Old/New Testament
Lòng Nhân Ðạo và Các Luật Linh Tinh
22 Khi anh chị em thấy bò hay chiên của người khác[a] đi lạc, chớ làm ngơ mà bỏ mặc, nhưng anh chị em phải dẫn chúng về cho chủ của chúng. 2 Nếu chủ của chúng không ở gần anh chị em hay anh chị em không biết chủ của chúng là ai, anh chị em có thể dẫn chúng về nhà mình. Chúng sẽ ở với anh chị em cho đến khi chủ của chúng đến nhận lại; bấy giờ anh chị em sẽ trao chúng lại cho chủ của chúng. 3 Anh chị em hãy làm như vậy đối với lừa của người khác. Anh chị em hãy làm như vậy đối với áo quần của người khác. Anh chị em hãy làm như vậy đối với bất cứ vật gì của người khác bị mất mà anh chị em gặp phải. Anh chị em chớ làm ngơ mà bỏ mặc.
4 Khi anh chị em thấy lừa hay bò của người khác bị rơi xuống vực thẳm bên đường, anh chị em chớ làm ngơ mà bỏ mặc; anh chị em phải giúp chủ của nó đem nó lên.
5 Nữ giới chớ mặc quần áo của nam giới, nam giới cũng chớ mặc quần áo của nữ giới, vì ai làm những việc như thế đều trở thành gớm ghiếc đối với Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em.
6 Nếu anh chị em gặp một tổ chim trên cây hay trên mặt đất, trong đó có các chim con hay các trứng và chim mẹ đang ấp các chim con hay đang ấp trứng, anh chị em không được bắt chim mẹ luôn với các chim con. 7 Hãy để chim mẹ bay đi và chỉ được bắt các chim con, hầu mọi sự sẽ tốt đẹp đối với anh chị em và anh chị em có thể sống lâu.
8 Khi anh chị em cất một căn nhà mới, anh chị em hãy làm lan can chung quanh mái nhà, để không ai sẽ từ mái nhà té xuống và bị đổ máu ở nhà anh chị em.
9 Anh chị em chớ trồng trong vườn nho mình hai loại cây, nếu không hoa quả của cả vườn đều sẽ trở nên không thuần khiết, không thuần khiết cho loại cây trái thứ hai mà anh chị em trồng vào vườn đó và cho trái của các cây nho nữa.
10 Anh chị em chớ cày bằng một con bò và một con lừa chung một ách.
11 Anh chị em chớ mặc áo quần làm bằng lông thú dệt chung với sợi vải gai.
12 Anh chị em hãy làm các tua ở bốn góc áo choàng của mình mặc.
Luật về Việc Xâm Phạm Tiết Hạnh của Phụ Nữ
13 Nếu có người nam nào cưới một người nữ, nhưng sau khi đến với nàng, người ấy đâm ra ghét nàng, 14 thậm chí còn kiếm chuyện nói xấu nàng, và vu khống nàng rằng, ‘Tôi đã cưới người nữ nầy, nhưng khi gần gũi nàng, tôi không thấy có dấu hiệu gì chứng tỏ nàng còn trinh.’ 15 Bấy giờ cha và mẹ của người thiếu nữ ấy sẽ trình bằng chứng về sự trinh tiết của con gái mình cho các trưởng lão ở cổng thành. 16 Người cha của người thiếu nữ sẽ nói với các trưởng lão, ‘Tôi đã gả con gái tôi cho cậu nầy, nhưng cậu ấy đã không thương nó, 17 và này, cậu ấy còn kiếm chuyện làm nhục con gái chúng tôi rằng, “Tôi không thấy dấu vết gì chứng tỏ con gái của ông bà còn trinh.” Nhưng đây là dấu vết chứng tỏ sự trinh tiết của con gái chúng tôi.’ Bấy giờ họ sẽ trải tấm vải ra trước mặt các trưởng lão trong thành. 18 Các trưởng lão sẽ bắt chàng thanh niên ấy và trách mắng hắn. 19 Họ sẽ phạt hắn một trăm thỏi bạc,[b] và trao số bạc đó cho cha người thiếu nữ, bởi vì hắn đã vu khống một trinh nữ của I-sơ-ra-ên. Người thiếu nữ ấy sẽ tiếp tục làm vợ hắn. Hễ ngày nào hắn còn sống, hắn không được phép ly dị nàng.
20 Ngược lại nếu lời cáo buộc ấy là thật, nếu người ta không tìm thấy dấu vết gì chứng tỏ người thiếu nữ ấy còn trinh, 21 họ sẽ đem người thiếu nữ ấy ra khỏi cửa nhà cha nó, và những người trong thành sẽ ném đá cho nó chết, vì nó đã phạm một điều ô nhục trong I-sơ-ra-ên qua quan hệ tình dục bừa bãi như một gái điếm trong nhà cha nó. Làm như thế anh chị em sẽ tẩy trừ sự gian ác khỏi anh chị em.
22 Nếu một người đàn ông bị bắt quả tang ăn nằm với vợ của người khác, cả hai người phải chết, tức người đàn ông đã ăn nằm với người đàn bà và người đàn bà đó. Làm như thế anh chị em sẽ tẩy trừ sự gian ác khỏi I-sơ-ra-ên.
23 Nếu một thiếu nữ còn trinh đã đính hôn với một người đàn ông, và một người đàn ông khác gặp nàng trong thành và nằm với nàng, 24 anh chị em hãy đem cả hai người ấy đến cổng thành đó, rồi ném đá chúng cho chết; người thiếu nữ vì ở trong thành mà đã không la lên kêu cứu, và người đàn ông vì hắn đã xâm phạm tiết hạnh của vợ người khác. Làm như thế anh chị em sẽ tẩy trừ sự gian ác khỏi anh chị em.
25 Nhưng nếu một người đàn ông gặp một thiếu nữ đã đính hôn ở ngoài đồng, và hắn dùng vũ lực bắt nàng và hãm hiếp nàng, thì chỉ người đàn ông hãm hiếp nàng phải chết. 26 Anh chị em chớ làm gì với người thiếu nữ đó. Người thiếu nữ đó đã không phạm tội gì đáng bị phạt, vì trường hợp nầy cũng giống như một kẻ xông vào nhà người khác và sát nhân, 27 bởi hắn đã gặp nàng ở ngoài đồng, và người thiếu nữ đã đính hôn có lẽ đã la lên kêu cứu, nhưng không ai giải cứu nàng.
28 Nếu một người nam gặp một trinh nữ chưa đính hôn với ai, nếu hắn bắt lấy nàng và ăn nằm với nàng, rồi cả hai bị bắt quả tang, 29 thì người nam đã ăn nằm với nàng phải nộp năm mươi thỏi bạc[c] cho cha nàng, và nàng sẽ trở thành vợ hắn; vì hắn đã xúc phạm đến tiết hạnh của nàng; hễ ngày nào hắn còn sống, hắn không được phép ly dị nàng.
30 Một người nam không được cưới vợ lẽ của cha mình, vì như thế là xúc phạm đến người chia sẻ chăn gối với cha nó.[d]
Luật về Việc Khai Trừ Khỏi Hội Chúng
23 Không một người nam nào có hai hòn nang bị giập hay dương vật bị cắt sẽ được vào hội chúng của Chúa.
2 Những đứa con ngoại hôn sẽ không được vào hội chúng của Chúa. Dù đến đời thứ mười, không một con cháu nào của họ sẽ được vào hội chúng của Chúa.
3 Không người Am-môn và người Mô-áp nào sẽ được vào hội chúng của Chúa. Dù đến đời thứ mười, không một con cháu nào của họ sẽ được vào hội chúng của Chúa, 4 vì họ đã không mang bánh và nước ra tiếp trợ anh chị em khi anh chị em ra khỏi Ai-cập, và vì họ đã mướn Ba-la-am con trai Bê-ô từ Pê-thơ ở A-ram Na-ha-ra-im đến nguyền rủa anh chị em. 5 Dầu vậy Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã không nghe theo Ba-la-am, và Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã biến những lời nguyền rủa đó thành những lời chúc phước anh chị em, vì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, thương yêu anh chị em. 6 Hễ khi nào anh chị em còn sống và mãi mãi về sau, anh chị em sẽ không bao giờ tìm kiếm chung sống hòa bình và chia sẻ thịnh vượng với họ.
7 Anh chị em sẽ không được gớm ghiếc người Ê-đôm, vì họ là bà con[e] của anh chị em. Anh chị em sẽ không được gớm ghiếc người Ai-cập, vì anh chị em từng là ngoại kiều sống trong đất của họ. 8 Con cháu đời thứ ba của họ có thể được nhận vào hội chúng của Chúa.
Luật về Vệ Sinh Doanh Trại
9 Khi anh chị em hạ trại nghinh chiến với quân thù, hãy giữ mình khỏi những gì bất vệ sinh.
10 Nếu có người nào trở thành bất khiết vì đã xuất tinh ban đêm, người ấy phải ra ngoài doanh trại; người ấy không được trở vô doanh trại liền. 11 Ðến chiều tối người ấy phải tắm trong nước; khi mặt trời lặn, người ấy mới có thể trở vào doanh trại.
12 Anh chị em sẽ dành một khu bên ngoài doanh trại và ra đó đi ngoài. 13 Trong các dụng cụ cá nhân, anh chị em phải có một cái xẻng nhỏ; khi anh chị em ra khu đó đi ngoài, anh chị em sẽ dùng nó đào một cái lỗ, phóng uế, rồi lấp nó lại, 14 bởi vì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đi lại giữa doanh trại của anh chị em để giải cứu anh chị em và trao quân thù của anh chị em vào tay anh chị em, vì thế doanh trại của anh chị em phải thánh sạch, để Ngài không thấy có gì bất khiết giữa anh chị em, và không bỏ anh chị em mà đi.
Luật về Lòng Nhân Ðạo
15 Nếu các nô lệ trốn chủ đến nương náu nơi anh chị em, anh chị em chớ trả họ lại cho các chủ của họ. 16 Họ sẽ ở với anh chị em, ở giữa anh chị em, tại nơi nào họ chọn, và trong thành nào họ thích. Anh chị em chớ áp bức họ.
17 Không một người con gái nào của dân I-sơ-ra-ên sẽ làm điếm ở các đền thờ thần tượng. Không một người con trai nào của dân I-sơ-ra-ên sẽ làm điếm ở các đền thờ thần tượng. 18 Anh chị em chớ nhận tiền của một người nữ làm điếm kiếm được, hay tiền của một người nam làm điếm[f] kiếm được đem đến dâng cho nhà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, để trả xong lời hứa nguyện của họ, vì cả hai món tiền dâng đó đều là những gì gớm ghiếc đối với Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em.
19 Anh chị em chớ lấy lãi khi cho đồng bào mình vay tiền, dù là tiền lãi khi cho vay tiền, hay tiền lãi khi cho vay lương thực, hay tiền lãi khi cho vay bất cứ thứ gì khác.
20 Ðối với những gì anh chị em cho người ngoại quốc vay, anh chị em có quyền lấy lãi, nhưng những gì anh chị em cho đồng bào mình vay, anh chị em đừng lấy lãi, để Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, sẽ ban phước cho anh chị em trong mọi việc tay anh chị em làm trong xứ anh chị em vào chiếm lấy.
21 Nếu anh chị em khấn hứa điều gì với Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, anh chị em chớ chậm trễ thực hiện điều mình đã khấn hứa, vì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, chắc chắn sẽ đòi anh chị em phải làm trọn điều ấy, và như thế anh chị em sẽ không mắc tội với Ngài. 22 Nhưng nếu anh chị em biết tự kiềm chế mà không khấn hứa một cách thiếu thận trọng, anh chị em sẽ không dễ bị mắc tội. 23 Bất cứ điều chi môi anh chị em đã khấn hứa, anh chị em phải giữ và cẩn thận làm cho xong, y như anh chị em đã tự ý khấn hứa với Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, bằng chính miệng mình.
24 Nếu anh chị em đi ngang qua vườn nho của anh chị em mình, anh chị em có thể hái nho ăn tùy thích, bao nhiêu cũng được, nhưng không được hái bỏ vào giỏ đem đi.
25 Nếu anh chị em đi ngang qua ruộng lúa của anh chị em mình, anh chị em có thể dùng tay bứt lúa ăn bao nhiêu cũng được, nhưng không được tra lưỡi liềm vào cắt lúa của anh chị em mình đem đi.
Luật về Hôn Nhân và Ly Dị
24 Nếu một người nam cưới một người nữ làm vợ, nhưng sau khi đã ăn ở với nàng, người ấy thấy nàng không được vừa lòng mình, vì nàng có những điều[g] người ấy không thể chịu nổi, người ấy có thể viết cho nàng một chứng thư ly dị, trao vào tay nàng, và đuổi nàng ra khỏi nhà mình. 2 Khi nàng ra khỏi nhà người ấy, nàng có quyền làm vợ người đàn ông khác. 3 Giả như người chồng thứ hai cũng không chịu nổi được nàng, người ấy viết cho nàng một chứng thư ly dị, trao vào tay nàng, và đuổi nàng ra khỏi nhà mình, hoặc người chồng thứ hai của nàng chết đi, 4 thì người chồng thứ nhất, người đã đuổi nàng, không được lấy nàng làm vợ trở lại, vì nàng đã trở nên ô uế. Làm như thế là làm một điều gớm ghiếc trước mặt Chúa. Anh chị em không được gây tội lỗi trong đất mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, ban cho anh chị em làm sản nghiệp.
Những Luật Linh Tinh trong Xã Hội
5 Khi một người nam vừa mới cưới vợ, người ấy không phải bị động viên đi ra chiến trận hay bị cưỡng bách lao động. Người ấy sẽ được tự do ở nhà một năm để chung hưởng hạnh phúc với vợ mới cưới của mình.
6 Không ai được lấy cối xay hay lấy phần trên của cối xay làm của cầm, vì như thế là giữ lấy mạng sống của người ta làm của cầm.
7 Nếu ai bị bắt quả tang về tội bắt cóc một anh chị em mình, tức bắt cóc một người I-sơ-ra-ên, để bắt người ấy làm nô lệ hay để đem bán, thì kẻ bắt cóc ấy phải bị xử tử. Làm như thế anh chị em sẽ tẩy trừ sự gian ác khỏi anh chị em.
8 Hãy hết sức lưu ý đến sự lan truyền bịnh phung. Anh chị em phải cẩn thận làm theo mọi điều các tư tế người Lê-vi chỉ bảo anh chị em, như tôi đã truyền cho họ. 9 Hãy nhớ những gì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã làm cho Mi-ri-am trên đường anh chị em ra khỏi Ai-cập.
10 Khi anh chị em cho người lân cận vay mượn vật gì, anh chị em chớ tự động xông vào nhà người ấy lấy món gì làm của cầm. 11 Anh chị em hãy đứng đợi bên ngoài và người được anh chị em cho vay mượn sẽ mang món đồ làm của cầm ra cho anh chị em. 12 Nếu người ấy quá nghèo, anh chị em đừng đi ngủ mà còn giữ món đồ làm của cầm của người ấy, 13 anh chị em phải trả lại món đồ ấy trước khi mặt trời lặn, để người lân cận của anh chị em có áo choàng mà đắp khi đi ngủ và cầu phước cho anh chị em. Làm như thế công đức[h] của anh chị em sẽ được ghi nhận trước mặt Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em.
14 Anh chị em chớ bóc lột những công nhân nghèo khó và bần cùng giữa anh chị em, bất luận người đó là đồng bào mình hay những ngoại kiều sống ở thành nào trong xứ của anh chị em. 15 Anh chị em phải trả tiền công cho họ nội trong ngày; đừng để đến mặt trời lặn mà vẫn chưa trả tiền công cho họ, vì họ nghèo và trông chờ vào số tiền công của mình, để họ không kêu van với Chúa mà oán trách anh chị em, và anh chị em sẽ bị mắc tội.
16 Cha mẹ[i] không thể bị phạt tử hình vì tội của con cái. Con cái cũng không thể bị phạt tử hình vì tội của cha mẹ.
17 Anh chị em không được tước đoạt công lý của các kiều dân và các cô nhi. Anh chị em chớ lấy áo choàng của người góa bụa làm của cầm. 18 Hãy nhớ rằng anh chị em đã từng làm nô lệ tại Ai-cập, và Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã cứu chuộc anh chị em ra khỏi nơi đó; vì thế tôi truyền cho anh chị em làm những điều nầy.
19 Khi anh chị em gặt lúa trong ruộng mình và nếu có bỏ sót một bó lúa nào trong ruộng, đừng quay lại lấy; hãy để nó cho những kiều dân, những cô nhi, và những người góa bụa, để Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, ban phước cho anh chị em trong mọi việc tay anh chị em làm.
20 Khi anh chị em đập cây ô-liu để hái trái, đừng trở lại đập các cành, hãy dành những trái sót cho những kiều dân, những cô nhi, và những người góa bụa.
21 Khi anh chị em hái nho trong vườn nho mình, anh chị em đừng trở lại lượm những trái sót; hãy dành chúng cho những kiều dân, những cô nhi, và những người góa bụa. 22 Hãy nhớ rằng anh chị em đã từng làm nô lệ tại Ai-cập, vì thế tôi truyền cho anh chị em phải làm những điều nầy.
SỰ THƯƠNG KHÓ, SỰ CHẾT, VÀ SỰ PHỤC SINH của Ðức Chúa Jesus
(14:1 – 16:20)
Âm Mưu Giết Chúa
(Mat 26:1-5; Lu 22:1-2; Gg 11:45-53)
14 Hai ngày trước Lễ Vượt Qua và Lễ Bánh Không Men, các trưởng tế và các thầy dạy giáo luật bàn với nhau, tìm cách lén bắt Ngài và giết đi. 2 Họ bàn rằng, “Không nên ra tay trong kỳ lễ, kẻo sẽ gây náo động trong dân.”
Chúa Ðược Xức Dầu tại Bê-tha-ni
(Mat 26:6-13; Gg 12:1-8)
3 Khi Ngài ở Bê-tha-ni, trong nhà của Si-môn, người mắc bịnh ngoài da,[a] lúc Ngài đang ngồi tại bàn ăn, một phụ nữ đến và mang theo một bình ngọc chứa đầy dầu cam tùng nguyên chất rất đắt tiền. Nàng đập vỡ bình ngọc và đổ dầu trên đầu Ngài. 4 Nhưng vài người ở đó bực bội nói với nhau, “Tại sao lại phí dầu ấy như thế? 5 Vì dầu ấy có thể bán được ba trăm đơ-na-ri[b] để giúp người nghèo.” Rồi họ quở trách nàng.
6 Nhưng Ðức Chúa Jesus nói, “Hãy để yên nàng. Tại sao các ngươi làm khó nàng? Nàng đã làm một việc tốt cho Ta. 7 Vì các ngươi luôn có người nghèo với mình, và các ngươi có thể làm việc thiện cho họ bất cứ lúc nào các ngươi muốn; nhưng các ngươi sẽ không có Ta luôn. 8 Nàng đã làm những gì nàng có thể làm được, nàng đã xức xác Ta trước khi chôn. 9 Quả thật, Ta nói với các ngươi, bất cứ nơi nào Tin Mừng này được rao giảng trên toàn thế giới, những gì nàng làm cũng sẽ được nhắc lại để tưởng nhớ nàng.”
Giu-đa Phản Bội
(Mat 26:14-16; Lu 22:3-6)
10 Bấy giờ Giu-đa Ích-ca-ri-ốt, một trong mười hai môn đồ, đến với các trưởng tế để phản nộp Ngài cho họ. 11 Khi nghe hắn nói thế, họ rất mừng và hứa sẽ cho hắn một số tiền. Vậy hắn bắt đầu tìm dịp để phản nộp Ngài.
Chúa Ăn Lễ Vượt Qua
(Mat 26:17-25; Lu 22:7-14, 21-23; Gg 13:21-30)
12 Vào ngày thứ nhất của Lễ Bánh Không Men, ngày người ta sát tế con chiên của Lễ Vượt Qua, các môn đồ Ngài hỏi Ngài, “Thầy muốn chúng con đi và chuẩn bị cho Thầy ăn Lễ Vượt Qua ở đâu?”
13 Ngài sai hai môn đồ ra đi và dặn, “Hãy vào trong thành, một người mang một vò nước sẽ gặp hai ngươi, hãy theo người ấy. 14 Khi người ấy vào nhà nào, các ngươi hãy nói với chủ nhà ấy, ‘Thầy hỏi: Phòng khách là nơi Ta sẽ ăn Lễ Vượt Qua với các môn đồ Ta ở đâu?’ 15 Người ấy sẽ chỉ cho các ngươi một phòng rộng trên lầu, đã được chuẩn bị sẵn. Hãy dọn tiệc cho chúng ta tại đó.”
16 Vậy các môn đồ ấy ra đi, vào thành, và gặp mọi sự y như Ngài đã bảo trước với họ. Vậy họ dọn tiệc cho Lễ Vượt Qua.
17 Ðến chiều tối Ngài đến với nhóm mười hai môn đồ. 18 Ðang khi họ ngồi ăn, Ðức Chúa Jesus nói, “Quả thật, Ta nói với các ngươi: một người trong các ngươi sẽ phản Ta, một người đang ăn với Ta.”
19 Các môn đồ bắt đầu buồn bã và lần lượt hỏi Ngài, “Chắc chắn không phải con, phải không?”
20 Ngài trả lời họ, “Ðó là một trong nhóm mười hai người, một người đã chấm miếng bánh chung một tô với Ta. 21 Con Người phải đi y như đã chép về Người, nhưng khốn thay cho kẻ phản bội Con Người. Thà nó đừng sinh ra thì hơn.”
Chúa Thiết Lập Tiệc Thánh
(Mat 26:26-30; Lu 22:14-20; 1 Cô 11:23-35)
22 Trong khi họ dùng bữa, Ngài lấy bánh, tạ ơn, bẻ ra, trao cho các môn đồ, và nói, “Hãy cầm lấy. Ðây là thân thể Ta.” 23 Sau đó Ngài lấy chén, tạ ơn, rồi trao cho các môn đồ, và mọi người đều uống chén ấy. 24 Ngài nói với họ, “Ðây là huyết Ta, huyết của giao ước mới,[c] đổ ra cho nhiều người. 25 Quả thật, Ta nói với các ngươi, Ta sẽ không uống nước nho nữa cho đến ngày đó, ngày Ta uống nước nho mới trong vương quốc Ðức Chúa Trời.”
26 Sau khi hát một bản thánh ca, họ đi ra để lên Núi Ô-liu.
Copyright © 2011 by Bau Dang