Old/New Testament
Gibadlong ni Samuel si Saul
13 Nagaedad ug 30[a] ka tuig si Saul sa dihang nahimo siyang hari sa Israel, ug naghari siya sulod sa 42[b] ka tuig.
2 Nagpili si Saul ug 3,000 ka mga lalaki sa Israel sa pagpakiggira sa mga Filistihanon. Giuban niya ang 2,000 sa Mikmas ug sa kabungtoran sa Betel, ug ang 1,000 gipauban niya sa iyang anak nga si Jonatan sa Gibea nga sakop sa Benjamin. Ang wala mapili gipapauli niya.
3 Gisulong ni Jonatan ang kampo sa mga Filistihanon didto sa Geba, ug nadunggan kini sa ubang mga Filistihanon. Busa nagsugo si Saul nga patingogon ang mga budyong sa tibuok yuta sa Israel aron sa pagpaandam sa mga Hebreo[c] alang sa gira. 4 Nabalitaan sa mga Israelinhon nga nasuko pag-ayo ang mga Filistihanon kanila tungod sa pagsulong ni Saul sa ilang kampo. Busa nagtigom ang mga Israelinhon uban kang Saul didto sa Gilgal.
5 Nagtigom ang mga Filistihanon aron sa pagpakiggira sa mga Israelinhon. May 3,000[d] sila ka mga karwahe, 6,000 ka mga tigkabayo, ug labihan kadaghang mga sundalo, nga daw sa balas sa baybayon. Nangadto sila sa Mikmas, sa sidlakan sa Bet Aven, ug didto nagkampo. 6 Sa dihang nakita sa mga Israelinhon nga morag makuyaw ang ilang kahimtang, nanago sila sa mga langub, sa mga kalibonan, sa mga kabatoan, sa mga bangag, ug sa mga bangag nga pundohanan ug tubig. 7 Ang uban kanila mitabok sa Suba sa Jordan ug nangikyas didto paingon sa Gad ug sa Gilead. Si Saul nagpabilin sa Gilgal, ug ang tanan niyang gikauban nga mga sundalo nagkurog sa kahadlok.
8 Naghulat si Saul kang Samuel didto sa Gilgal sulod sa pito ka adlaw sumala sa giingon ni Samuel kaniya, apan wala moabot si Samuel. Sa dihang nakita ni Saul nga naghinay-hinay na ug katibulaag ang iyang mga kauban, 9 miingon siya, “Dad-a ninyo dinhi kanako ang halad nga sinunog ug ang halad alang sa pakigda-it.” Ug gihalad ni Saul ang halad nga sinunog. 10 Sa hapit na mahuman ug halad si Saul, miabot si Samuel. Migawas si Saul sa pag-abiabi kaniya. 11 Nangutana si Samuel, “Unsa kining imong gihimo?” Mitubag si Saul, “Nakita ko nga naghinay-hinay na ug katibulaag ang mga tawo, ug wala ka moabot sa panahon nga imong giingon, ug nagtigom na ang mga Filistihanon sa Mikmas. 12 Nakahunahuna ako nga tingalig mosulong kanamo ang mga Filistihanon dinhi sa Gilgal ug wala pa ako makahalad sa Ginoo sa pagpangayo kaniya ug tabang. Busa napugos ako paghalad sa halad nga sinunog.”
13 Miingon si Samuel, “Binuang ang imong gihimo. Wala mo tumana ang gisugo sa Ginoo nga imong Dios kanimo. Kon gituman mo lang kini, magahari unta ang imong mga kaliwat sa Israel hangtod sa kahangtoran. 14 Apan dili na kana mahitabo, kay may gipili na ang Ginoo nga usa ka tawo nga tawo nga nagaagpas sa kasing-kasing sa Ginoo. Ug gihimo sa Ginoo kini nga tawo nga pangulo sa iyang katawhan, tungod kay wala ka motuman sa iyang sugo.”
15 Unya mibiya si Samuel sa Gilgal ug miadto sa Gibea nga sakop sa yuta sa Benjamin. Giihap ni Saul ang nahibilin niyang mga tawo; mga 600 silang tanan.
Walay Armas ang mga Israelinhon
16 Nagkampo si Saul ug ang iyang anak nga si Jonatan, ug ang iyang mga tawo sa Geba nga sakop sa Benjamin, samtang ang mga Filistihanon nagkampo sa Mikmas. 17 Unya, migawas ang mga Filistihanon sa ilang kampo sa tulo ka grupo aron sa pagsulong. Ang usa ka grupo miadto sa Ofra, sa yuta sa Shual. 18 Ang usa miadto sa Bet Horon, ug ang usa miadto sa utlanan nga nagadungaw sa kapatagan sa Zeboyim nga duol sa kamingawan.
19 (Niadtong panahona, walay makahibalong mohimo ug mga gamit gikan sa puthaw sa tibuok Israel. Wala motugot ang mga Filistihanon nga makakat-on ang mga Israelinhon[e] sa paghimo niini kay tingalig mohimo sila ug mga espada ug mga bangkaw. 20 Busa moadto pa ang mga Israelinhon sa mga Filistihanon aron magpabaid sa punta sa ilang mga daro, mga piko, mga atsa, ug mga galab. 21 Ang bayad sa pagpabaid sa punta sa mga daro ug sa mga piko, duha ka salapi. Ug ang bayad sa pagpabaid sa mga atsa, ug pagpaayo sa puthaw nga punta nga ginagamit sa paggiya sa mananap, usa ka salapi.) 22 Busa sa adlaw sa gira, walay usa sa mga Israelinhon nga may espada o bangkaw gawas kang Saul ug kang Jonatan.
23 Unya nagpadala ang mga Filistihanon ug mga sundalo aron magbantay didto sa agianan sa Mikmas.
Gisulong ni Jonatan ang mga Filistihanon
14 Usa ka adlaw, miingon si Jonatan sa batan-ong lalaki nga tigdala sa iyang armas, “Dali, moadto kita sa bantayanan sa mga Filistihanon aron sa pagpaniid.” Apan wala siya mananghid sa iyang amahan.
2 Niadtong higayona si Saul didto sa ilalom sa kahoy nga pomegranata sa Migron, nga dili halayo sa Gibea. Kauban niya ang 600 niya ka mga tawo. 3 Didto usab si Ahia nga pari, ug nagsul-ob kini ug efod. Si Ahia anak ni Ahitub, nga igsoon ni Icabod. Si Ahitub anak ni Finehas. Si Finehas anak ni Eli nga pari sa Ginoo sa Shilo kaniadto. Walay nasayod nga milakaw si Jonatan.
4 Sa isigka-kilid sa agianan nga maagian ni Jonatan paingon sa bantayanan sa mga Filistihanon, may duha ka pangpang; ang usa gitawag ug Boses ug ang usa gitawag ug Sene. 5 Ang usa nga anaa sa amihan nagaatubang sa Mikmas, ug ang usa nga anaa sa habagatan nagaatubang sa Geba.
6 Miingon si Jonatan ngadto sa tigdala sa iyang armas, “Dali, adtoon na nato ang bantayanan sa mga tawong wala nakaila sa Dios.[f] Basig tabangan kita sa Ginoo, kay walay makababag kaniya sa pagpadaog kanato, bisan daghan man kita o gamay lang.” 7 Miingon ang tigdala sa iyang armas, “Himoa ang imong gusto; kauban mo ako bisan unsa ang mahitabo.”
8 Miingon si Jonatan, “Dali, moadto na kita kanila ug magpakita. 9 Kon moingon sila nga sila ang molugsong dinhi kanato aron makig-away, dili na kita motungas, hulaton na lang nato sila. 10 Apan kon moingon sila nga kita ang motungas, motungas kita, kay mao kana ang timailhan nga ipapildi gayod sila sa Ginoo kanato.”
11 Busa nagpakita silang duha didto sa bantayanan sa mga Filistihanon. Gibiaybiay sila sa mga Filistihanon nga nagkanayon, “Tan-awa ninyo ang mga Hebreo! Nanggawas na sila gikan sa ilang gitagoan nga mga bangag.” 12 Unya gisinggitan nila si Jonatan ug ang tigdala sa iyang armas, “Tungas kamo dinhi kanamo, kay tudloan namo kamo ug leksyon!” Busa miingon si Jonatan sa tigdala sa iyang armas, “Sunod kanako! Kay gitugyan na sila sa Ginoo ngadto sa Israel.”
13 Mitungas si Jonatan, ug misunod ang tigdala sa iyang armas. Gipamatay ni Jonatan ang mga Filistihanon, ug mao usab ang gihimo sa iyang tigdala ug armas. 14 Niining ilang unang pagsulong, nakapatay silag 20 ka mga Filistihanon sa dapit nga mga tunga sa ektarya ang gidak-on. 15 Nahadlok pag-ayo ang mga Filistihanon—kadtong anaa sa kampo, sa uma, sa bantayanan, ug apil na ang mga nanulong. Unya milinog, ug misamot pa gayod ang ilang kahadlok.[g]
16 Didto sa Gibea, nga sakop sa Benjamin, nakita sa mga bantay ni Saul nga ang mga sundalong Filistihanon nagkaguliyang ug nagaiyahay pagpanagan. 17 Miingon si Saul sa iyang mga tawo, “Tigoma ninyo ang mga sundalo ug tan-awa kon kinsa ang wala dinhi.” Ug nadiskobrehan nila nga wala si Jonatan ug ang tigdala sa iyang armas.
18 Miingon si Saul kang Ahia, “Dad-a dinhi ang Kahon sa Dios.” (Niadtong higayona ang Kahon sa Dios didto sa mga Israelinhon.)[h] 19 Samtang nakigsulti si Saul sa pari, misamot pa gayod ang kasaba didto sa kampo sa mga Filistihanon. Busa miingon si Saul sa pari, “Ayaw na lang pagpangutana sa Dios.” 20 Unya nagtigom si Saul ug ang iyang mga tawo ug nanglakaw aron sa pagpakiggira. Nakita nila ang mga Filistihanon nga nagkaguliyang ug nagaunay pagpinatyanay. 21 Ang mga Hebreo nga midapig ug miuban sa mga Filistihanon midapig na kang Saul ug kang Jonatan ug sa uban pang mga Israelinhon. 22 Sa dihang nabalitaan niadtong mga Israelinhon nga nanago sa kabungtoran sa Efraim nga nangikyas ang mga Filistihanon, midasdas usab sila sa paggukod sa mga Filistihanon. 23 Milapas pa sa Bet Aven ang gira. Ug niadtong higayona, gipadaog sa Ginoo ang mga Israelinhon.
Gipanghimaraot ni Saul ang mga Sundalo nga Mikaon
24 Niadtong adlawa, naluya ang mga Israelinhon sa kagutom kay nanumpa si Saul nga nagaingon, “Tinunglo ang si bisan kinsa nga mokaon sa dili pa mogabii, sa dili pa ako makapanimalos batok sa akong mga kaaway.” Busa wala gayoy mikaon kanila. 25-26 Karon miadto ang tanang mga sundalo sa kakahoyan, ug may nakita silang dugos nga nagatulo sa yuta. Apan wala gayoy mikaon kanila tungod kay nahadlok sila sa tunglo.
27 Apan wala makadungog si Jonatan sa gipanumpa sa iyang amahan nga angay tumanon sa mga tawo. Busa gituslob niya ang tumoy sa iyang baston sa dugos ug mikaon siya, ug miarang-arang ang iyang pamati. 28 Gisultihan siya sa usa sa mga sundalo, “Dili kita mahimong mokaon kay nanumpa ang imong amahan nga tunglohon si bisan kinsa nga mokaon karong adlawa. Mao gani nga naluya ang mga tawo.” 29 Miingon si Jonatan, “Dili maayo ang gihimo sa akong amahan sa atong nasod. Tan-awa, dili ba maayo kaayo ang akong pamati sa dihang nakatilaw ako sa bisan gamay lang nga dugos? 30 Kon mikaon pa kita sa atong nakuha gikan sa atong mga kaaway, mas daghan pa gayod tingali nga mga Filistihanon ang atong napatay.”
31 Niadtong adlawa, human mapildi sa mga Israelinhon ang mga Filistihanon gikan sa Mikmas hangtod sa Ayalon, gikapoy ug gigutom kaayo sila. 32 Busa nanggiilog sila sa ilang nailog nga mga karnero ug mga baka, ug giihaw nila kini didto mismo, ug gikaon ang karne nga may dugo pa. 33 May usa nga nakasulti kang Saul, “Tan-awa, nagpakasala ang mga tawo sa Ginoo pinaagi sa pagkaon sa karne nga may dugo pa.” Miingon si Saul, “Mga traidor! Pagligid ug dakong bato dinhi kanako. 34 Unya pangadto kamo sa mga tawo ug ingna silang tanan nga magdala ug mga baka, karnero, ug kanding, ug dinhi nila ihawon ug kaonon. Ingna usab sila nga dili sila magpakasala sa Ginoo pinaagi sa pagkaon sa karne nga may dugo pa.” Busa niadtong gabhiona nagdala ang matag usa ug baka didto kang Saul ug giihaw kini. 35 Unya naghimo si Saul ug halaran alang sa Ginoo. Mao kadto ang unang halaran nga iyang gihimo.
36 Miingon si Saul, “Sulongon nato karong gabhiona ang mga Filistihanon. Kuhaon nato ang ilang mga kabtangan ug pamatyon nato silang tanan hangtod sa buntag.” Mitubag ang mga tawo, “Himoa kon unsa ang maayo alang kanimo.” Apan miingon ang pari, “Pangutan-on una nato ang Dios mahitungod niini.” 37 Busa nangutana si Saul sa Dios, “Sulongon ba namo ang mga Filistihanon? Ipapildi mo ba sila kanamo?” Apan wala motubag ang Dios niadtong adlawa. 38 Busa miingon si Saul sa mga pangulo sa katawhan sa Israel, “Dali kamo dinhi, ug magpakisayod kita kon unsa ang sala nga atong nahimo niining adlawa. 39 Ipanumpa ko sa buhi nga Ginoo nga nagaluwas sa mga Israelinhon, nga ang nakasala patyon gayod, bisan ug si Jonatan pa nga akong anak.” Apan wala gayoy mitubag.
40 Unya miingon si Saul sa tanang mga Israelinhon, “Tindog kamo diha, ug ako ug ang akong anak nga si Jonatan motindog dinhi.” Ug misugot ang mga tawo. 41 Unya nagaampo si Saul, “Ginoo, Dios sa Israel, ipahibalo kanamo kon kinsa ang nakasala.” Ug pinaagi sa pagripa, si Jonatan ug si Saul ang naripahan ug dili ang mga tawo. 42 Unya miingon si Saul, “Ripaha kon kinsa kanamo ni Jonatan ang nakasala.” Ug ang naripahan mao si Jonatan. 43 Unya nangutana si Saul kang Jonatan, “Unsa ang imong gihimo?” Mitubag si Jonatan, “Gituslob ko ang tumoy sa akong baston sa dugos ug mikaon ako ug gamay. Angay ba gayod ako nga patyon?” 44 Mitubag si Saul, “Oo! Ug kon dili ko ikaw ipapatay, hinaut pa nga silotan ako sa Dios sa hilabihan.” 45 Apan miingon ang mga tawo kang Saul, “Si Jonatan ang nagpadaog kanato, ug karon ato siyang patyon? Dili mahimo! Manaad kami sa buhi nga Ginoo nga dili gayod siya maunsa,[i] kay ang Dios ang nagtabang kaniya sa gihimo niya karong adlawa.” Busa wala patya si Jonatan, kay giluwas siya sa mga tawo. 46 Unya giundangan ni Saul ang paggukod sa mga Filistihanon, ug mibalik ang mga Filistihanon sa ilang dapit.
47 Sa panahon nga naghari si Saul sa Israel, nakiggira siya sa ilang mga kaaway sa palibot. Ang iyang mga kaaway mao ang mga taga-Moab, mga taga-Ammon, mga taga-Edom, ang mga hari sa Zoba, ug ang mga Filistihanon. Bisag kinsa ang iyang ikaaway mapildi niya. 48 Nakig-away siya nga maisogon, ug napildi niya ang mga Amalekanhon. Niining paagiha giluwas niya ang mga Israelinhon sa tanang misulong kanila ug miilog sa ilang mga kabtangan.
Ang Pamilya ni Saul
49 Ang mga anak nga lalaki ni Saul mao si Jonatan, si Ishvi, ug si Malkishua. Ang iyang mga anak nga babaye mao si Merab, ang magulang, ug si Mical, ang manghod. 50 Ang asawa ni Saul mao si Ahinoam, nga anak ni Ahimaaz. Ang komander sa iyang mga sundalo mao ang iyang ig-agaw nga si Abner, nga anak sa iyang uyoan nga si Ner. 51 Ang amahan ni Saul nga si Kish ug ang amahan ni Abner nga si Ner mga anak ni Abiel.
52 Grabe ang gira sa mga Israelinhon tali sa mga Filistihanon sa tibuok kinabuhi ni Saul. Kon may makita si Saul nga maisog ug kusgan nga tawo, himuon dayon niya kining sundalo.
Gipadala ni Jesus ang 72 Niya ka mga Sumusunod
10 Pagkahuman niadto, mipili ang Ginoo ug 72[a] pa gayod ka mga tinun-an ug gipadala niya sila sa tinag-duha ngadto sa mga lungsod nga iyang pagaadtoan. 2 Sa wala pa sila molakaw miingon siya kanila, “Daghan ang anihonon apan gamay lang gayod ang mga mag-aani. Busa pag-ampo kamo sa Ginoo nga magpadala siya ug mga mag-aani sa iyang anihonon. 3 Panglakaw kamo! Apan pangandam, tungod kay sama kamo sa mga karnero nga akong gipaadto sa mabangis nga mga mananap. 4 Ayaw kamo pagdala ug pitaka, bag, o sandalyas. Ayaw usab kamo paghunong sa dalan aron makighimamat sa inyong ikatagbo.[b] 5 Kon mosulod kamo sa usa ka balay, pag-ingon kamo, ‘Panalanginan unta sa Dios kini nga panimalay.’ 6 Ug kon angay sila nga modawat sa inyong panalangin, panalanginan sila sa Dios. Apan kon dili, dili usab sila panalanginan sa Dios. 7 Puyo kamo sa unang balay nga modawat kaninyo, ug ayaw kamo pagbalhin-balhin ug puloy-anan. Dawata ninyo ang ilang ipakaon kaninyo, tungod kay ang naghago angay gayod nga suholan. 8 Kon muabot kamo sa usa ka lungsod diin ang mga tawo modawat kaninyo, kaona ninyo ang bisan unsa nga ilang idalit kaninyo. 9 Ayoha ninyo ang mga masakiton ug sultihi ninyo sila nga panahon na karon nga ang Dios maghari kanila. 10 Apan kon muabot kamo sa usa ka lungsod diin ang mga tawo dili modawat kaninyo, adto kamo sa mga karsada ug pag-ingon, 11 ‘Tungod kay kamo dili modawat kanamo, bisan ang abog sa inyong lungsod nga mitapot sa among tiil, among paphaon ingon nga pasidaan batok kaninyo ug wala na kamiy kalabotan kon unsay mahitabo kaninyo. Hinumdomi ninyo kini: haduol na ang paghari sa Dios.’ ” 12 Miingon pa gayod si Jesus, “Sultihan ko kamo, sa adlaw sa paghukom, mas labaw pa sa silot sa mga taga-Sodoma ang ilang madawat.”
Ang mga Lungsod nga Wala Maghinulsol
(Mat. 11:20-24)
13 Unya miingon si Jesus, “Alaot kamong mga taga-Corazin ug kamong mga taga-Betsaida! Kay kon ang mga milagro nga akong gihimo diha kaninyo gihimo ko sa Tyre ug sa Sidon, dugay na unta silang nagbistig sako ug nagbutang ug abo sa ilang mga ulo sa pagpaila nga naghinulsol sila sa ilang mga sala. 14 Busa sa adlaw sa paghukom, mas labaw pa sa silot sa mga taga-Tyre ug taga-Sidon ang inyong madawat. 15 Ug kamong mga taga-Capernaum naghuna-huna nga dayegon kamo sa tanan. Apan sa impiyerno hinuon kamo itambog!”
16 Unya miingon si Jesus sa iyang mga tinun-an, “Ang maminaw kaninyo maminaw usab kanako, ug ang mosalikway kaninyo mosalikway usab kanako, ug ang mosalikway kanako mosalikway usab sa nagpadala kanako.”
Ang Pagbalik sa 72 ka mga Sumusunod
17 Sa pagbalik niadtong 72 ka tinun-an, malipayon gayod sila, ug miingon sila kang Jesus, “Ginoo, bisan ang mga daotang espiritu mituman kanamo pinaagi sa imong ngalan!” 18 Miingon si Jesus kanila, “Nakita ko ang pagkahulog ni Satanas gikan sa langit nga sama kakalit sa kilat. 19 Gihatagan ko kamo ug katungod aron madaog ninyo ang mga daotang espiritu ug ang tanan nga gahom sa atong kaaway nga si Satanas,[c] ug dili gayod kamo maunsa. 20 Apan ayaw kamo paglipay tungod kay ang mga daotang espiritu mituman kaninyo, kondili paglipay kamo kay ang inyong ngalan nahisulat na didto sa langit.”
Gilipay si Jesus sa Espiritu Santo
(Mat. 11:25-27; 13:16-17)
21 Niadtong higayona gilipay gayod si Jesus sa Espiritu Santo. Ug miingon siya, “Amahan, nga tag-iya sa langit ug sa yuta, gidayeg ko ikaw tungod kay ang kamatuoran nga gililong mo sa mga tawo nga giilang maalam ug may taas nga kahibalo, gipasabot mo sa mga tawo nga gamay lang ug kaalam sama sa mga bata. Amahan, salamat gayod nga mao kana ang imong kabubut-on.” 22 Pagkahuman niadto, miingon si Jesus sa mga tawo, “Ang tanang mga butang gitugyan kanako sa akong Amahan. Ang Amahan lang ang nakaila kanako nga iyang Anak. Ug ang nakaila sa Amahan ako lang gayod nga iyang Anak ug ang mga tawo nga buot kong ipaila kaniya.”
23 Unya miatubang si Jesus sa iyang mga tinun-an ug misulti kanila nga sila-sila lang, “Bulahan kamo tungod kay nakita gayod ninyo ang akong mga gipangbuhat. 24 Sa pagkatinuod, daghan ang mga propeta ug mga hari kaniadto nga nangandoy nga makakita ug makadungog sa inyong nakita ug nadungog karon, apan wala kini nahitabo sa ilang panahon.”
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.