Old/New Testament

36 Ac Elihu a aeth rhagddo, ac a ddywedodd, ² Goddef i mi ychydig, a myfi a fynegaf i ti, fod gennyf ymadroddion eto dros Dduw. ³ O bell y cymeraf fy ngwybodaeth, ac i’m Gwneuthurwr y rhoddaf gyfiawnder. ⁴ Canys yn wir nid celwydd fydd fy ymadroddion: y perffaith o wybodaeth sydd gyda thi. ⁵ Wele, cadarn ydyw Duw, ac ni ddiystyra efe neb: cadarn o gadernid a doethineb yw efe. ⁶ Nid achub efe fywyd yr annuwiol; ond efe a rydd uniondeb i’r trueiniaid. ⁷ Ni thyn efe ei olwg oddi ar y cyfiawn; eithr y maent gyda brenhinoedd, ar yr orseddfainc; ie, efe a’u sicrha yn dragywydd, a hwy a ddyrchefir. ⁸ Ac os hwy a rwymir â gefynnau, ac a ddelir â rhaffau gorthrymder; ⁹ Yna efe a ddengys iddynt hwy eu gwaith, a’u hanwireddau, amlhau ohonynt: ¹⁰ Ac a egyr eu clustiau hwy i dderbyn cerydd; ac a ddywed am droi ohonynt oddi wrth anwiredd. ¹¹ Os gwrandawant hwy, a’i wasanaethu ef, hwy a dreuliant eu dyddiau mewn daioni, a’u blynyddoedd mewn hyfrydwch. ¹² Ac oni wrandawant, difethir hwy gan y cleddyf; a hwy a drengant heb wybodaeth. ¹³ Ond y rhai rhagrithiol o galon a chwanegant ddig: ni waeddant pan rwymo efe hwynt. ¹⁴ Eu henaid hwythau fydd marw mewn ieuenctid, a’u bywyd gyda’r aflan. ¹⁵ Efe a wared y truan yn ei gystudd, ac a egyr eu clustiau hwynt mewn gorthrymder. ¹⁶ Felly hefyd efe a’th symudasai di o enau cyfyngdra i ehangder, lle nid oes gwasgfa; a saig dy fwrdd di fuasai yn llawn braster. ¹⁷ Ond ti a gyflawnaist farn yr annuwiol: barn a chyfiawnder a ymaflant ynot. ¹⁸ Oherwydd bod digofaint, gochel rhag iddo dy gymryd di ymaith â’i ddyrnod: yna ni’th wared iawn mawr. ¹⁹ A brisia efe ar dy olud di? na phrisia, ar aur, nac ar holl gadernid nerth. ²⁰ Na chwennych y nos, pan dorrer pobl ymaith yn eu lle. ²¹ Ymochel, nac edrych ar anwiredd: canys hynny a ddewisaist o flaen cystudd. ²² Wele, Duw trwy ei nerth a ddyrchafa; pwy sydd yn dysgu fel efe? ²³ Pwy a orchmynnodd ei ffordd ef iddo? a phwy a ddywed, Gwnaethost anwiredd? ²⁴ Cofia fawrhau ei waith ef, ar yr hwn yr edrych dynion. ²⁵ Pob dyn a’i gwêl; a dyn a’i cenfydd o bell. ²⁶ Wele, mawr yw Duw, ac nid adwaenom ef; ac ni fedrir chwilio allan nifer ei flynyddoedd ef. ²⁷ Canys efe a wna y defnynnau dyfroedd yn fân: hwy a dywalltant law fel y byddo ei darth; ²⁸ Yr hwn a ddifera ac a ddefnynna y cymylau ar ddyn yn helaeth. ²⁹ Hefyd, a ddeall dyn daeniadau y cymylau, a thwrf ei babell ef? ³⁰ Wele, efe a daenodd ei oleuni arno, ac a orchuddiodd waelod y môr. ³¹ Canys â hwynt y barn efe y bobloedd, ac y rhydd efe fwyd yn helaeth. ³² Efe a guddia y goleuni â chymylau; ac a rydd orchymyn iddo na thywynno trwy y cwmwl sydd rhyngddynt. ³³ Ei dwrf a fynega amdano, a’r anifeiliaid am y tarth.

37 Wrth hyn hefyd y crŷn fy nghalon, ac y dychlama hi o’i lle. ² Gan wrando gwrandewch ar sŵn ei lef, ac ar y sain a ddaw allan o’i enau ef. ³ Efe a’i hyfforddia dan yr holl nefoedd, a’i fellt hyd eithafoedd y ddaear. ⁴ Sŵn a rua ar ei ôl ef: efe a wna daranau â llais ei odidowgrwydd, ac ni oeda efe hwynt, pan glywir ei dwrf ef. ⁵ Duw a wna daranau â’i lais yn rhyfedd: y mae yn gwneuthur pethau mwy nag a wyddom ni. ⁶ Canys efe a ddywed wrth yr eira, Bydd ar y ddaear; ac wrth gawod o law, ac wrth law mawr ei nerth ef. ⁷ Efe a selia law pob dyn, fel yr adwaeno pawb ei waith ef. ⁸ Yna yr â y bwystfil i’w loches, ac y trig yn ei le. ⁹ O’r deau y daw corwynt; ac oerni oddi wrth y gogledd. ¹⁰ Â’i wynt y rhydd Duw rew: a lled y dyfroedd a gyfyngir. ¹¹ Hefyd efe a flina gwmwl yn dyfrhau; efe a wasgar ei gwmwl golau. ¹² Ac y mae hwnnw yn ymdroi oddi amgylch wrth ei lywodraeth ef: fel y gwnelont hwy beth bynnag a orchmynno efe iddynt, ar hyd wyneb y byd ar y ddaear. ¹³ Pa un bynnag ai yn gosbedigaeth, ai i’w ddaear, ai er daioni, efe a bair iddo ddyfod. ¹⁴ Gwrando hyn, Job; saf, ac ystyria ryfeddodau Duw. ¹⁵ A wyddost ti pa bryd y dosbarthodd Duw hwynt, ac y gwnaeth efe i oleuni ei gwmwl lewyrchu? ¹⁶ A wyddost ti oddi wrth bwysau y cymylau, rhyfeddodau yr hwn sydd berffaith‐gwbl o wybodaeth? ¹⁷ Pa fodd y mae dy ddillad yn gynnes, pan baro efe y ddaear yn dawel â’r deheuwynt? ¹⁸ A daenaist ti gydag ef yr wybren, yr hon a sicrhawyd fel drych toddedig? ¹⁹ Gwna i ni wybod pa beth a ddywedwn wrtho: ni fedrwn ni gyfleu ein geiriau gan dywyllwch. ²⁰ A fynegir iddo ef os llefaraf? os dywed neb, diau y llyncir ef. ²¹ Ac yn awr, ni wêl neb y goleuni disglair sydd yn y cymylau: ond myned y mae y gwynt, a’u puro hwynt. ²² O’r gogleddwynt y daw hindda: y mae yn Nuw ogoniant mwy ofnadwy. ²³ Am yr Hollalluog, ni allwn ni mo’i gael ef: ardderchog yw o nerth, a barn, a helaethrwydd cyfiawnder: ni chystuddia efe. ²⁴ Am hynny yr ofna dynion ef: nid edrych efe ar neb doeth eu calon.

²² Yna y gwelwyd yn dda gan yr apostolion a’r henuriaid, ynghyd â’r holl eglwys, anfon gwŷr etholedig ohonynt eu hunain, i Antiochia, gyda Phaul a Barnabas; sef Jwdas a gyfenwir Barsabas, a Silas, gwŷr rhagorol ymhlith y brodyr: ²³ A hwy a ysgrifenasant gyda hwynt fel hyn; Yr apostolion, a’r henuriaid, a’r brodyr, at y brodyr y rhai sydd o’r Cenhedloedd yn Antiochia, a Syria, a Cilicia, yn anfon annerch: ²⁴ Yn gymaint â chlywed ohonom ni, i rai a aethant allan oddi wrthym ni eich trallodi chwi â geiriau, gan ddymchwelyd eich eneidiau chwi, a dywedyd fod yn rhaid enwaedu arnoch, a chadw’r ddeddf; i’r rhai ni roesem ni gyfryw orchymyn: ²⁵ Ni a welsom yn dda, wedi i ni ymgynnull yn gytûn, anfon gwŷr etholedig atoch, gyda’n hanwylyd Barnabas a Phaul; ²⁶ Gwŷr a roesant eu heneidiau dros enw ein Harglwydd ni Iesu Grist. ²⁷ Ni a anfonasom gan hynny Jwdas a Silas; a hwythau ar air a fynegant i chwi yr un pethau. ²⁸ Canys gwelwyd yn dda gan yr Ysbryd Glân, a chennym ninnau, na ddodid arnoch faich ychwaneg na’r pethau angenrheidiol hyn; ²⁹ Bod i chwi ymgadw oddi wrth yr hyn a aberthwyd i eilunod, a gwaed, ac oddi wrth y peth a dagwyd, ac oddi wrth odineb: oddi wrth yr hyn bethau os ymgedwch, da y gwnewch. Byddwch iach. ³⁰ Felly wedi eu gollwng hwynt ymaith, hwy a ddaethant i Antiochia: ac wedi cynnull y lliaws ynghyd, hwy a roesant y llythyr. ³¹ Ac wedi iddynt ei ddarllen, llawenychu a wnaethant am y diddanwch. ³² Jwdas hefyd a Silas, a hwythau yn broffwydi, trwy lawer o ymadrodd a ddiddanasant y brodyr, ac a’u cadarnhasant. ³³ Ac wedi iddynt aros yno dros amser, hwy a ollyngwyd ymaith mewn heddwch, gan y brodyr, at yr apostolion. ³⁴ Eithr gwelodd Silas yn dda aros yno. ³⁵ A Phaul a Barnabas a arosasant yn Antiochia, gan ddysgu ac efengylu gair yr Arglwydd, gyda llawer eraill hefyd.

³⁶ Ac wedi rhai dyddiau, dywedodd Paul wrth Barnabas, Dychwelwn, ac ymwelwn â’n brodyr ym mhob dinas y pregethasom air yr Arglwydd ynddynt, i weled pa fodd y maent hwy. ³⁷ A Barnabas a gynghorodd gymryd gyda hwynt Ioan, yr hwn a gyfenwid Marc. ³⁸ Ond ni welai Paul yn addas gymryd hwnnw gyda hwynt, yr hwn a dynasai oddi wrthynt o Pamffylia, ac nid aethai gyda hwynt i’r gwaith. ³⁹ A bu gymaint cynnwrf rhyngddynt, fel yr ymadawsant oddi wrth ei gilydd; ac y cymerth Barnabas Marc gydag ef, ac y mordwyodd i Cyprus: ⁴⁰ Eithr Paul a ddewisodd Silas, ac a aeth ymaith, wedi ei orchymyn i ras Duw gan y brodyr. ⁴¹ Ac efe a dramwyodd trwy Syria a Cilicia, gan gadarnhau’r eglwysi.