Old/New Testament
Mibisita ang Rayna sa Sheba kang Haring Solomon
(2 Cro. 9:1-12)
10 Sa dihang nadunggan sa rayna sa Sheba ang kabantog ni Solomon, nga nakahatag ug dungog sa Ginoo, miadto siya kang Solomon aron sulayan ang kaalam niini pinaagi sa malisod nga mga pangutana. 2 Miabot siya sa Jerusalem uban sa daghan kaayong mga tawo, ug may dala siyang mga kamelyo nga kargado sa mga gasa nga pahumot, bulawan nga labihan kadaghan, ug mahalong mga bato. Sa nagkaatubang na sila ni Solomon, gipangutana niya kini sa tanang gusto niyang ipangutana. 3 Gitubag ni Solomon ang tanan niyang mga pangutana ug wala gayoy butang nga dili ikasaysay ni Solomon ngadto kaniya. 4 Sa dihang napamatud-an sa rayna sa Sheba ang kaalam ni Solomon, ug sa dihang nakita niya ang kaanindot sa palasyo nga gipatukod niini, 5 dili siya makatuo. Mao usab sa dihang nakita niya ang pagkaon sa lamisa sa hari, ang pagdumala sa iyang mga opisyal, ang pag-alagad sa iyang mga sulugoon nga may nindot nga mga uniporme, ang mga tigsilbi sa iyang ilimnon, ug ang mga halad nga sinunog nga iyang gihalad sa templo sa Ginoo.
6 Miingon siya sa hari, “Tinuod gayod diay ang nadunggan ko didto sa akong nasod bahin sa imong mga binuhatan ug kaalam. 7 Wala ako motuo niini hangtod nga mianhi ako dinhi ug nakita ko kini mismo. Ang tinuod, wala gani katunga sa akong nakita ang akong nadungog. Ang imong kaalam ug bahandi labaw pa sa akong nadunggan. 8 Pagkabulahan sa imong katawhan! Pagkabulahan sa mga opisyal nga nagaalagad kanimo kay kanunay silang makadungog sa imong kaalam. 9 Dalaygon ang Ginoo nga imong Dios, nga nalipay kanimo ug nagbutang kanimo sa trono sa Israel. Tungod sa walay kataposan nga gugma sa Ginoo alang sa Israel, gihimo niya ikaw nga hari aron mapatunhay mo ang hustisya ug katarong.”
10 Unya gihatagan sa rayna sa Sheba si Haring Solomon ug lima ka toneladang bulawan, daghang mga lamas, ug mahalong mga bato. Wala gayoy nakatupong sa gidaghanon sa lamas nga gihatag sa rayna sa Sheba kang Haring Solomon.
11 (Ang mga barko ni Hiram nagdala usab kang Haring Solomon ug mga bulawan, daghang kahoyng almug, ug mahalong mga bato, nga gikan tanan sa Ofir. 12 Gigamit sa hari ang mga kahoyng almug sa paghimo ug hagdanan alang sa templo sa Ginoo ug sa palasyo, ug ang uban gihimo nga mga harpa ug mga lira alang sa mga musikero. Mao kadto ang labing maayong mga kahoyng almug nga gidala sa Israel; wala na karoy makita nga sama niadto.[a])
13 Gihatag ni Haring Solomon sa rayna sa Sheba ang tanan nga gipangayo niini, walay labot sa mga gasa nga gihatag ni Solomon kaniya. Pagkahuman, mipauli ang rayna sa iyang dapit uban sa iyang mga tawo.
Ang Bahandi ni Solomon
(2 Cro. 9:13-28)
14 Matag tuig magdawatan si Solomon ug 25 ka toneladang bulawan, 15 walay labot sa mga buhis nga gikan sa mga negosyante, sa tanang hari sa Arabia, ug sa mga gobernador sa Israel.
16 Nagpahimo si Haring Solomon ug 200 ka dagkong mga taming nga ang kada usa nahaklapan ug pito ka kilong bulawan. 17 Nagpahimo usab siyag 300 ka gagmayng mga taming nga hinimo sa sinalsal nga bulawan. Mga duha ka kilong bulawan ang nagamit alang sa matag usa. Gipabutang niya kining tanan didto sa bahin sa palasyo nga gitawag ug Kalasangan sa Lebanon.
18 Nagpahimo usab ang hari ug usa ka dakong trono nga hinimo gikan sa bangkil sa elepante, ug gihaklapan kinig purong bulawan. 19 May unom ka ang-ang ang trono, ug lingin ang likod niini. May patonganan sa bukton ang isigka-kilid sa trono ug tapad niini adunay estatuwa sa liyon nga nagtindog. 20 Aduna usay estatuwa sa liyon sa kada kilid sa matag ang-ang. 12 tanan ka estatuwa sa liyon sa unom ka ang-ang. Wala gayoy sama niini sa bisan asa nga gingharian. 21 Ang tanang imnanan ni Haring Solomon pulos bulawan, ug ang tanang kagamitan sa bahin sa palasyo nga gitawag ug Kalasangan sa Lebanon pulos usab bulawan. Walay mga butang nga hinimo gikan sa plata kay wala kaayoy bili ang plata sa panahon ni Solomon. 22 May mga barko usab si Solomon nga gipahimo sa Tarshish nga magbiyahian uban sa mga barko ni Hiram. Modunggo kini makausa sa matag tulo ka tuig nga may dalang mga bulawan, pilak, bangkil sa elepante, ug dagko ug gagmay nga klase sa mga unggoy.
23 Si Haring Solomon nahimong labing adunahan ug labing maalamon sa tanang mga hari sa kalibotan. 24 Ang mga katawhan sa tanang nasod nagtinguha nga ikaatubang si Solomon aron makapamati sila sa kaalam nga gihatag sa Dios kaniya. 25 Matag tuig, ang kada usa nga mobisita kaniya magdala ug mga gasa—mga butang nga hinimo sa plata ug bulawan, mga bisti, mga armas, mga pahumot, mga kabayo, ug mga mula.
26 Nakatigom si Solomon ug 1,400 ka mga karwahe ug 12,000 ka mga kabayo. Gibutang niya ang uban niini sa mga lungsod nga butanganan sa iyang mga karwahe, ug ang uban didto kaniya sa Jerusalem. 27 Sa panahon nga siya ang hari, ang plata daw sama kaabunda sa mga bato didto sa Jerusalem, ug ang mga kahoyng sedro sama kaabunda sa mga ordinaryo nga mga kahoy nga sikomoro sa kabungtoran sa kasadpan.[b] 28 Ang mga kabayo ni Solomon naggikan pa sa Ehipto[c] ug sa Cilicia.[d] Gipalit kini gikan sa Cilicia sa iyang mga tigpamalit sa husto nga kantidad. 29 Niadtong panahona ang kantidad sa karwahe nga gikan sa Ehipto 600 ka buok nga plata, ug ang kabayo 150 ka buok nga pilak. Gibaligya usab kini ngadto sa mga hari sa mga hitihanon ug mga Aramehanon.[e]
Ang mga Asawa ni Solomon
11 Daghang mga babaye nga dili Israelinhon ang gihigugma ni Haring Solomon. Gawas sa anak sa hari sa Ehipto, may mga asawa pa gayod siyang mga Moabihanon, Amonihanon, Edomihanon, Sidonhon, ug mga hitihanon. 2 Giingnan nang daan sa Ginoo ang mga Israelinhon nga dili sila makigminyo gikan niana nga mga nasod, tungod kay ang ilang maminyoan modala unya kanila sa pagsimba sa ubang mga dios. Apan gihigugma gihapon ni Solomon kining mga babayhana. 3 May 700 ka asawa si Solomon nga mga anak sa mga hari ug mga opisyal, ug may lain pa gayong 300 ka mga puyopuyo nga sulugoon. Ug kining iyang mga asawa mao ang nagpahilayo kaniya sa Dios. 4 Sa natigulang na siya nadala siya sa iyang mga asawa sa pagsimba sa ubang mga dios. Nawala na ang iyang maayo nga relasyon sa Ginoo nga iyang Dios; dili sama sa iyang amahan nga si David. 5 Misimba siya kang Ashtarot, ang diosa sa mga Sidonhon, ug kang Molec,[f] ang ngil-ad nga dios sa mga Amonihanon. 6 Ug tungod niini, gihimo ni Solomon ang daotan atubangan sa Ginoo. Wala siya mosunod sa hingpit sa Ginoo; dili sama sa gihimo sa iyang amahan nga si David.
7 Nagpahimo si Solomon ug simbahanan diha sa habog nga dapit, sa sidlakang bahin sa Jerusalem alang kang Kemosh, ang ngil-ad nga dios sa mga Moabihanon, ug alang kang Molec, ang ngil-ad nga dios sa mga Amonihanon. 8 Gipahimoan usab niya ug mga simbahanan ang mga dios sa tanan niyang mga asawa nga dili Israelinhon, ug didto nagsunog sila ug mga insenso ug naghalad ngadto sa ilang mga dios.
9 Nasuko ang Ginoo kang Solomon tungod kay nagpahilayo siya sa Ginoo, ang Dios sa Israel, nga nagpakita kaniya sa makaduha ka higayon. 10 Bisan ug gipahimangnoan na niya si Solomon nga dili mosunod sa ubang mga dios, wala gihapon motuman si Solomon kaniya. 11 Busa miingon ang Ginoo kang Solomon, “Tungod kay wala mo tumana ang akong kasabotan ug ang akong mga sugo, kuhaon ko gikan kanimo ang imong gingharian ug ihatag ko kini sa imong mga alagad. 12 Apan tungod sa imong amahan nga si David dili ko kini buhaton samtang buhi ka pa. Buhaton ko kini sa panahon nga ang imo nang anak ang maghari. 13 Apan dili ko kuhaon ang tibuok gingharian gikan kaniya; binlan ko siya ug usa ka tribo tungod sa akong alagad nga si David ug tungod sa Jerusalem nga akong pinili nga siyudad.”
Ang mga Kaaway ni Solomon
14 Pagbuot sa Ginoo nga may makigbatok kang Solomon. Siya mao si Hadad nga Edomihanon, nga kaliwat sa usa sa mga hari sa Edom. 15 Kaniadto, sa dihang nakiggira si David sa Edom, si Joab nga komander sa mga sundalo ni David miadto didto sa Edom aron ilubong ang nangamatay sa gira. Ug sa dihang didto siya, gipamatay niya ug sa iyang mga tawo ang tanang mga lalaki sa Edom. 16 Unom ka bulan silang nagpuyo didto. Wala sila mobiya hangtod nga nahurot nilag pamatay ang tanang mga lalaki didto. 17 Apan si Hadad nga bata pa niadtong panahona nakaikyas ngadto sa Ehipto uban sa pipila ka mga opisyal nga Edomihanon nga nagaalagad sa iyang amahan. 18 Mibiya sila sa Midian ug miadto sa Paran. Ug uban ang mga kalalakin-an nga taga-Paran, miadto sila sa Ehipto ug nakigkita sa Faraon nga hari sa Ehipto. Gihatagan sa hari si Hadad ug balay, yuta, ug pagkaon.
19 Nagustohan pag-ayo sa hari[g] si Hadad, busa gipaminyo niya kang Hadad ang igsoon sa iyang asawa nga si Rayna Tapenes. 20 Unya, nanganak ug lalaki ang asawa ni Hadad, ug ginganlan nila kini ug Genubat. Si Tapenes ang nagpadako sa bata didto sa palasyo, uban sa mga anak sa hari.
21 Sa dihang didto si Hadad sa Ehipto, nabalitaan niya nga patay na si David ug si Joab nga komander sa mga sundalo. Busa miingon si Hadad sa hari, “Tugoti ako nga mopauli sa akong nasod.” 22 Nangutana ang hari, “Ngano? Unsa pay nakulang kanimo dinhi nga buot ka pa mang mopauli sa inyo?” Mitubag si Hadad, “Wala; basta papaulia lang ako.”
23 May usa pa ka tawo nga pagbuot sa Dios nga makigbatok kang Solomon. Siya mao si Rezon nga anak ni Eliada. Milayas siya gikan sa iyang agalon nga si Hadadezer nga hari sa Zoba, 24 ug naghimo ug grupo sa mga rebelde nga iyang gipangulohan. Sa dihang napildi ni David ang mga sundalo ni Hadadezer, miadto si Rezon ug ang iyang mga tawo sa Damascus. Gisakop nila kining dapita ug didto sila namuyo. 25 Nahimong hari si Rezon sa Aram,[h] ug gikontra niya ang Israel sa tibuok panahon nga naghari si Solomon. Gidugangan niya ang kasamok nga gihimo ni Hadad sa Israel.
Nagrebelde si Jeroboam kang Solomon
26 Usa pa sa nakigbatok kang Solomon mao si Jeroboam nga usa sa iyang mga opisyal. Gikan siya sa lungsod sa Zereda sa Efraim, ug ang iyang inahan mao si Zerua nga usa ka biyuda. 27 Mao kini ang sugilanon kon nganong nagrebelde siya sa hari: Gipatambakan niadtong panahona ni Solomon ang mubong bahin sa lungsod[i] sa iyang amahan nga si David, ug gipaayo ang mga paril niini. 28 Kini si Jeroboam usa ka tawong may abilidad, ug sa dihang nakita ni Solomon ang iyang kakugi, gihimo niya siyang tigdumala sa tanang mga trabahante nga gikan sa tribo ni Efraim ug ni Manase.[j]
29 Usa niana ka higayon, sa paggawas ni Jeroboam sa Jerusalem, gitagbo siya ni Propeta Ahia nga taga-Shilo. Bag-o ang gisul-ob ni Ahia nga panggawas nga bisti, ug sila rang duha ang didto sa kapatagan. 30 Gihubo ni Ahia ang iyang panggawas nga bisti ug gigisi kini sa 12 ka bahin. 31 Unya miingon siya kang Jeroboam, “Kuhaa ang napulo ka bahin niini, kay mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Dios sa Israel: ‘Kuhaon ko ang gingharian ni Solomon ug ihatag kanimo ang napulo ka tribo niini. 32 Apan tungod kang David nga akong alagad, ug sa siyudad sa Jerusalem nga akong pinili sa tanang siyudad sa Israel, ibilin ko ang usa ka tribo kang Solomon. 33 Himuon ko kini tungod kay gisalikway niya[k] ako ug gisimba si Ashtarot, ang diosa sa mga Sidonhon, si Kemosh, ang dios sa mga Moabihanon, ug si Molec, ang dios sa mga Amonihanon. Wala siya mosunod sa akong mga pamaagi ug wala siya magkinabuhi nga matarong sa akong atubangan. Wala siya motuman sa akong mga tulumanon ug mga sugo; dili sama sa iyang amahan nga si David. 34 Apan dili ko kuhaon ang tibuok gingharian gikan kang Solomon. Magahari siya sa tibuok niyang kinabuhi tungod sa akong alagad nga si David nga akong gipili, ug nagtuman sa akong mga sugo ug mga tulumanon. 35 Kuhaon ko ang gingharian gikan sa iyang anak, ug ihatag ko kanimo ang napulo ka tribo niini. 36 Hatagan ko ug usa ka tribo ang iyang anak aron nga ang mga kaliwat ni David nga akong alagad magapadayon sa paghari sa Jerusalem, ang siyudad nga akong gipili aron pasidunggan ako. 37 Himuon ko ikaw nga hari sa Israel ug dumalahan mo ang tanang gusto mong dumalahan. 38 Kon tumanon mo ang tanang isugo ko kanimo ug mosunod ka sa akong mga pamaagi, ug kon buhaton mo ang maayo sa akong panan-aw pinaagi sa pagtuman sa akong mga tulumanon ug mga sugo sama sa gihimo ni David nga akong alagad, magauban ako kanimo. Magapabilin sa paghari ang imong mga kaliwat sama sa mga kaliwat ni David, ug ihatag ko kanimo ang Israel. 39 Tungod sa mga sala ni Solomon, silotan ko ang mga kaliwat ni David, apan dili hangtod sa kahangtoran.’ ”
40 Tungod niini nagtinguha si Solomon sa pagpatay kang Jeroboam, apan miikyas si Jeroboam ngadto kang Shishak, ang hari sa Ehipto, ug didto siya nagpuyo hangtod namatay si Solomon.
Ang Pagkamatay ni Solomon
(2 Cro. 9:29-31)
41 Ang uban pang sugilanon bahin sa paghari ni Solomon, ang tanan nga iyang gihimo, ug ang bahin sa iyang kaalam nahisulat sa libro bahin sa mga binuhatan ni Solomon. 42 Sa Jerusalem nagpuyo si Solomon samtang naghari siya sa tibuok Israel sulod sa 40 ka tuig. 43 Sa dihang namatay siya, gilubong siya sa lungsod sa iyang amahan nga si David. Ug si Rehoboam nga iyang anak ang mipuli kaniya ingon nga hari.
Ang Bahin sa Pagkapukan sa Jerusalem
(Mat. 24:15-21; Mar. 13:14-19)
20 “Kon makita ninyo nga ang Jerusalem gilibotan na sa mga sundalo, mahibaloan ninyo nga hapit na ang iyang pagkapukan. 21 Busa ang mga tawo sa Judea kinahanglan mokalagiw ngadto sa kabukiran. Papahawaa ang naa sa siyudad sa Jerusalem, ug kadtong atua sa uma ayaw na paadtoa sa Jerusalem. 22 Kay nianang mga adlawa silotan sa Dios ang Jerusalem aron sa pagtuman sa gi-ingon sa Kasulatan. 23 Nianang mga adlawa alaot ang mga mabdos ug ang mga inahan nga nagapasuso tungod kay maglisod sila sa pagkagiw. Dako nga pag-antos ang muabot niining dapita, kay dako ang kapungot sa Dios sa katawhan niini. 24 Ang uban kanila mangamatay sa gira, ug ang uban bihagon ug dad-on ngadto sa uban nga mga nasod. Ug kining siyudad sa Jerusalem pukanon ug dumalahon sa mga dili Judio hangtod matapos ang gitagal sa Dios.”
Ang Pagbalik ni Jesus Dinhi sa Kalibotan
(Mat. 24:29-31; Mar. 13:24-27)
25 “Mahitabo usab nga may mga timailhan nga makita sa adlaw, sa bulan, ug sa mga bitoon. Dinhi sa kalibotan makuyawan ang mga nasod tungod sa dahunog sa dagkong mga balod. 26 Makuyapan ang mga tawo sa kahadlok kon unsa ang mahitabo niining kalibotan. Tungod kay ang mga bitoon ug ang uban nga atua sa kalangitan[a] pahisalaagon gikan sa ilang naandan nga agianan. 27 Unya ako nga Anak sa Tawo makita diha sa mga panganod nga moanhi sa kalibotan uban sa gahom nga nagadan-ag gayod. 28 Kon magsugod na kini nga mga panghitabo, ayaw kamo kahadlok tungod kay duol na ang pagluwas kaninyo.”
Ang Pagtulon-an bahin sa Kahoy nga Igos
(Mat. 24:32-35; Mar. 13:28-31)
29 Unya gisuginlan sila ni Jesus niini nga sambingay: “Tan-awa ninyo ang kahoy nga igos ug ang uban pang mga kahoy. 30 Kon makita nato nga nanalingsing na, dili ba moingon kita nga hapit na ang ting-init? 31 Sa ingon usab nga pamaagi, kon makita ninyo nga nangahitabo na kining akong gisulti kaninyo, mahibaloan ninyo nga hapit na ang paghari sa Dios. 32 Sa pagkatinuod, matuman kining tanan sa dili pa mamatay ang mga tawo niining panahona. 33 Mawala ang langit ug ang yuta, apan ang akong mga pulong dili mawala kondili matuman gayod.
Pagbantay Kamo
34 “Busa bantayi ninyo ang inyong kaugalingon nga dili mawili sa pagkinabuhi nga mapatuyangon, sa paghubog, ug sa pagkabalaka sa inyong panginabuhi, kay basin kalit lang muabot kadtong adlawa nga dili kamo makabantay, ug sama unya kamo sa nalit-agan. 35 Kay sa kalit lang muabot kini sa tanan nga nagpuyo dinhi sa kalibotan. 36 Busa kanunay kamong mangandam ug mag-ampo nga kon mahitabo na kining tanan, may kalig-on kamo aron makalingkawas kamo niining panghitabo, ug makaatubang kamo nga dili maulaw kanako nga Anak sa Tawo.”
37 Sa adlaw mag-adtoan si Jesus sa templo aron magtudlo. Pagkagabii, didto siya magtulogan sa Bukid sa mga Olibo. 38 Sayo pa sa buntag mangadto na ang mga tawo sa templo aron sa pagpaminaw kaniya.
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.