Isa ka adlaw, samtang nagasimba si Senakerib sa templo sang iya dios nga si Nisroc, ginpatay siya paagi sa espada sang iya duha ka anak nga lalaki nga sila ni Adramelec kag Sharezer, kag dayon nagpalagyo sila sa Ararat. Ang isa niya ka anak nga si Esarhadon amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Pagmasakit ni Hezekia^(D)

38 Sadto nga tion, nagmasakit si Hezekia kag daw mapatay na siya. Nagkadto sa iya si Propeta Isaias nga anak ni Amoz kag nagsiling, “Nagasiling ang Ginoo nga himuon mo na ang nagakadapat mo nga himuon kay indi ka na mag-ayo kundi mapatay ka.”

² Pagkabati sini ni Hezekia, nag-atubang siya sa dingding kag nagpangamuyo sa Ginoo. ³ Siling niya, “Ginoo, dumduma kon paano ako nagkabuhi nga matutom sa imo kag nag-alagad sing tinagipusuon, kag kon paano ako naghimo sing maayo sa imo panulok.” Kag naghilibion siya sing tudo.

⁴ Nagsiling ang Ginoo kay Isaias ⁵ nga magbalik siya kay Hezekia kag ihambal ini: “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang imo katigulangan nga si David: Nabatian ko ang imo pangamuyo kag nakita ko ang imo mga luha. Dugangan ko pa sang 15 ka tuig ang imo kabuhi. ⁶ Luwason ko ikaw kag ang ini nga siyudad sa kamot sang hari sang Asiria. Protektaran ko ini nga siyudad. ⁷ Amo ini ang tanda nga akon ihatag sa pagpamatuod nga tumanon ko ining akon promisa: ⁸ Pabalikon ko sing napulo ka gutlo ang landong sang adlaw sa orasan nga ginpahimo ni Ahaz.” Kag natuman ini.

⁹ Amo ini ang ginsulat ni Haring Hezekia sang Juda sang nag-ayo na siya sa iya sakit: ¹⁰ Abi ko nga mapatay na ako nga bataon pa, kag magpabilin sa lugar sang mga patay. ¹¹ Abi ko indi ko na makita ang Ginoo diri sa kalibutan sang mga buhi, ukon indi ko na makita ang mga tawo sa sini nga kalibutan. ¹² Diutayan lang madula ang akon kabuhi pareho sa tolda sang manugbantay sang karnero nga ginpalid. Abi ko mautod na ang akon kabuhi pareho sa tela nga gin-utod sa teral.^[g] Halin sa aga hasta sa gab-i naghulat ako nga tapuson mo na ang akon kabuhi. ¹³ Naghulat ako nga mapainubuson hasta sa kaagahon, nga nagahunahuna nga mapatay ako nga daw sa ginadugmok sang leon ang akon mga tul-an. Halin sa aga hasta sa gab-i naghulat ako nga tapuson mo na ang akon kabuhi. ¹⁴ Nagpangayo ako sang bulig nga ang akon tingog daw sa huni sang salimbabatang ukon dugwak. Nag-ugayong ako nga daw sa huni sang pating. Ginkapoy ang akon mga mata sa pagtangla sa langit. Ginoo, buligi ako sa sini nga kalisod.

¹⁵ Pero ano pa ang masiling ko? Kay ginsabat na niya ako kag siya mismo ang nag-ayo sa akon. Magakabuhi ako sing mapainubuson tungod sa mapait nakon nga inagihan.

¹⁶ Paagi sini, Ginoo, nagabaskog ang kabuhi sang tawo, kag ako mismo nagbaskog. Gin-ayo mo ako kag gintugutan nga mabuhi. ¹⁷ Matuod nga ang akon gin-antos para sa akon kaayuhan. Tungod sa imo gugma, ginluwas mo ako sa kalaglagan kag ginpatawad mo ang akon mga sala. ¹⁸ Kay paano pa ako makadayaw sa imo kon patay na ako? Ang mga patay indi na makadayaw sa imo ukon makalaom sang imo pagkamatutom. ¹⁹ Ang mga buhi amo lang ang makadayaw sa imo pareho sang akon ginahimo subong. Ang tagsa ka henerasyon magasugid sa masunod nga henerasyon sang imo katutom. ²⁰ Ginoo, ikaw ang akon manluluwas, gani sa bug-os namon nga kabuhi, magakanta kami sa imo templo nga nagatukar sang mga instrumento.

²¹ Sang wala pa mag-ayo si Hezekia, ginsilingan siya ni Isaias nga pahampulan niya sa iya mga suluguon ang iya hubag sang gindunot nga higos^[h] agod nga mag-ayo siya. ²² Nagpamangkot si Hezekia, “Ano bala ang tanda nga magapamatuod nga magaayo ako kag makakadto sa templo sang Ginoo?”

3 Gani kon ginakilala ninyo nga ginbanhaw kamo kaupod ni Cristo, pasulabiha ninyo ang mga butang nga didto sa langit sa diin nagapungko si Cristo sa tuo sang Dios. ² Isintro ninyo ang inyo panghunahuna sa langitnon nga mga butang, kag indi sa kalibutanon nga mga butang. ³ Kay napatay na kamo sa inyo daan nga kabuhi, kag ang inyo bag-o nga kabuhi ginatago na didto sa Dios upod ni Cristo. ⁴ Si Cristo amo ang inyo kabuhi; kag sa pag-abot sang adlaw nga igapahayag siya, igapahayag man kamo kaupod niya nga may gahom kag dungog.

Ang Bag-o kag ang Daan nga Kabuhi

⁵ Gani dulaa na ninyo ang inyo lawasnon nga mga handom. Indi kamo maghimo sang imoral nga pagpakigrelasyon ukon sang bisan ano nga mahigko nga buhat. Indi kamo magsunod sa malaot nga mga balatyagon sang inyo lawas ukon maghunahuna parte sa sina nga mga butang. Kag indi kamo magdinalok, kay ang pagkadalok pareho man sa pagsimba sa mga dios-dios. ⁶ Tungod sini nga mga buhat sang mga tawo, ipaagom sang Dios sa ila ang iya kaakig, [kay wala sila nagatuman sa iya]. ⁷ Kon sa bagay, amo man ina ang ginahimo ninyo sang una sang nagpangabuhi kamo suno sa inyo lawasnon nga mga handom. ⁸ Pero karon dapat isikway ninyo ini tanan: ang kaakig, ang pagkamainiton sang ulo, ang pagdumot, ang paghambal sing malain sa isa kag isa, kag ang paghambal sang mga binastos. ⁹ Indi kita magbutig sa isa kag isa, tungod kay gin-uba na naton ang aton daan nga pamatasan nga malaot. ¹⁰ Kag karon nagsuksok na kita sang bag-o nga pamatasan. Kag ini padayon nga ginabag-o sang Dios nga naghimo sini, agod mangin kaangay kita sa iya, kag agod makilala ta gid siya. ¹¹ Sa sini wala sing deperensya, Judio ukon indi Judio, tinuli ukon indi tinuli, bisan indi Griego ukon bisan pa ang pinakakubos sa ila, ulipon ukon indi ulipon, kay si Cristo amo ang tanan kag ara siya sa aton tanan.

¹² Kamo mga pinili sang Dios. Ginhigugma niya kamo kag ginpain para sa iya kaugalingon. Gani magmaluluy-on kamo, magmabinuligon, magmapainubuson, magmalulo, kag magmapinasensyahon. ¹³ Magmabinatason kamo sa isa kag isa, kag magpinatawaray kon may pagdumot kamo sa isa kag isa, kay kamo ginpatawad man sang Ginoo. ¹⁴ Kag labaw sa tanan maghigugmaanay kamo, kay ang gugma amo ang kabug-usan sining tanan agod mangin matahom ang inyo kabuhi nga wala gid sing kakulangan. ¹⁵ Paharia sa inyo tagipusuon ang kalinong nga ginahatag ni Cristo. Kay bilang mga miyembro sang isa lang ka lawas, gintawag kamo sang Dios nga magkabuhi nga malinong. Kag magpasalamat man kamo permi sa iya.

¹⁶ Itanom gid ninyo sa inyo hunahuna ang mga pulong ni Cristo. Maglinaygayay kamo kag magpahinumdumanay sa isa kag isa suno sa kaalam nga halin sa Dios. Magkanta kamo sang mga salmo kag iban pa nga mga kanta parte sa pagdayaw sa Dios, nga may tinagipusuon nga pagpasalamat sa iya. ¹⁷ Kag bisan ano ang inyo ginahimo ukon ginahambal, himua ninyo suno sa nahamut-an ni Ginoong Jesus,^[a] kag magpasalamat kamo sa Dios nga Amay paagi sa iya.

Ang Inyo Relasyon sa Inyo mga Kaupod

¹⁸ Kamo nga mga asawa, magpasakop kamo sa inyo mga bana, kay amo ini ang dapat ninyo himuon bilang mga Kristohanon.

¹⁹ Kamo nga mga bana, higugmaa ninyo ang inyo mga asawa kag indi ninyo sila pagpintasan.

²⁰ Kag kamo nga mga kabataan, tumana ninyo ang inyo mga ginikanan sa tanan nga butang, kay amo ini ang gusto sang Ginoo.

²¹ Mga ginikanan,^[b] indi ninyo pagsilutan sing sobra ang inyo mga kabataan, kay basi kon madula ang ila handom sa paghimo sang maayo.

²² Kamo nga mga ulipon, tumana ninyo ang inyo mga agalon diri sa duta sa tanan nga butang, kag indi lang kon nagatan-aw sila agod dayawon nila kamo, kundi dapat tinagipusuon ang inyo pagtuman nga may pagtahod sa Ginoo. ²³ Bisan ano ang inyo ginahimo, himua ninyo sing tinagipusuon, subong nga nagaalagad kamo sa Ginoo kag indi sa tawo. ²⁴ Nahibaluan man ninyo nga may palanublion nga igahatag sa inyo ang Ginoo bilang balos. Kay si Cristo nga aton Ginoo amo ang inyo ginaalagaran. ²⁵ Ang bisan sin-o nga nagahimo sang malaot silutan suno sa iya nahimo nga malaot, bisan sin-o man siya, tungod nga ang Dios wala sing may ginapasulabi.