Old/New Testament

Ang Reklamo ni Miriam kag ni Aaron

12 Karon, ginpakalain ni Miriam kag ni Aaron si Moises tungod kay nagpangasawa siya sang taga-Etiopia.^{[a] 2} Nagsiling sila, “Paagi lang bala kay Moises nagapakighambal ang Ginoo? Nagapakighambal man siya paagi sa amon.” Pero nabatian ini sang Ginoo.

³ (Si Moises mapainubuson gid labaw sa tanan nga tawo sa kalibutan.)

⁴ Gani naghambal gilayon ang Ginoo kay Moises, Aaron, kag Miriam, “Guwa kamo nga tatlo kag magkadto sa Tolda nga Ginapakigkitaan.” Gani nagguwa sila nga tatlo kag nagkadto sa Tolda. ⁵ Dayon nagkunsad ang Ginoo paagi sa panganod nga daw haligi kag nagtindog sa puwertahan sang Tolda nga Ginapakigkitaan kag gintawag si Aaron kag si Miriam. Pagpalapit sang duha, ⁶ nagsiling ang Ginoo, “Pamati kamo! Kon may propeta ako nga ara sa inyo, nagapakighambal ako sa iya paagi sa palanan-awon kag damgo. ⁷ Pero indi pareho sina kon magpakighambal ako sa akon alagad nga si Moises, nga masaligan nga pangulo sang akon katawhan. ⁸ Kon magpakighambal ako sa iya, daw pareho lang nga nagaatubangay kami kay ang akon ginahambal sa iya maathag gid kaayo. Daw pareho lang nga makita niya ako. Gani ngaa wala gid kamo nahadlok maghambal sing malain kontra sa akon alagad nga si Moises?”

⁹ Naakig gid ang Ginoo sa ila, kag naghalin siya. ¹⁰ Sang naghalin na ang panganod sa ibabaw sang Tolda, gintubuan dayon si Miriam sang delikado nga balatian sa panit,^[b] kag nagputi gid ang iya panit. Pagkakita ni Aaron sa iya, ¹¹ nagsiling si Aaron kay Moises, “Nagapangabay ako sa imo nga indi kami pagsiluti tungod sa binuang nga sala nga amon nahimo. ¹² Indi pag-itugot nga mangin pareho si Miriam sa isa ka bata nga natawo nga patay, nga ang katunga sang iya lawas naupod na.”

¹³ Gani nagpakitluoy si Moises sa Ginoo, “O Dios ko, nagapangabay ako sa imo nga ayuhon mo si Miriam.” ¹⁴ Nagsabat ang Ginoo kay Moises, “Indi bala nga kon duplaan siya sang iya amay sa guya bilang pagpakalain sa iya antuson niya ang kahuy-anan sa sulod sang pito ka adlaw? Gani paguwaa siya sa kampo sa sulod sang pito ka adlaw; pagkatapos sang pito ka adlaw, puwede na siya makabalik.”

¹⁵ Gani ginpaguwa si Miriam sa kampo sa sulod sang pito ka adlaw. Ang mga tawo wala nagpadayon sa pagpanglakaton hasta nga nakabalik si Miriam sa kampo. ¹⁶ Pagkatapos sadto, naghalin sila sa Hazerot kag nagkampo sa kamingawan sang Paran.

Ang mga Espiya^(A)

13 Nagsiling ang Ginoo kay Moises, ² “Magpadala ka sang mga tawo sa pagpang-espiya sa Canaan—ang duta nga ihatag ko sa inyo nga mga Israelinhon. Ang mga tawo nga imo ipadala mga pangulo sang kada tribo sang Israel.” ³ Gintuman ni Moises ang ginsugo sa iya sang Ginoo. Halin didto sa kamingawan sang Paran ginpadala niya sa Canaan ang mga pangulo sang mga Israelinhon. ^4-15 Amo ini ang ila mga tribo kag ang ila mga ngalan:

¹⁶ Sila ang mga tawo nga ginpadala ni Moises sa pagpang-espiya sa Canaan. (Gin-ilisan ni Moises ang ngalan ni Hoseas nga anak ni Nun nga Josue.)

¹⁷ Antes sila ginpalakat ni Moises sa pagpang-espiya sa Canaan, nagsiling siya sa ila, “Maglakat kamo paaminhan kag magkadto sa Negev,^[c] kag magderetso sa kabukiran. ¹⁸ Tan-awa ninyo kon ano ang hitsura sang duta, kag kon bala ang mga tawo didto makusog ukon maluya, kag kon madamo sila ukon diutay lang. ¹⁹ Tan-awa ninyo kon ano nga klase sang duta ang ila ginapuy-an, kon bala maayo ukon indi. Tan-awa ninyo ang ila mga banwa kon bala napalibutan sang pader ukon wala. ²⁰ Tan-awa man ninyo kon bala mapatubason ang duta ukon indi, kag kon may mga kahoy ukon wala. Kag tinguhai gid ninyo nga makadala sang mga prutas sa inyo pagbalik.” (Panahon gid sadto nga tigluluto sang ubas.)

²¹ Gani naglakat sila kag gintan-aw nila ang duta halin sa kamingawan sang Zin hasta sa Rehob malapit sa Lebo Hamat. ²² Nag-umpisa sila sa Negev hasta nga nakaabot sila sa Hebron, nga sa diin nagaestar sila ni Ahiman, Sheshai, kag Talmai, nga mga kaliwat ni Anak. (Ining Hebron gintukod pito ka tuig antes gintukod ang Zoan sa Egipto.) ²³ Pag-abot nila sa Eshcol nga ililigan sang tubig, nagtapas sila sang isa ka pungpong sang ubas. Puwerte ini kabug-at gani ginbutang ini sa tukon kag gintuwangan sang duha ka tawo. Nagdala man sila sang mga prutas nga pomegranata kag higos.^{[d] 24} Ato nga ililigan sang tubig gintawag nga Eshcol^[e] tungod sa pungpong sang ubas nga gintapas sang mga Israelinhon.

²⁵ Pagkatapos sang 40 ka adlaw nga pagpang-espiya sa duta, nagbalik sila ²⁶ kay Moises, kay Aaron, kag sa bug-os nga katilingban sang Israel sa Kadesh, didto sa kamingawan sang Paran. Ginsugid nila sa bug-os nga katilingban ang ila nakita, kag ginpakita nila ang ila dala nga mga prutas. ²⁷ Nagsiling sila kay Moises, “Nagkadto kami sa lugar nga ginpakadtuan mo sa amon, kag maayo ini kag mapatubason nga duta. Ari pa gani ang mga prutas. ²⁸ Pero gamhanan ang mga tawo nga nagaestar didto, kag dalagko gid ang ila mga banwa kag napalibutan sang mga pader. Nakita pa gani namon didto ang mga kaliwat ni Anak. ²⁹ Ang mga Amaleknon nagaestar sa Negev; ang mga Hithanon, mga Jebusnon, kag mga Amornon nagaestar sa mga kabukiran; kag ang mga Canaanhon nagaestar malapit sa dagat kag sa higad sang Suba sang Jordan.”

³⁰ Ginpakalma ni Caleb ang mga tawo sa atubangan ni Moises, kag nagsiling siya, “Malakat kita subong dayon kag agawon naton ang duta, kay sigurado gid nga maagaw ta ini.”

³¹ Pero nagsiling ang mga tawo nga nag-upod kay Caleb sa pagpang-espiya, “Indi naton masarangan ang pagsalakay sa ila, kay mas makusog sila sang sa aton.” ³² Kag ginpalapnag nila sa mga Israelinhon ang indi maayo nga balita parte sa duta nga ila gintan-aw. Amo ini ang ila ginsiling, “Ang duta nga amon gintan-aw nagahalit^[f] sa iya mga pumuluyo, kag wala labot sina, ang mga tawo nga nakita namon didto puwerte kataas. ³³ May nakita gani kami nga mga higante,^[g] nga mga kaliwat ni Anak. Daw mga tibakla lang ang amon panan-aw sa amon kaugalingon kon ikomparar sa ila, kag amo man sina ang ila panan-aw sa amon.”

Nagrebelde ang mga Israelinhon

14 Sadto mismo nga gab-i naghinibi sing tudo ang bug-os nga katilingban. ² Nagreklamo sila kay Moises kag kay Aaron. Siling nila, “Maayo pa nga nagkalamatay na lang kita sa Egipto ukon diri sa kamingawan. ³ Ngaa bala nga dal-on pa kita sang Ginoo sa sina nga duta? Para lang bala magkalamatay kita sa inaway kag magkalabihag ang aton mga asawa kag mga kabataan? Maayo pa siguro mabalik na lang kita sa Egipto.” ⁴ Kag naghambalanay sila sa isa kag isa, “Mapili kita sang pangulo kag magbalik sa Egipto!”

⁵ Dayon nagluhod si Moises kag si Aaron sa atubangan sang bug-os nga katilingban sang Israel nga nagtilipon didto. ⁶ Gin-gisi ni Josue nga anak ni Nun kag ni Caleb nga anak ni Jefune ang ila mga bayo sa kasubo. Ini sila nga duha nag-upod sa pagpang-espiya sa duta. ⁷ Nagsiling sila sa bug-os nga katilingban, “Maayo gid katama ang duta nga amon ginkadtuan. ⁸ Kon nalipay ang Ginoo sa aton, tuytuyan niya kita pakadto sa sina nga duta—ang maayo kag mapatubason nga duta,^[h] kag ihatag niya ini sa aton. ⁹ Indi lang kamo magrebelde sa Ginoo. Kag indi kamo magkahadlok sa mga tawo didto kay mapierdi gid naton sila. Wala sing may magbulig sa ila, pero ang Ginoo amo ang magabulig sa aton. Gani indi kamo magkahadlok sa ila.”

¹⁰ Batuhon kuntani sila sang bug-os nga katilingban, pero gulpi lang nga nagpakita sa ila ang gamhanan nga presensya sang Ginoo sa Tolda nga Ginapakigkitaan. ¹¹ Nagsiling ang Ginoo kay Moises, “Hasta san-o pa bala ang pagsikway sining mga tawo sa akon? Hasta san-o pa bala sila nga indi magtuo sa akon sa pihak sang tanan nga milagro nga ginpanghimo ko sa ila? ¹² Padal-an ko ining mga Israelinhon sang kalalat-an kag laglagon ko sila, pero ikaw iya himuon ko nga isa ka nasyon nga mas gamhanan kag mas mabakod sang sa ila.” ¹³ Nagsiling si Moises sa Ginoo, “Ano na lang ang isiling sang mga Egiptohanon kon mabalitaan nila ini? Indi bala nga nahibaluan nila nga ginkuha mo ang mga Israelinhon sa ila paagi sa imo gahom? ¹⁴ Kon laglagon mo ang imo katawhan, isugid ini sang mga Egiptohanon sa mga pumuluyo sang Canaan. Ini nga mga Canaanhon nakabati na nga ikaw, Ginoo, nagaupod sa mga Israelinhon kag nagpakita sa ila paagi sa panganod nga nagatuytoy sa ila. Ginapangunahan mo sila kon adlaw paagi sa panganod nga daw haligi, kag kon gab-i paagi sa kalayo nga daw haligi man. ¹⁵ Karon, kon pamatyon mo ining katawhan sa isa lang ka tion, ang mga nasyon nga nakabati parte sa imo pagkabantog magasiling, ¹⁶ ‘Indi masarangan sang Ginoo nga dal-on ang mga Israelinhon sa duta nga iya ginpromisa sa ila, gani ginpamatay na lang niya sila sa kamingawan.’

¹⁷ “Gani karon, O Ginoo, kabay pa nga ipakita mo ang imo gahom suno sa imo ginasiling nga ¹⁸ mahigugmaon ka kag indi dali maakig, kag mapinatawaron sa mga sala kag paglapas sang tawo. Pero ginasilutan mo ang mga nakasala hasta sa ila ikatatlo kag ikaapat nga henerasyon. ¹⁹ Suno sa imo dako nga gugma, patawara ang sala sang sini nga mga tawo, subong sang pagpatawad mo sa ila halin sang pagguwa nila sa Egipto.”

²⁰ Nagsabat ang Ginoo, “Patawaron ko sila suno sa imo ginpangayo. ²¹ Pero nagasumpa ako, ang buhi nga Ginoo, nga samtang napun-an ang bug-os nga kalibutan sang akon gamhanan nga presensya, ^22-23 wala sing bisan isa sa ila nga makasulod sa duta nga ginpromisa ko sa ila mga katigulangan. Kay bisan nakita nila ang akon gamhanan nga presensya kag ang mga milagro nga ginpanghimo ko sa Egipto kag sa kamingawan, permi gihapon nila ako ginatestingan kag wala sila nagatuman sa akon. Gani ang mga nagasikway sa akon indi gid makasulod sa sina nga duta. ²⁴ Pero si Caleb nga akon alagad pasudlon ko sa duta nga iya gintan-aw tungod kay lain ang iya batasan sang sa iban kag nagasunod siya sa akon sing tinagipusuon. Ang iya mga kaliwat magaestar man sa sina nga duta. ²⁵ Karon indi anay kamo magderetso tungod kay may mga Canaanhon kag mga Amaleknon nga nagaestar sa tunga sang mga bukid, kundi magbalik kamo buwas sa kamingawan, pakadto sa dalan nga padulong sa Mapula nga Dagat.”

²⁶ Nagsiling ang Ginoo kay Moises kag kay Aaron, ²⁷ “Hasta san-o pa bala ang pagreklamo sining malaot nga katilingban sa akon? Nabatian ko ang mga reklamo sining mga reklamador nga mga Israelinhon. ²⁸ Gani ihambal ini sa ila: ‘Nagasumpa ako, ang buhi nga Ginoo, nga himuon ko sa inyo ang ginsiling ninyo.^{[i] 29} Magakalamatay kamo diri sa kamingawan. Tungod nga nagreklamo kamo sa akon, wala sing bisan isa sa inyo nga nagaedad sing 20 ka tuig paibabaw ³⁰ nga makasulod sa duta nga akon ginsumpa nga ihatag kuntani sa inyo nga inyo estaran, luwas lang kay Caleb nga anak ni Jefune kag kay Josue nga anak ni Nun. ³¹ Kon parte sa inyo mga kabataan nga siling ninyo pagabihagon, dal-on ko sila sa duta nga inyo ginsikway kag mangin ila ini. ³² Pero kamo iya magakalamatay diri sa kamingawan. ³³ Ang inyo mga kabataan mangin pareho sa mga manugbantay sang karnero nga magalibot-libot diri sa kamingawan sa sulod sang 40 ka tuig. Sa sini nga paagi, magaantos sila tungod sang inyo pagluib sa akon hasta nga mapatay kamo tanan. ³⁴ Subong nga ang mga tawo nga nagpang-espiya sa duta nagtiner didto sing 40 ka adlaw, magaantos man kamo sing 40 ka tuig tungod sang inyo sala, agod mahibaluan ninyo kon paano ako maakig sa mga nagakontra sa akon. ³⁵ Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini kag sigurado gid nga himuon ko ini nga mga butang sa sining malaot nga katilingban nga nag-isa sa pagkontra sa akon. Mapatay sila tanan diri sa kamingawan.’ ”

^36-37 Ang mga tawo nga ginsugo ni Moises sa pagpang-espiya, nga nagpanugid sang malain nga balita parte sa duta kag nangin kabangdanan sang pagreklamo sang mga Israelinhon, nagkalamatay sa balatian sa presensya sang Ginoo. ³⁸ Sa dose sa ila nga nagpang-espiya, si Josue nga anak ni Nun kag si Caleb nga anak ni Jefune lang ang wala mapatay.

Napierdi ang mga Israelinhon sa Ila nga Pagsalakay sa Canaan^(B)

³⁹ Sang ginsugid ni Moises ang ginsiling sang Ginoo sa tanan nga Israelinhon, nagpangasubo gid sila. ⁴⁰ Kag sang madason nga adlaw, aga pa gid sila nagbangon agod magtaklad sa kabukiran sang Canaan. Nagsiling sila, “Nareyalisar namon nga nakasala kami, kag karon handa na kami sa pagkadto sa lugar nga ginpromisa sang Ginoo.”

⁴¹ Pero nagsiling si Moises, “Ngaa nga ginalapas ninyo ang sugo sang Ginoo nga magbalik kamo anay sa kamingawan? Indi gid kamo magmadinalag-on! ⁴² Indi kamo maglakat, kay ang Ginoo wala nagaupod sa inyo, kag mapierdi lang kamo sa inyo mga kaaway. ⁴³ Sa tion nga magpakig-away sa inyo ang mga Canaanhon kag ang mga Amaleknon, magakalamatay kamo; indi mag-upod sa inyo ang Ginoo tungod kay ginsikway ninyo siya.”

⁴⁴ Pero naglakat gid sila sa kabukiran sang Canaan bisan wala nag-upod sa ila si Moises kag ang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo. ⁴⁵ Dayon ginsalakay sila sang mga Amaleknon kag sang mga Canaanhon nga nagaestar didto sa kabukiran, kag napierdi sila, kag ginlagas pa sila hasta sa Horma.

Ang Bata ni Jairus kag ang Babayi nga Nagtandog sang Bayo ni Jesus^(A)

²¹ Pagtabok liwat ni Jesus sa pihak sang dagat, madamo naman nga mga tawo ang nagtilipon didto sa iya. ^22-23 Nag-abot man didto si Jairus nga isa ka manugdumala sang simbahan sang mga Judio.^[a] Pagkakita niya kay Jesus, nagluhod siya sa iya kag nagpakitluoy, “Ang akon bata nga dalagita daw mapatay na. Kon mahimo kadtui siya didto sa balay kag itungtong ang imo kamot sa iya, agod mag-ayo siya kag mabuhi!” ²⁴ Gani nag-upod si Jesus sa iya. Madamo gid nga mga tawo ang nag-upod kay Jesus kag nagadinugok sila sa iya. ²⁵ May babayi didto nga ginapangguwaan sang dugo sa sulod sang dose na ka tuig. ²⁶ Puwerte gid ang iya pag-antos sa pihak sang iya pagpabulong sa nagkalain-lain nga mga manugbulong. Nagasto na niya ang tanan niya nga mga pagkabutang, pero wala gid siya mag-ayo. Nagdugang pa gid gani ang iya masakit. ²⁷ Nabatian niya ang mga balita parte kay Jesus, gani nagpanagil-ot siya sa madamo nga mga tawo agod makapalapit sa likod dampi ni Jesus. ²⁸ Naghunahuna siya, “Kon matandog ko lang bisan ang iya bayo, magaayo gid ako.” ²⁹ Gani gintandog niya ang bayo ni Jesus kag sa gilayon nag-untat ang pagpangguwa sang dugo sa iya, kag nabatyagan niya nga nag-ayo na siya sa iya masakit. ³⁰ Nabatyagan ni Jesus nga may gahom nga nagguwa sa iya, gani nagliso siya kag nagsiling, “Sin-o ang nagtandog sa akon bayo?” ³¹ Nagsabat ang iya mga sumulunod, “Kadamo sang mga tawo nga nagadinugok sa imo, ngaa nagapamangkot ka pa kon sin-o ang nagtandog sa imo?” ³² Pero nagpanulok-tulok pa gid siya kon sin-o ang nagtandog sa iya. ³³ Tungod nga nahibaluan sang babayi kon ano ang natabo sa iya, nagpalapit siya kay Jesus nga nagakurog sa kahadlok. Nagluhod siya kag nagsugid sang matuod. ³⁴ Dayon nagsiling si Jesus sa iya, “Anak, ang imo pagtuo nag-ayo^[b] sa imo. Magpauli ka nga may kalinong, kay maayo ka na.”

³⁵ Samtang nagahambal pa siya sa babayi, may nag-abot nga pila ka mga tawo halin sa balay ni Jairus. Siling nila kay Jairus, “Patay na ang imo bata. Indi na pagdisturbuha ang manunudlo.” ³⁶ Pero wala nagsapak si Jesus sa sadto nga balita. Nagsiling siya kay Jairus, “Indi ka magkahadlok. Magtuo ka lang.” ³⁷ Gani nagpadayon gid sila. Pero wala siya sang may ginpaupod luwas kay Pedro kag ang mag-utod nga si Santiago kag si Juan. ³⁸ Pag-abot nila sa balay ni Jairus, nakita ni Jesus nga nagaginahod ang mga tawo. Ang iban nagahinibi kag ang iban nagapanalambiton. ³⁹ Nagsulod sila ni Jesus sa balay, kag nagsiling siya sa mga tawo, “Ngaa nagaginahod kag nagahinibi kamo? Indi patay ang bata, kundi nagakatulog lang.” ⁴⁰ Ginkadlawan nila si Jesus. Gani ginpaguwa niya ang tanan nga tawo kag ginpasulod niya sa kuwarto sang bata ang iya sini amay kag iloy, kag ang tatlo nga iya kaupod. ⁴¹ Dayon gin-uyatan niya ang kamot sang bata kag nagsiling, “Talitha, Koum,” nga kon sa aton pa, “Day, magbangon ka!” ⁴² Kag nagbangon dayon ang dalagita kag naglakat-lakat. (Ang dalagita nagaedad sang dose ka tuig). Tungod sa natabo, dako gid ang ila pagkatingala. ⁴³ Pero ginmanduan sila ni Jesus nga indi gid magpanugid bisan kay sin-o parte sa natabo. Dayon ginsilingan niya sila nga hatagan sang pagkaon ang bata.