M’Cheyne Bible Reading Plan

18 Ac wedi darfod iddo ymddiddan â Saul, enaid Jonathan a ymglymodd wrth enaid Dafydd; a Jonathan a’i carodd ef megis ei enaid ei hun. ² A Saul a’i cymerth ef ato y diwrnod hwnnw, ac ni adawai iddo ddychwelyd i dŷ ei dad. ³ Yna Jonathan a Dafydd a wnaethant gyfamod; oherwydd efe a’i carai megis ei enaid ei hun. ⁴ A Jonathan a ddiosgodd y fantell oedd amdano ei hun, ac a’i rhoddes i Dafydd, a’i wisgoedd, ie, hyd yn oed ei gleddyf, a’i fwa, a’i wregys.

⁵ A Dafydd a aeth i ba le bynnag yr anfonodd Saul ef, ac a ymddug yn ddoeth. A Saul a’i gosododd ef ar y rhyfelwyr: ac efe oedd gymeradwy yng ngolwg yr holl bobl, ac yng ngolwg gweision Saul hefyd. ⁶ A bu, wrth ddyfod ohonynt, pan ddychwelodd Dafydd o ladd y Philistiad, ddyfod o’r gwragedd allan o holl ddinasoedd Israel, dan ganu a dawnsio, i gyfarfod â’r brenin Saul â thympanau, â gorfoledd, ac ag offer cerdd dannau. ⁷ A’r gwragedd wrth ganu a ymatebent, ac a ddywedent, Lladdodd Saul ei filoedd, a Dafydd ei fyrddiwn. ⁸ A digiodd Saul yn ddirfawr, a’r ymadrodd hwn oedd ddrwg yn ei olwg ef; ac efe a ddywedodd, Rhoddasant i Dafydd fyrddiwn, ac i mi y rhoddasant filoedd: beth mwy a roddent iddo ef, ond y frenhiniaeth? ⁹ A bu Saul â’i lygad ar Dafydd o’r dydd hwnnw allan.

¹⁰ Bu hefyd drannoeth, i’r drwg ysbryd oddi wrth Dduw ddyfod ar Saul; ac efe a broffwydodd yng nghanol y tŷ: a Dafydd a ganodd â’i law, fel o’r blaen: a gwaywffon oedd yn llaw Saul. ¹¹ A Saul a daflodd y waywffon; ac a ddywedodd, Trawaf trwy Dafydd yn y pared. A Dafydd a giliodd ddwywaith o’i ŵydd ef.

¹² A Saul oedd yn ofni Dafydd; oherwydd bod yr Arglwydd gydag ef, a chilio ohono oddi wrth Saul. ¹³ Am hynny Saul a’i gyrrodd ef ymaith oddi wrtho, ac a’i gosododd ef yn dywysog ar fil: ac efe a aeth i mewn ac allan o flaen y bobl. ¹⁴ A Dafydd a ymddug yn ddoeth yn ei holl ffyrdd; a’r Arglwydd oedd gydag ef. ¹⁵ A phan welodd Saul ei fod ef yn ddoeth iawn, efe a’i hofnodd ef. ¹⁶ Eithr holl Israel a Jwda a garodd Dafydd, am ei fod ef yn myned i mewn ac allan o’u blaen hwynt.

¹⁷ A dywedodd Saul wrth Dafydd, Wele Merab fy merch hynaf, hi a roddaf fi i ti yn wraig: yn unig bydd i mi yn fab nerthol, ac ymladd ryfeloedd yr Arglwydd. (Canys dywedasai Saul, Ni bydd fy llaw i arno ef, ond llaw y Philistiaid fydd arno ef.) ¹⁸ A Dafydd a ddywedodd wrth Saul, Pwy ydwyf fi? a pheth yw fy mywyd, neu dylwyth fy nhad i yn Israel, fel y byddwn yn ddaw i’r brenin? ¹⁹ Eithr yn yr amser y dylesid rhoddi Merab merch Saul i Dafydd, hi a roddwyd i Adriel y Meholathiad yn wraig. ²⁰ A Michal merch Saul a garodd Dafydd: a mynegasant hynny i Saul; a’r peth fu fodlon ganddo. ²¹ A dywedodd Saul, Rhoddaf hi iddo ef, fel y byddo hi iddo yn fagl, ac y byddo llaw y Philistiaid yn ei erbyn ef. Felly Saul a ddywedodd wrth Dafydd, Trwy un o’r ddwy y byddi fab yng nghyfraith i mi heddiw.

²² A Saul a orchmynnodd i’w weision fel hyn; Ymddiddenwch â Dafydd yn ddirgel, gan ddywedyd, Wele, y brenin sydd hoff ganddo dydi, a’i holl weision ef a’th garant di: yn awr gan hynny ymgyfathracha â’r brenin. ²³ A gweision Saul a adroddasant wrth Dafydd y geiriau hyn. A Dafydd a ddywedodd, Ai ysgafn yw yn eich golwg chwi ymgyfathrachu â brenin, a minnau yn ŵr tlawd a gwael? ²⁴ A gweision Saul a fynegasant iddo, gan ddywedyd, Fel hyn y llefarodd Dafydd. ²⁵ A dywedodd Saul, Fel hyn y dywedwch wrth Dafydd; Nid yw y brenin yn ewyllysio cynhysgaeth, ond cael cant o flaengrwyn y Philistiaid, i ddial ar elynion y brenin. Ond Saul oedd yn meddwl peri lladd Dafydd trwy law y Philistiaid. ²⁶ A’i weision ef a fynegasant i Dafydd y geiriau hyn; a’r ymadrodd fu fodlon gan Dafydd am ymgyfathrachu â’r brenin; ac ni ddaethai yr amser eto. ²⁷ Am hynny y cyfododd Dafydd, ac efe a aeth, a’i wŷr, ac a drawodd ddau cannwr o’r Philistiaid: a Dafydd a ddygodd eu blaengrwyn hwynt, a hwy a’u cwbl dalasant i’r brenin, i ymgyfathrachu ohono ef â’r brenin. A Saul a roddodd Michal ei ferch yn wraig iddo ef.

²⁸ A Saul a welodd ac a wybu fod yr Arglwydd gyda Dafydd, a bod Michal merch Saul yn ei garu ef. ²⁹ A Saul oedd yn ofni Dafydd yn fwy eto: a bu Saul yn elyn i Dafydd byth. ³⁰ Yna tywysogion y Philistiaid a aent allan: a phan elent hwy, Dafydd a fyddai ddoethach na holl weision Saul; a’i enw ef a aeth yn anrhydeddus iawn.

16 Yr wyf yn gorchymyn i chwi Phebe ein chwaer, yr hon sydd weinidoges i eglwys Cenchrea: ² Dderbyn ohonoch hi yn yr Arglwydd, megis y mae yn addas i saint, a’i chynorthwyo hi ym mha beth bynnag y byddo rhaid iddi wrthych: canys hithau hefyd a fu gymorth i lawer, ac i minnau fy hun hefyd. ³ Anerchwch Priscila ac Acwila, fy nghyd‐weithwyr yng Nghrist Iesu; ⁴ Y rhai dros fy mywyd i a ddodasant eu gyddfau eu hunain i lawr: i’r rhai nid wyf fi yn unig yn diolch, ond hefyd holl eglwysydd y Cenhedloedd. ⁵ Anerchwch hefyd yr eglwys sydd yn eu tŷ hwy. Anerchwch fy annwyl Epenetus, yr hwn yw blaenffrwyth Achaia yng Nghrist. ⁶ Anerchwch Mair, yr hon a gymerodd lawer o boen erom ni. ⁷ Anerchwch Andronicus a Jwnia, fy ngheraint a’m cyd‐garcharorion, y rhai sydd hynod ymhlith yr apostolion, y rhai hefyd oeddynt yng Nghrist o’m blaen i. ⁸ Anerchwch Amplias, fy anwylyd yn yr Arglwydd. ⁹ Anerchwch Urbanus, ein cyd‐weithiwr yng Nghrist, a Stachys fy anwylyd. ¹⁰ Anerchwch Apeles, y profedig yng Nghrist. Anerchwch y rhai sydd o dylwyth Aristobulus. ¹¹ Anerchwch Herodion, fy nghâr. Anerchwch y rhai sydd o dylwyth Narcisus, y rhai sydd yn yr Arglwydd. ¹² Anerchwch Tryffena a Thryffosa, y rhai a gymerasant boen yn yr Arglwydd. Anerchwch yr annwyl Persis, yr hon a gymerodd lawer o boen yn yr Arglwydd. ¹³ Anerchwch Rwffus etholedig yn yr Arglwydd, a’i fam ef a minnau. ¹⁴ Anerchwch Asyncritus, Phlegon, Hermas, Patrobas, Mercurius; a’r brodyr sydd gyda hwynt. ¹⁵ Anerchwch Philogus, a Jwlia, Nereus a’i chwaer, ac Olympas, a’r holl saint y rhai sydd gyda hwynt. ¹⁶ Anerchwch y naill y llall â chusan sanctaidd. Y mae eglwysi Crist yn eich annerch. ¹⁷ Ac yr wyf yn atolwg i chwi, frodyr, graffu ar y rhai sydd yn peri anghydfod a rhwystrau yn erbyn yr athrawiaeth a ddysgasoch chwi; a chiliwch oddi wrthynt. ¹⁸ Canys y rhai sydd gyfryw, nid ydynt yn gwasanaethu ein Harglwydd Iesu Grist, eithr eu bol eu hunain; a thrwy ymadrodd teg a gweniaith, yn twyllo calonnau’r rhai diddrwg. ¹⁹ Canys eich ufudd‐dod chwi a ddaeth ar led at bawb. Yr wyf fi gan hynny yn llawen o’ch rhan chwi: eithr myfi a ewyllysiwn i chwi fod yn ddoethion tuag at y peth sydd dda, ac yn wirion tuag at y peth sydd ddrwg. ²⁰ A Duw’r tangnefedd a sathr Satan dan eich traed chwi ar frys. Gras ein Harglwydd Iesu Grist fyddo gyda chwi. Amen. ²¹ Y mae Timotheus fy nghyd‐weithiwr, a Lucius, a Jason, a Sosipater, fy ngheraint, yn eich annerch. ²² Yr wyf fi Tertius, yr hwn a ysgrifennais yr epistol hwn, yn eich annerch yn yr Arglwydd. ²³ Y mae Gaius fy lletywr i, a’r holl eglwys, yn eich annerch. Y mae Erastus, goruchwyliwr y ddinas, yn eich annerch, a’r brawd Cwartus. ²⁴ Gras ein Harglwydd Iesu Grist a fyddo gyda chwi oll. Amen. ²⁵ I’r hwn a ddichon eich cadarnhau yn ôl fy efengyl i, a phregethiad Iesu Grist, (yn ôl datguddiad y dirgelwch, yr hwn ni soniwyd amdano er dechreuad y byd; ²⁶ Ac yr awron a eglurwyd, a thrwy ysgrythurau’r proffwydi, yn ôl gorchymyn y tragwyddol Dduw, a gyhoeddwyd ymhlith yr holl genhedloedd, er mwyn ufudd‐dod ffydd:) ²⁷ I Dduw yr unig ddoeth, y byddo gogoniant trwy Iesu Grist yn dragywydd. Amen.

At y Rhufeiniaid yr ysgrifennwyd o Gorinth, gyda Phebe, gweinidoges yr eglwys yn Cenchrea.

3 Myfi yw y gŵr a welodd flinder gan wialen ei ddigofaint ef. ² I dywyllwch, ac nid i oleuni, yr arweiniodd ac y tywysodd efe fi. ³ Yn fy erbyn i yn ddiau y trodd efe, ac y mae efe yn troi ei law ar hyd y dydd. ⁴ Efe a wnaeth fy nghnawd a’m croen yn hen; efe a ddrylliodd fy esgyrn. ⁵ Efe a adeiladodd i’m herbyn, ac a’m hamgylchodd â bustl ac â blinder. ⁶ Efe a’m gosododd mewn tywyll leoedd, fel y rhai sydd wedi marw er ys talm. ⁷ Efe a gaeodd o’m hamgylch, fel nad elwyf allan: efe a wnaeth fy llyffethair i yn drom. ⁸ Pan lefwyf, a phan floeddiwyf, efe a gae allan fy ngweddi. ⁹ Efe a gaeodd fy ffyrdd â cherrig nadd; efe a wyrodd fy llwybrau. ¹⁰ Yr oedd efe i mi fel arth yn cynllwyn, neu lew mewn llochesau. ¹¹ Efe a wyrodd fy ffyrdd, ac a’m drylliodd; yn anrheithiedig y gwnaeth fi. ¹² Efe a anelodd ei fwa, ac a’m gosododd fel nod i saeth. ¹³ Efe a wnaeth i saethau ei gawell fyned i’m harennau. ¹⁴ Gwatwargerdd oeddwn i’m holl bobl, a’u cân ar hyd y dydd. ¹⁵ Efe a’m llanwodd â chwerwder; efe a’m meddwodd i â’r wermod. ¹⁶ Efe a dorrodd fy nannedd â cherrig, ac a’m trybaeddodd yn y llwch. ¹⁷ A phellheaist fy enaid oddi wrth heddwch; anghofiais ddaioni. ¹⁸ A mi a ddywedais, Darfu am fy nerth a’m gobaith oddi wrth yr Arglwydd. ¹⁹ Cofia fy mlinder a’m gofid, y wermod a’r bustl. ²⁰ Fy enaid gan gofio a gofia, ac a ddarostyngwyd ynof fi. ²¹ Hyn yr ydwyf yn ei atgofio; am hynny y gobeithiaf.

²² Trugareddau yr Arglwydd yw na ddarfu amdanom ni: oherwydd ni phalla ei dosturiaethau ef. ²³ Bob bore y deuant o newydd: mawr yw dy ffyddlondeb. ²⁴ Yr Arglwydd yw fy rhan i, medd fy enaid; am hynny y gobeithiaf ynddo. ²⁵ Daionus yw yr Arglwydd i’r rhai a ddisgwyliant wrtho, ac i’r enaid a’i ceisio. ²⁶ Da yw gobeithio a disgwyl yn ddistaw am iachawdwriaeth yr Arglwydd. ²⁷ Da yw i ŵr ddwyn yr iau yn ei ieuenctid. ²⁸ Efe a eistedd ei hunan, ac a dau â sôn; am iddo ei dwyn hi arno. ²⁹ Efe a ddyry ei enau yn y llwch, i edrych a oes obaith. ³⁰ Efe a ddyry ei gern i’r hwn a’i trawo: efe a lenwir â gwaradwydd. ³¹ Oblegid nid yn dragywydd y gwrthyd yr Arglwydd: ³² Ond er iddo gystuddio, eto efe a dosturia, yn ôl amlder ei drugareddau. ³³ Canys nid o’i fodd y blina efe, nac y cystuddia blant dynion. ³⁴ I fathru holl garcharorion y ddaear dan ei draed, ³⁵ I wyro barn gŵr o flaen wyneb y Goruchaf, ³⁶ Nid yw yr Arglwydd yn gweled yn dda wneuthur cam â gŵr yn ei fater.

³⁷ Pwy a ddywed y bydd dim, heb i’r Arglwydd ei orchymyn? ³⁸ Oni ddaw o enau y Goruchaf ddrwg a da? ³⁹ Paham y grwgnach dyn byw, gŵr am gosbedigaeth ei bechod? ⁴⁰ Ceisiwn a chwiliwn ein ffyrdd, a dychwelwn at yr Arglwydd. ⁴¹ Dyrchafwn ein calonnau a’n dwylo at Dduw yn y nefoedd. ⁴² Nyni a wnaethom gamwedd, ac a fuom anufudd; tithau nid arbedaist. ⁴³ Gorchuddiaist ni â soriant, ac erlidiaist ni: lleddaist, nid arbedaist. ⁴⁴ Ti a’th guddiaist dy hun â chwmwl, fel na ddeuai ein gweddi trwodd. ⁴⁵ Ti a’n gwnaethost yn sorod ac yn ysgubion yng nghanol y bobl. ⁴⁶ Ein holl elynion a ledasant eu safnau yn ein herbyn. ⁴⁷ Dychryn a magl a ddaeth arnom, anrhaith a dinistr. ⁴⁸ Fy llygad a ddiferodd ffrydiau o ddwfr, oherwydd dinistr merch fy mhobl. ⁴⁹ Fy llygad a ddiferodd, ac ni pheidiodd, am nad oes gorffwystra; ⁵⁰ Hyd oni edrycho, ac oni ystyrio yr Arglwydd o’r nefoedd. ⁵¹ Y mae fy llygad yn blino fy enaid, oherwydd holl ferched fy ninas. ⁵² Fy ngelynion gan hela a’m heliasant yn ddiachos, fel aderyn. ⁵³ Torasant ymaith fy einioes yn y pwll, a bwriasant gerrig arnaf. ⁵⁴ Y dyfroedd a lifasant dros fy mhen: dywedais, Torrwyd fi ymaith.

⁵⁵ Gelwais ar dy enw di, O Arglwydd, o’r pwll isaf. ⁵⁶ Ti a glywaist fy llef: na chudd dy glust rhag fy uchenaid a’m gwaedd. ⁵⁷ Ti a ddaethost yn nes y dydd y gelwais arnat: dywedaist, Nac ofna. ⁵⁸ Ti, O Arglwydd, a ddadleuaist gyda’m henaid: gwaredaist fy einioes. ⁵⁹ Ti, O Arglwydd, a welaist fy ngham: barn di fy marn i. ⁶⁰ Ti a welaist eu holl ddial hwynt, a’u holl amcanion i’m herbyn i. ⁶¹ Clywaist eu gwaradwydd, O Arglwydd, a’u holl fwriadau i’m herbyn; ⁶² Gwefusau y rhai a godant i’m herbyn, a’u myfyrdod i’m herbyn ar hyd y dydd. ⁶³ Edrych ar eu heisteddiad a’u cyfodiad; myfi yw eu cân hwynt.

⁶⁴ Tâl y pwyth iddynt, O Arglwydd, yn ôl gweithred eu dwylo. ⁶⁵ Dod iddynt ofid calon, dy felltith iddynt. ⁶⁶ Erlid hwynt â digofaint, a difetha hwy oddi tan nefoedd yr Arglwydd.

Salm Dafydd, pan newidiodd efe ei wedd o flaen Abimelech; yr hwn a’i gyrrodd ef ymaith, ac efe a ymadawodd.

34 Bendithiaf yr Arglwydd bob amser: ei foliant fydd yn fy ngenau yn wastad. ² Yn yr Arglwydd y gorfoledda fy enaid: y rhai gostyngedig a glywant hyn, ac a lawenychant. ³ Mawrygwch yr Arglwydd gyda mi; a chyd‐ddyrchafwn ei enw ef. ⁴ Ceisiais yr Arglwydd, ac efe a’m gwrandawodd; gwaredodd fi hefyd o’m holl ofn. ⁵ Edrychasant arno, a hwy a oleuwyd; a’u hwynebau ni chywilyddiwyd. ⁶ Y tlawd hwn a lefodd, a’r Arglwydd a’i clybu, ac a’i gwaredodd o’i holl drallodau. ⁷ Angel yr Arglwydd a gastella o amgylch y rhai a’i hofnant ef, ac a’u gwared hwynt. ⁸ Profwch, a gwelwch mor dda yw yr Arglwydd: gwyn ei fyd y gŵr a ymddiriedo ynddo. ⁹ Ofnwch yr Arglwydd, ei saint ef: canys nid oes eisiau ar y rhai a’i hofnant ef. ¹⁰ Y mae eisiau a newyn ar y llewod ieuainc: ond y sawl a geisiant yr Arglwydd, ni bydd arnynt eisiau dim daioni. ¹¹ Deuwch, blant, gwrandewch arnaf: dysgaf i chwi ofn yr Arglwydd. ¹² Pwy yw y gŵr a chwennych fywyd, ac a gâr hir ddyddiau, i weled daioni? ¹³ Cadw dy dafod rhag drwg, a’th wefusau rhag traethu twyll. ¹⁴ Cilia oddi wrth ddrwg, a gwna dda; ymgais â thangnefedd, a dilyn hi. ¹⁵ Llygaid yr Arglwydd sydd ar y cyfiawn: a’i glustiau sydd yn agored i’w llefain hwynt. ¹⁶ Wyneb yr Arglwydd sydd yn erbyn y rhai a wna ddrwg, i dorri eu coffa oddi ar y ddaear. ¹⁷ Y rhai cyfiawn a lefant; a’r Arglwydd a glyw, ac a’u gwared o’u holl drallodau. ¹⁸ Agos yw yr Arglwydd at y rhai drylliedig o galon; ac efe a geidw y rhai briwedig o ysbryd. ¹⁹ Aml ddrygau a gaiff y cyfiawn: ond yr Arglwydd a’i gwared ef oddi wrthynt oll. ²⁰ Efe a geidw ei holl esgyrn ef: ni thorrir un ohonynt. ²¹ Drygioni a ladd yr annuwiol: a’r rhai a gasânt y cyfiawn, a anrheithir. ²² Yr Arglwydd a wared eneidiau ei weision: a’r rhai oll a ymddiriedant ynddo ef, nid anrheithir hwynt.