Old/New Testament

4 Kag ang mensahi ni Samuel naglapnag sa bug-os nga Israel.

Ang Pag-agaw sang mga Filistinhon sang Kahon sang Kasugtanan

Karon nagpakig-away ang mga Israelinhon kontra sa mga Filistinhon. Nagkampo ang mga Israelinhon sa Ebenezer, kag ang mga Filistinhon iya nagkampo sa Afek. ² Nagsalakay ang mga Filistinhon, kag puwerte gid ang inaway. Ginpierdi sang mga Filistinhon ang mga Israelinhon; 4,000 ka Israelinhon ang ila napatay. ³ Sang nagbalik sa kampo ang nabilin nga mga Israelinhon, nagpamangkot ang mga manugdumala sang Israel, “Ngaa ginpabay-an sang Ginoo nga mapierdi kita sa mga Filistinhon? Maayo pa kuhaon ta ang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo sa Shilo, agod updan niya kita kag luwason sa aton mga kaaway.”

⁴ Gani ginpakuha nila sa Shilo ang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo nga Makagagahom. Ang takop sang sini nga Kahon may ara sang imahen sang duha ka kerubin, kag nagapuyo ang Ginoo sa tunga sini. Nag-upod sa pagkuha sang Kahon ang duha ka anak ni Eli nga si Hofni kag Finehas. ⁵ Pag-abot sang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo didto sa kampo, nagsinggit sing matunog ang mga Israelinhon sa kalipay sa bagay nga nagtay-og ang duta. ⁶ Sang mabatian sang mga Filistinhon ang pagsininggit sang mga Israelinhon, nagpamangkot sila, “Ngaa nagasininggit ang mga Hebreo sa ila kampo?”

Sang mahibaluan nila nga nag-abot ang Kahon sang Ginoo sa kampo sang mga Israelinhon, ⁷ hinadlukan gid sila. Nagsiling sila, “Delikado kita kay may nag-abot nga mga dios sa kampo sang mga Israelinhon. Wala pa ini matabo halin sang una. ⁸ Kaluluoy gid kita! Sin-o ang makaluwas sa aton sa makagagahom nila nga mga dios? Sila ang mga dios nga nagpatay sa mga Egiptohanon sa kamingawan paagi sa nagkalain-lain nga klase sang mga kalalat-an. ⁹ Pero magpakabakod kita kag magpakaisog, kay kon indi, mangin ulipon kita sang mga Hebreo pareho sang pag-ulipon naton sa ila. Gani magpakig-away gid kita!”

¹⁰ Gani nagpakig-away ang mga Filistinhon, kag napierdi nila ang mga Israelinhon. Madamo gid ang napatay; 30,000 ang napatay nga mga Israelinhon. Ang mga nagkalabilin nga mga Israelinhon nagpalalagyo pauli sa ila ginaestaran. ¹¹ Kag indi lang ina, kundi naagaw pa sang mga Filistinhon ang Kahon sang Dios, kag napatay man ang duha ka anak ni Eli nga si Hofni kag si Finehas.

Ang Pagkapatay ni Eli

¹² Sa sina nga adlaw, may isa ka tawo nga Benjaminhon nga nagdalagan halin sa inaway pakadto sa Shilo. Gin-gisi niya ang iya bayo kag ginbutangan sang yab-ok ang iya ulo sa pagpakita sang iya pagpangasubo. ^13-15 Pag-abot niya sa Shilo, nagapungko si Eli sa bangko sa higad sang dalan kag nagabantay tungod kay nagakabalaka gid siya sa Kahon sang Dios. Nagaedad na sadto si Eli sang 98, kag halos indi na makakita.

Karon, ginsugid sang tawo sa banwa ang natabo sa inaway. Pagkabati sini sang mga tawo naghinibi sila. Nabatian ini ni Eli kag nagpamangkot siya, “Ngaa nagahinibi ang mga tawo?” Nagdali-dali palapit ang tawo sa iya ¹⁶ kag nagsiling, “Bag-o lang gid ako naghalin sa inaway. Nakapalagyo ako.” Nagpamangkot si Eli, “Ano ang natabo, toto?” ¹⁷ Nagsabat ang tawo, “Nagpalalagyo ang mga Israelinhon sa mga Filistinhon kag madamo gid sa aton katawhan ang napatay, pati na ang duha mo ka anak nga si Hofni kag si Finehas. Kag ang Kahon sang Dios naagaw.”

¹⁸ Sang masambit sang tawo ang parte sa Kahon sang Dios, nagtingkaya si Eli sa iya bangko sa kilid sang puwertahan sang banwa. Nabali ang iya liog kag napatay dayon siya, kay matambok abi siya kag tigulang na. Nangin pangulo siya sang Israel sa sulod sang 40 ka tuig.

¹⁹ Sadto man nga tion, ang umagad ni Eli nga asawa ni Finehas manugbata. Sang mabatian niya nga naagaw ang Kahon sang Dios kag napatay ang iya bana kag ugangan nga lalaki, ginsakitan siya dayon kag nagbata, pero grabe ang iya pagpasakit. ²⁰ Sang nagahimumugto na siya, nagsiling ang mga babayi nga nagpabata sa iya, “Magpakaisog ka! Lalaki ang imo bata!” Pero wala na siya magsabat. ^21-22 Antes siya mapatay gin-ngalanan niya ang bata nga Icabod,^[a] kay siling niya, “Wala na ang gamhanan nga presensya sang Dios sa Israel.” Amo ini ang iya ginsiling tungod kay naagaw ang Kahon sang Dios kag napatay ang iya bana kag ugangan nga lalaki.

Ang Kahon sang Kasugtanan sang Dios didto sa mga Filistinhon

5 Sang naagaw sang mga Filistinhon ang Kahon sang Dios, gindala nila ini halin sa Ebenezer pakadto sa Ashdod. ² Dayon gindala nila ini sa templo ni Dagon nga ila dios-dios kag ginbutang sa iya tupad. ³ Aga pa gid sang madason nga adlaw, nakita sang mga taga-Ashdod ang imahen ni Dagon nga nagahapa sa atubangan sang Kahon sang Ginoo. Ginpatindog nila ini kag ginbalik sa iya nahamtangan. ⁴ Pero sang madason nga aga, nakita naman nila ini nga nagahapa sa atubangan sang Kahon sang Ginoo. Ang iya ulo kag duha ka kamot nautod, kag ara ini sa may puwertahan dampi; ang iya lang lawas ang nabilin. ⁵ Amo gani nga hasta subong ang mga pari ni Dagon kag ang mga nagasulod sa iya templo didto sa Ashdod wala nagatapak sa puwertahan dampi.

⁶ Ginsilutan sang Ginoo ang mga taga-Ashdod sing puwerte gid kag ang mga lugar sa palibot sini. Ginpatubuan sila sang Ginoo sang tumor sa pagpaantos sa ila. ⁷ Sang makita sang mga taga-Ashdod ang mga nagakalatabo, nagsiling sila, “Indi dapat nga magpabilin diri sa aton ang Kahon sang Dios sang Israel tungod nga ginasilutan niya kita kag si Dagon nga aton dios.” ⁸ Gani ginpatawag nila ang tanan nga pangulo sang mga Filistinhon kag ginpamangkot, “Ano ang himuon naton sa Kahon sang Dios sang Israel?” Nagsabat sila, “Dal-on ini sa Gat.” Gani gindala nila sa Gat ang Kahon sang Dios sang Israel.

⁹ Pero sang nag-abot na ini didto, ginsilutan man sang Ginoo ang katawhan sang sadto nga banwa. Nagsinala-sala gid sila kay ginpatubuan man sila sang Ginoo sang mga tumor, bata man ukon tigulang. ¹⁰ Gani ginpadala nila sa Ekron ang Kahon sang Dios. Kag samtang ginapasulod ini sa Ekron, nagreklamo ang katawhan sang Ekron. Siling nila, “Gindala nila diri ang Kahon sang Dios sang Israel agod patyon kita tanan.” ¹¹ Gani ginpatawag nila ang tanan nga pangulo sang mga Filistinhon kag ginsilingan, “Ibalik ninyo ang Kahon sang Dios sang Israel sa iya lugar, kay kon indi, magakalamatay kami tanan.” Amo ina ang ila ginsiling tungod kay nagsugod na ang puwerte nga pagsilot sang Dios sa ila banwa. Nagsinala-sala sila kay madamo ang nagkalamatay. ¹² Ang mga wala nagkalamatay gintubuan sang tumor, kag ang ila pagpangayo sang bulig nakaabot sa langit.

Ginbalik sa Israel ang Kahon sang Kasugtanan

6 Pagkaligad sang pito ka bulan halin sang gindala ang Kahon sang Ginoo sa Filistia, ² ginpatawag sang mga Filistinhon ang ila mga pari kag mga babaylan kag ginpamangkot, “Ano ang amon himuon sa Kahon sang Ginoo? Sugiri kami kon paano namon ini ibalik sa iya nga lugar.” ³ Nagsabat sila, “Kon ibalik ninyo ang Kahon sang Dios sang Israel, dapat ibalik ninyo ini nga may dala nga halad nga bayad sa sala. Sa sini nga paagi magaayo kamo kag mahibaluan ninyo kon ngaa nga ginasilutan niya kamo.”^[b]

^4-5 Nagpamangkot ang mga Filistinhon, “Ano nga halad nga bayad sa sala ang amon ipadala?” Nagsabat ang mga pari kag mga babaylan, “Magporma kamo sang lima ka imahen nga bulawan nga ang korte daw tumor, kag lima man ka imahen nga bulawan nga ang korte daw ilaga, suno sa kadamuon sang aton lima ka pangulo, tungod nga nag-abot sa aton kag sa aton mga pangulo ang kalalat-an nga mga tumor kag mga ilaga nga nagahalit sa aton nasyon. Ihalad ninyo ini sa pagpadungog sa Dios sang Israel, kay basi untatan na niya ang pagsilot sa aton, sa aton nga mga dios, kag sa aton nga nasyon. ⁶ Indi na ninyo pagpatig-aha ang inyo mga tagipusuon pareho sang ginhimo sang mga Egiptohanon kag sang ila hari. Gintugutan lang nila nga makalakat ang mga Israelinhon sang puwerte na gid ang pagpaantos sa ila sang Dios. ⁷ Gani karon, maghimo kamo sang bag-o nga karo kag magkuha sang duha ka inang nga baka nga wala pa gid matakdi sang gota. Dayon itakod ninyo ang karo sa mga baka, pero indi ninyo pagpaupda ang ila mga tinday kundi siraduhi ninyo ini sa toril. ⁸ Pagkatapos kuhaa ninyo ang Kahon sang Ginoo kag ibutang sa karo. Ibutang man ninyo sa tupad sini ang kahon nga sa diin nasulod ang mga bulawan nga may mga korte, nga inyo ipadala bilang halad nga bayad sa sala. Dayon palakta ninyo ang mga baka, kag pabay-i lang kon sa diin ini pakadto, ⁹ pero tan-awa ninyo ini. Kon magtaklad gani ini pakadto sa Bet Shemesh, nga isa sa mga banwa sang mga Israelinhon, mahibaluan naton nga ang Ginoo amo ang nagpadala sining puwerte nga kalalat-an sa aton. Pero kon indi gani, mahibaluan naton nga indi ang Ginoo ang nagasilot sa aton, kundi natabuan lang ini sa aton.”

¹⁰ Gani gintuman nila ato. Nagkuha sila sang duha ka inang nga baka kag gintakdan sang karo. Ang mga tinday sini ginsiradhan nila sa toril. ¹¹ Ginbutang nila ang Kahon sang Ginoo sa karo kag ang kahon nga may sulod nga mga bulawan nga ang korte daw mga ilaga kag daw mga tumor. ¹² Dayon naglakat ang mga baka deretso sa Bet Shemesh nga wala naglipas sa dalan, kag sige ang ila ima.^[c] Nagasunod sa ila ang mga pangulo sang mga Filistinhon hasta sa dulunan sang Bet Shemesh.

¹³ Sang sadto nga tion, nagaani ang mga taga-Bet Shemesh sang trigo sa kapatagan. Sang makita nila ang Kahon sang Kasugtanan, nalipay gid sila. ^14-15 Nakaabot ang karo sa uma ni Josue nga taga-Bet Shemesh, kag didto ini nagpundo sa kilid sang dako nga bato. Ginkuha sang mga kaliwat ni Levi ang Kahon sang Ginoo kag ang kahon nga may sulod nga mga imahen nga bulawan, kag gintungtong didto sa dako nga bato. Dayon ginbial sang mga tawo ang karo kag ginhalad ang mga baka bilang halad nga ginasunog para sa Ginoo, kag naghalad man sila sang iban pa nga mga halad. ¹⁶ Nakita ini tanan sang lima ka pangulo sang mga Filistinhon, kag dayon nagpauli sila sa Ekron sang sina mismo nga adlaw.

¹⁷ Ang lima ka imahen nga bulawan nga ang korte daw tumor naghalin sa lima ka banwa sang mga Filistinhon: ang Ashdod, Gaza, Ashkelon, Gat, kag Ekron. Ginpadala nila ini para sa Ginoo bilang halad nga bayad sa sala, ¹⁸ kag amo man ang lima ka bulawan nga ang korte daw ilaga, suno sa kadamuon sang sadtong lima ka napaderan nga mga banwa sang Filistinhon. Ini nga mga banwa kag ang mga baryo sa palibot sini sakop sang sadtong lima ka pangulo. Ang dako nga bato sa uma ni Josue sang Bet Shemesh, nga ila gintungtungan sang Kahon sang Ginoo, ara pa gihapon hasta subong bilang pamatuod parte sa natabo.

¹⁹ Pero may 70 ka taga-Bet Shemesh nga ginpatay sang Dios tungod kay gintan-aw nila ang sulod sang Kahon sang Ginoo. Nagpangasubo gid ang mga tawo tungod sa sining puwerte nga silot sang Ginoo sa ila. ²⁰ Nagpamangkot sila, “Sin-o bala ang makaatubang sa presensya sang Ginoo, ang balaan nga Dios? Sa diin bala naton ipadala ang Kahon sang Ginoo palayo sa aton?” ²¹ Gani nagpadala sila sang mga mensahero sa mga taga-Kiriat Jearim sa pagsiling, “Ginbalik sang mga Filistinhon ang Kahon sang Ginoo. Kuhaa ninyo diri kag dal-a dira sa inyo.”

Ginpadala ni Jesus ang Iya Dose ka Apostoles^(A)

9 Sang isa ka adlaw gintipon ni Jesus ang dose niya ka apostoles. Ginhatagan niya sila sang awtoridad kag gahom sa pagtabog sang tanan nga malaot nga mga espiritu kag sa pagpang-ayo sang mga balatian. ² Dayon ginsugo niya sila nga magpangwali parte sa paghari sang Dios kag magpang-ayo sang mga masakiton. ³ Ginsilingan niya sila, “Indi kamo magbalon sang bisan ano sa inyo pagpanglakaton: bisan baston, bag, pagkaon, kuwarta, ukon ilislan nga bayo. ⁴ Kon padayunon kamo sa isa ka balay, dira gid lang kamo magdayon hasta maghalin kamo sa sina nga lugar. ⁵ Pero kon ang mga tawo sa isa ka lugar indi magbaton sa inyo, bayai ninyo ina nga lugar; kag sa paghalin ninyo, taktaka ninyo ang yab-ok sa inyo tiil bilang paandam kontra sa ila.” ⁶ Dayon naglakat ang iya mga apostoles kag naglibot sa mga baryo nga nagawali sang Maayong Balita kag nagapang-ayo sang mga masakiton.

Naglibog ang Ulo ni Herodes Parte kay Jesus^(B)

⁷ Ang balita parte sa ginahimo nila ni Jesus nakaabot kay Herodes nga pangulo sang Galilea. Naglibog gid ang ulo ni Herodes kay may mga tawo nga nagasiling, “Nabanhaw si Juan nga manugbautiso.” ⁸ May iban man nga nagasiling, “Siya si Propeta Elias sang una nga nag-abot subong.” Kag may iban pa gid nga nagasiling, “Nabanhaw ang isa sa mga propeta.” ⁹ Nagsiling si Herodes, “Ginpapugutan ko sing ulo si Juan. Pero sin-o ayhan ini nga tawo? Kay makatilingala nga mga butang ang akon nabatian parte sa iya.” Gani nagtinguha gid si Herodes nga makita niya si Jesus.

Ginpakaon ni Jesus ang 5,000 ka Tawo^(C)

¹⁰ Pagbalik sang mga apostoles ni Jesus, ginsugid nila sa iya kon ano ang ila mga nahimo. Dayon gindala sila ni Jesus sa banwa sang Betsaida. Wala siya sing may ginpaupod nga iban. ¹¹ Pero pagkahibalo sang mga tawo nga nakahalin na sila ni Jesus, nagsunod sila. Pag-abot nila didto, ginbaton sila ni Jesus kag ginhambalan parte sa paghari sang Dios. Kag ginpang-ayo man niya ang mga masakiton.

¹² Sang lapit na lang magsalop ang adlaw, nagpalapit sa iya ang iya dose ka apostoles kag nagsiling, “Palakta na ang mga tawo sa mga baryo kag sa mga sityo sa palibot agod makapangita sila sang ila pagkaon kag tululugan, kay ari kita diri sa kamingawan.” ¹³ Pero nagsiling si Jesus, “Kamo mismo ang maghatag sang pagkaon sa ila.” Nagsabat sila, “Lima gid lang ka bilog ang aton tinapay kag duha ka isda. Indi ini makaigo, luwas kon magbakal kita sang pagkaon para sa ila tanan.” ¹⁴ (Ang kadamuon sang mga lalaki lang mga 5,000.) Gani nagsiling si Jesus sa iya mga sumulunod, “Papungkua ninyo ang mga tawo sing grupo-grupo, tag-50 kada grupo.” ¹⁵ Gintuman nila ang sugo ni Jesus kag ginpapungko nila ang tanan nga tawo. ¹⁶ Dayon ginkuha ni Jesus ang lima ka tinapay kag duha ka isda, kag nagtangla siya sa langit kag nagpasalamat sa Dios. Pagkatapos ginpamihak-pihak niya ang tinapay kag ginhatag sa iya mga sumulunod agod ipanagtag sa mga tawo. ¹⁷ Nakakaon sila tanan kag nagkalabusog. Pagkatapos kaon, gintipon nila ang mga nabilin, kag dose pa ka alat ang napuno.