M’Cheyne Bible Reading Plan

Ang mga Pagpangdaog ni David^(A)

18 Sang ulihi napierdi ni David ang mga Filistinhon, kag ginsakop niya sila. Naagaw niya sa ila ang Gat kag ang mga baryo sa palibot sini. ² Napierdi man ni David ang mga Moabnon, kag ginsakop niya sila kag nagbayad sila sang buhis sa iya. ³ Nagpakig-away man si David kay Haring Hadadezer sang Zoba, hasta sa Hamat, sang maglakat si Hadadezer sa pagsakop sang mga duta malapit sa Suba sang Eufrates. ⁴ Naagaw nila ni David ang 1,000 niya ka karwahe, 7,000 ka manugkarwahe, kag 20,000 ka soldado. Ginpamiang nila ni David ang mga kabayo nga nagaguyod sang mga karwahe luwas lang sa 100 nga ginbilin nila para ila gamiton. ⁵ Sang mag-abot ang mga Arameanhon^[a] halin sa Damascus sa pagbulig kay Hadadezer, ginpamatay nila ni David ang 22,000 sa ila. ⁶ Nagpabutang dayon si David sang mga kampo sa Damascus, ang lugar sang mga Arameanhon. Kag nangin sakop niya sila, kag nagbayad sila sang buhis sa iya. Ginpadaog sang Ginoo si David, bisan diin siya magkadto sa pagpakig-away. ⁷ Ginkuha ni David ang bulawan nga mga taming nga iya sang mga opisyal ni Hadadezer, kag gindala ini sa Jerusalem. ⁸ Ginkuha man niya ang madamo nga mga saway sa Teba^[b] kag Cun, nga mga banwa nga sakop ni Hadadezer. Ini nga mga saway gin-gamit sang ulihi ni Solomon sa pagpahimo sang dako nga suludlan sang tubig nga daw kawa nga ginatawag Dagat, sang mga haligi, kag sang mga kagamitan nga saway para gamiton sa templo.

⁹ Karon, nabalitaan ni Haring Tou^[c] sang Hamat nga ginpierdi ni David ang bug-os nga soldado ni Haring Hadadezer sang Zoba. ¹⁰ Gani ginpakadto niya ang iya anak nga si Hadoram^[d] kay Haring David sa pagpangamusta kag sa pagpadungog sa iya sa pagdaog niya kay Hadadezer sa inaway. (Ining si Tou kag si Hadadezer kontrahanay halin sang una pa.) Nagdala si Hadoram sang mga regalo nga hinimo halin sa bulawan, pilak, kag saway. ¹¹ Ginhalad ini ni Haring David sa Ginoo, pareho sa iya ginhimo sa mga pilak kag bulawan nga iya naagaw sa iban nga mga nasyon nga iya ginpierdi—ang Edom, Moab, Ammon, Filistia, kag Amalek.

¹² Si Abishai nga anak ni Zeruya nakapatay sang 18,000 ka Edomnon sa kapatagan nga ginatawag Asin. ¹³ Nagpabutang dayon si David sang mga kampo sa Edom, kag nangin sakop niya ang tanan nga Edomnon. Ginpadaog sang Ginoo si David bisan diin siya magkadto sa pagpakig-away.

Ang mga Opisyal ni David

¹⁴ Naghari si David sa bug-os nga Israel, nga nagahimo sang matarong kag husto para sa tanan niya nga katawhan. ¹⁵ Ang nagapangulo sa iya mga soldado amo si Joab nga anak ni Zeruya. Ang nagadumala sang mga kasulatan sang ginharian amo si Jehoshafat nga anak ni Ahilud. ¹⁶ Ang mga pangulo nga pari amo si Zadok nga anak ni Ahitub kag si Ahimelec^[e] nga anak ni Abiatar. Ang sekretaryo amo si Shavsha.^{[f] 17} Ang pangulo sang mga badigard ni David nga mga Keretnon kag mga Peletnon amo si Benaya nga anak ni Jehoyada. Kag ang mga pangulo nga mga opisyal ni David amo ang iya mga anak nga lalaki.

Paandam sa mga Manggaranon

5 Kamo nga mga manggaranon, pamati kamo! Maghibi kamo sing tudo sa mga kalisod nga magaabot sa inyo. ² Nagakadunot ang inyo mga manggad kag ginaut-ot sang mga sapat-sapat ang inyo mga bayo. ³ Ginatago lang ninyo ang inyo mga kuwarta kag indi man lang mapuslan. Sa ulihi nga mga inadlaw silutan kamo sa impyerno tungod sa inyo kuwarta nga wala ninyo paggamita sa kaayuhan. Kanugon lang sang inyo pagtipon kay ang kalibutan madali na lang matapos. ⁴ Pamatii ninyo ang mga reklamo sang mga tawo nga inyo ginpaobra sa inyo kaumahan pero wala ninyo pagsuhuli. Dapat ninyo mahibaluan nga ang mga paghibi sang inyo mga manug-ani nabatian sang Dios nga Makagagahom. ⁵ Nagpatuyang kamo sa inyo kabuhi diri sa kalibutan. Pareho lang nga ginpatambok ninyo ang inyo kaugalingon para sa adlaw sang pag-ihaw. ⁶ Ginhukman ninyo kag ginpamatay ang mga tawo nga wala sing sala, bisan wala sila nagbato sa inyo.

Ang Pag-agwanta kag Pagpangamuyo

⁷ Mga utod, magmainagwantahon kamo hasta sa pag-abot sang Ginoo. Tan-awa ninyo ang mga mangunguma, mainagwantahon sila nga nagahulat sa nahauna nga ulan. Pagkatapos nila tanom, mainagwantahon naman sila sa paghulat sang masunod nga ulan kag sang ila patubas. ⁸ Gani magmainagwantahon man kamo. Indi kamo magdula sang inyo paglaom, kay madali na lang mag-abot ang Ginoo.

⁹ Mga utod, indi kamo magbinasulay, agod indi kamo pagsilutan sang Dios. Ang magahukom sa aton madali na lang mag-abot. ¹⁰ Himua ninyo nga sulundan ang pag-agwanta sang mga propeta nga ginsugo sang Ginoo nga maghambal para sa iya.^{[a] 11} Indi bala nga ginakabig ta nga bulahan ang mga tawo nga nagabatas? Nabatian ninyo ang mga pagbatas ni Job, kag nahibaluan man ninyo kon paano siya ginbuligan sang Ginoo sang ulihi. Kay ang Ginoo maayo kag maluluy-on.

¹² Mga utod, labaw sa tanan indi gid kamo magsumpa nga nagasiling, “Saksi ang langit,” ukon “Saksi ang duta,” ukon ang iban pa nga mga butang. Magsiling kamo “huo” kon huo ang inyo gusto ihambal kag “indi” kon indi, agod indi kamo pagsilutan sang Dios.

¹³ May ara bala sa inyo nga nagaantos? Dapat magpangamuyo siya sa Dios. May ara bala sa inyo nga malipayon? Magkanta siya sang mga pagdayaw sa Dios. ¹⁴ May ara bala sa inyo nga nagamasakit? Magtawag siya sang mga manugdumala sang iglesya agod pangamuyuan siya kag banyusan sang lana sa ngalan^[b] sang Ginoo. ¹⁵ Ang pangamuyo nga may pagtuo sa Ginoo amo ang magaayo sa nagamasakit. Pabangunon siya sang Ginoo kag patawaron sa iya mga sala kon nakasala siya. ¹⁶ Gani, magtuad kamo sang inyo mga sala sa isa kag isa, kag magpangamuyuay agod mag-ayo kamo. Kay dako ang mahimo sang pangamuyo sang matarong nga tawo, ¹⁷ pareho kay Propeta Elias. Siya tawo man nga pareho sa aton. Nagpangamuyo siya sang hugot sa iya tagipusuon nga indi mag-ulan, kag wala nag-ulan sa sulod sang tatlo ka tuig kag tunga. ¹⁸ Pagkatapos nagpangamuyo naman siya nga mag-ulan, kag natuman ini. Dayon nagdamo ang patubas sang duta.

¹⁹ Mga utod ko, kon may isa sa inyo nga nagpalayo sa kamatuoran, kag may isa nga magpabalik sa iya, ²⁰ dapat mahibaluan ninyo nga ang nagapabalik sa makasasala halin sa iya malain nga pagginawi magaluwas sang kalag sang sadto nga makasasala sa kamatayon, kag mapatawad ang madamo nga mga sala.

Ang Pangamuyo ni Jonas

2 Nagpangamuyo si Jonas sa Ginoo nga iya Dios sa sulod sang isda. ² Siling niya,

¹⁰ Karon, ginsugo sang Ginoo ang isda nga iluad si Jonas. Gani ginluad niya si Jonas sa baybayon.

Gin-ayo ni Jesus ang Suluguon sang Kapitan^(A)

7 Pagkatapos panudlo ni Jesus sa mga tawo, nagkadto siya sa Capernaum. ² May kapitan didto sang mga soldado nga Romanhon nga may ulipon nga nagamasakit kag daw mapatay na. Palangga gid niya ang iya ulipon. ³ Gani pagkabati sang kapitan parte kay Jesus, ginsugo niya ang pila ka manugdumala sang mga Judio sa pagpangabay kay Jesus nga magkadto didto sa iya balay kag ayuhon ang iya ulipon. ⁴ Pag-abot nila kay Jesus nagpakitluoy gid sila sa iya. Nagsiling sila, “Kon mahimo buligi ang kapitan, kay maayo gid siya nga tawo. ⁵ Palangga niya kita nga mga Judio kag nagpatindog pa gani siya sang simbahan para sa aton.”

⁶ Gani nag-upod si Jesus sa ila. Sang malapit na sila sa balay sang kapitan, ginsugo sang kapitan ang pila ka amigo niya agod sugataon si Jesus kag silingon, “Ginoo, indi na pagpabudlayi ang imo kaugalingon. Indi ako takos nga magpasulod sa imo sa akon balay. ⁷ Amo gani nga indi ako ang nagkadto sa imo kay indi ako takos nga magpalapit sa imo. Maghambal ka lang kag magaayo ang akon suluguon. ⁸ Nahibaluan ko ini tungod kay ako sa idalom man sang mga opisyal, kag may mga soldado man sa idalom ko. Gani kon magmando ako sa isa, ‘lakat,’ nagalakat siya, kag kon magmando ako sa isa, ‘kadto diri,’ nagakadto siya. Kag kon ano ang akon ginasugo sa akon ulipon, ginahimo niya.” ⁹ Pagkabati sadto ni Jesus natingala gid siya. Nag-atubang siya sa mga tawo nga nagaupod sa iya kag nagsiling, “Wala pa gid ako nakakita sang tawo sa Israel nga may pagtuo nga pareho sini.” ¹⁰ Ang mga ginpadala sang kapitan nagbalik sa iya balay kag pag-abot nila, nakita nila nga maayo na ang ulipon.

Ginbanhaw ni Jesus ang Anak sang Balo nga Babayi

¹¹ Sang wala madugay nagkadto si Jesus sa banwa sang Nain. Nag-upod sa iya ang iya mga sumulunod kag ang madamo nga mga tawo. ¹² Sang malapit na sila sa puwertahan sang banwa sang Nain, nasugata nila ang madamo nga mga tawo nga nagakumpanyar. Ang napatay bugtong nga anak sang balo nga babayi. ¹³ Pagkakita ni Ginoong Jesus sa iloy sang napatay, naluoy gid siya. Siling niya, “Indi ka maghibi.” ¹⁴ Dayon nagpalapit si Jesus sa ginakargahan sang patay kag gintandog niya agod magpundo ang mga nagadala sini. Nagsiling si Jesus sa patay, “Noy, magbangon ka!” ¹⁵ Nagbangon ang patay, nagpungko kag naghambal. Dayon ginhatag siya ni Jesus sa iya iloy. ¹⁶ Sang makita ato sang mga tawo natingala gid sila, kag gindayaw nila ang Dios. Nagsiling sila, “Gindumdom sang Dios ang iya katawhan. Ginhatagan niya kita sang gamhanan nga propeta.” ¹⁷ Ang balita parte sa ginhimo ni Jesus naglapnag sa bug-os nga Judea kag sa tanan nga lugar sa palibot sini.

Si Jesus kag si Juan nga Manugbautiso^(B)

¹⁸ Ini tanan nga hitabo ginbalita kay Juan sang iya mga sumulunod. ¹⁹ Gani gintawag ni Juan ang duha sang iya mga sumulunod kag ginsugo niya nga magkadto sa Ginoo sa pagpamangkot, “Ikaw bala ang amon ginapaabot ukon mahulat pa kami sang iban?” ^20-21 Gani nagkadto sila kay Jesus. Pag-abot nila didto madamo ang ginapang-ayo ni Jesus nga mga masakiton, bisan ang mga grabe gid nga mga balatian, kag ang mga ginagamhan sang malaot nga espiritu. Madamo man nga mga bulag ang iya ginpang-ayo. Karon, nagpamangkot kay Jesus ang duha ka sumulunod ni Juan. Siling nila, “Ginsugo kami ni Juan nga manugbautiso sa pagpamangkot sa imo kon ikaw bala ang amon ginapaabot ukon mahulat pa kami sang iban?” ²² Ginsabat sila ni Jesus, “Magbalik kamo kay Juan kag sugiri ninyo siya sang inyo nakita kag nabatian. Sugiri ninyo siya nga ang mga bulag nakakita, ang mga piang nakalakat, ang mga may delikado nga balatian sa panit^[a] nag-ayo kag nakabig na nga matinlo, ang mga bungol nakabati, ang mga patay nabanhaw, kag ang Maayong Balita ginawali sa mga imol. ²³ Bulahan ang mga tawo nga wala nagaduhaduha sa akon.”^[b]

²⁴ Sang makahalin na ang mga ginsugo ni Juan, nagpamangkot si Jesus sa mga tawo, “Sang pagkadto ninyo kay Juan sa kamingawan, ano ang inyo ginapaabot nga makita? Nagkadto bala kamo didto agod makita ninyo ang tawo nga nagapaayon-ayon lang pareho sang kugon nga ginahapay-hapay sang hangin? ²⁵ Ukon nagkadto bala kamo didto agod makita ninyo ang tawo nga nagabayo sang malahalon? Pero ang mga nagabayo sang malahalon kag nagapagusto sang ila pangabuhi nagaestar sa mga palasyo. ²⁶ Abi sugiri ninyo ako kon ngaa nagkadto kamo didto. Indi bala para makita ninyo ang isa ka propeta? Huo, kag labaw pa gani siya sa propeta. ²⁷ Kay siya amo ang ginasiling sang Dios sa Kasulatan, ‘Ipadala ko ang akon mensahero una sa imo sa pagpreparar sang imo alagyan.’ ”^{[c] 28} Nagsiling pa gid si Jesus, “Sa pagkamatuod, hasta subong wala pa gid sing may natawo nga maglabaw pa kay Juan. Pero karon ang bisan sin-o nga labing kubos sa mga nagapasakop sa paghari sang Dios mas labaw pa kay Juan.”

²⁹ Pagkabati sang mga tawo, pati sang mga manugsukot sang buhis sa mga pagpanudlo ni Jesus, nagkomporme sila sa ginapahimo sang Dios, kay ini sila nagpabautiso na kay Juan. ³⁰ Pero ang mga Pariseo kag ang mga manunudlo sang Kasuguan wala nagkomporme sa katuyuan sang Dios para sa ila, kay ini sila wala magpabautiso kay Juan.

³¹ Nagsiling pa gid si Jesus, “Sa ano ko bala ipaanggid ang mga tawo sa sini nga henerasyon? ³² Pareho sila sa mga bata nga nagapungko sa plasa nga nagahampang. Ang isa ka grupo nagasiling sa isa, ‘Gintukaran namon kamo sang sunata nga para sa kasal, pero wala kamo magsaot. Ginkantahan namon kamo sang kanta nga para sa patay, pero wala man kamo maghibi!’ ³³ Kamo pareho man sa ila, kay sang pag-abot ni Juan, nakita ninyo nga nagapuasa siya kag wala nagainom sang bino, gani nagasiling kamo nga may malaot siya nga espiritu. ³⁴ Kag ako nga Anak sang Tawo, pag-abot ko, nakita ninyo nga nagakaon kag nagainom, gani nagasiling kamo nga palakaon ako kag palainom. Nagasiling man kamo nga abyan ako sang mga manugsukot sang buhis kag sang iban pa nga mga makasasala. ³⁵ Pero indi bali, ang mga tawo nga nagasunod sa kabubut-on sang Dios nagakomporme nga husto ang ginapahimo sang Dios sa amon.”^[d]

Si Jesus sa Balay ni Simon nga Pariseo

³⁶ Karon, may isa ka Pariseo nga nag-agda kay Jesus nga magkaon sa iya balay. Gani nagkadto si Jesus kag nagkaon didto. ³⁷ Sa sina nga banwa may isa ka babayi nga kilala gid nga makasasala. Pagkabati niya nga didto si Jesus sa balay sang Pariseo nagkadto man siya didto. May dala siya nga pahamot nga nasulod sa tibod-tibod nga hinimo halin sa bato nga alabastro. ³⁸ Nagpalapit siya sa likod ni Jesus, sa may tiilan dampi.^[e] Kag didto nagahibi siya nga nagatulo ang iya mga luha sa tiil ni Jesus. Ginpahiran niya ini sang iya buhok kag ginhalukan. Pagkatapos ginbubuan niya sang pahamot ang tiil ni Jesus.

³⁹ Sang pagkakita sadto sang Pariseo nga nag-agda kay Jesus, nagsiling siya sa iya kaugalingon, “Kon ini nga tawo matuod nga propeta, kuntani nahibaluan niya kon sin-o kag kon ano nga klase sang babayi ang nagatandog sa iya, kay ang babayi nga ina makasasala.” ⁴⁰ Pero nahibaluan ni Jesus kon ano ang ara sa iya hunahuna, gani nagsiling siya, “Simon, may isugid ako sa imo.” Nagsabat si Simon, “Ano ina, manunudlo?” ⁴¹ Nagsiling si Jesus, “May duha ka tawo nga nag-utang sang kuwarta sa manugpautang. Ang isa nag-utang 500, kag ang isa 50. ⁴² Sang ulihi, tungod nga indi sila makabayad, wala na lang sila pagpabayara sang nagpautang sa ila. Ti, sin-o ayhan sa ila nga duha ang magahigugma sing labi sa ila nautangan?” ⁴³ Nagsabat si Simon, “Siguro ang may dako nga utang.” Nagsiling si Jesus, “Husto ang imo sabat.” ⁴⁴ Dayon ginbalikid niya ang babayi kag nagsiling kay Simon, “Nakita mo bala ang ginhimo sang babayi nga ini? Pagsulod ko diri sa imo balay wala mo ako paghatagi sang tubig nga inughugas sa akon tiil. Pero ang babayi nga ini, ginhugasan niya ang akon tiil paagi sa iya luha, kag ang iya buhok amo pa ang ginhimo niya nga inugpahid. ⁴⁵ Wala mo ako paghaluki bilang pag-abiabi. Pero ini nga babayi, halin pa sang akon pag-abot diri wala untat ang iya paghalok sa akon tiil. ⁴⁶ Wala mo pagpatului sang lana ang akon ulo bilang pagbaton mo sa akon, pero ini nga babayi, ang malahalon gid nga pahamot ang iya ginbubo sa akon tiil. ⁴⁷ Gani sugiran ko ikaw, nga ang dako nga gugma nga ginpakita niya sa akon nagapamatuod nga ang iya madamo nga sala ginpatawad na; pero sa tawo nga diutay lang ang sala nga ginpatawad, diutay lang ang paghigugma nga iya ginapakita.” ⁴⁸ Naghambal dayon si Jesus sa babayi, “Ginpatawad na ang imo mga sala.” ⁴⁹ Ang mga nagakaon kaupod ni Jesus nagsiling sa ila kaugalingon, “Sin-o bala ini nga bisan ang mga sala mapatawad niya?” ⁵⁰ Dayon nagsiling si Jesus sa babayi, “Ang imo pagtuo nagluwas sa imo. Magpauli ka nga may kalinong.”