M’Cheyne Bible Reading Plan

Napildi sa Israel ang mga Taga-Habagatan

10 Nabalitaan ni Adoni-Zedek nga hari sa Jerusalem nga giilog ni Josue ang Ai ug gilaglag niya kini sa hingpit ug gipatay ang hari niini sama usab sa iyang gihimo sa Jerico ug sa hari niini. Nabalitaan usab niya nga ang mga taga-Gibeon nakighigala sa mga Israelinhon ug nagpuyo uban kanila. ² Nahadlok gayod siya ug ang iyang katawhan kay nasayod sila nga ang Gibeon usa ka gamhanan nga lungsod nga may kaugalingon usab nga hari. Ug mas dako pa kini kaysa Ai ug ang mga sundalo niini maayong makig-away. ³ Busa nagpadala ug mensahe si Haring Adoni Zedek kanila ni Hoham nga hari sa Hebron, Piram nga hari sa Jarmut, Jafia nga hari sa Lakish, ug Debir nga hari sa Eglon nga nagaingon: ⁴ “Tabangi ninyo ako sa pagsulong sa Gibeon tungod kay nakighigala kini kang Josue ug sa mga Israelinhon.” ⁵ Busa naghiusa kining lima ka mga hari nga Amorihanon: ang hari sa Jerusalem, Hebron, Jarmut, Lakish, ug Eglon. Gitigom nila ang ilang mga sundalo ug gisulong ang Gibeon.

⁶ Nagpadala ang mga taga-Gibeon ug mensahe kang Josue didto sa kampo niini sa Gilgal. Miingon sila, “Ayaw kamig pasagdi nga imong mga sulugoon. Anhi dayon kamo dinhi ug luwasa kami. Tabangi kami kay naghiusa batok kanamo ang tanang mga hari nga Amorihanon nga nagapuyo sa mga bukid.” ⁷ Busa milakaw si Josue uban ang tanan niyang mga sundalo, apil ang tanang hanas kaayo sa pagpakiggira. ⁸ Miingon ang Ginoo kang Josue, “Ayaw kahadlok kanila. Gitugyan ko na sila sa imong mga kamot. Walay bisan usa kanila nga makapildi kanimo.”

⁹ Tibuok gabiing nanglakaw silang Josue gikan sa Gilgal, ug gisulong nila ang mga kaaway nga wala makabantay. ¹⁰ Gipataranta sa Ginoo ang mga kaaway sa dihang nagkaatbang sila sa mga Israelinhon, ug daghan kanila ang gipamatay didto sa Gibeon. Ang uban kanila gigukod ug gipamatay diha sa agianan patungas sa Bet Horon hangtod sa Azeka ug Makeda. ¹¹ Samtang nagapalugsong sila sa Bet Horon paingon sa Azeka palayo sa mga Israelinhon, gipaulanan sila sa Ginoo ug dagkong mga batunaw^[a] ug nangamatay sila. Mas daghan pa ang nangamatay pinaagi sa batunaw kaysa espada sa mga Israelinhon.

¹² Sa adlaw nga gipadaog sa Ginoo ang mga Israelinhon batok sa mga Amorihanon, nagaampo si Josue sa Ginoo. Ug miingon siya samtang nagapamati ang mga Israelinhon, “Adlaw, pagpundo sa ibabaw sa Gibeon! Bulan, pagpundo sa ibabaw sa Kapatagan sa Ayalon!” ¹³ Busa mipundo ang adlaw ug ang bulan hangtod nga napildi sa mga Israelinhon ang ilang mga kaaway.

Kini nga hitabo nahisulat sa Libro ni Jashar. Mipundo ang adlaw sa tunga-tunga sa langit, ug wala kini mosalop sa tibuok adlaw. ¹⁴ Sukad-sukad wala pa gayoy nahitabo nga sama niini nga gidungog sa Ginoo ang ingon niana nga hangyo sa tawo. Tinuod gayod nga nakiggira ang Ginoo alang sa Israel.

¹⁵ Unya mibalik si Josue ug ang tanang Israelinhon sa ilang kampo sa Gilgal.

Gipatay ang Lima ka Hari nga Amorihanon

¹⁶ Nangikyas ang lima ka mga hari ug nanago sa langub sa Makeda. ¹⁷ Apan may nakakita nga nanago sila didto, ug gisulti kini kang Josue. ¹⁸ Busa miingon si Josue, “Taboni ninyo ug dagkong mga bato ang baba sa langub ug unya pabantayi kini. ¹⁹ Apan ayaw kamo pagpundo didto, gukda hinuon ninyo ug sulonga ang nahibiling mga kaaway. Ayaw ninyo tugoti nga makasulod sila sa ilang mga lungsod, kay gitugyan na sila kaninyo sa Ginoo nga inyong Dios.”

²⁰ Halos nahurot ug patay ni Josue ug sa mga Israelinhon ang ilang mga kaaway. Apan may pipila nga nakaikyas ug nakasulod balik sa ilang pinarilan nga mga lungsod. ²¹ Unya namalik ang tanang mga sundalo kang Josue sa ilang kampo sa Makeda. Sukad niadto, wala nay nangahas ug sulti batok sa mga Israelinhon.

²² Unya, mimando si Josue, “Ablihi ninyo ang langub ug dad-a dinhi kanako ang lima ka mga hari.” ²³ Busa gikuha nila ug gidala kang Josue ang lima ka mga hari: ang hari sa Jerusalem, Hebron, Jarmut, Lakish, ug Eglon. ²⁴ Sa dihang nadala na kining lima ka mga hari kang Josue, gitigom niya ang tanang mga Israelinhon ug gimandoan ang mga komander sa iyang mga sundalo, “Dali kamo, ug tumbi ninyo ang mga liog niining mga hari.” Busa miduol sila ug gitumban nila ang mga liog sa mga hari. ²⁵ Miingon si Josue kanila, “Ayaw kamo kahadlok o kaluya. Lig-ona ang inyong kaugalingon ug pagmaisogon. Kay mao kini ang himuon sa Ginoo sa tanan ninyong mga kaaway.” ²⁶ Unya gipamatay ni Josue ang lima ka mga hari ug gipatuhog didto sa lima ka mga kahoy hangtod sa hapon. ²⁷ Sa pagsalop na sa adlaw, gipakuha ni Josue ang ilang mga patayng lawas ug gipalabay didto sa langub nga ilang gitagoan. Gitabonan nila ug dagkong mga bato ang baba sa langub, ug tua pa kining mga batoha hangtod karon.

Gisakop ni Josue ang Uban pang mga Dapit sa mga Amorihanon

²⁸ Niadtong adlawa, gisakop ni Josue ang Makeda. Gipatay niya ang tanang mga lumulupyo niini apil ang ilang hari. Gilaglag niya kini sa hingpit ug wala gayoy nahibiling buhi. Gihimo ni Josue sa hari sa Makeda ang gihimo niya sa hari sa Jerico.

²⁹ Gikan sa Makeda, miadto si Josue ug ang mga Israelinhon sa Libna ug gisulong nila kini. ³⁰ Gitugyan usab kanila sa Ginoo kining lungsora ug ang hari niini. Gipamatay nila ang tanang lumulupyo niini, ug wala gayoy nahibiling buhi. Gihimo usab ni Josue sa hari sa Libna ang sama sa gihimo niya sa hari sa Jerico.

³¹ Gikan sa Libna, miadto si Josue ug ang mga Israelinhon sa Lakish. Gilibotan nila kini ug gisulong. ³² Gitugyan sa Ginoo ang Lakish ngadto sa mga Israelinhon sa ikaduhang adlaw sa panag-away. Sama sa ilang gihimo sa Libna, gipamatay nila ang tanang mga lumulupyo didto. ³³ Sa dihang ginasulong pa lang nila ang Lakish, si Horam nga hari sa Gezer ug ang iyang mga sundalo mitabang sa Lakish, apan gipildi gihapon sila nilang Josue ug wala gayoy nahibilin kanilang buhi.

³⁴ Gikan sa Lakish, miadto si Josue ug ang mga Israelinhon sa Eglon. Gilibotan usab nila kini ug gisulong. ³⁵ Nianang adlawa, nasakop nila ang Eglon ug gipamatay ang tanang lumulupyo niini. Gilaglag nila kini sa hingpit sama sa ilang gihimo sa Lakish.

³⁶ Gikan sa Eglon, mitungas si Josue ug ang mga Israelinhon ngadto sa Hebron ug gisulong nila kini. ³⁷ Gisakop nila ang lungsod, ug gipatay nila ang hari ug ang tanang lumulupyo niini, apil ang mga tawo sa mga kabaryohan nga sakop sa Hebron. Wala gayoy nahibiling buhi. Gilaglag nila sa hingpit ang tibuok lungsod sama sa ilang gihimo sa Eglon.

³⁸ Unya namalik silang Josue ug ang mga Israelinhon ug gisulong ang Debir. ³⁹ Giilog nila ang lungsod ug gipatay ang hari ug ang tanang mga lumulupyo niini, apil ang mga tawo sa kabaryohan nga sakop sa Debir. Gilaglag nila kini sa hingpit ug wala gayoy nabiling buhi. Ang gihimo nila ngadto sa Hebron ug Libna ug sa mga hari niini, gihimo usab nila sa Debir ug sa hari niini.

⁴⁰ Busa nailog ni Josue ang tibuok yuta—ang mga bukid, ang Negev, ang kabungtoran sa kasadpan,^[b] ug ang ubos nga mga bahin, ingon man ang mga hari niining mga dapita. Gilaglag nila sa hingpit ang tanang lumulupyo niini ug wala gayoy nahibiling buhi. Gihimo nila kini sumala sa sugo sa Ginoo, ang Dios sa Israel. ⁴¹ Gilaglag ni Josue ang mga dapit gikan sa Kadesh Barnea hangtod sa Gaza, ug ang tibuok nga kayutaan sa Goshen hangtod sa Gibeon. ⁴² Nailog ni Josue kining tanang mga yutaa ug gidakop ang mga hari niini sa usa lang ka pagsulong, kay ang Ginoo, ang Dios sa Israel, nagtabang sa ilang pagpakiggira. ⁴³ Pagkahuman niini, mibalik si Josue ug ang tanang Israelinhon sa ilang kampo sa Gilgal.

Pag-ampo alang sa Tabang sa Dios

Pag-ampo alang sa Tabang sa Dios

4 Miingon ang Ginoo, “O Israel, kon gusto mo gayod nga mobalik, balik na kanako. Kon isalikway mo ang imong mangil-ad nga mga dios-dios ug dili ka na mobiya kanako, ² ug kon manumpa ka sa ako lang gayod nga ngalan ug magkinabuhi nga kasaligan, husto ug matarong, mahimo ikaw nga panalangin ngadto sa mga nasod, ug ila akong pasidunggan.”

³ Mao kini ang gisulti sa Ginoo ngadto sa mga katawhan sa Juda ug sa Jerusalem, “Maingon nga ginadaro ang bantok nga yuta, bag-oha usab ninyo ang inyong gahi nga mga kasingkasing. Ayaw isabwag ang inyong maayong binhi sa sampinitan. ⁴ Hinloi ninyo ang inyong mga kasingkasing atubangan sa Ginoo, kamong mga katawhan sa Juda ug sa Jerusalem, kay kon dili, matagamtaman ninyo ang akong kasuko nga sama sa kalayo nga wala gayoy makapalong. Mahitabo kini tungod sa kadaotan nga inyong gihimo.

Ang Silot nga Modangat sa Juda

⁵ “Ingna ang Juda ug Jerusalem: ‘Patingoga ang budyong sa tibuok yuta. Isinggit ug kusog nga magtapok sila ug managan ngadto sa pinarilan nga mga lungsod. ⁶ Ipataas ang bandera sa pagpahibalo sa katawhan nga mangadto sila sa Jerusalem. Lihok na ug panago kamo dayon, kay magpadala akog dakong katalagman gikan sa amihan.’ ”

⁷ Daw sa liyon nga migula sa iyang tagoanan ang tiglaglag sa mga nasod. Mibiya na siya sa iyang dapit sa paglaglag sa inyong yuta. Ang inyong mga lungsod panggub-on hangtod dili na kini kapuy-an. ⁸ Busa pagbisti kamog sako sa pagpakita sa inyong pagsubo. Pagminatay kamog hilak kay anaa pa gihapon ang hilabihan nga kasuko sa Ginoo kanato. ⁹ Miingon ang Ginoo, “Nianang adlawa, ang hari ug ang iyang mga opisyal mawad-an ug kaisog, ug ang mga pari ug mga propeta makurat.” ¹⁰ Unya miingon ako, “O Ginoong Dios, gilimbongan mo gayod ang mga tawo tungod kay misaad ka nga moabot ang kalinaw sa Jerusalem. Apan diay ang espada andam na sa pagpatay kanila.”

¹¹ Moabot ang higayon nga moingon ang Ginoo sa katawhan sa Jerusalem, “Mohuyop ang init nga hangin gikan sa taas nga mga dapit sa kamingawan paingon sa akong katawhan. Apan dili kini hangin nga mopalid sa tahop sa ilang trigo. ¹² Labihan kini kakusog nga hangin nga magagikan kanako. Ipadayag ko karon kanila ang akong silot.”

¹³ Tan-awa! Ang atong kaaway nagapadulong nga daw sa mga panganod. Ang iyang mga karwahe daw buhawi, ug ang iyang mga kabayo tulin pa sa mga agila. Alaot kita! Malaglag gayod kita.

¹⁴ “Mga taga-Jerusalem, hinloi sa kadaotan ang inyong kasingkasing aron maluwas kamo. Hangtod kanus-a magpabilin ang pagkadaotan sa inyong hunahuna? ¹⁵ Ang inyong kalaglagan gipamalita na sa mga mensahero gikan sa Dan ug sa mga kabungtoran sa Efraim. ¹⁶ Gisugo sila nga pasidan-an ang mga nasod ug ang Jerusalem nga adunay mosulong nga mga sundalo gikan sa layong dapit. Gapanghagit sila ug away batok sa mga lungsod sa Juda. ¹⁷ Gipalibotan nila ang Jerusalem nga daw mga tawong nagabantay ug uma, tungod kay nagrebelde ang Jerusalem kanako. ¹⁸ Ang inyo mismong mga gawi ug binuhatan maoy naghatod kaninyo niini. Mao kini ang inyong silot. Pait kini kaayo, ug midulot kini sa inyong kasingkasing!”

Naghilak si Jeremias alang sa Iyang Katagilungsod

¹⁹ Dili ko na maagwanta ang akong kaguol. Labihan gayod ang akong pag-agulo. Gikumot ang kasingkasing ug dili ako mahimutang. Kay nadungog ko ang tingog sa budyong ug ang singgit sa pakiggubat. ²⁰ Nagasunod-sunod ang mga katalagman. Nalukop sa kadaot ang tibuok nasod. Bisan ang akong mga tolda kalit lang nga naguba, ug ang mga kurtina niini nangagisi. ²¹ Hangtod kanus-a ko pa padayon nga makita ang bandera sa pagpakiggira ug madungog ang tingog sa budyong?

²² Miingon ang Ginoo, “Buang-buang ang akong katawhan. Wala sila makaila kanako. Sama sila sa mga batang walay panabot. Hanas silang mohimo ug daotan; dili sila mahibalong mobuhat ug maayo.”

Ang Panan-awon ni Jeremias bahin sa Umaabot nga Kalaglagan

²³ Nakita ko ang kalibotan. Hawan kini ug walay porma. Nakita ko usab ang kalangitan ug wala kini kahayag. ²⁴ Nakita ko ang mga bukid ug mga bungtod ug nangatay-og kini. ²⁵ Nakita ko usab nga wala nay mga tawo, ug ang tanang langgam nanglupad na. ²⁶ Nakita ko nga ang tabunok nga yuta nahimong disyerto. Ang tanang lungsod nalaglag tungod sa labihan nga kasuko sa Ginoo. ²⁷ Mao kini ang giingon sa Ginoo, “Ang tibuok kayutaan mangaguba, apan dili ko kini laglagon sa hingpit. ²⁸ Ang kalibotan magsubo ug ang kalangitan mongitngit, kay nasulti ko na ang silot, ug dili ko na kini bakwion pa. Nakahukom na ako ug dili na mausab ang akong hunahuna.”

²⁹ Sa pagkadungog nila sa kabanha sa nagpadulong nga mga tigkabayo ug mga tigpana, nangikyas sa kahadlok ang mga lumulupyo sa matag lungsod. Ang uban nanagan ngadto sa kakahoyan, ug ang uban nanaka sa mga kabatoan. Gipamiyaan ang tanang lungsod ug wala nay namuyo niini. ³⁰ Unsay gibuhat mo, Jerusalem, nga laglagonon? Nganong nagasul-ob ka pa ug nindot nga bisti ug alahas? Nganong nangarte ka sa imong mga mata? Ang imong pagpatahom wala nay pulos. Ang imong mga hinigugma^[a] misalikway na kanimo ug gusto ka na nilang patyon.

³¹ Nakadungog akog tiyabaw ug agulo, sama sa usa ka babayeng nanganak nga primerisa. Tiyabaw kini sa mga lumulupyo sa Jerusalem^[b] nga daw makabsan sa ginhawa. Giisa nila ang ilang mga kamot ug nagkanayon, “Pagkamakalulooy namo; daw mawad-an na kamig panimuot. Kay miabot na ang mopatay kanamo.”

Kinsa gayod ang Labaw sa Tanan?

(Mar. 9:33-37; Luc. 9:46-48)

18 Niadtong higayona miduol kang Jesus ang iyang mga tinun-an ug nangutana, “Kinsa man gayod ang labaw sa tanan nga nasakop sa paghari sa Dios?” ² Gitawag ni Jesus ang usa ka bata ug gipaatubang niya kanila. ³ Unya miingon siya, “Sa pagkatinuod, kon dili kamo magbag-o ug mahisama sa mga gagmayng bata, dili gayod kamo maapil sa paghari sa Dios. ⁴ Kay ang tawo nga nagapaubos sama niini nga bata, mao ang labaw sa tanan nga sakop sa paghari sa Dios.

⁵ “Ug si bisan kinsa nga tungod sa iyang pagsunod kanako modawat sa bata nga sama niini, nagadawat usab kanako. ⁶ Apan si bisan kinsa nga mahimong hinungdan sa pagbiya niining gagmayng kabataan sa ilang pagtuo kanako, maayo pa nga higtan ang iyang liog ug galingan nga bato ug ihulog siya ngadto sa lawod.”

Ang mga Pagtintal

(Mar. 9:42-48; Luc. 17:1-2)

⁷ “Alaot ang mga tawo dinhi sa kalibotan kay ang pagtintal kanunayng moabot kanila. Hinuon kini mahitabo gayod. Apan alaot gayod ang tawo nga maoy manintal sa iyang isigka-tawo.

⁸ “Kon ang imong kamot o tiil mahimong hinungdan sa imong pagbiya kanako, putla kana ug ilabay! Mas maayo pa nga usa ra ang imong kamot o tiil apan may kinabuhi ka nga walay kataposan kaysa kompleto ang imong kamot ug tiil apan itambog ka man lang ngadto sa kalayo nga nagadilaab sa walay kataposan. ⁹ Ug kon ang imong mata mahimong hinungdan sa imong pagbiya kanako, lugita kana ug ilabay! Mas maayo pa nga usa ra ang imong mata apan may kinabuhi ka nga walay kataposan kaysa kompleto ang imong mata apan itambog ka man lang ngadto sa kalayo sa impiyerno.”

Ang Sambingay bahin sa Karnero nga Nawala

(Luc. 15:3-7)

¹⁰ “Pagbantay nga dili gayod ninyo tamayon bisan ang usa niining mga bata. Kay ang tinuod, ang mga anghel sa Dios nga nagabantay kanila anaa kanunay sa atubangan sa akong Amahan sa langit. ¹¹ [Kay ako nga Anak sa Tawo mianhi dinhi sa kalibotan sa pagluwas sa mga tawo nga nangawala tungod sa ilang mga sala.]

¹² “Kon ang usa ka tawo may 100 ka mga karnero ug mawala ang usa niini, unsa man ang iyang buhaton? Sigurado gayod nga biyaan niya ang 99 nga nanabsab didto sa bungtod ug pangitaon niya ang karnero nga nawala. ¹³ Ug kon iya kining makita malipay gayod siya. Ang tinuod, mas dako ang iyang kalipay sa usa nga nawala nga iya rang nakit-an kaysa 99 nga wala mawala. ¹⁴ Mao usab kana ang bation sa inyong Amahan nga langitnon. Dili gayod niya buot nga mawala ang bisan usa lang ka gamay nga bata.

Kon Nakasala Kanimo ang Imong Isigka-tumutuo

¹⁵ “Kon ang imong isigka-tumutuo nakasala kanimo, adtoi siya ug sultihi sa iyang gibuhat nga sala. Apan kini buhaton mo nga kamo-kamo ra. Kon maminaw siya kanimo, magkasinabtanay kamo pag-usab, ug mapabalik mo siya sa Dios. ¹⁶ Apan kon dili siya maminaw kanimo, pagdala ug usa o duha ka tumutuo aron matuman mo ang nahisulat sa Kasulatan nga ‘ang inyong panagsulti mapamatud-an sa duha o tulo ka saksi.’^{[a] 17} Apan kon dili pa gayod siya maminaw kanila, isulti kini sa iglesia. Ug kon dili pa gayod siya maminaw kanila, ayaw na ninyo siya pagtagda. Isipa na lang ninyo nga sama siya sa mga tawo nga wala motuo sa Dios o sama sa mga maniningil ug buhis.”^[b]

Ang Gidili ug ang Gitugot

¹⁸ “Sa pagkatinuod, ang bisan unsa nga dili ninyo itugot dinhi sa kalibotan mao man ang wala itugot sa Dios, ug ang bisan unsa nga itugot ninyo mao man ang gitugot sa Dios.

¹⁹ “Ug buot ko nga mahibaloan ninyo nga kon ang duha kaninyo dinhi sa kalibotan magkauyon bahin sa bisan unsa nga inyong pangayoon pinaagi sa pag-ampo, buhaton kana alang kaninyo sa akong Amahan sa langit. ²⁰ Kay kon may duha o tulo nga nagatigom tungod kanako, ako uban kanila.”

Ang Sambingay bahin sa Sulugoon nga Dili Mopasaylo

²¹ Miduol si Pedro kang Jesus ug nangutana, “Ginoo, kon ang akong igsoon^[c] kanunay lang makasala kanako, kapila ko ba gayod siya pasayloon? Makapito ba?”

²² Mitubag si Jesus kaniya, “Dili lang kapito, kondili ka-77.^{[d] 23} Kay ang paghari sa Dios sama sa usa ka hari nga naghusay sa mga utang sa iyang mga sulugoon. ²⁴ Samtang naghusay siya sa ilang mga utang, gidala kaniya ang sulugoon nga nakautang kaniya ug minilyon. ²⁵ Tungod kay dili siya makabayad nagsugo ang hari nga ibaligya siya isip ulipon lakip ang iyang asawa ug ang iyang mga anak. Ug ibaligya usab ang tanan niyang kabtangan aron mabayran niya ang iyang utang. ²⁶ Ang sulugoon miluhod atubangan sa hari ug nagpakilooy nga miingon, ‘Pasensyahi lang una ako kay bayran ko ra ikaw sa tanan!’ ²⁷ Nalooy ang hari kaniya, busa gipasaylo siya ug wala na pabayara sa iyang utang, ug gipapauli siya.”

²⁸ “Sa pag-uli niadtong sulugoon natagboan niya ang iyang isigka-sulugoon nga nakautang kaniya ug gamay ra kaayo. Gilabnot niya kini, gituok, ug giingnan, ‘Bayri ako sa imong utang!’ ²⁹ Miluhod ang iyang kauban nga sulugoon ug nagpakilooy kaniya, ‘Pasensyahi lang una ako kay bayran ko ra ikaw!’ ³⁰ Apan wala gayod siya mosugot. Gipapriso hinuon niya kadto nga sulugoon hangtod nga kini makabayad. ³¹ Pagkakita niadto sa uban nga mga sulugoon nasubo kaayo sila, busa miadto sila sa ilang hari ug gisulti ang nahitabo. ³² Gipatawag sa hari ang sulugoon ug giingnan, ‘Labihan ka kadaotan nga sulugoon. Gipasaylo ko ikaw sa imong utang kanako tungod kay nagpakilooy ka. ³³ Ngano bang wala mo kaloy-i ang imong isigka-sulugoon ingon nga ako nalooy kanimo?’ ³⁴ Nasuko gayod ang hari kaniya. Gipapriso niya kini aron nga masilotan hangtod mabayran ang tanan niyang utang.” ³⁵ Unya miingon si Jesus kanila, “Mao usab kini ang buhaton kaninyo sa akong Amahan nga langitnon kon dili kamo makapasaylo sa inyong isigka-tawo sa kinasingkasing gayod.”