Old/New Testament
Ginbendisyunan ni Jacob ang Iya mga Anak
49 Dayon gintawag ni Jacob ang iya mga anak kag ginsilingan, “Magtipon kamo kay sugiran ko kamo kon ano ang matabo sa inyo sa palaabuton. 2 Mga anak, magpalapit kamo kag magpamati sa akon nga inyo amay.
3 “Ikaw Reuben, nga akon kamagulangan nga anak, ikaw ang nahauna nga bunga sang akon pagkalalaki. Mas dungganon ka kag mas gamhanan sang sa imo mga utod. 4 Pero pareho ka sa nagabukal nga tubig, kay indi ka makapugong sang imo kailigbon. Kag tungod kay nagpakighilawas ka sa akon asawa nga suluguon, madula ang imo pagkadungganon.
5 “Kamo Simeon kag Levi nga magkadampig, ginagamit ninyo ang inyo armas sa pagpamintas. 6 Indi ako mag-intra ukon magtambong sa inyo pagtilipon kay sa inyo kaakig nagpamatay kamo sang tawo kag nagpagusto kamo pamiang sang mga turo nga baka. 7 Pakamalauton kamo tungod sa inyo kaakig nga may kapintas. Laptahon ko ang inyo mga kaliwat sa Israel.
8 “Ikaw Juda, pagadayawon ka kag pagatahuron sang imo mga utod. Pierdihon mo ang imo mga kaaway. 9 Pareho ka sang bataon pa nga leon nga pagkatapos niya pangita sang tulukbon, nagabalik siya sa iya palanaguan kag didto nagaluko. Kag wala gid sing may nagapangahas nga mag-disturbo sa iya. 10 Padayon ka nga magadumala, Juda. Magahalin sa imo mga kaliwat ang mga manugdumala. Gani magahatag ang mga nasyon sang buhis sa imo kag magatuman sila sa imo. 11 Mangin bugana ang imo duta; gani bisan ihigot mo ang asno malapit sa pinakamaayo nga tanom sang ubas, indi niya ini pagkaunon. Kag bisan ipanglaba mo pa ang ilimnon indi ini maubos. 12 Gani sa sobra nga inom sang ilimnon magapula ang imo mata kag sa sobra nga inom sang gatas magaputi ang imo ngipon.
13 “Ikaw Zebulun, magaestar ka malapit sa dagat. Ang imo lugar mangin dulungkaan sang mga sakayan. Ang imo duta magalambot hasta sa Sidon.
14 “Ikaw Isacar, pareho ka sa makusog nga asno pero nagaluko lang sa elistaran sang mga karnero.[a] 15 Agwantahon mo nga magpaulipon bisan papas-anon ka sang mabug-at kag puwersahon nga magtrabaho, basta maayo kag bugana lang ang lugar nga imo estaran.
16 “Ikaw Dan, pagadumalahan mo sing maayo ang imo katawhan bilang isa sa mga tribo sang Israel. 17 Mangin pareho ka sa dalitan nga man-og sa higad sang dalan nga nagapanukob sang tiil sang nagaagi nga kabayo, gani nagakahulog ang nagasakay sini.”
18 Dayon nagsiling si Jacob, “O Ginoo, nagahulat ako sa imo pagluwas.” 19 Nagpadayon pa gid siya sa pagsiling,
“Ikaw Gad, pagasalakayon ka sang grupo sang mga tulisan, pero balusan mo sila samtang nagapalagyo sila.
20 “Ikaw Asher, mangin bugana ka sa pagkaon. Magapatubas ka sang mga pagkaon nga para sa mga hari.
21 “Ikaw Naftali, pareho ka sa ginbuy-an nga usa nga nagabata sang matahom nga mga tinday.
22 “Ikaw Jose, pareho ka sa maila nga asno sa higad sang tuburan ukon sa higad sang banglid.[b] 23 Dumtan ka sang mga manugpana. Sa ila kaugot pan-on ka nila, 24 pero sige man ang pana mo sa ila. Kag ang imo butkon padayon nga mabaskog, tungod sa bulig sang akon Gamhanan nga Dios, ang manugbantay kag ang palalipdan nga bato sang Israel. 25 Siya ang Makagagahom nga Dios sang imo mga katigulangan nga nagabulig kag nagapakamaayo sa imo. Bugayan niya ikaw sang ulan kag sang tubig sa tuburan. Bugayan niya ikaw sang madamo nga kabataan kag kasapatan. 26 Karon, madamo gid ang akon mga pagpakamaayo; sobra pa sa kabuganaan sang madugay na nga mga bukid. Kabay pa nga mabaton mo ini nga mga pagpakamaayo, Jose—ikaw nga labaw sang sa imo mga utod.
27 “Ikaw Benjamin, pareho ka sa mabangis nga ido[c] nga kon adlaw nagapangaon sang iya mabiktima, kag kon gab-i ginabahin-bahin niya ang nabilin.”
28 Ini sila amo ang dose ka anak ni Jacob nga ginhalinan sang mga tribo sang Israel. Kag amo ato ang pamilin-bilin ni Jacob sa kada isa sa ila.
Ang Pagkapatay ni Jacob
29 Dayon ginbilinan ni Jacob ang iya mga anak. Siling niya, “Madali na lang ako isimpon sa akon mga paryente nga nagkalamatay na. Kon matabo na ina, ilubong ninyo ako sa lulubngan sang akon mga katigulangan, didto sa kuweba nga ara sa uma ni Efron nga Hithanon. 30 Ina nga uma didto sa Macpela, sa sidlangan sang Mamre, nga sakop sang Canaan. Ginbakal sang akon lolo nga si Abraham ato nga uma kay Efron para himuon nga lulubngan. 31 Didto siya ginlubong pati ang akon lola nga si Sara kag ang akon amay kag iloy nga si Isaac kag si Rebeka, kag didto ko man ginlubong si Lea. 32 Ini nga uma kag kuweba ginbakal sa mga Hithanon.”
33 Pagkatapos hambal ni Jacob sa iya mga kabataan, naghigda siya kag nabugtuan sang ginhawa. Kag ginsimpon siya sa iya mga paryente nga nagkalamatay na.
50 Ginhakos dayon ni Jose ang iya amay kag ginhalukan nga nagahibi. 2 Dayon ginsugo niya ang iya mga manugbalsamar nga balsamaron ang iya amay. Gani ginbalsamar nila siya. 3 Ang kalawigon sang pagbalsamar sa iya 40 ka adlaw, suno sa kinaandan sang mga taga-Egipto. Nagpangasubo ang mga Egiptohanon para kay Jacob sa sulod sang 70 ka adlaw.
4 Sang matapos ang ila pagpangasubo, nagsiling si Jose sa mga opisyal sang hari sang Egipto, “Kon mahimo hambala ninyo ang hari 5 nga tugutan niya ako nga ilubong ko ang akon amay sa Canaan. Kay antes siya mapatay, ginpasumpa niya ako nga ilubong ko siya sa lulubngan nga iya ginpahimo sa Canaan. Pagkatapos lubong mabalik man dayon ako.” 6 Pagkahibalo sang hari, nagsiling siya kay Jose, “Tumana ang imo ginsumpa sa imo amay. Lakat ka kag ilubong siya.”
7 Gani naglakat si Jose kaupod ang madamo nga mga opisyal sang hari: ang mga manugdumala sang palasyo kag ang mga manugdumala sang Egipto. 8 Kaupod man ang panimalay ni Jose kag ang panimalay sang iya mga utod, ang bilog nga panimalay ni Jacob. Ang nabilin sa Goshen amo lang ang ila magagmay nga mga kabataan kag ang ila mga kasapatan. 9 Kaupod man nila ang mga karwahe kag mga manugkabayo. Madamo gid sila.
10 Pag-abot nila sa linasan sa Atad, malapit sa Suba sang Jordan, nagpangasubo sila didto para kay Jacob kag puwerte gid ang ila paghibi. Nagpangasubo si Jose sing pito ka adlaw para sa iya amay. 11 Pagkakita sang mga Canaanhon sang ila pagpangasubo sa may linasan sa Atad, nagsiling sila, “Puwerte gid ang pagpangasubo sang mga Egiptohanon.” Gani ato nga lugar nga malapit sa Suba sang Jordan gintawag nga Abel Mizraim.[d]
12 Gintuman sang mga anak ni Jacob ang iya ginbilin sa ila. 13 Kay gindala nila ang iya bangkay sa Canaan kag ginlubong sa kuweba nga ara sa uma sa Macpela, sa sidlangan sang Mamre. Ginbakal ni Abraham ang ini nga uma kay Efron nga Hithanon para himuon nga lulubngan. 14 Pagkatapos sang lubong, nagbalik si Jose sa Egipto upod ang iya mga utod kag ang tanan nga nag-upod sa paglubong.
Nagpasalig si Jose sa Iya mga Utod
15 Karon nga patay na ang ila amay, nagsiling ang mga utod ni Jose, “Basi nagadumot pa si Jose sa aton kag balusan niya kita sa ginhimo naton sa iya.” 16 Gani nagpadala sila sang mensahi kay Jose nga nagasiling, “Nagbilin ang aton amay antes siya mapatay 17 nga hambalon ka nga patawaron mo kami sa malain nga ginhimo namon sa imo. Gani karon, kabay pa nga patawaron mo kami nga alagad man sang Dios sang aton amay.” Sang makaabot ang ila mensahi kay Jose, naghibi siya.
18 Sang ulihi nagkadto mismo ang iya mga utod sa iya. Pag-abot nila, nagluhod sila sa iya atubangan bilang pagtahod. Dayon nagsiling sila, “Handa kami nga mangin ulipon mo.” 19 Pero nagsabat si Jose sa ila, “Indi kamo magkahadlok. Dios bala ako para magsilot sa inyo? 20 Matuod nga nagplano kamo sang malain sa akon, pero ginplano na sang Dios nga magaresulta ato sang kaayuhan nga amo ang pagluwas subong sang madamo nga tawo sa gutom. 21 Gani indi kamo magkahadlok. Sustentuhan ko kamo sang pagkaon pati ang inyo mga kabataan.” Ginpasalig sila ni Jose kag napahamtang ang ila balatyagon.
Ang Pagkapatay ni Jose
22 Nagtiner si Jose sa Egipto upod ang bug-os nga panimalay sang iya amay. Nagkabuhi siya sing 110 ka tuig, 23 kag iya pa nakita ang iya mga apo sa tuhod sa iya anak nga si Efraim kag sa iya apo nga si Makir nga anak ni Manase. Ginkabig niya bilang kaugalingon nga anak ang mga anak ni Makir.
24 Karon, nagsiling si Jose sa iya mga paryente, “Madali na lang ako mapatay, pero indi gid kamo pagpabay-an sang Dios. Kuhaon niya kamo sa sini nga lugar kag dal-on sa lugar nga iya ginpromisa kay Abraham, Isaac kag Jacob.” 25 Dayon ginpasumpa ni Jose ang mga Israelinhon. Siling niya, “Ipromisa ninyo nga kon pahalinon na kamo diri sang Dios, dal-on man ninyo ang akon tul-an sa inyo paghalin sa sini nga lugar.”
26 Napatay si Jose sa edad nga 110 ka tuig. Ginbalsamar siya kag ginbutang sa lungon didto sa Egipto.
Ang Paanggid Parte sa Binhi sang Mustasa(A)
31 Ginsugiran pa gid niya sila sini nga paanggid, “Ang paghari sang Dios pareho sa binhi sang mustasa[a] nga ginpanggas sang isa ka tawo sa iya duta. 32 Ang binhi sang mustasa amo ang pinakagamay sa tanan nga binhi. Pero kon magtubo na gani amo ang pinakamataas sa mga ulutanon, kag pareho na sa kahoy ang iya kataason. Bisan gani ang mga pispis sarang makapugad sa iya mga sanga.”
Ang Paanggid Parte sa Inugpahabok sa Tinapay(B)
33 Ginsugiran naman niya sila sini nga paanggid, “Ang paghari sang Dios pareho man sa inugpahabok[b] nga ginmiksla[c] sang babayi sa isa ka labador nga harina nga iya masahon, kag naghabok dayon ang bug-os nga linamas.”
Kon Ngaa Paanggid ang Gin-gamit ni Jesus sa Pagtudlo(C)
34 Naggamit si Jesus sang mga paanggid sa tanan niya nga pagpanudlo parte sa paghari sang Dios. Wala siya sing may ginhambal sa mga tawo nga indi paagi sa paanggid. 35 Katumanan ini sang ginsiling sang Dios paagi sa iya propeta:
“Tudluan ko kamo paagi sa mga paanggid.
Sugiran ko kamo sang mga kamatuoran nga wala pa gid mahibalui halin pa sang pagtuga sang kalibutan.”[d]
Ginsaysay ni Jesus ang Kahulugan sang Paanggid Parte sa Bugang
36 Pagkatapos sadto ginbayaan ni Jesus ang mga tawo kag nagsulod siya sa balay. Nagsulod man didto ang iya mga sumulunod kag nagpamangkot sa iya, “Sugiri kami kon ano ang kahulugan sang paanggid parte sa bugang.” 37 Nagsiling siya, “Ang tawo nga nagsab-og sang maayo nga binhi wala sing iban kundi ako nga Anak sang Tawo. 38 Ang duta nga ginsab-ugan amo ang kalibutan. Ang maayo nga binhi amo ang mga tawo nga nagapasakop sa paghari sang Dios. Kag ang mga bugang amo ang mga tawo nga sakop ni Satanas. 39 Si Satanas amo ang kaaway nga nagsab-og sang mga bugang. Ang tig-alani amo ang katapusan sang kalibutan, kag ang mga manug-ani amo ang mga anghel. 40 Subong nga ang bugang ginagabot kag ginasunog dayon, amo man ang magakalatabo sa katapusan sang kalibutan. 41 Ako nga Anak sang Tawo magapadala sang akon mga anghel agod tipunon kag paguwaon halin sa mga sakop sang akon paghari ang tanan nga nagahimo sang malain nga nangin kabangdanan sang pagpakasala sang iban. 42 Dayon ipilak sila sa nagadabadaba nga kalayo.[e] Kag didto magahibi sila kag magabagrot ang ila mga ngipon.[f] 43 Ang mga matarong magasilak pareho sang adlaw sa paghari sang ila Amay. Kamo nga nagapamati, dapat intiendihon gid ninyo ining inyo nabatian.”
Ang Paanggid Parte sa Manggad nga Ginlubong
44 “Ang paghari sang Dios pareho man sa manggad nga ginlubong sa duta nga nasapwan sang isa ka tawo. Ang iya ginhimo, gintampukan niya ini liwat, kag nagpauli siya nga malipayon. Ginbaligya niya ang tanan niya nga pagkabutang kag ginbakal niya dayon ato nga duta.”
Ang Paanggid Parte sa Perlas
45 “Ang paghari sang Dios pareho man sa negosyante nga nagapangita sang mga perlas. 46 Sang makakita siya sang malahalon gid nga perlas, nagpauli siya kag ginbaligya ang tanan niya nga pagkabutang kag ginbakal niya dayon ato nga perlas.”
Ang Paanggid Parte sa Pukot
47 “Ang paghari sang Dios pareho man sa pukot nga ginladlad sa dagat, kag sari-sari nga mga isda ang nakuha. 48 Sang madamo na ang isda sa pukot ginbutong ini sang mga mangingisda pahigad. Dayon nagpungko sila agod pilion ang mga isda. Ang maayo nga mga isda ginbutang nila sa mga alat, pero ang malain[g] ginpamilak nila. 49 Pareho man sini ang matabo sa katapusan sang kalibutan. Magaabot diri ang mga anghel agod painon ang mga tawo nga malain sa mga tawo nga matarong. 50 Kag ang mga tawo nga malain ipilak sa nagadabadaba nga kalayo. Magahibi sila kag magabagrot ang ila ngipon.”
51 Dayon nagpamangkot si Jesus sa ila, “Nahangpan bala ninyo ang tanan ko nga ginpanghambal?” Nagsabat sila, “Huo.” 52 Sa liwat nagsiling si Jesus, “Gani ang kada manunudlo nga may natun-an parte sa paghari sang Dios pareho sang tagbalay nga may madamo nga pagkabutang sa iya bodega. Indi lang ang daan nga mga butang ang iya ginapaguwa sa bodega kundi pati ang mga bag-o man.”[h]
Ginsikway si Jesus sa Nazaret(D)
53 Pagkatapos nga nagtudlo si Jesus sining mga paanggid, naghalin siya sa sina nga lugar 54 kag nagkadto sa iya banwa. Nagpanudlo siya didto sa simbahan sang mga Judio. Natingala sa iya ang mga tawo kag nagpinamangkutanay, “Diin bala siya nagkuha sina nga kaalam kag sang gahom sa paghimo sang mga milagro? 55 Indi bala nga anak siya sang panday? Indi bala si Maria ang iya iloy kag ang mga utod niya amo sila ni Santiago, Jose, Simon, kag Judas? 56 Indi bala ang iya mga utod nga babayi nagaestar diri? Diin bala siya nagkuha sang iya abilidad?” 57 Gani indi gid sila magtuo sa iya. Nagsiling si Jesus sa ila, “Ginatahod ang propeta bisan diin luwas lang sa iya kaugalingon nga banwa kag panimalay.” 58 Gani wala naghimo si Jesus sang madamo nga mga milagro didto tungod nga indi sila magtuo sa iya.
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.