M’Cheyne Bible Reading Plan

Ang Anghel sang Ginoo sa Bokim

2 Nagkadto ang anghel sang Ginoo sa Bokim halin sa Gilgal. Kag nagsiling siya sa mga Israelinhon, “Ginpaguwa ko kamo sa Egipto kag gindala sa sini nga duta nga ginpromisa ko sa inyo mga katigulangan. Nagsiling ako sadto nga indi ko paggub-on ang akon kasugtanan sa inyo. ² Nagsiling man ako nga indi kamo maghimo sang kasugtanan sa mga tawo sang sini nga duta kundi gub-on ninyo ang ila mga halaran. Pero ano ang inyo ginhimo? Wala ninyo ako pagtumana! ³ Gani karon, indi ko sila pagtabugon sa inyo duta. Mangin pareho sila sang tunok sa inyo alagyan kag ang ila mga dios mangin dako nga pagsulay sa inyo.”

⁴ Sang mabatian ini sang mga Israelinhon, naghibi sila sing tudo. ⁵ Gani gintawag nila ato nga lugar nga Bokim.^[a] Kag naghalad sila didto sa Ginoo.

⁶ Sang ginpalakat na ni Josue ang mga Israelinhon, gin-angkon nila ang duta nga para sa kada isa sa ila. ⁷ Nag-alagad sila sa Ginoo samtang buhi pa si Josue. Kag bisan sang patay na si Josue, nagpadayon gihapon sila sa pag-alagad sa Ginoo samtang buhi pa ang mga manugdumala sang Israel nga nakakita sang tanan nga makatilingala nga ginhimo sang Ginoo para sa Israel. ⁸ Napatay si Josue nga anak ni Nun kag alagad sang Ginoo sa edad nga 110 ka tuig. ⁹ Ginlubong siya sa iya duta didto sa Timnat Heres, sa kabukiran sang Efraim, sa aminhan sang Bukid sang Gaash.

Nag-untat ang mga Israelinhon sa Pag-alagad sa Dios

¹⁰ Sang nagkalamatay ang mga tawo sa sina nga henerasyon, nagbulos ang sunod nga henerasyon nga wala nakakilala sa Ginoo kag wala sing may nahibaluan kon ano ang ginhimo sang Ginoo para sa Israel. ¹¹ Naghimo sing malain ang mga Israelinhon sa panulok sang Ginoo kag nagsimba sa mga imahen ni Baal. ¹² Ginsikway nila ang Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan, nga amo ang nagpaguwa sa ila sa Egipto. Ginsunod nila kag ginsimba ang nagkalain-lain nga mga dios sang mga tawo sa palibot nila. Ginpaakig nila ang Ginoo, ¹³ kay ginsikway nila siya kag nag-alagad kay Baal kag kay Ashtoret. ¹⁴ Tungod sa kaakig sang Ginoo sa Israel, ginpabay-an niya sila nga salakayon sang mga tulisan agod kuhaon ang ila mga pagkabutang. Ginpabay-an man sila sang Ginoo nga mapierdi sang ila mga kaaway sa palibot nga indi na nila masarangan nga tapnaon. ¹⁵ Kon magpakig-away sila, ginapapierdi sila sang Ginoo, suno sa ginsiling niya. Gani puwerte gid ang ila kalisod.

¹⁶ Karon, ginhatagan sang Ginoo ang Israel sang mga pangulo nga magluwas sa ila sa mga tulisan nga nagasalakay sa ila. ¹⁷ Pero wala sila magsapak sa ila mga pangulo. Sa baylo, nagtalikod sila sa Ginoo kag nagsimba sa iban nga mga dios. Indi sila pareho sa ila mga katigulangan tungod kay kadali lang sa ila magtalikod sa mga sugo sang Ginoo nga gintuman sadto sang ila mga katigulangan. ¹⁸ Ang tanan nga pangulo nga ginhatag sang Ginoo sa ila ginbuligan sang Ginoo. Kag samtang buhi ang ila pangulo ginluwas sila sang Ginoo sa ila mga kaaway. Kay naluoy siya sa ila tungod sa ila mga pag-antos sa mga nagapigos kag nagahalit sa ila. ¹⁹ Pero kon mapatay na gani ang pangulo, nagabalik naman sila sa ila daan nga pagginawi nga amo ang pag-alagad kag pagsimba sa iban nga mga dios. Sobra pa ang ila pagpakasala sang sa ginhimo sang ila mga katigulangan. Indi nila gusto nga bayaan ang ila malaot nga mga ginahimo kag ang pagkatig-a sang ila mga ulo.

²⁰ Gani naakig gid ang Ginoo sa ila. Nagsiling ang Ginoo, “Tungod nga ginlapas sini nga nasyon ang akon kasugtanan sa ila mga katigulangan, kag wala sila magtuman sa akon, ²¹ indi ko pag-ipatabog sa ila ang nabilin nga mga katawhan nga wala masakop ni Josue antes siya napatay. ²² Gamiton ko ini nga mga katawhan agod testingan ang mga Israelinhon kon bala tumanon nila ang akon mga sugo, pareho sang ila mga katigulangan.” ²³ Amo ina kon ngaa wala pagtabuga dayon sang Ginoo ang nabilin nga mga katawhan kag wala niya pagtuguti nga pierdihon sila ni Josue.

Ang Pagpili sang Pito ka Lalaki

6 Sang sadto nga panahon, nagadamo na gid ang mga sumulunod ni Jesus. Karon, nagreklamo ang mga Judio nga ang ila lingguahe Griego kontra sa mga Judio nga ang ila lingguahe Hebreo, tungod kay wala mahatagi sing adlaw-adlaw nga rasyon ang ila mga balo nga babayi. ² Gani gintawag sang dose ka apostoles ang tanan nga sumulunod ni Jesus. Dayon nagsiling sila, “Indi maayo nga pabay-an namon ang pagwali sang pulong sang Dios agod mag-atipan lang sang materyal nga mga bulig. ³ Gani, mga utod, magpili kamo halin sa inyo mga kaupod sang pito ka lalaki nga may maayo nga reputasyon, maalamon, kag ginagamhan sang Espiritu Santo. Sila amo ang aton padumalahon sining mga materyal nga mga bulig. ⁴ Kag kami naman iya, gamiton namon ang amon tiyempo sa pagpangamuyo kag sa pagwali sang pulong sang Dios.” ⁵ Komporme ang tanan nga tumuluo sa ginsiling sang mga apostoles. Gani ginpili nila si Esteban nga isa ka tawo nga hugot ang iya pagtuo kay Jesus kag ginagamhan sang Espiritu Santo. Napilian man nila si Felipe, si Procorus, si Nicanor, si Timon, si Parmenas, kag si Nicolas nga taga-Antioc. Si Nicolas nga ini indi Judio, pero nagsaylo sa relihiyon sang mga Judio. ⁶ Gindala nila ining mga napilian sa mga apostoles. Kag nagpangamuyo ang mga apostoles kag nagtungtong sang ila mga kamot sa ila.^[a]

⁷ Gani padayon nga naglapnag ang pulong sang Dios. Madamo pa gid nga mga taga-Jerusalem ang nangin sumulunod ni Jesus, kag madamo man nga mga pari ang nagtuo sa iya.

Ang Pagdakop kay Esteban

⁸ Ginbugayan sang Dios si Esteban sang dako gid nga gahom. Gani madamo nga mga milagro kag makatilingala nga mga butang ang iya ginhimo nga nakita sang mga tawo. ⁹ Pero may mga tawo nga nagkontra kay Esteban. Ini nga mga tawo mga Judio nga halin sa Cyrene, sa Alejandria, sa Cilicia, kag sa Asia. Mga miyembro sila sang simbahan sang mga Judio nga kon tawgon Simbahan sang mga Ginhilway sa Pagkaulipon. Padayon ang ila pagpakigbais kay Esteban. ¹⁰ Pero tungod nga si Esteban ginhatagan sang kaalam sang Espiritu Santo, indi gid sila makadaog sa iya. ¹¹ Gani ginsuhulan^[b] nila ang pila ka tawo nga magsiling, “Nabatian namon si Esteban nga nagpasipala kay Moises kag sa Dios.” ¹² Sa sini nga paagi ginsutsot nila ang mga tawo, ang mga manugdumala sang mga Judio, kag ang mga manunudlo sang Kasuguan. Gindakop nila si Esteban kag gindala sa Korte sang mga Judio. ¹³ May ginpasulod man sila nga pila ka tawo sa pagtestigo sang butig kontra kay Esteban. Nagsiling sila, “Ini nga tawo permi gid nagahambal kontra sa aton sagrado nga templo kag sa Kasuguan ni Moises. ¹⁴ Nabatian namon siya nga nagasiling nga ang aton templo gub-on ni Jesus nga taga-Nazaret kag ilisan niya ang mga kinabatasan nga ginbilin sa aton ni Moises!” ¹⁵ Ang tanan nga miyembro sang Korte sang mga Judio naghimutad gid kay Esteban, kag nakita nila ang iya guya nga daw guya sang anghel.

Ang Silot para sa Katawhan sang Juda

15 Nagsiling ang Ginoo sa akon, “Bisan si Moises kag si Samuel pa ang magpakitluoy sa akon para sa sini nga mga tawo, indi ko gid sila pagkaluoyan. Gani ipalayo sila sa akon presensya. Pahalina sila! ² Kon magpamangkot sila kon sa diin sila pakadto, silinga sila nga amo ini ang akon ginasiling: Ang natalana nga mapatay, mapatay gid. Ang iban natalana nga mapatay sa inaway, kag ang iban sa gutom. Ang iban natalana nga bihagon. ³ Ako, ang Ginoo, nagasiling nga padal-an ko sila sang apat ka klase sang manuglaglag: Pamatyon sila sa inaway, tabanon sang mga ido ang ila mga bangkay, kag ubuson sila kaon sang mga pispis, kag sang talunon nga mga sapat. ⁴ Himuon ko sila nga makangilil-ad sa tanan nga ginharian sa kalibutan tungod sa ginhimo ni Manase (nga anak ni Hezekia) sa Jerusalem, sang siya ang hari sa Juda.

⁵ “Kamo nga katawhan sang Jerusalem, sin-o ayhan ang maluoy sa inyo? Sin-o ayhan ang magpangasubo para sa inyo? Kag sin-o ayhan ang magpamangkot kon ano na ang inyo kahimtangan? ⁶ Ginsikway ninyo ako; permi kamo nagatalikod sa akon. Gani ako, ang Ginoo, nagasiling nga iuntay ko ang akon mga kamot sa paglaglag sa inyo. Natak-an na ako sa pagkaluoy sa inyo. ⁷ Silutan ko kamo nga daw sa mga upa nga ginpahanginan sa mga puwertahan sang siyudad. Laglagon ko kamo kag ang inyo mga kabataan, tungod kay wala kamo magbiya sa inyo malaot nga pagginawi. ⁸ Padamuon ko ang inyo mga balo nga babayi, nga daw mas madamo pa sang sa balas sa baybayon. Sa udtong-adlaw padal-an ko sang manuglaglag ang mga iloy sang inyo mga kabataan nga lalaki. Sa hinali magaabot sa ila ang kasubo kag kahadlok. ⁹ Malipong kag haluson na makaginhawa ang iloy nga mapatyan sang pito ka anak nga lalaki. Ang iya mga anak pareho sang adlaw nga nagsalop sang temprano pa. Mahuy-an gid siya kay mawad-an siya sang mga anak. Kag ang mabilin nga buhi ipapatay ko pa sa ila mga kaaway. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

Nagreklamo si Jeremias

¹⁰ Kaluluoy gid sa akon! Kuntani wala na lang ako gintawo sang akon iloy. Ginakontra ako bisan diin sa bug-os nga Juda. Wala ako sing may gin-utangan ukon ginpautang, pero ginapakamalaot ako sang tanan. ¹¹ Nagsiling ang Ginoo sa akon, “Sa pagkamatuod, mangin maayo ang tanan para sa imo. Magapangabay ang imo mga kaaway nga pangamuyuan mo sila sa tion sang kalisdanan kag kalalat-an.

¹² “Subong nga wala sing may makabali sang kabilya nga salsalon ukon saway, wala man sing may makapierdi sang mga kaaway nga halin sa aminhan. ¹³ Ipaagaw ko sa mga kaaway ang inyo mga manggad kag mga pagkabutang tungod sa tanan ninyo nga sala nga nahimo sa bug-os nga nasyon. ¹⁴ Ipaulipon ko kamo sa inyo mga kaaway sa lugar nga wala ninyo mahibalui, kag ipaagom ko sa inyo ang akon kaakig nga pareho sang nagadabadaba nga kalayo.”

¹⁵ Nagsiling si Jeremias, “O Ginoo, nahibaluan mo ang tanan! Dumduma kag buligi ako. Timalusi ang mga nagahingabot sa akon. Nakahibalo ako nga indi ka dali maakig, gani indi pagkuhaa ang akon kabuhi. Dumduma kon paano ako nag-antos sa kahuy-anan tungod sa imo. ¹⁶ Sang naghambal ka sa akon, ginpamatian ko ikaw. Ang imo mga pulong amo ang akon kalipay, kay imo ako, O Ginoong Dios nga Makagagahom. ¹⁷ Wala ako mag-upod sa iban sa pagpangalipay kag pagkinasadya. Nag-isahanon lang ako tungod nga nagpakighambal ka sa akon, kag ginsugiran mo ako sang imo kaakig. ¹⁸ Ngaa bala nga wala sing katapusan ang akon kasakit? Ngaa bala nga indi na mag-ayo ang akon pilas? Indi na bala ini mabulong? Paslawon mo bala ako pareho sang sapa nga nagamala kon tingadlaw?”

¹⁹ Gani nagsiling ang Ginoo sa akon, “Kon maghinulsol ka, pabalikon ko ikaw sa akon agod padayon ka nga makaalagad sa akon. Kon maghambal ka sang mapuslanon nga mga butang kag indi mga butang nga wala sing pulos, mangin manughambal ko ikaw. Kinahanglan nga sila ang magdangop sa imo, kag indi ikaw ang magdangop sa ila. ²⁰ Himuon ko ikaw nga pareho sang mapag-on nga pader nga saway sa sini nga mga tawo. Magapakig-away sila sa imo, pero indi sila makadaog sa imo, kay kaupod mo ako, kag protektaran kag luwason ko ikaw. ²¹ Luwason ko gid ikaw sa mga kamot sang malaot kag mapintas nga mga tawo.”

Ang Pagwali ni Juan nga Manugbautiso^(A)

1 ^1-2 Amo ini ang Maayong Balita parte kay Jesu-Cristo nga Anak sang Dios. Nagsugod ini sang matuman ang ginsulat ni Propeta Isaias parte sa ginhambal sang Dios sa iya Anak nga nagasiling, “Ipadala ko ang akon mensahero una sa imo sa pagpreparar sang imo alagyan.^{[a] 3} Ini nga mensahero amo ang magawali sing mabaskog sa kamingawan. Magasiling siya sa mga tawo, ‘Ipreparar ninyo ang alagyan para sa Ginoo. Tadlunga ang dalan nga iya pagaagyan.’ ”^[b]

^4-5 Kag natuman ini sang pag-abot ni Juan nga manugbautiso didto sa kamingawan. Madamo gid nga mga tawo ang nagkadto sa iya halin sa Jerusalem kag sa bug-os nga probinsya sang Judea. Nagwali si Juan sa ila nga nagasiling, “Hinulsuli kag bayai ninyo ang inyo mga sala, kag magpabautiso kamo, agod patawaron kamo sang Dios.” Gintuad nila ang ila mga sala kag ginbautisohan sila ni Juan sa Suba sang Jordan. ⁶ Ang bayo ni Juan hinimo halin sa bulbol sang kamelyo, kag ang iya paha panit. Ang iya ginakaon apan kag dugos. ⁷ Amo ini ang iya ginapahibalo: “May magaabot nga nagasunod sa akon nga mas gamhanan pa sang sa akon kag indi gani ako takos nga mangin iya suluguon.”^{[c] 8} Nagsiling pa gid siya, “Ako nagabautiso sa inyo sa tubig, pero siya magabautiso sa inyo sa Espiritu Santo.”

Ang Pagbautiso kag Pagsulay kay Jesus^(B)

⁹ Sang sadto nga tion, nag-abot si Jesus halin sa Nazaret nga sakop sang Galilea, kag nagpabautiso siya kay Juan sa Suba sang Jordan. ¹⁰ Pagtakas ni Jesus sa tubig, nakita niya dayon nga nag-abri ang langit, kag naghugpa sa iya ang Espiritu Santo sa dagway sang pating. ¹¹ Kag may tingog nga nabatian halin sa langit nga nagasiling, “Ikaw ang akon hinigugma nga Anak. Nalipay gid ako sa imo.”

¹² Sa gilayon ginpakadto siya sang Espiritu Santo sa kamingawan. ¹³ Kag didto siya nagtiner sa sulod sang 40 ka adlaw nga ginasulay ni Satanas. May mapintas nga mga sapat didto, pero ginbuligan siya sang mga anghel.

Gintawag ni Jesus ang Apat ka Mangingisda^(C)

¹⁴ Sang napriso si Juan nga manugbautiso, nagkadto si Jesus sa Galilea kag nagwali sang Maayong Balita nga halin sa Dios. ¹⁵ Nagsiling siya, “Nag-abot na ang tion nga gintagna sang mga propeta sang una. Malapit na^[d] ang paghari sang Dios. Gani maghinulsol kamo sa inyo mga sala kag magtuo sa Maayong Balita.”

¹⁶ Isa sadto ka adlaw, sang nagalakat si Jesus sa higad sang Dagat^[e] sang Galilea, nakita niya ang mag-utod nga si Simon kag si Andres nga nagaladlad sang pukot. Mga mangingisda sila. ¹⁷ Nagsiling si Jesus sa ila, “Sunod kamo sa akon kag indi na isda ang inyo pangitaon, kay himuon ko kamo nga mga mangingisda sang mga tawo.” ¹⁸ Sa gilayon ginbayaan nila ang ila mga pukot kag nagsunod sa iya.

¹⁹ Pagkatapos sadto, nagpadayon si Jesus sa paglakat, kag sa unhan nakita niya ang mag-utod nga si Santiago kag si Juan nga mga anak ni Zebedee. Ara sila sa ila sakayan nga nagapamuna sang ila pukot. ²⁰ Gintawag dayon sila ni Jesus. Ginbayaan nila didto sa sakayan ang ila amay nga si Zebedee kag ang mga trabahador nila, kag nagsunod sila kay Jesus.

Ang Tawo nga may Malaot nga Espiritu^(D)

²¹ Nagkadto sila ni Jesus sa Capernaum. Pag-abot sang Adlaw nga Inugpahuway, nagsulod si Jesus sa simbahan sang mga Judio kag nagpanudlo. ²² Natingala gid ang mga tawo sa iya pagpanudlo, tungod nga nagatudlo siya nga may awtoridad, kag indi pareho sang mga manunudlo sang Kasuguan.

²³ Sa mga tawo didto nga nagatilipon may isa nga may malaot nga espiritu nga nagsinggit, ²⁴ “Jesus nga taga-Nazaret, ano ang labot mo sa amon? Nagkadto ka bala diri sa paglaglag sa amon? Kilala ko ikaw. Ikaw ang Balaan nga ginpadala sang Dios.” ²⁵ Pero ginsabdong ni Jesus ang malaot nga espiritu, “Maghipos ka kag magguwa sa iya!” ²⁶ Ang ato nga tawo ginpakurog sang malaot nga espiritu nga nagasinggit samtang nagaguwa sa iya. ²⁷ Natingala gid ang mga tawo didto, gani nagsiling sila, “Ano ini? Bag-o ini nga klase sang pagpanudlo nga may gahom. Bisan ang malaot nga mga espiritu ginamanduan niya kag nagatuman sa iya.” ²⁸ Gani madasig nga naglapnag ang balita parte kay Jesus sa bug-os nga probinsya sang Galilea.

Ginpang-ayo ni Jesus ang Madamo nga mga Tawo^(E)

²⁹ Naghalin sila sa simbahan sang mga Judio kag nagkadto sa balay nila ni Simon kag ni Andres. Nag-upod man si Santiago kag si Juan. ³⁰ Sang sadto nga tion, nagahigda ang ugangan nga babayi ni Simon, kay may hilanat siya. Kag ginsugid dayon nila ini kay Jesus. ³¹ Gani ginpalapitan siya ni Jesus kag gin-uyatan sa kamot kag ginpabangon. Nag-ayo dayon siya, kag ginhimusan niya sang pagkaon sila ni Jesus.

³² Pagkasalop sang adlaw, gindala sang mga tawo kay Jesus ang tanan nga nagamasakit kag ang mga may malaot nga espiritu. ³³ Madamo gid nga mga tawo sa banwa ang nagtilipon sa atubangan sang balay. ³⁴ Gin-ayo ni Jesus ang madamo nga mga nagamasakit sang nagkalain-lain nga balatian, kag gintabog niya ang madamo nga malaot nga mga espiritu. Wala niya pagtuguti nga maghambal ang malaot nga mga espiritu, kay kilala nila kon sin-o siya.

Nagwali si Jesus sa Galilea^(F)

³⁵ Sang madason nga adlaw, sang madulumdulom pa, nagbangon si Jesus kag nagkadto sa kamingawan kag nagpangamuyo. ³⁶ Ginpangita siya ni Simon kag sang iya mga kaupod. ³⁷ Pagkakita nila kay Jesus nagsiling sila, “Ginapangita ka sang tanan.” ³⁸ Pero nagsiling siya sa ila, “Malakat kita sa malapit nga mga banwa agod makawali man ako didto, kay amo ini ang kabangdanan nga nagkadto ako diri sa kalibutan.” ³⁹ Gani ginlibot ni Jesus ang bug-os nga Galilea nga nagawali sa mga simbahan sang mga Judio kag nagatabog sang malaot nga mga espiritu sa mga tawo nga ila ginsudlan.

Gin-ayo ni Jesus ang Tawo nga May Delikado nga Balatian sa Panit^(G)

⁴⁰ May nagpalapit kay Jesus nga isa ka tawo nga may delikado nga balatian sa panit.^[f] Nagluhod siya kay Jesus kag nagpakitluoy, “Kon gusto mo, mapaayo mo ako sa akon balatian agod makabig ako nga matinlo.” ⁴¹ Naluoy gid si Jesus sa iya. Gani gintandog niya siya kag nagsiling, “Gusto ko. Magmatinlo ka!” ⁴² Sa gilayon nadula ang iya balatian kag nagtinlo siya.^{[g] 43} Ginpalakat dayon siya ni Jesus pagkatapos nga ginpaandaman niya siya. Siling niya, ⁴⁴ “Indi ka gid magpanugid bisan kay sin-o parte sini, kundi magderetso ka sa pari kag magpatan-aw sa iya.^[h] Dayon maghalad ka sang halad nga ginsugo ni Moises sa pagpamatuod sa mga tawo nga matinlo ka na.” ⁴⁵ Pero ato nga tawo naglakat kag nagsagi panugid parte sa natabo sa iya. Gani naglapnag ang balita parte sa natabo sa tawo hasta indi na makasulod si Jesus sa mga banwa, kay nagadinaguso ang mga tawo pakadto sa iya. Didto na lang siya nagtiner sa kamingawan. Pero padayon pa gihapon ang pagkadto sang mga tawo sa iya halin sa iban nga mga lugar.