M’Cheyne Bible Reading Plan
Si Jose ug ang Iyang mga Igsoon
37 Nagpabilin pagpuyo si Jacob sa Canaan, ang dapit nga gipuy-an usab kaniadto sa iyang amahan. 2 Mao kini ang sugilanon bahin sa pamilya ni Jacob:
Sa dihang nagaedad na si Jose ug 17 ka tuig, nagbantay siya sa mga kahayopan uban sa iyang mga igsoon nga mga anak sa mga asawa sa iyang amahan nga sila si Bilha ug si Zilpa. Gisugilon ni Jose sa iyang amahan ang daotang mga buhat sa iyang mga igsoon.
3 Mas gipangga ni Jacob[a] si Jose kaysa uban niyang mga anak, tungod kay tigulang na siya sa dihang natawo kini. Busa gihimoan niya si Jose ug nindot ug taas nga bisti.[b] 4 Apan nakita sa mga igsoon ni Jose nga mas gipangga siya sa ilang amahan kay kanila. Nasuko sila kang Jose ug kanunay nila siyang gisultihan ug masakit nga mga pulong.
5 Unya, nagdamgo si Jose. Ug sa dihang gisugilon niya kini sa iyang mga igsoon, misamot ang ilang kasuko kaniya. 6 Mao kini ang iyang gisugilon, “Nagdamgo ako 7 nga samtang didto kita sa uma ug namugkos sa mga uhay, kalit lang nga mitindog ang akong binugkos ug gialirongan kini ug giyukboan sa inyong mga binugkos.” 8 Miingon ang iyang mga igsoon, “Unsa? Maghari ka ba kanamo? Dumalahan mo gayod kami?” Ug misamot ang ilang kasuko kang Jose.
9 Nagdamgo pag-usab si Jose ug gisugilon na usab niya kini sa iyang mga igsoon. Miingon siya, “Nagdamgo na usab ako nga nakita ko ang adlaw, ang bulan, ug ang 11 ka bitoon nga miyukbo kanako.” 10 Gisugilon usab ni Jose ang iyang damgo sa iyang amahan apan gibadlong siya niini. Matod sa iyang amahan, “Unsay buot mong ipasabot? Nga kami sa imong inahan ug mga igsoon moyukbo kanimo?” 11 Nasina ang mga igsoon ni Jose kaniya, apan gihinuktokan sa iyang amahan kining mga butanga.
Gibaligya si Jose sa Iyang mga Igsoon
12 Usa niadto ka adlaw, miadto ang mga igsoon ni Jose sa Shekem aron pagbantay sa mga kahayopan sa ilang amahan. 13-14 Unya, miingon si Jacob[c] kang Jose, “Atua ang imong mga igsoon sa Shekem. Nagpasabsab sila sa mga kahayopan didto. Lakaw ug susiha kon unsa ang kahimtang sa imong mga igsoon ug sa mga hayop. Balik dayon ug sultihi ako.” Mitubag si Jose, “Oo, Tay.”
Busa gikan sa Lugut sa Hebron, miadto si Jose sa Shekem. 15 Sa didto na siya nga naglibot-libot sa hawanan, may tawo nga nangutana kaniya kon unsa ang iyang gipangita. 16 Mitubag siya, “Nangita ako sa akong mga igsoon. Nasayod ka ba kon asa sila nagpasabsab?” 17 Miingon ang tawo, “Wala na sila dinhi. Nadunggan ko nga miingon sila nga moadto sila sa Dotan.” Busa miapas si Jose ug nakita niya sila didto.
18 Layo pa si Jose nakita na siya sa iyang mga igsoon. Ug sa wala pa siya makaabot, nagplano na sila sa pagpatay kaniya. 19 Miingon sila sa usag usa, “Ania na ang paladamgo. 20 Dali, patyon nato siya ug unya ihulog sa usa sa mga bangag nga pundohanan ug tubig. Ingnon lang nato nga gipatay siya sa bangis nga hayop. Tan-awon ta kon matuman pa ba ang iyang mga damgo.” 21 Apan pagkadungog ni Reuben sa ilang plano, naningkamot siya nga maluwas si Jose. Miingon siya, “Dili lang nato siya patyon. 22 Ihulog lang ninyo siya sa bangag nga pundohanan ug tubig dinhi sa kamingawan, apan ayaw ninyo siya pasipad-i.” Gisulti kadto ni Reuben tungod kay nagplano siya nga luwason si Jose ug ibalik ngadto sa ilang amahan.
23 Busa pag-abot ni Jose, gihuboan nila siya niadtong iyang bisti nga taas ug nindot,[d] 24 ug gihulog sa bangag nga pundohanan ug tubig. Apan walay tubig ang bangag kaniadto.
25 Samtang nangaon sila, may nalantawan silang mga negosyanteng Ishmaelinhon nga gikan sa Gilead. Ang mga kamelyo niini may kargang mga lamas, tambal, ug pahumot nga dad-on ngadto sa Ehipto. 26 Miingon si Juda sa iyang mga igsoon, “Unsa may atong makuha kon patyon nato ang atong igsoon ug itago ang iyang kamatayon? 27 Maayo pa tingali kon ibaligya na lang nato siya nianang mga Ishmaelinhon. Dili na lang nato siya patyon kay igsoon nato siya.” Miuyon kang Juda ang iyang mga igsoon.
28 Busa sa dihang miagi ang mga negosyanteng Ishmaelinhon, nga ang ilang tribo Midianhon, gikuha nila si Jose gikan sa bangag nga pundohanan ug tubig ug gibaligya sa kantidad nga 20 ka buok nga salapi. Ug gidala si Jose sa mga Ishmaelinhon didto sa Ehipto.
29 Sa pagbalik ni Reuben didto sa bangag wala na didto si Jose, busa gigisi niya ang iyang bisti sa tumang kaguol. 30 Unya mibalik siya sa iyang mga igsoon ug miingon, “Wala na didto ang atong manghod. Unsay akong buhaton?”
31 Nagpatay sila ug kanding ug gituslob nila sa dugo ang bisti ni Jose. 32 Pagkahuman, gidala nila ang bisti ni Jose ngadto sa ilang amahan ug miingon, “Nakita namo kini. Tan-awa kuno palihog kon kang Jose ba kini o dili.” 33 Nailhan dayon ni Jacob ang maong bisti. Miingon siya, “Iya kana! Gikaon siyag bangis nga mananap! Sigurado gayod nga gikunis-kunis siya niini.” 34 Unya gigisi ni Jacob ang iyang bisti ug nagsul-ob siya ug sako sa pagpakita sa iyang pagsubo. Dugay-dugay siyang nagbangotan sa pagkamatay sa iyang anak. 35 Miadto ang tanan niyang mga anak sa paghupay kaniya apan nagpadayon siya sa pagbangotan. Miingon siya, “Pasagdi lang ninyo ako! Mamatay ako nga nagbangotan tungod sa pagkamatay sa akong anak.” Ug mihilak siya tungod kang Jose.
36 Unya didto sa Ehipto, gibaligya sa mga Midianhon si Jose kang Potifar nga usa sa mga opisyal sa hari sa Ehipto.[e] Kapitan siya sa mga guwardya sa palasyo.
Ang Tulumanon sa mga Katigulangan
(Mat. 15:1-9)
7 Adunay mga Pariseo ug pipila ka mga magtutudlo sa Kasugoan nga miabot gikan sa Jerusalem ug mialirong kang Jesus. 2 Nakita nila nga ang uban sa iyang mga tinun-an nagakaon nga wala manghunaw. Kini supak sa tulumanon sa mga Pariseo.
3 Dili lang ang mga Pariseo kondili ang tanan usab nga mga Judio dili mokaon kon dili una sila makapanghunaw sumala sa tulumanon gikan sa ilang mga katigulangan. 4 Dili usab sila mokaon sa bisan unsa nga naggikan sa tindahan kon dili una sila makapanghunaw. Daghan pa gayod ang ilang mga tulumanon sama sa pagpanghugas sa mga tasa, kolon, ug tumbaga[a] nga mga lutoanan.
5 Busa nangutana kang Jesus ang mga Pariseo ug ang mga magtutudlo sa Kasugoan, “Nganong ang imong mga tinun-an wala man magsunod sa mga tulumanon sa atong mga katigulangan? Nagakaon sila nga wala manghunaw.” 6 Gitubag sila ni Jesus, “Tinuod gayod ang giingon ni Propeta Isaias mahitungod kaninyo nga mga tigpakaaron-ingnon. Sumala sa sinulat ni Isaias, miingon ang Dios,
‘Kining mga tawhana nagatahod kanako sa baba lamang,
apan ang ilang kasingkasing halayo kanako.
7 Walay kapuslanan ang ilang pagsimba kanako,
kay ang ilang gitudlo nga mga pagtulon-an mga hinimo lang sa mga tawo.’[b]
8 Gisalikway ninyo ang sugo sa Dios, ug ang mga pagtulon-an sa tawo mao ang inyong gituman.”
9 Miingon pa gayod si Jesus, “Maayo gayod kamo mangita ug pamaagi sa pagsalikway sa gipasunod sa Dios aron masunod ninyo ang inyong mga tulumanon. 10 Sama pananglitan niini: si Moises miingon, ‘Tahora ang imong amahan ug inahan,’[c] ug ‘Ang mosulti ug daotan batok sa iyang amahan o inahan kinahanglan patyon.’[d] 11 Apan kamo nagatudlo nga kon ang tawo may ikatabang unta sa iyang mga ginikanan, ug moingon kanila, ‘korban kini’ (kon sa ato pa, ‘kini alang sa Dios’), 12 wala na siyay obligasyon sa pagtabang kanila. 13 Gipakawalay pulos ninyo ang pulong sa Dios tungod sa inyong napanunod nga tulumanon. Ug daghan pa ang sama niini nga inyong gibuhat.”
Ang mga Butang nga Makapahugaw sa Tawo
(Mat. 15:10-20)
14 Gitawag pag-usab ni Jesus ang mga tawo ug giingnan niya sila, “Pamati kamong tanan kanako, ug sabta ninyo ang akong isulti. 15 Dili ang butang nga nagasulod sa tawo ang makapahugaw kaniya, kondili ang mga nagagawas kaniya.[e] 16 [Kinahanglan nga sabton gayod ninyo kining inyong nadunggan!]”
17 Pagkahuman mibiya siya sa mga tawo ug misulod siya sa balay. Sa dihang didto na siya sa sulod, nangutana kaniya ang iyang mga tinun-an kon unsa ang kahulogan niadtong panultihon. 18 Miingon si Jesus kanila, “Ngano, wala ba diay usab kamo makasabot? Wala ba ninyo masayri nga ang bisan unsa nga pagkaon dili makapahugaw sa tawo? 19 Kay wala man kana mosulod sa iyang kasingkasing kondili sa iyang tiyan ug mogawas ra usab sa iyang lawas.” (Sa pagsulti ni Jesus niini, iyang gipadayag nga ang tanan nga pagkaon mahimong kaonon). 20 Miingon usab siya, “Ang nagagawas sa tawo mao ang makapahugaw kaniya atubangan sa Dios. 21 Kay gikan sa kasingkasing sa tawo ang daotan nga mga panghunahuna nga mao ang nagatukmod kaniya sa pagpakighilawas gawas sa kaminyoon, pagpangawat, pagpatay, 22 pagpanapaw, pagkahakog, paghimo sa tanang matang sa kadaotan, pagpanglimbong, pagbinastos, pagkasina, pagsulti ug daotan batok sa isigka-tawo, pagpasigarbo, ug pagbinuang. 23 Kining tanang mga daotang binuhatan gikan sa sulod sa kasingkasing sa tawo, ug mao kini ang nakapahugaw kaniya.”
Ang Pagtuo sa Usa ka Babaye
(Mat. 15:21-28)
24 Unya gikan sa probinsya sa Galilea miadto si Jesus sa mga lugar nga sakop sa Tyre [ug Sidon]. Didto midayon siya sa usa ka balay. Dili unta niya gusto nga mahibaloan sa mga tawo nga atua siya didto, apan dili gayod kini matago. 25-26 Gani adunay babaye nga dili Judio nga nakadungog nga atua didto si Jesus. Kini nga babaye taga-Fenicia nga sakop sa Syria ug ang iyang pinulongan Griego. May anak siya nga babaye nga gigamhan sa daotang espiritu. Busa miadto dayon siya kang Jesus ug miluhod, ug nagpakilooy nga kon mahimo hinginlan niya ang daotang espiritu sa iyang anak. 27 Apan miingon si Jesus kaniya pinaagi sa sambingay, “kinahanglan nga pakan-on una ang mga anak, kay dili maayo nga kuhaon ang pagkaon sa mga anak ug ihatag ngadto sa mga iro.”[f] 28 Mitubag ang babaye kaniya, “Husto kana Ginoo, apan bisan pa ang mga iro sa ilalom sa lamisa makakaon sa mga usik sa mga anak.” 29 Unya miingon si Jesus kaniya, “Tungod sa imong tubag, makapauli ka na. Ang daotang espiritu mibiya na sa imong anak.” 30 Mipauli ang babaye ug naabtan niya ang iyang anak nga nagahigda sa katre, ug ang daotang espiritu mibiya na kaniya.
Giayo ni Jesus ang Usa ka Tawo nga Bungol ug Amang
31 Gikan sa mga dapit nga sakop sa Tyre, miagi si Jesus sa Sidon ug sa probinsya sa Decapolis. Pagkahuman milahos siya sa Linaw sa Galilea. 32 May tawo didto nga bungol ug amang nga gidala sa mga tawo ngadto kang Jesus. Nagpakilooy sila nga ipatong niya ang iyang kamot niini nga tawo. 33 Gilain siya ni Jesus sa kadaghanan, ug gisulod ni Jesus ang iyang mga tudlo sa mga dalunggan niini. Unya miluwa siya ug gipaghid ang laway ngadto sa dila niadtong lalaki. 34 Mihangad si Jesus sa langit ug miginhawag lawom. Ug miingon kaniya, “Effata!” Ang buot ipasabot, “Maabli ka!” 35 Human niadto makadungog na siya ug klaro na ang iyang pagsulti. 36 Gipasidan-an ni Jesus ang mga tawo nga dili sila mosulti kang bisan kinsa mahitungod sa nahitabo. Apan bisan ug gidid-an sila misamot pa hinuon ang ilang pagpanugilon sa hitabo ngadto sa mga tawo. 37 Dako gayod ang katingala sa mga tawo. Miingon sila, “Maayo ang tanan niyang gibuhat! Kay bisan ang mga bungol gihimo niya nga makadungog ug ang mga amang makasulti na!”
Misulti si Job
3 Kadugayan, misulti si Job ug gipanghimaraot niya ang adlaw sa iyang natawhan. 2 Miingon siya, 3 “Gipanghimaraot ko ang adlaw sa akong natawhan. 4 Mingitngit na lang unta kadtong adlawa ug wala na lang unta pasidlaki sa adlaw. Wala na lang unta kadto hinumdomi sa Dios nga anaa sa langit. 5 Natabonan na lang unta kini sa kangitngit o sa bagang mga dag-om, ug giputos na lang unta sa kangitngit ang iyang kahayag. 6 Labihan kangitngit na lang unta kadtong gabhiona, ug gipapas na lang unta kadto sa kalendaryo. 7 Wala na lang unta ako ipakatawo niadtong gabhiona, ug wala untay nagmaya niadto nga higayon. 8 Hinaut nga panghimaraoton kadtong gabhiona sa mga tigpanghimaraot nga makabalong mopukaw sa Leviatan.[a] 9 Wala na lang unta mosubang ang kabugwason[b] niadtong adlawa, ug wala na unta mobuntag. 10 Gipanghimaraot ko kadtong adlawa kay wala pugngi niini ang akong pagkahimugso aron dili ko na unta masinati kini nga mga kalisdanan.
11 “Nganong wala na man lang ako mamatay diha sa tiyan sa akong inahan? 12 Nganong gikugos ug gipasuso pa man ako sa akong inahan? 13 Kon namatay na lang unta ako kaniadto, malinawon na unta ako karon nga natulog ug nagpahulay 14 uban sa mga hari ug mga pangulo sa kalibotan nga nagpatindog ug mga palasyo nga karon guba na. 15 Nagpahulay na unta ako uban sa mga tigdumala kansang mga balay puno sa bulawan ug plata. 16 Maayo pa unta ug nahisama ako sa mga bata nga namatay sa ilang pagkahimugso ug gilubong, nga wala na makakita ug kahayag. 17 Didto sa dapit sa mga patay, ang mga daotan wala na maghimog daotan, ug ang mga gikapoy nakapahulay na. 18 Ug didto, ang mga binihag nagpahayahay na; dili na nila madungog ang singgit sa mga tawo nga mipugos kanila sa pagtrabaho. 19 Ang tanang klase sa tawo atua didto—dungganon man o dili. Ug ang mga ulipon gawasnon na gikan sa ilang mga agalon.
20 “Nganong gitugotan pa man nga mabuhi ang tawong nagaantos ug nagsubo? 21 Nangandoy silang mamatay, apan dili sila mamatay. Nangita sila sa kamatayon labaw pa sa ilang pagpangita sa bahanding tinago. 22 Ikalipay nila sa hilabihan kon patay na sila ug malubong na. 23 Nganong gitugotan man nga mabuhi ang tawo nga wala mahibalo kon unsay iyang dangatan? Pagbuot sa Dios nga dili mahibaloan sa tawo ang iyang umaabot. 24 Dili ako makakaon tungod sa labihang kasubo, ug daw dili na matapos ang akong pag-agulo. 25 Nahitabo kanako ang akong gikahadlokan. 26 Wala akoy kalinaw ug dili ako mahimutang. Dili ako makapahulay ug dili mawala ang kahasol.”
Dili na Kita Ilalom sa Kasugoan
7 Mga igsoon, nasayod kamo mahitungod sa Kasugoan, busa nasiguro ko nga masabtan ninyo ang akong ipahayag kaninyo nga kon ang tawo patay na, ang Kasugoan wala nay gahom kaniya. 2 Sama ba sa babaye nga adunay bana. Sumala sa Kasugoan, ang babaye nahigot ngadto sa iyang bana samtang buhi pa ang iyang bana. Apan kon ang iyang bana patay na, makalingkawas na siya sa Kasugoan nga nagahigot kaniya sa iyang bana. 3 Busa kon nakigpuyo siyag lain nga lalaki samtang buhi pa ang iyang bana, nakapanapaw siya. Apan kon ang iyang bana patay na ug mamana siya pag-usab, wala siya makalapas sa Kasugoan, ug wala usab siya makapanapaw.
4 Busa, mga igsoon, sama usab niana ang nahitabo kaninyo. Wala nay labot kaninyo ang Kasugoan, kay namatay na man kamo pinaagi sa kamatayon ni Cristo. Iya na kamo ni Cristo nga nabanhaw, aron nga magkinabuhi kita nga mapuslanon sa pag-alagad sa Dios. 5 Sa dihang anaa pa kita sa atong daan nga pagkinabuhi, ang daotan nga mga kaibog mao ang naggahom kanato, ug misamot pa gani tungod sa Kasugoan. Ug tungod kay gihimo nato kadto, ang atong silot mao ang kamatayon. 6 Apan karon, tungod sa atong pagkahiusa sa kamatayon ni Cristo, luwas na kita gikan sa Kasugoan nga nagaulipon kanato. Ang atong pag-alagad sa Dios karon sumala na sa bag-ong kinabuhi nga resulta sa atong pagsunod sa Espiritu Santo ug dili sa kanhing pagkinabuhi nga resulta sa atong pagsunod sa Kasugoan.
Ang Kasugoan ug ang Sala
7 Kon mao kana, basig may moingon nga daotan diay ang Kasugoan. Wala ako mag-ingon nga kini daotan. Kay kon wala ang Kasugoan dili unta ako masayod kon unsa ang sala. Pananglitan, kon wala mag-ingon ang Kasugoan, “Ayaw pagpangibog,”[a] dili unta ako masayod nga daotan diay ang pagpangibog. 8 Apan tungod sa sala nga anaa nang daan kanako, pagkasayod ko nga daotan diay ang pagpangibog, misamot pa gayod ang akong kaibog. Busa kon wala ang Kasugoan, dili unta kita masayod kon unsa ang sala. 9 Kaniadto, nagkinabuhi ako nga walay Kasugoan. Apan sa pagkasayod ko sa Kasugoan, nakita ko nga ako diay makasasala, ug didto nasayran ko nga ako diay hinukman na sa kamatayon. 10 Busa ang Kasugoan kansang katuyoan mao ang paghatag ug kinabuhi mao hinuon ang nagdala kanako sa kamatayon. 11 Kay ang Kasugoan mao ang gigamit sa sala nga anaa kanako aron mapahisalaag ako, ug ang resulta, nahukman ako sa kamatayon tungod kay dili ko kini masunod.
12 Ang Kasugoan balaan, ug ang tanang mga sugo niini balaan, matarong, ug maayo. 13 Nagakahulogan ba nga ang maayo naghatod kanako sa kamatayon? Dili! Gihukman ako tungod sa akong sala. Ug pinaagi niini nakita nato nga daotan gayod ang sala, kay gigamit niya ang maayo aron masilotan ako sa kamatayon. Busa pinaagi sa Kasugoan nga maayo, nadayag kon unsa kadaotan ang sala.
Ang Maayo nga Buot Buhaton sa Tawo Dili Niya Mahimo
14 Nasayran nato nga ang Kasugoan naggikan sa Espiritu sa Dios. Apan ako tawhanon ug ulipon sa sala. 15 Wala ako makasabot sa akong gibuhat. Kay ang mga butang nga buot kong buhaton dili ko mabuhat, apan ang mga butang nga dili ko buot buhaton mao hinuon ang akong gibuhat. 16 Ug kon wala ako makagusto sa akong gibuhat nga daotan, nagakahulogan kini nga uyon ako nga husto ang Kasugoan. 17 Busa dili ako ang nagabuhat sa daotan kondili ang sala nga ania kanako. 18 Kay nasayran ko nga dinhi kanako, sa akong tawhanon nga kinaiya, wala gayoy maayo, tungod kay bisag gusto ko nga magbuhat ug maayo dili ko mabuhat. 19 Busa, ang maayo nga buot kong buhaton dili ko mabuhat, apan ang daotan nga dili ko buot buhaton mao hinuon ang akong gibuhat. 20 Nan, kon gibuhat ko ang dili ko buot nga buhaton, kini nagakahulogan nga dili ako ang nagabuhat niini kondili ang sala nga ania kanako.
21 Busa nakaamgo ako nga kon buot kong magbuhat ug maayo babagan ako sa akong daotang kinaiya. 22 Sa akong kinahiladman nalipay ako sa Kasugoan sa Dios, 23 apan dinhi sulod kanako adunay nagasugo nga magbuhat ako ug sukwahi sa akong nasayran nga matarong. Ginaulipon ako sa akong daotang kinaiya. 24 Makalulooy gayod ako! Kinsa ba ang makaluwas kanako niining makasasala kong pagkatawo nga nagahatod kanako sa kamatayon? 25 Walay lain nga makaluwas kanako kondili ang Dios pinaagi sa atong Ginoong Jesu-Cristo! Salamat sa Dios!
Mao kini ang akong kahimtang: ang akong hunahuna nagasunod sa Kasugoan sa Dios, apan ang akong lawas nagasunod sa daotan nga kinaiya nga makasasala.
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.