M’Cheyne Bible Reading Plan

Ginpili si David nga Mangin Hari

16 Isa sadto ka tion, nagsiling ang Ginoo kay Samuel, “Hasta san-o pa bala ang imo pagpangasubo kay Saul? Ginsikway ko na siya bilang hari sang Israel. Karon pun-a sang lana ang imo suludlan nga sungay sang sapat, kay pakadtuon ko ikaw kay Jesse sa Betlehem. Ginpili ko na ang isa sang iya mga anak nga mangin hari.” ² Pero nagsiling si Samuel, “Paano ako makakadto didto? Kon mahibaluan ini ni Saul, patyon niya ako.” Nagsiling ang Ginoo, “Magdala ka sang bakiya nga baka sa Betlehem, kag silingon mo ang mga tawo didto nga nagkadto ka sa paghalad sa Ginoo. ³ Agdaha si Jesse sa imo paghalad, kag tudluan ko ikaw kon ano ang imo himuon. Itudlo ko sa imo ang tawo nga ginpili ko nga mangin hari. Dayon haplasan mo ang iya ulo sang lana.”

⁴ Gintuman ni Samuel ang ginsiling sang Ginoo. Pag-abot niya sa Betlehem, ginsugata siya sang mga manugdumala sang banwa nga nagakurog sa kahadlok. Nagpamangkot sila, “Maayo bala ang tuyo mo sa pagkadto diri?” ⁵ Nagsabat si Samuel, “Huo, nagkadto ako diri sa paghalad sa Ginoo. Magpakatinlo kamo kag mag-upod sa akon sa paghalad.” Dayon ginhimo ni Samuel ang seremonya nga para mangin matinlo si Jesse kag ang iya mga anak, kag gin-agda niya sila sa paghalad.

⁶ Sang pag-abot nila sa ginahalaran, nakita ni Samuel ang isa sa mga anak ni Jesse nga si Eliab, kag nagsiling siya sa iya kaugalingon, “Sigurado nga amo ini siya ang ginpili sang Ginoo nga mangin hari.” ⁷ Pero nagsiling ang Ginoo kay Samuel, “Indi pagbasihi ang iya hitsura ukon ang iya kataason. Ang matuod, wala ko siya ginpili. Kay ang akon pagtan-aw indi pareho sa pagtan-aw sang tawo. Ang tawo nagatan-aw lang sa hitsura, pero ako iya nagatan-aw sa tagipusuon.” ⁸ Dayon gintawag ni Jesse ang iya anak nga si Abinadab kag ginpakadto kay Samuel. Pero nagsiling si Samuel, “Indi siya ang ginpili sang Ginoo.” ⁹ Dayon ginpakadto ni Jesse si Shama kay Samuel, pero nagsiling si Samuel, “Indi man siya ang ginpili sang Ginoo.” ¹⁰ Sang napakadto na ni Jesse ang iya pito ka anak kay Samuel, nagsiling si Samuel sa iya, “Wala gid sing isa sa ila nga ginpili sang Ginoo.” ¹¹ Dayon nagpamangkot si Samuel kay Jesse, “Sila lang bala ang imo mga anak?” Nagsabat si Jesse, “May ara pa, ang kamanghuran, pero nagabantay siya sang mga karnero.” Nagsiling si Samuel, “Pakadtua siya diri, kay indi kita magpadayon sa aton buluhaton hasta indi siya mag-abot.” ¹² Gani ginpatawag ni Jesse si David, kag ginpakadto didto sa ila. Guwapo siya, manami ang iya mata, kag mapula-pula ang iya guya. Dayon nagsiling ang Ginoo kay Samuel, “Haplasi siya sang lana kay siya ang akon napilian.” ¹³ Gani ginkuha ni Samuel ang lana kag ginhaplasan niya si David sa atubangan sang iya mga utod. Kag halin sadto nga adlaw gin-gamhan si David sang Espiritu sang Ginoo. Nagpauli dayon si Samuel sa Rama.

Nag-alagad si David kay Saul

¹⁴ Karon naghalin ang Espiritu sang Ginoo kay Saul, kag ginpaantos siya sang malaot nga espiritu nga ginpadala sang Ginoo. ¹⁵ Nagsiling ang mga alagad ni Saul sa iya, “Ginapaantos ka sang malaot nga espiritu nga ginpadala sang Dios. ¹⁶ Gani, Mahal nga Hari, tuguti kami nga magpangita sang makahibalo magtukar sang arpa, kay kon paantuson ka na gani sang malaot nga espiritu nga ginpadala sang Dios, tukaron niya ang arpa kag magatawhay ang imo pamatyag.” ¹⁷ Gani nagsiling si Saul sa iya mga alagad, “Sige, pangita kamo sang tawo nga maayo magtukar sang arpa kag dal-a siya diri sa akon.” ¹⁸ Nagsabat ang isa sa iya mga alagad, “Nakita ko nga ang isa sa mga anak ni Jesse nga taga-Betlehem kahibalo magtukar sang arpa. Wala labot sina, maisog pa siya kag maayo magpakig-away. Guwapo siya kag maayo maghambal, kag ginabuligan siya sang Ginoo.”

¹⁹ Gani nagpadala si Saul sang mga mensahero kay Jesse sa pagsiling sa iya nga pakadtuon niya didto ang iya anak nga si David nga manugbantay sang mga karnero. ²⁰ Gani ginpadala ni Jesse si David kay Saul nga may dala nga mga regalo— isa ka asno nga kargado sang tinapay, isa ka suludlan nga panit nga puno sang bino, kag isa ka bataon nga kanding.

²¹ Sang didto na si David kay Saul, nag-alagad siya sa iya. Nagustuhan gid siya ni Saul, kag ginhimo siya ni Saul nga manugdala sang iya armas. ²² Dayon nagpadala sang mensahi si Saul kay Jesse nga nagasiling, “Tuguti si David nga magpabilin sa pag-alagad sa akon, kay nagustuhan ko siya.”

²³ Kada mag-abot kay Saul ang malaot nga espiritu nga ginapadala sang Dios, ginakuha dayon ni David ang iya arpa kag ginatukar. Nagakaumpawan dayon si Saul kag nagahalin sa iya ang malaot nga espiritu.

Indi Ninyo Pagpakalainon ang Iban

14 Batuna ninyo ang tawo nga maluya ang iya pagtuo, kag indi ninyo paghikayi ang iya mga panghunahuna. ² May mga tumuluo nga nagapati nga puwede makakaon sang bisan ano, kag may mga tumuluo nga maluya ang ila pagtuo nga ang ila ginakaon utan lang. ³ Ang tumuluo nga nagakaon sang bisan ano indi dapat magpakanubo sa tumuluo nga ang iya ginakaon utan lang, kag ang tumuluo nga utan lang ang ginakaon indi man dapat maghukom sa nagakaon sang bisan ano. Kay sila nga duha pareho nga ginabaton sang Dios, ⁴ kag sa Dios sila manabat. Gani sin-o ka bala nga maghukom sa suluguon sang iban? Ang iya Agalon gid lang amo ang makasiling kon maayo ukon malain ang iya ginahimo. Kag mahimo gid niya ang maayo, kay ang Ginoo amo ang magabulig sa iya sa paghimo sang maayo.

⁵ May mga tawo nga nagakabig nga may mga adlaw nga labi pa ka importante sang sa iban nga mga adlaw. Kag may nagakabig man nga ang tanan nga adlaw palareho lang. Ang kada isa maghimo sang iya kaugalingon nga desisyon parte sa sini nga butang. ⁶ Kon ang tawo may ginapasulabi nga adlaw, ginahimo niya ini para sa Ginoo. Kag ang tawo nga nagakaon sang bisan ano, ginahimo man niya ini para sa Ginoo, tungod nga nagapasalamat siya sa Dios sa iya ginakaon. Ang iban nga wala nagakaon sang iban nga pagkaon nagahimo sini para man sa Ginoo, kag nagapasalamat man sila sa Dios. ⁷ Kay wala sing bisan sin-o sa aton nga mga tumuluo ang nagakabuhi ukon mapatay para sa iya kaugalingon. ⁸ Kon nagakabuhi kita, nagakabuhi kita para sa Ginoo, kag kon mapatay kita, para man sa Ginoo. Gani kon nagakabuhi kita ukon mapatay, iya kita sang Ginoo. ⁹ Amo gani nga si Cristo napatay kag nabanhaw, agod mangin Ginoo siya sang mga buhi kag mga patay. ¹⁰ Gani indi kamo magpakanubo ukon maghukom sa inyo mga utod kay Cristo. Kay kita tanan magaatubang sa Dios, kag siya ang magahukom kon ang aton ginhimo maayo ukon malain. ¹¹ Kay nagasiling ang Kasulatan, “Ako, ang Ginoo nga buhi, nagasumpa nga magaabot ang adlaw nga magaluhod ang tanan nga tawo sa akon kag magakilala nga ako Dios.”^{[a] 12} Amo ini nga ang kada isa sa aton magapanabat sa Dios sa aton mga ginhimo diri sa kalibutan.

¹³ Gani indi na kita maghukom sa isa kag isa. Sa baylo, likawan ta ang mga butang nga mangin kabangdanan sang pagpakasala sang aton utod kay Cristo. ¹⁴ Tungod nga ako ara kay Ginoong Jesus, nahibaluan ko nga wala sing pagkaon nga indi matinlo. Pero ang bisan sin-o nga nagakabig nga may pagkaon nga ginadumilian, ti indi siya dapat magkaon sina. ¹⁵ Karon, kon tungod sang imo ginakaon nalainan ang imo utod, wala ka nagahigugma sa iya. Napatay man si Cristo para sa iya, gani indi paggub-a ang iya pagtuo tungod sang imo ginakaon. ¹⁶ Bisan ginakabig ninyo nga ang isa ka butang indi malain, indi ninyo paghimua kon pakalainon kamo sang iban tungod sini. ¹⁷ Kay ang paghari sang Dios indi parte sa pagkaon kag pag-inom, kundi parte sa matarong nga kabuhi, maayo nga relasyon sa isa kag isa, kag kalipay nga halin sa Espiritu Santo. ¹⁸ Ang bisan sin-o nga nagaalagad kay Cristo sa sini nga paagi amo ang nagustuhan sang Dios kag ginatahod sang mga tawo.

¹⁹ Gani tinguhaan ta gid ang paghimo sang mga butang nga nagadala sing maayo nga relasyon kag nagapalig-on sa pagtuo sang isa kag isa. ²⁰ Indi paggub-a ang pagtuo sang ginluwas sang Dios tungod lang sa pagkaon. Sarang makaon ang tanan nga klase sang pagkaon, pero indi maayo nga magkaon sang pagkaon nga mangin kabangdanan sang pagpakasala sang iban. ²¹ Ang maayo nga himuon, indi ka magkaon sang karne ukon mag-inom sang mga ilimnon nga makahulubog ukon maghimo sang bisan ano nga mangin kabangdanan nga magpakasala ang imo utod. ²² Gani kon ano man ang ginapatihan mo parte sa sini nga mga butang, dapat ikaw na lang kag ang Dios ang nakahibalo. Bulahan ang tawo nga wala ginatublag sang iya konsensya sa mga butang nga ginahimo niya nga para sa iya husto. ²³ Pero kon nagaduhaduha siya sa iya pagkaon, konsensyahon siya ^[b] kon kaunon niya ini, kay ang iya ginahimo wala nabasi sa iya ginapatihan. Sala ang bisan ano nga ginahimo ta nga wala nabasi sa aton ginapatihan.

1 Daw ano kamingaw sang Jerusalem, nga sang una madamo sang mga tawo. Bantog ini anay sa bug-os nga kalibutan, pero subong pareho na sa isa ka balo nga babayi. Sang una amo ini ang nagapanguna nga siyudad, pero subong pareho na ini sa ulipon. ² Pareho siya sa babayi nga nagahibubun-ot sa bilog nga gab-i; ang iya mga luha nagaililig sa iya guya. Wala gid sang bisan isa sa iya mga nobyo nga naglipay sa iya. Gintraiduran siya sang tanan niya nga abyan kag nangin kaaway niya sila.

³ Ginpaantos ang Juda kag ginbihag ang iya katawhan. Didto na sila nagaestar sa iban nga mga nasyon nga sa diin mabudlay ang ila kahimtangan. Ginlagas sila sang ila mga kaaway kag wala sila sang palagyuhan.

⁴ Ang mga dalan pakadto sa Jerusalem^[a] masubo, tungod kay wala na sing may nagakadto didto sa pagsimba sa natalana nga mga piesta. Mamingaw ang tanan nga puwertahan sini. Ang mga pari nagaugayong kag ang mga dalaga nagapangasubo gid. Daw ano kasubo sang Jerusalem.

⁵ Ang iya mga kaaway amo na ang nagapangulo sa iya, kag ini sila nagmainuswagon. Ginpaantos sang Ginoo ang Jerusalem tungod sa iya madamo nga mga sala. Ang iya mga pumuluyo ginbihag sang iya mga kaaway. ⁶ Nadula na ang katahom sang Jerusalem.^[b] Ang iya mga pangulo daw pareho sa gutom nga usa nga nagapangita sang halalbon pero wala sila sing may makita. Wala na sila sang kusog samtang nagapalagyo sila sa mga nagalagas sa ila. ⁷ Karon nga ara sa kalisod ang Jerusalem kag nagatalang-talang, nadumduman niya ang tanan niya nga manggad sang una. Sang nahulog siya sa kamot sang iya mga kaaway, wala sing may nagbulig sa iya. Ginyaguta siya kag ginkadlawan sang iya mga kaaway sa iya pagkalaglag.

⁸ Dako gid ang sala sang Jerusalem, gani nangin mahigko ini. Ang tanan nga nagpadungog sa iya sadto nagatamay na sa iya, tungod nakita nila ang iya kahuy-anan.^[c] Nagaugayong siya kag nagtalikod sa kahuya. ⁹ Ang iya pagkahigko nakita sang tanan. Wala niya ginhunahuna ang iya dangatan. Puwerte gid ang iya pagkalaglag, kag wala gid sing may nagbulig sa iya. Gani nagsiling siya, “O Ginoo, talupangda ang akon pag-antos, kay nadaog ako sang kaaway.”

¹⁰ Ginpanguha sang kaaway ang tanan niya nga manggad. Nakita niya nga nagsulod ang mga indi Israelinhon sa iya templo—mga tawo nga gindilian sang Ginoo nga magsulod sa templo. ¹¹ Ang iya katawhan nagaugayong samtang nagapangita sila sang pagkaon. Ginbaylo nila sang pagkaon ang ila manggad agod mabuhi lang sila. Nagsiling ang Jerusalem, “O Ginoo, talupangda ako, kay ginapakahuy-an ako.” ¹² Nagsiling man siya sa mga tawo nga nagalabay, “Baliwala lang bala ini sa inyo? Tan-awa ninyo kon may makita kamo nga nagaantos pareho sa akon. Ini nga pag-antos ginhatag sang Ginoo sa akon sa tion sang iya puwerte nga kaakig. ¹³ Halin sa langit nagpadala siya sang kalayo nga daw sa nagsunog sa akon mga tul-an. Ginbutangan niya sang siod ang akon alagyan kag nasiod ako. Ginhimo niya ako nga mamingaw, nga nagaantos sa bilog nga adlaw. ¹⁴ Gintipon niya ang akon mga sala kag daw sa ginhimo nga higot. Kag ini ang nagguyod sa akon sa pagkabihag. Daw pareho lang nga ginbutangan ako sang gota sa liog. Ginpaluya ako sang Ginoo kag gintugyan sa akon mga kaaway nga indi ko masarangan. ¹⁵ Ginsikway sang Ginoo ang tanan ko nga soldado. Nagtipon siya sang mga soldado sa paglaglag sang akon pamatan-on nga mga lalaki. Ang mga pumuluyo^[d] sang Juda daw sa mga ubas lang nga gintasak-tasak sang Ginoo. ¹⁶ Amo ina nga nagatululo ang akon mga luha sa paghibi. Wala gid sing may nagalipay kag nagapabaskog sa akon. Kaluluoy ang mga pumuluyo kay ginpierdi sila sang kaaway.”

¹⁷ Nagpangayo sang bulig ang Jerusalem, pero wala gid sing may nagbulig sa iya. Ginbuot sang Ginoo nga ang mga nasyon sa palibot sang mga kaliwat ni Jacob mangin ila kaaway. Kabigon nila ang Jerusalem nga isa ka mahigko nga butang.

¹⁸ Nagsiling ang Jerusalem,^[e] “Matarong ang Ginoo; pero wala ko gintuman ang iya sugo. Tanan kamo nga katawhan, pamati kamo kag tan-awa ninyo ang akon pag-antos. Ginbihag ang akon pamatan-on nga mga babayi kag lalaki. ¹⁹ Nagpangayo ako sang bulig sa akon mga kadampig pero gintraiduran nila ako. Nagkalamatay ang akon mga pari kag mga manugdumala sa siyudad samtang nagapangita sila sang pagkaon agod mabuhi lang sila.

²⁰ “Tan-awa, Ginoo, kon daw ano ang akon kasubo! Puwerte gid ang akon kasakit nga daw sa ginakumos ang akon tagipusuon, tungod kay nangin masinupakon gid ako sa imo. May pagpamatay sa akon mga karsada, kag bisan sa sulod sang balay may nagakapatay. ²¹ Nabatian sang mga tawo ang akon pag-ugayong, pero wala gid sing isa nga nagalipay sa akon. Nabatian sang tanan ko nga kaaway ang akon pag-antos, kag nagkinalipay sila sa sining imo ginhimo sa akon. Kabay pa nga mag-abot na ang adlaw nga imo ginpromisa nga silutan mo sila, agod mangin pareho man sila sa akon. ²² Tan-awa ang ila malaot nga ginahimo, kag siluti sila subong sang pagsilot mo sa akon tungod sang tanan ko nga sala. Wala untat ang akon pag-ugayong kag nagasakit ang akon balatyagon.”

Pagtuad sang Sala kag Pagpangayo sang Patawad sa Dios