M’Cheyne Bible Reading Plan

Ang mga Asawa ni Solomon

11 Madamo nga mga babayi nga indi Israelinhon ang ginhigugma ni Haring Solomon. Luwas sa anak sang hari sang Egipto, may mga asawa pa gid siya nga mga Moabnon, Ammonhon, Edomnon, Sidonhon, kag mga Hithanon. ² Ginsilingan na nga daan sang Ginoo ang mga Israelinhon nga indi sila magpangasawa ukon magpamana halin sa sina nga mga nasyon, tungod kay ang ila mapangasawa ukon mapamana amo ang magaimpluwensya sa ila sa pagsimba sa iban nga mga dios. Pero naghigugma gihapon si Solomon sa sini nga mga babayi. ³ May 700 ka asawa si Solomon nga mga anak sang mga hari kag mga opisyal, kag may 300 pa gid siya ka mga asawa nga mga suluguon. Ang iya mga asawa amo ang nagpahilayo sa iya sa Dios. ⁴ Sang tigulang na siya gin-impluwensya siya sang iya mga asawa sa pagsimba sa iban nga mga dios. Indi na maayo ang iya relasyon sa Ginoo nga iya Dios; indi pareho sang iya amay nga si David. ⁵ Nagsimba siya kay Ashtoret, ang diosa sang mga Sidonhon, kag kay Molec,^[a] ang makangilil-ad nga dios sang mga Ammonhon. ⁶ Sa sini nga paagi, naghimo si Solomon sang malain sa panulok sang Ginoo. Wala siya magsunod sing bug-os sa Ginoo; indi pareho sa ginhimo sang iya amay nga si David.

⁷ Nagpahimo si Solomon sang simbahan sa mataas nga lugar, sa sidlangan dampi sang Jerusalem, para kay Kemosh, ang makangilil-ad nga dios sang mga Moabnon. Nagpahimo man siya sang simbahan para kay Molec, ang makangilil-ad nga dios sang mga Ammonhon. ⁸ Ginpahimuan man niya sang mga simbahan ang mga dios-dios sang tanan niya nga asawa nga indi Israelinhon, kag didto sila nagasunog sang mga insenso kag nagahalad para sa ila mga dios-dios.

⁹ Naakig ang Ginoo kay Solomon tungod kay nagtalikod siya sa Ginoo, ang Dios sang Israel, nga nagpakita sa iya sing makaduha ka beses. ¹⁰ Bisan ginpaandaman na niya si Solomon nga indi magsunod sa iban nga mga dios, wala gihapon magtuman si Solomon sa iya. ¹¹ Gani nagsiling ang Ginoo kay Solomon, “Tungod kay wala mo pagtumana ang akon kasugtanan kag ang akon mga sugo, kuhaon ko sa imo ang imo ginharian kag ihatag ko ini sa isa sa imo mga alagad. ¹² Pero tungod sa imo amay nga si David indi ko ini paghimuon samtang buhi ka pa. Himuon ko ini sa panahon na sang paghari sang imo anak. ¹³ Pero indi ko pagkuhaon ang bug-os nga ginharian sa iya, kundi bilinan ko siya sang isa ka tribo tungod sa akon alagad nga si David kag tungod sa Jerusalem nga akon pinili nga siyudad.”

Ang mga Kaaway ni Solomon

¹⁴ Ginbuot sang Ginoo nga may magkontra kay Solomon. Siya amo si Hadad nga Edomnon, nga kaliwat sang isa sang mga hari sang Edom. ¹⁵ Sang una, sang nagpakig-away si David sa Edom, si Joab nga kumander sang mga soldado ni David nagkadto didto sa Edom agod ilubong ang mga napatay sa inaway. Kag sang didto siya, ginpamatay niya kag sang iya mga tinawo ang tanan nga lalaki sa Edom. ¹⁶ Anom ka bulan ang ila pagtiner didto. Wala sila naghalin hasta naubos nila pamatay ang tanan nga lalaki didto. ¹⁷ Pero si Hadad nga bata pa sadto nakapalagyo sa Egipto kaupod sang iban nga mga Edomnon nga mga opisyal nga nag-alagad sa iya amay. ¹⁸ Naghalin sila sa Midian kag nagkadto sa Paran. Kag kaupod sang iban nga mga taga-Paran, nagkadto sila sa Egipto kag nagpakigkita sa Faraon nga hari sang Egipto. Ginhatagan sang hari si Hadad sang balay, duta, kag pagkaon.

¹⁹ Nagustuhan gid sang hari^[b] si Hadad, gani ginpaasawa niya kay Hadad ang iya bayaw, nga utod sang iya asawa nga si Rayna Tapenes. ²⁰ Sang ulihi, nagbata sing lalaki ang asawa ni Hadad, kag gin-ngalanan nila nga Genubat. Si Tapenes ang nagpadako sa bata didto sa palasyo. Nagpuyo ang bata upod sa mga anak sang hari.

²¹ Sang didto si Hadad sa Egipto, nabalitaan niya nga patay na si David kag si Joab nga kumander sang mga soldado. Nagsiling si Hadad sa hari, “Papulia na ako sa akon nasyon.” ²² Nagpamangkot ang hari, “Ngaa? Ano pa bala ang kulang sa imo diri nga gusto mo gid magpauli sa inyo?” Nagsabat si Hadad, “Wala; basta papaulia lang ako.”

²³ May isa pa ka tawo nga ginbuot sang Dios nga magkontra kay Solomon. Siya amo si Rezon nga anak ni Eliada. Naglayas siya sa iya agalon nga si Haring Hadadezer sang Zoba, ²⁴ kag nangin pangulo siya sang mga rebelde nga iya gintipon. Sang mapierdi ni David ang mga soldado ni Hadadezer, nagkadto si Rezon kag ang iya mga tinawo sa Damascus. Ginsakop nila ini nga lugar kag didto sila nag-estar. ²⁵ Nangin hari si Rezon sang Aram,^[c] kag ginkontra niya ang Israel. Nangin kaaway siya sang Israel samtang buhi pa si Solomon. Gindugangan pa niya ang kagamo nga ginahimo ni Hadad sa Israel.

Nagrebelde si Jeroboam kay Solomon

²⁶ Isa pa sa mga nagkontra kay Solomon amo si Jeroboam nga isa sang iya mga opisyal. Halin siya sa banwa sang Zereda sa Efraim. Ang iya amay nga si Nebat patay na, pero ang iya iloy nga si Zerua buhi pa. ²⁷ Amo ini ang estorya kon paano siya nagrebelde sa hari: Ginapatampukan sadto ni Solomon ang manubo nga parte^[d] sang banwa sang iya amay nga si David, kag ginapakay-o ang mga pader sini. ²⁸ Ining si Jeroboam maabilidad nga tawo, kag sang matalupangdan ni Solomon ang iya kapisan, ginhimo niya siya nga manugdumala sang tanan nga tawo nga ginpilit nga mag-obra halin sa tribo ni Efraim kag ni Manase.^[e]

²⁹ Isa sina ka tion, samtang nagapaguwa si Jeroboam sa Jerusalem, ginsugata siya ni Propeta Ahia nga taga-Shilo. Bag-o ang ginasuksok ni Ahia nga pangguwa nga bayo. Sila lang nga duha didto sa kapatagan. ³⁰ Gin-uba ni Ahia ang iya pangguwa nga bayo kag gin-gisi ini sa dose ka parte. ³¹ Dayon nagsiling siya kay Jeroboam, “Kuha ka sang napulo ka parte sini, kay amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: Kuhaon ko ang ginharian ni Solomon kag ihatag sa imo ang napulo ka tribo sini. ³² Pero tungod kay David nga akon alagad kag sa siyudad sang Jerusalem nga akon pinili sa tanan nga siyudad sang Israel, ibilin ko ang isa ka tribo kay Solomon. ³³ Himuon ko ini tungod kay ginsikway niya^[f] ako kag ginsimba si Ashtoret, ang diosa sang mga Sidonhon, si Kemosh, ang dios sang mga Moabnon, kag si Molec, ang dios sang mga Ammonhon. Wala siya^[g] nagsunod sa akon mga pamaagi kag wala siya nagkabuhi sing husto sa akon panulok. Wala siya nagtuman sa akon mga pagsulundan kag mga sugo; indi pareho sa iya amay nga si David. ³⁴ Pero indi ko pagkuhaon ang bug-os nga ginharian kay Solomon. Magahari siya sa bug-os niya nga kabuhi tungod sa akon alagad nga si David nga akon ginpili, nga nagtuman sang akon mga sugo kag mga pagsulundan. ³⁵ Pagakuhaon ko ang napulo ka tribo sa ginharian sang iya anak nga magabulos sa iya bilang hari, kag ihatag ko ini sa imo. ³⁶ Hatagan ko sang isa ka tribo ang iya anak agod nga ang mga kaliwat ni David nga akon alagad magapadayon sa paghari sa Jerusalem, ang siyudad nga akon ginpili para padunggan ako. ³⁷ Kon parte sa imo, himuon ko ikaw nga hari sang Israel. Dumalahan mo ang tanan nga gusto mo. ³⁸ Kon tumanon mo ang tanan nga isugo ko sa imo kag magsunod ka sa akon mga pamaagi, kag kon maghimo ka sing maayo sa akon panulok paagi sa pagtuman sang akon mga pagsulundan kag mga sugo pareho sang ginhimo ni David nga akon alagad, magaupod ako sa imo. Magapabilin sa paghari ang imo mga kaliwat pareho sa mga kaliwat ni David. Mangin imo ang Israel. ³⁹ Tungod sa mga sala ni Solomon, silutan ko ang mga kaliwat ni David, pero indi hasta san-o.”

⁴⁰ Gani gintinguhaan ni Solomon nga patyon si Jeroboam, pero nagpalagyo si Jeroboam kay Shishak, ang hari sang Egipto, kag didto siya nag-estar hasta napatay si Solomon.

Ang Katapusan sang Paghari ni Solomon^(A)

⁴¹ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Solomon, kag ang tanan nga iya ginhimo, kag ang parte sa iya kaalam nasulat sa Libro sang mga Binuhatan ni Solomon. ⁴² Sa Jerusalem nag-estar si Solomon samtang nagahari siya sa bug-os nga Israel sa sulod sang 40 ka tuig. ⁴³ Sang napatay siya, ginlubong siya sa banwa sang iya amay nga si David. Kag si Rehoboam nga iya anak ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Pagpaubos ni Cristo

2 Indi bala tungod nga ara na kamo kay Cristo nagabakod kamo? Indi bala malipayon kamo tungod nga nahibaluan ninyo nga ginahigugma kamo ni Cristo? Kag indi bala may maayo kamo nga relasyon sa Espiritu Santo, kag malulo na kamo kag maluluy-on sa isa kag isa? ² Gani nagapangabay ako sa inyo: para mangin bug-os gid ang akon kalipay maghigugmaanay kamo kag maghiliusa. Kabay pa nga mag-isa ang inyo mga hunahuna kag katuyuan. ³ Indi kamo maghimo sang bisan ano tungod sa kadalok ukon sa pagkamatinaas-taason. Kundi magpaubos kamo kag hunahunaon ninyo nga mas maayo pa ang iban sang sa inyo. ⁴ Indi lang ang inyo kaayuhan ang inyo hunahunaon kundi ang kaayuhan man sang iban. ⁵ Hupti ninyo ini nga panghunahuna nga iya man ni Cristo Jesus:

Magsiga Kita sa Kalibutan Pareho sang mga Suga

¹² Mga hinigugma ko, sang ara pa ako dira sa inyo matinumanon gid kamo sa akon. Labi na gid subong nga wala na ako dira, panikasugi ninyo nga igakabuhi ang kaluwasan nga nabaton ninyo,^[c] kag himua ninyo ini nga may pagtahod kag kahadlok sa Dios. ¹³ Kay ang Dios amo ang nagahatag sa aton sang handom kag ikasarang sa paghimo sang iya kabubut-on.

¹⁴ Kon ano ang inyo ginahimo, himua ninyo nga wala sing pagkumod ukon pagbinaisay, ¹⁵ agod mangin matinlo kamo kag wala sing kasawayan nga mga anak sang Dios sa sini nga henerasyon nga ang mga tawo malain kag makasasala. Dapat ang inyo halimbawa pareho sang mga suga nga nagasanag sa ila, ¹⁶ kay ginasugid ninyo sa ila ang pulong sang Dios nga nagahatag sang kabuhi. Kag kon himuon ninyo ini, may ipabugal ako sa pagbalik ni Cristo tungod nga may pulos gid ang akon pagpangabudlay dira sa inyo.

¹⁷ Ang inyo pagtuo pareho sang halad nga ginahalad sa Dios. Kag kon kinahanglan gid nga ang akon dugo iula ko^[d] para sa inyo mga halad, malipay ako. Kag indi lang ako ang malipay kundi kamo man. ¹⁸ Gani magkalipay man kamo. Magkalipay kita tungod sining akon pribilehiyo nga mag-antos para sa inyo.

Si Timoteo kag si Epafroditus

¹⁹ Nagasalig ako kay Ginoong Jesus nga sa indi madugay mapakadto ko dira sa inyo si Timoteo, agod malipay man ako kon masugiran niya ako parte sa inyo kahimtangan. ²⁰ Siya gid lang ang akon nahibaluan nga nagadumdom gid pareho sa akon para sa inyo kaayuhan. ²¹ Ang iban iya, ang ila gid lang kaugalingon nga kaayuhan ang ila ginapanumdom kag indi ang kay Jesu-Cristo. ²² Pero nahibaluan ninyo kon paano ginpakita ni Timoteo ang iya maayo nga pamatasan. Daw anak ko gid siya sa iya pagbulig sa akon sa pagwali sang Maayong Balita. ²³ Nagalaom ako nga mapakadto ko siya dira sa inyo sa gilayon kon mahibaluan ko na ang resulta sang akon kaso. ²⁴ Kag nagasalig gid ako sa Ginoo nga ako mismo makakadto man dira sa inyo sa indi madugay.

²⁵ Nahunahuna ko nga kinahanglan pabalikon ko dira ang aton utod nga si Epafroditus nga inyo ginsugo diri agod magbulig sa akon. Kaupod ko siya sa pagpangabudlay kag pagpangapin sang kamatuoran sa mga nagakontra sini. ²⁶ Papaulion ko siya dira tungod nga ginahidlaw na siya sa inyo nga tanan, kag indi na gid siya mapahamtang diri tungod nga nabatian ninyo nga nagmasakit siya. ²⁷ Nagmasakit siya matuod kag diutayan lang mapatay. Pero ginkaluoyan siya sang Dios kag ako amo man, kay gin-ayo niya siya kag ginhilway niya ako sa puwerte nga kasubo. ²⁸ Gani gusto ko na gid nga pabalikon siya dira, agod nga kon makita ninyo siya liwat magakalipay kamo, kag indi na ako magsagi palibog. ²⁹ Kag batuna ninyo siya nga may kalipay bilang utod sa Ginoo. Ang mga tawo nga pareho sa iya dapat padunggan. ³⁰ Kay diutayan lang siya mapatay tungod sa iya pag-alagad kay Cristo. Nabutang ang iya kabuhi sa peligro agod lamang mabuligan niya ako bilang salili^[e] ninyo.

41 Dayon gindala ako sang tawo sa Balaan nga Lugar sang templo. Gintakos niya ang magtimbang nga pader sang alagyan sang Balaan nga Lugar, kag ang kada pader may kasangkaron nga napulo ka tapak ² kag may kadamulon nga walo ka tapak. Ang kasangkaron sang alagyan 17 ka tapak. Gintakos man niya ang Balaan nga Lugar, kag 68 ka tapak ang kalabaon sini kag 34 ka tapak ang kasangkaron.

³ Dayon nagsulod ang tawo sa Labing Balaan nga Lugar. Gintakos niya ang magtimbang nga pader sang alagyan sang Labing Balaan nga Lugar, kag ang kada pader may kasangkaron nga dose ka tapak kag may kadamulon nga tatlo ka tapak. Ang kasangkaron sang alagyan napulo ka tapak. ⁴ Gintakos niya ang Labing Balaan nga Lugar, kag 34 ka tapak ini kuwadrado. Nagsiling dayon ang tawo sa akon, “Amo ini ang Labing Balaan nga Lugar.”

⁵ Dayon gintakos sang tawo ang pader sang templo, kag napulo ka tapak ang kadamulon sini. Sa sini nga pader, may nagaidas nga mga kuwarto nga ang kasangkaron pito ka tapak. ⁶ Ini nga mga kuwarto may tatlo ka panalgan, kag ang kada panalgan may 30 ka kuwarto. Ang pader sang templo nagaamat-amat nipis sa kada panalgan agod makatungtong ang mga kuwarto sa pader nga indi na kinahanglan sang mga sintas. ⁷ Ini nga mga kuwarto sa palibot sang templo nagaamat-amat sangkad halin sa una nga panalgan hasta sa ikatlo nga panalgan. May hagdanan halin sa una nga panalgan pakadto sa ikaduha nga panalgan hasta sa ikatlo nga panalgan.

⁸ Nakita ko nga ang templo napasad sa mataas nga lugar nga napulo ka tapak ang kataason, kag amo man bali ini ang sadsaran sang mga kuwarto sa kilid. ⁹ Ang sa guwa nga pader sang mga kuwarto walo ka tapak ang kadamulon. May bakante nga lugar sa tunga sang sini nga mga kuwarto ¹⁰ kag sang isa pa ka bilding nga puro man kuwarto. Ang kasangkaron sang sini nga bakante nga lugar 34 ka tapak, kag nagapalibot ini sa templo. ¹¹ May duha ka puwertahan pasulod sa sadto nga mga kuwarto sa kilid sang templo. Ini nga mga puwertahan nagaatubang sa bakante nga lugar; ang isa sa aminhan kag ang isa sa bagatnan. Sa tupad sang bakante nga lugar may alagyan nga ang kasangkaron walo ka tapak palibot.

¹² May nakita ako nga isa ka bilding nga nagaatubang sa sulod nga lagwerta sang templo sa nakatundan. Ang kasangkaron sini 118 ka tapak kag ang kalabaon 150 ka tapak, kag ang kadamulon sang pader sini walo ka tapak. ¹³ Dayon gintakos sang tawo ang templo, kag 170 ka tapak ang kalabaon sini. Ang distansya halin sa likod sang templo pakadto sa pihak nga pader sang bilding sa nakatundan 170 ka tapak. ¹⁴ Ang kasangkaron sang sulod nga lagwerta sa sidlangan, sa atubangan sang templo, 170 man ka tapak.

¹⁵ Dayon gintakos sang tawo ang kasangkaron sang bilding sa nakatundan, nga nagaatubang sa sulod nga lagwerta sa likod sang templo, pati ang mga pader sini sa kada kilid, kag 170 man ini ka tapak. Ang Balaan nga Lugar, ang Labing Balaan nga Lugar, kag ang balkon sang templo ¹⁶ nahaklapan sang tapi,^[a] pati ang palibot sang magagmay nga mga bintana. Ang tatlo ka kuwarto sa pihak kag pihak nga kilid sang alagyan nahaklapan man sang tapi halin sa salog pakadto sa bintana. Ini nga mga bintana puwede masira. ¹⁷ Ang dingding sa ibabaw sang puwertahan nga pasulod sa Labing Balaan nga Lugar nahaklapan man sang tapi. Ang bug-os nga dingding sa sulod sang templo ¹⁸ nadekorasyunan sang mga kerubin nga duha ang guya kag sang mga palma. ¹⁹ Ang isa ka guya sang kerubin iya sang tawo, kag nagaatubang ini sa palma. Ang isa naman ka guya sang kerubin iya sang leon, kag nagaatubang man ini sa pihak nga palma. Ini nga mga dekorasyon gintigib sa bug-os nga dingding sang templo ²⁰ halin sa salog hasta sa ibabaw, pati sa guwa nga dingding sang Balaan nga Lugar.

²¹ Kuwadrado ang mga hamba ^[b] sang puwertahan sang Balaan nga Lugar. Sa atubangan sang puwertahan sang Labing Balaan nga Lugar may ara sang daw ²² halaran nga kahoy nga tatlo ka tapak kuwadrado kag lima ka tapak ang kataason. Ang iya sini mga pamusod, sadsaran, kag mga kilid puro kahoy. Nagsiling ang tawo sa akon, “Amo ini ang lamisa sa presensya sang Ginoo.” ²³ Ang Balaan nga Lugar kag ang Labing Balaan nga Lugar may tag-duha ka sira, ²⁴ nga ang kada sira may duha ka bahin nga puwede mapilo-pilo. ²⁵ Ang mga sira sang Balaan nga Lugar may dekorasyon nga kerubin kag mga palma nga gintigib, pareho sa mga dingding. Kag ang balkon may atop-atop nga kahoy. ²⁶ Sa kada kilid sang balkon may magagmay nga mga bintana nga may dekorasyon nga mga palma sa tupad sini. Ang mga kuwarto sa kilid sang templo may mga atop-atop man.^[c]

Kanta sa Pagdayaw sa Dios

Ang Dios Aton Hari