M’Cheyne Bible Reading Plan

7 Gani ginkuha sang mga taga-Kiriat Jearim ang Kahon sang Ginoo kag gindala sa balay ni Abinadab nga ara sa bukid. Kag ginpili nila si Eleazar, nga anak ni Abinadab, sa pagbantay sini.

Nagdumala si Samuel sa Israel

² Nagtiner ang Kahon sang Ginoo sa Kiriat Jearim sa malawig nga tion—mga 20 ka tuig. Kag sa sina nga mga tinuig, nagapangasubo kag nagapangayo sang bulig sa Ginoo ang bug-os nga katawhan sang Israel. ³ Nagsiling si Samuel sa ila, “Kon sinsero gid man ang inyo pagbalik sa Ginoo, ipilak ninyo ang inyo mga dios-dios pati na ang imahen ni Ashtoret, kag itugyan ninyo ang inyo kabuhi sa Ginoo, kag siya lang ang alagaran ninyo. Kon himuon ninyo ini luwason niya kamo sa kamot sang mga Filistinhon.” ⁴ Gani ginpilak nila ang mga imahen ni Baal kag ni Ashtoret, kag nag-alagad lang gid sa Ginoo.

⁵ Dayon nagsiling si Samuel sa mga Israelinhon, “Magtipon kamo tanan sa Mizpa, kag magapangamuyo ako sa Ginoo para sa inyo.” ⁶ Sang nagtipon na sila tanan sa Mizpa, nagkuha sila sang tubig kag gin-ula nila sa presensya sang Ginoo. Sadto nga adlaw nagpuasa sila kag nagtuad sang ila mga sala nga ila ginhimo kontra sa Ginoo. Ginpanguluhan ni Samuel ang mga Israelinhon didto sa Mizpa.

⁷ Sang mabalitaan sang mga Filistinhon nga ang mga Israelinhon nagtipon sa Mizpa, nagpreparar ang mga pangulo sang mga Filistinhon sa pagsalakay sa ila. Kag sang mabalitaan ini sang mga Israelinhon, hinadlukan sila sa mga Filistinhon. ⁸ Nagsiling sila kay Samuel, “Indi ka mag-untat sa pagpangamuyo sa Ginoo nga aton Dios nga luwason niya kita sa mga Filistinhon.” ⁹ Dayon nagkuha si Samuel sang karnero nga nagatiti pa kag ginsunog niya ini nga bilog bilang halad nga ginasunog para sa Ginoo. Nagpangayo siya sang bulig sa Ginoo para sa Israel kag ginsabat siya sang Ginoo.

¹⁰ Samtang ginahalad ni Samuel ang halad nga ginasunog, nag-abot ang mga Filistinhon sa pagpakig-away sa mga Israelinhon. Pero sang sina nga adlaw ginpadaguob sang Ginoo sing puwerte katunog gani nagsinala-sala ang mga Filistinhon, kag napierdi sila sa mga Israelinhon. ¹¹ Ginlagas kag ginpamatay sila sang mga Israelinhon halin sa Mizpa hasta sa ubos sang Bet Car.

¹² Dayon nagkuha si Samuel sang bato kag ginbutang sa tunga sang Mizpa kag Shen. Gin-ngalanan niya ini nga Ebenezer^[a] kay siling niya, “Hasta subong ginabuligan kami sang Ginoo.” ¹³ Gani napierdi ang mga Filistinhon, kag wala na sila magsalakay liwat sa lugar sang mga Israelinhon samtang buhi si Samuel, kay nagpamatok gid ang Ginoo sa ila. ¹⁴ Ang mga banwa sa tunga sang Ekron kag Gat nga naagaw sang mga Filistinhon nabalik sa Israel. Kag nauntat man ang inaway sang mga Israelinhon kag sang mga Amornon.

¹⁵ Nagpadayon si Samuel nga pangulo sang Israel sa bug-os niya nga kabuhi. ¹⁶ Kada tuig, nagalibot siya halin sa Betel pakadto sa Gilgal kag Mizpa, agod panguluhan ang mga Israelinhon sa sini nga mga lugar. ¹⁷ Pero pagkatapos nagapauli gid siya sa Rama, sa diin siya nagaestar, kag nagapangulo man siya sa mga tawo didto. Kag naghimo siya didto sang halaran para sa Ginoo.

Nagpangayo sang Hari ang mga Israelinhon

8 Sang tigulang na si Samuel, ginpili niya ang iya mga anak nga mangin pangulo sang Israel. ² Ang ngalan sang iya kamagulangan amo si Joel, kag ang manghod amo si Abia. Kag nag-alagad sila bilang pangulo sa Beersheba. ³ Pero wala sila magsunod sa pagginawi sang ila amay. Makikuwarta sila, nagabaton sila sang lagay, kag ginatiko nila ang hustisya.

⁴ Gani nagtipon ang tanan nga manugdumala sang Israel, kag nagkadto kay Samuel sa Rama. ⁵ Nagsiling sila sa iya, “Tigulang ka na; kag ang imo mga anak wala nagasunod sa imo pagginawi. Karon, hatagi kami sang hari nga magpangulo sa amon, pareho sang iban nga mga nasyon nga may hari.” ⁶ Pero naglain gid ang buot ni Samuel sa ila ginapangayo, gani nagpangamuyo siya sa Ginoo. ⁷ Kag nagsiling ang Ginoo sa iya, “Tumana ang ginahambal nila sa imo; indi ikaw ang ila ginsikway kundi ako. ⁸ Halin sang pagpaguwa ko sa ila sa Egipto hasta subong ginasikway nila ako kag nagaalagad sila sa iban nga mga dios. Kag karon amo man ang ila ginahimo sa imo. ⁹ Sige, tumana ang ila ginapangayo, pero paandami gid sila kon ano ang pagahimuon sang hari nga magadumala sa ila.”

¹⁰ Ginsugid ni Samuel sa mga tawo nga nagapangayo sang hari sa iya ang tanan nga ginhambal sang Ginoo. ¹¹ Nagsiling si Samuel, “Amo ini ang pagahimuon sang hari nga magadumala sa inyo: kuhaon niya ang inyo mga anak nga lalaki kag himuon niya nga mga soldado. Ang iban sa ila himuon niya nga mga manugkarwahe, ang iban mga manugkabayo, kag ang iban magauna sa iya karwahe. ¹² Ang iban sa ila himuon niya nga mga opisyal nga magadumala sa 1,000 ka soldado, kag ang iban sa 50 ka soldado. Ang iban paaraduhon niya sa iya uma kag paanihon sa iya patubas, kag ang iban pa gid pahimuon niya sang mga armas sa inaway kag mga kagamitan para sa iya mga karwahe. ¹³ Kuhaon niya ang inyo mga anak nga babayi kag himuon niya nga mga manughimo sang pahamot, manugluto, kag manughimo sang tinapay. ¹⁴ Kuhaon niya ang pinakamaayo ninyo nga mga uma, mga talamnan sang ubas, kag mga talamnan sang olibo, kag ihatag niya ini sa iya mga alagad. ¹⁵ Kuhaon niya ang ikanapulo sang inyo mga uyas kag mga ubas, kag ihatag ini sa iya mga opisyal kag sa iban pa niya nga mga alagad. ¹⁶ Kuhaon man niya ang inyo mga suluguon nga mga lalaki kag mga babayi kag ang pinakamaayo ninyo nga mga baka kag mga asno sa pag-obra sa iya. ¹⁷ Kuhaon pa gid niya ang ikanapulo sang inyo mga kasapatan, kag kamo mismo mangin iya mga ulipon. ¹⁸ Kon mag-abot na ina nga tion, magapangayo kamo sang bulig sa Ginoo tungod sang pagpamigos sang hari nga inyo ginpili, pero indi kamo pagsabton sang Ginoo.”

¹⁹ Pero wala magpamati ang mga tawo kay Samuel. Nagsiling sila, “Indi mahimo! Gusto namon nga may hari nga magdumala sa amon. ²⁰ Dayon mangin pareho kami sa iban nga mga nasyon, nga may hari nga nagadumala sa amon kag nagapanguna sa amon sa pagpakig-away.” ²¹ Sang mabatian ni Samuel ang tanan nga ginsiling sang mga tawo, ginsugid niya ini sa Ginoo. ²² Nagsabat ang Ginoo sa iya, “Tumana ang ila luyag; hatagi sila sang hari.” Dayon nagsiling si Samuel sa mga Israelinhon, “Sige, magpauli na kamo sa inyo mga banwa.”

Karon Bag-o na ang Aton Kabuhi

6 Karon ano ang aton masiling? Magpadayon bala kita sa pagpakasala agod magdugang pa gid ang bugay sang Dios sa aton? ² Indi gid! Indi mahimo nga magpadayon kita sa pagpakasala kay napatay na kita sa sala.^{[a] 3} Nakahibalo kamo nga sang pagbautiso sa aton sa paghiusa kay Jesu-Cristo nagakahulugan nga kaupod man kita sa iya kamatayon. ⁴ Gani ang pagbautiso sa aton nagapakilala nga sang napatay si Cristo, kita napatay man kag ginlubong upod sa iya, agod subong nga si Cristo ginbanhaw sang makagagahom nga Amay, kita magakabuhi man sang bag-o nga kabuhi.

⁵ Kag kon nahiusa kita kay Cristo sa iya kamatayon, sigurado gid nga makaangkon kita sang bag-o nga kabuhi^[b] pareho sang natabo sa iya sang siya ginbanhaw. ⁶ Nahibaluan ta nga ang aton daan nga pagkatawo nga makasasala ginlansang na sa krus kaupod ni Cristo agod mapatay. Amo ina nga indi kita dapat ulipunon sang sala. ⁷ Kay kon ang tawo patay na, hilway na siya sa gahom sang sala. ⁸ Kag kon kita napatay upod kay Cristo, nagatuo kita nga mabuhi man kita upod sa iya. ⁹ Kay nakahibalo kita nga tungod si Cristo nabanhaw, indi na mahimo nga mapatay siya liwat. Wala na sing gahom ang kamatayon sa iya. ¹⁰ Napatay siya sang makaisa gid lang para sa mga sala sang mga tawo, kag indi na gid ini maliwat. Buhi siya subong kag ang iya kabuhi para sa Dios. ¹¹ Gani tungod nga kamo ara na kay Cristo Jesus, kabiga ninyo nga ang inyo kaugalingon patay na sa sala,^[c] kag karon nagakabuhi na kamo para sa Dios.

¹² Indi na ninyo pagtuguti nga maggahom ang sala sa inyo lawas nga may kamatayon agod indi na kamo magtuman sang iya kailigbon. ¹³ Indi ninyo paggamita ang bisan ano nga parte sang inyo lawas sa paghimo sang sala. Kundi itugyan ninyo ang inyo bug-os nga lawas sa Dios agod gamiton niya sa maayo nga katuyuan. Himua ninyo ini bilang mga tawo nga gintubos halin sa kamatayon kag ginhatagan sang bag-o nga kabuhi. ¹⁴ Gani ang sala indi dapat maggahom sa inyo, kay wala na kamo sa idalom sang Kasuguan, kundi ara na sa idalom sang bugay sang Dios.

Ang mga Nagahimo sang Matarong

¹⁵ Karon, tungod nga kita wala na sa idalom sang Kasuguan kundi sa idalom na sang bugay sang Dios, magpakasala pa bala kita? Indi gid! ¹⁶ Indi bala mga ulipon kita sang bisan ano nga aton ginatuman? Gani kon nagahimo kita sang sala, mga ulipon kita sang sala kag ang resulta sini kamatayon. Pero kon nagatuman kita sa Dios, mga ulipon kita sang Dios kag ang resulta sini amo nga pakamatarungon niya kita. ¹⁷ Sang una mga ulipon kamo sang sala. Pero salamat sa Dios tungod subong tinagipusuon na ang inyo pagtuman sa mga kamatuoran nga gintudlo sa inyo. ¹⁸ Ginhilway na kamo sang Dios sa gahom sang sala, kag subong ginasunod na ninyo ang matarong nga pagkabuhi. ¹⁹ Ginagamit ko bilang halimbawa ang parte sa pagkaulipon agod madali ninyo mahangpan ang akon buot silingon. Sang una ginpaulipon ninyo ang inyo kaugalingon sa sala paagi sa paggamit ninyo sang inyo lawas sa paghimo sang malaw-ay nga mga butang kag kalautan. Kag ang resulta sini nangin malaot kamo. Pero karon, itugyan ninyo ang inyo kaugalingon bilang mga ulipon sang matarong nga pagkabuhi. Kag ang resulta sini mangin diosnon kamo.

²⁰ Sang mga ulipon pa kamo sang sala, ang matarong nga pagkabuhi wala sa inyo. ²¹ Ti ano nga kaayuhan ang inyo nakuha sa inyo pagkabuhi sang una nga subong ginakahuya na ninyo? Ang resulta sadto amo ang kamatayon. ²² Pero karon ginhilway na kamo sa sala kag mga ulipon na kamo sang Dios. Kag ang inyo nakuha amo ang diosnon nga pagkabuhi. Ang resulta sini amo ang kabuhi nga wala sing katapusan. ²³ Kay ang bayad sa sala amo ang kamatayon, pero ang kabuhi nga wala sing katapusan amo ang regalo sang Dios sa mga ara kay Cristo Jesus nga aton Ginoo.

Ang Mensahi sang Dios sa mga Israelinhon sa Egipto

44 Nagsiling ang Ginoo kay Jeremias parte sa tanan nga Judio nga nagaestar sa aminhan sang Egipto—sa mga banwa sang Migdol, Tapanhes, kag Memfis—kag pati ang sa bagatnan sang Egipto. ² Amo ini ang ginsiling sang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel: “Kamo mismo nakakita sang grabe nga kalaglagan nga ginpadala ko sa Jerusalem kag sa tanan nga banwa sang Juda. Guba na ini subong kag wala na sing may nagaestar ³ tungod sa kalautan nga ginhimo sang ila mga pumuluyo. Ginpaakig nila ako paagi sa pagsunog sang insenso kag pagsimba sa mga dios-dios nga wala gani nila makilal-i ukon sang ila mga katigulangan. ⁴ Permi ko sila ginapadal-an sang mga propeta nga akon mga alagad sa pagpaandam sa ila nga indi nila paghimuon inang makangilil-ad nga butang nga akon ginakaugtan. ⁵ Pero wala gid sila magpamati ukon magtuman sa mga propeta. Wala sila magbiya sa ila kalautan ukon mag-untat sa pagsunog sang insenso sa iban nga mga dios. ⁶ Gani ginpaagom ko sa ila ang akon puwerte nga kaakig. Daw sa kalayo ini nga naglamon sa mga banwa sang Juda kag sa Jerusalem, kag nangin mamingaw ini nga mga lugar kag guba hasta subong.

⁷ “Gani ako, ang Ginoong Dios nga Makagagahom, ang Dios sang Israel, nagapamangkot: Ngaa ginalaglag ninyo ang inyo kaugalingon? Gusto bala ninyo nga maubos ang mga tawo sang Juda—ang mga lalaki, babayi, kabataan kag mga lapsag? ⁸ Ngaa nga ginapaakig gid ninyo ako sa inyo ginhimo nga mga dios-dios? Ginasunugan pa ninyo ini sang insenso diri sa Egipto, nga inyo ginaestaran subong. Ginalaglag lang ninyo ang inyo kaugalingon kag ginahimo nga kangil-aran kag kahuy-anan sa tanan nga nasyon sa kalibutan. ⁹ Nalimtan na bala ninyo ang mga kalautan nga ginhimo sang inyo mga katigulangan kag sang mga hari kag mga rayna sang Juda, kag ang mga kalautan nga ginhimo ninyo kag sang inyo mga asawa sa Juda kag Jerusalem? ¹⁰ Hasta subong wala kamo magpaubos sang inyo kaugalingon kag magtahod sa akon. Wala man kamo magtuman sa akon kasuguan kag mga pagsulundan nga akon ginhatag sa inyo kag sa inyo mga katigulangan.

¹¹ “Gani ako, ang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel, handa na sa paglaglag sa inyo kag sa bug-os nga Juda. ¹² Kamo nga mga nabilin nga buhi sa Juda nga nagpamilit gid nga magkadto kag mag-estar diri sa Egipto, mapatay kamo tanan halin sa pinakakubos hasta sa pinakadungganon. Huo, mapatay kamo diri sa inaway ukon gutom. Pakamalauton kamo, kangil-aran, pakalainon, kag yagutaon. ¹³ Himuon ko sa inyo diri sa Egipto ang akon ginhimo sa Jerusalem. Silutan ko man kamo paagi sa inaway, gutom, kag balatian. ¹⁴ Mapatay kamo tanan, kamo nga mga nabilin nga buhi sa Juda nga nag-estar diri sa Egipto. Indi na kamo makabalik pa sa Juda, nga sa diin gusto ninyo makabalik liwat kag makaestar. Wala sing may makabalik sa inyo luwas sa pila lang nga makapalagyo.”

¹⁵ Madamo gid nga mga Judio ang nagtipon sa pagpamati kay Jeremias. Ini sila nagaestar sa aminhan kag sa bagatnan sang Egipto. Karon, ang tanan nga lalaki nga nakahibalo nga ang ila mga asawa nagasunog sang insenso sa iban nga mga dios, kag ang tanan nga babayi nga nagatipon didto, nagsiling kay Jeremias, ¹⁶ “Indi kami magpamati sa ginasiling mo sa amon sa ngalan sang Ginoo! ¹⁷ Himuon gid namon ang tanan nga gusto namon himuon: Magasunog kami sang insenso sa amon diosa nga ‘Rayna sang Langit’ kag magahalad kami sa iya sang halad nga ilimnon pareho sang ginhimo namon sa mga banwa sang Juda kag sa mga dalan sang Jerusalem. Amo man ini ang ginhimo sang amon mga katigulangan kag sang amon mga hari kag mga opisyal. Sadto nga tion maayo ang amon kahimtangan; madamo kami sang pagkaon kag wala sing may malain nga natabo sa amon. ¹⁸ Pero sang mag-untat kami sunog sang insenso sa Rayna sang Langit kag wala na maghalad sang halad nga ilimnon sa iya, nawad-an kami sang tanan, kag nagakalamatay sa inaway kag gutom.”

¹⁹ Nagsiling man ang mga babayi, “Sang nagsunog kami sang insenso sa Rayna sang Langit kag naghalad sang halad nga ilimnon sa iya, kag nagluto sang tinapay sa iya dagway, nahibaluan ini sang amon bana.”

²⁰ Dayon nagsiling si Jeremias sa ila tanan, sa mga lalaki kag mga babayi nga nagabulos-bulos sabat sa iya, ²¹ “Nagahunahuna bala kamo nga ang Ginoo wala nakahibalo nga kamo kag ang inyo mga katigulangan, ang inyo mga hari kag mga opisyal, kag ang tanan nga pumuluyo nagsunog sang insenso sa mga banwa sang Juda kag sa mga dalan sang Jerusalem? ²² Kag sang indi na mabatas sang Ginoo ang inyo kalautan kag ang inyo makangilil-ad nga mga binuhatan, ginhimo niya ang inyo duta nga talamayon kag mamingaw, nga wala na sing may nagaestar, pareho sang natabo subong. ²³ Natabo ini nga kalaglagan sa inyo tungod kay nagsunog kamo sang insenso kag nagpakasala sa Ginoo. Wala kamo magtuman sa iya kasuguan ukon magsunod sa iya mga pagsulundan kag mga pagpanudlo.”

²⁴ Nagsiling pa si Jeremias sa tanan nga tawo didto, pati sa mga babayi, “Pamatii ninyo ang pulong sang Ginoo, kamo nga katawhan sang Juda nga nagaestar diri sa Egipto. ²⁵ Amo ini ang ginasiling sang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel: ‘Gintuman gid ninyo kag sang inyo mga asawa ang inyo ginpromisa nga magsunog sang insenso kag maghalad sang halad nga ilimnon sa Rayna sang Langit. Sige, padayuna ninyo ang inyo ginahimo. Tumana gid ninyo ang inyo ginpromisa. ²⁶ Pero pamatii ninyo ang akon ginasiling, kamo nga katawhan sang Juda nga nagaestar diri sa Egipto. Ginasumpa ko sa akon kaugalingon nga wala na sing may makagamit sa inyo sang akon makagagahom nga ngalan. Wala na sing may makasumpa sing pareho sini: “Nagasumpa ako sa ngalan sang buhi nga Ginoong Dios.” ²⁷ Kay imbes nga bantayan ko kamo para sa inyo kaayuhan, halitan ko kamo. Magakalamatay kamo diri sa Egipto paagi sa inaway ukon gutom hasta nga wala sing may mabilin sa inyo. ²⁸ Kon may mabilin gid man sa inaway kag makabalik sa Juda, diutay gid lang. Dayon mahibaluan sang mga nabilin nga katawhan sang Juda nga nagaestar subong diri sa Egipto kon kay sin-o pulong ang natuman—ang akon ukon ang ila. ²⁹ Amo ini ang tanda nga silutan ko gid kamo sa sini nga lugar, agod mahibaluan ninyo nga matuman gid ang kalaglagan nga ginsiling ko kontra sa inyo: ³⁰ Itugyan ko si Faraon Hofra nga hari sang Egipto sa iya mga kaaway nga gusto magpatay sa iya, subong nga gintugyan ko si Haring Zedekia sang Juda sa iya kaaway nga si Haring Nebucadnezar sang Babilonia nga gusto man magpatay sa iya.’ ”

Pangamuyo para sa Kadalag-an

Pagdayaw Tungod sang Pagdaog