M’Cheyne Bible Reading Plan

Ang Promisa sang Dios kay David^(A)

17 Sang nagaestar na si David sa iya palasyo, nagsiling siya kay Propeta Natan, “Ari ako nagaestar sa matahom nga palasyo nga hinimo halin sa kahoy nga sedro, pero ang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo ara lang sa tolda.” ² Nagsabat si Natan kay David, “Himua ang gusto mo nga himuon, kay ang Dios nagaupod sa imo.”

³ Pero sadto mismo nga gab-i nagsiling ang Dios kay Natan, ⁴ “Lakat, kag silinga ang akon alagad nga si David nga amo ini ang akon ginasiling: ‘Indi ikaw ang magapatindog sang templo nga pagaestaran ko. ⁵ Wala pa ako makaestar sa templo halin sang tion nga ginpaguwa ko ang mga Israelinhon sa Egipto hasta subong. Nagasaylo-saylo lang ako nga ang akon ginaestaran tolda. ⁶ Sa akon pagsaylo-saylo upod sa akon katawhan nga mga Israelinhon, wala ako magreklamo sa ila mga pangulo nga akon ginsugo sa pag-atipan sa ila nga wala nila ako pagpatindugi sang matahom nga templo nga hinimo halin sa kahoy nga sedro.’ ”

⁷ “Silinga pa gid si David nga ako, ang Ginoo nga Makagagahom, nagasiling, ‘Manugbantay ka sang una sang mga karnero, pero ginpili ko ikaw nga magdumala sa akon katawhan nga mga Israelinhon. ⁸ Gin-updan ko ikaw bisan diin ka nagkadto, kag ginpapierdi ko sa imo ang tanan mo nga kaaway. Karon, pabantugon ko ikaw pareho sa iban nga bantog nga mga tawo sa kalibutan. ⁹ Ginhatagan ko na sang permanente nga lugar ang akon katawhan nga mga Israelinhon. May kaugalingon na sila nga elistaran kag wala na sing may magtublag sa ila. Indi na sila pagpiguson sang malaot nga mga tawo pareho sang una, ¹⁰ halin sang tion nga nagbutang ako sang mga pangulo sa akon katawhan nga mga Israelinhon. Pierdihon ko man ang tanan mo nga kaaway. Ako, ang Ginoo, nagasugid sa imo nga magahari permi ang isa sang imo mga kaliwat. ¹¹ Kon mapatay ka na kag ilubong upod sa imo mga katigulangan, pabuslon ko sa imo ang isa sa imo mga anak, kag palig-unon ko ang iya ginharian. ¹² Siya ang magapatindog sang templo para sa akon, kag siguraduhon ko nga ang iya mga kaliwat amo ang magahari hasta san-o. ¹³ Mangin pareho ako sa isa ka amay sa iya, kag mangin pareho siya sa isa ka anak sa akon. Magapabilin ang akon gugma sa iya, indi pareho sa akon ginhimo kay Saul nga imo ginbuslan nga hari. ¹⁴ Padumalahon ko siya sa akon katawhan kag ginharian, kag ang iya mga kaliwat magahari hasta san-o.’ ”

¹⁵ Ginsugid ni Natan kay David ang tanan nga ginpahayag sang Dios sa iya.

Ang Pangamuyo ni David^(B)

¹⁶ Dayon nagsulod si Haring David sa Tolda nga sa diin ara ang Kahon sang Kasugtanan. Nagpungko siya didto sa presensya sang Ginoo kag nagpangamuyo, “Ginoong Dios, sin-o gid bala ako kag ang akon pamilya nga ginpakamaayo mo ako sing pareho sini? ¹⁷ Kag karon, O Dios, may promisa ka pa gid parte sa palaabuton sang akon pamilya. Ginkabig mo ako nga daw pinakadungganon nga tawo. O Ginoong Dios, ¹⁸ ano pa bala ang akon mahambal sa imo parte sa imo pagpadungog sa akon? Kay nahibaluan mo naman kon sin-o gid ako nga imo alagad. ¹⁹ O Ginoo, tungod sa akon nga imo alagad kag suno sa imo kabubut-on, ginhimo mo ining dalagko nga mga butang kag ginpahibalo sa akon. ²⁰ Wala gid sing pareho sa imo, Ginoo, kag wala na sing iban pa nga Dios magluwas sa imo. Wala kami sing may nabatian nga may dios nga pareho sa imo. ²¹ Kag wala na sing katawhan nga pareho sa imo katawhan nga Israelinhon. Amo lang ini nga nasyon sa kalibutan nga imo ginhilway sa pagkaulipon agod mangin imo katawhan. Nangin bantog ka tungod sang gamhanan kag makatilingala nga mga butang nga ginhimo mo sang gintabog mo ang mga nasyon paagi sa imo katawhan nga ginpaguwa mo sa Egipto. ²² Ginhimo mo ang mga Israelinhon nga imo katawhan sa wala sing katapusan, kag ikaw, Ginoo, nangin ila Dios.

^23-24 “Kag karon, Ginoo, tumana ang imo promisa sa akon nga imo alagad kag sa akon pamilya, agod matabo ini kag agod mangin bantog ka sa wala sing katapusan. Dayon magasiling ang mga tawo, ‘Ang Ginoo nga Makagagahom amo ang Dios sang Israel.’ Kag ang akon pamilya magapadayon hasta san-o sa imo presensya. ²⁵ May kaisog ako sa pagpangamuyo sini sa imo nga akon Dios, tungod kay ginpahayag mo sa akon nga imo alagad nga magahari permi ang isa sa akon mga kaliwat.

²⁶ “O Ginoo, matuod ka nga Dios. Ginpromisa mo ining maayo nga mga butang sa akon nga imo alagad. ²⁷ Kag karon nalipay ka sa pagpakamaayo sa akon pamilya agod magapadayon ini hasta san-o sa imo presensya. Kay kon magpakamaayo ka Ginoo, ang imo pagpakamaayo wala sing katapusan.”

Ang Pagpakig-abyan sa Kalibutan

4 Ano bala ang ginahalinan sang inyo mga pag-ilinaway kag mga pagginamo? Indi bala nga tungod sa inyo malain nga mga handom nga nagaginamo sa sulod sang inyo tagipusuon? ² May mga butang nga inyo ginahandom, ugaling indi ninyo maangkon, gani gusto ninyo magpatay sang inyo isigkatawo. May mga butang nga inyo gid naluyagan kag kon indi ninyo maangkon, nagapangaway kamo. Indi ninyo maangkon ang inyo luyag tungod kay wala kamo nagapangayo sa Dios. ³ Kag kon nagapangayo kamo, wala kamo ginahatagi kay malain ang inyo tinutuyo. Ang mga butang nga inyo ginapangayo para lang sa inyo kaugalingon nga kalipayan. ⁴ Kamo nga mga indi matutom sa Dios, nga pareho sang babayi nga nagapanginlalaki, wala bala kamo kahibalo nga kon palabihon ninyo ang mga butang diri sa kalibutan, kaaway kamo sang Dios? Gani, kon palabihon ninyo ang mga butang diri sa kalibutan sang sa Dios, ginahimo ninyo ang inyo kaugalingon nga kaaway sang Dios. ⁵ Indi kamo maghunahuna nga wala sing pulos ining ginasiling sang Kasulatan: “Nagahandom nga may kaimon ang Dios sa espiritu nga ginpapuyo niya sa aton.”^{[a] 6} Pero ginakaluoyan gid kita sang Dios. Amo ina nga nagasiling ang Kasulatan, “Ginasumpo sang Dios ang bugalon, pero ginakaluoyan niya ang mapainubuson.”^[b]

⁷ Gani magpasakop kamo sa Dios. Sumpunga ninyo si Satanas kag magapalagyo siya sa inyo. ⁸ Magpalapit kamo sa Dios, kag ang Dios magapalapit sa inyo. Kamo nga mga makasasala, magkabuhi kamo sang matinlo! Kag kamo nga nagapangduhaduha, tinlui ninyo ang inyo mga tagipusuon. ⁹ Magpangasubo kamo, maghibi sang tudo tungod sa inyo mga sala. Sa baylo nga magkadlaw kamo kag magkalipay, magpangasubo kamo. ¹⁰ Magpaubos kamo sa Ginoo, kag iya kamo padunggan.

Paandam Kontra sa Paghukom sa Kapareho nga Utod

¹¹ Mga utod, indi kamo maghambal sang malain kontra sa isa kag isa. Ang nagahambal sang malain kontra sa iya utod ukon nagahukom sa iya, nagahambal kontra sa Kasuguan, kag nagahukom man sa Kasuguan. Gani kon ikaw na ang nagahukom sa Kasuguan, indi ka na manugtuman sang Kasuguan kundi ikaw na ang hukom. ¹² Pero ang Dios gid lang ang naghatag sang Kasuguan kag siya lang ang hukom. Siya gid lang ang sarang makaluwas ukon makasilot sa tawo. Gani, sin-o ka gid nga nagahukom sa imo isigkatawo?

Paandam Kontra sa Pagpabugal

¹³ Pamati kamo sa akon, kamo nga nagasiling, “Karon ukon buwas makadto kami sa isa ka siyudad. Didto kami maestar sang isa ka tuig. Manegosyo kami kag magtipon sang madamo nga kuwarta.” ¹⁴ Ang matuod, wala gani kamo kahibalo kon ano ang matabo sa inyo buwas. Kay ang aton kabuhi pareho sang ambon nga makita, kag sa indi lamang madugay madula. ¹⁵ Gani, amo ini ang inyo isiling, “Kon itugot sang Ginoo, kag kon buhi pa kita, amo ini ukon amo ina ang aton himuon.” ¹⁶ Pero karon, nagapabugal kamo kag nagapadayaw. Ang tanan nga pagpabugal nga pareho sina malain.

¹⁷ Kon nahibaluan sang tawo kon ano ang maayo nga dapat niya himuon, pero wala niya ginahimo, nagapakasala siya.

Wala Nagtuman si Jonas sa Dios

1 Karon, naghambal ang Ginoo kay Jonas nga anak ni Amitai. Siling niya, ² “Magkadto ka gilayon sa Nineve, ang dako nga siyudad, kag paandami ang mga tawo didto, tungod nakaabot na sa akon ang ila kalautan.” ³ Pero naglakat gilayon si Jonas agod magpalagyo sa Ginoo^[a] sa Tarshish. Nagdulhog siya sa Jopa kag nakakita siya didto sang barko nga mabiyahe pa-Tarshish. Gani nagbayad siya sang pamasahe kag nagsakay sa barko upod sa mga tripulante agod magpalagyo sa Ginoo.

⁴ Sang nagapanakayon na sila, nagpadala ang Ginoo sang mabaskog nga hangin sa dagat, kag nagbagyo sing mabaskog hasta nga daw maguba na ang barko. ⁵ Gani hinadlukan ang mga tripulante, kag ang kada isa sa ila nagpangayo sang bulig sa ila mga dios. Ginhaboy nila ang ila mga kargaminto sa dagat agod magmag-an ang barko.

Si Jonas iya nakapanaog na sadto sa idalom nga parte sang barko kag naghigda didto hasta nga natulugan siya sing mahamuok. ⁶ Karon, nagkadto sa iya ang kapitan sang barko kag nagsiling, “Ano ka imo nga nagatulog ka pa! Bangon, kag magpangayo bulig sa imo dios! Basi pa lang maluoy siya sa aton, kag buligan niya kita agod indi kita mapatay.”

⁷ Karon, naghambalanay ang mga tripulante, “Dali magabot-gabot kita agod mahibaluan ta kon sin-o ang kabangdanan sang sini nga kalamidad nga nag-abot sa aton.” Gani naggabot-gabot sila, kag ang nagabutan amo ang ngalan ni Jonas. ⁸ Dayon nagsiling sila sa iya, “Palihog sugiri kami kon sin-o gid bala ang kabangdanan sang sini nga kalamidad nga nag-abot sa aton, kag kon ano ang imo trabaho kag kon sa diin ka naghalin. Sugiri man kami kon ano ang imo nasyon kag rasa.” ⁹ Nagsabat si Jonas, “Hebreo ako kag nagasimba ako sa Ginoo, ang Dios sang langit^[b] nga naghimo sang dagat kag sang duta.” ¹⁰ Gani hinadlukan gid ang mga tripulante tungod kay ginsugid na sa ila nga daan ni Jonas nga nagpalagyo siya sa Ginoo. Nagsiling sila sa iya, “Indi maayo ang ginhimo mo.”

¹¹ Sang nagamadlos na gid, nagsiling ang mga tripulante kay Jonas, “Ano ang himuon namon sa imo agod magkalma ang dagat kag indi na makaperwisyo sa amon?” ¹² Nagsabat siya sa ila, “Hakwata ninyo ako kag ihulog sa dagat, kag dayon magakalma ang dagat kag indi na ini makaperwisyo sa inyo. Kay nahibaluan ko nga ako ang kabangdanan kon ngaa nag-abot ining mabaskog nga bagyo sa inyo.” ¹³ Wala nila ginsunod si Jonas, sa baylo, nagpamugsay sila pabalik sa higad. Pero binudlayan sila kay nagamadlos na gid tapat. ¹⁴ Gani nagpanawag sila sa Ginoo. Siling nila, “O Ginoo, nagapakitluoy kami sa imo, indi kami pagpatya tungod sa amon pagahimuon kay Jonas. Indi kami pagsukta sa amon pagpatay sa iya nga wala pa man namon masiguro nga nakasala siya matuod. Pero nahibaluan namon nga ining nagakalatabo suno sa imo pagbuot.” ¹⁵ Gani ginhakwat nila si Jonas kag ginhulog sa dagat, kag nagkalma ang mabaskog nga balod. ¹⁶ Tungod sini nga hitabo, dako gid ang pagtahod sang mga tawo sa Ginoo. Gani naghalad sila sa iya kag nagpromisa nga magapadayon sila sa pagsimba kag paghalad sa iya.

¹⁷ Nagpadala ang Ginoo sang dako nga isda sa pagtulon kay Jonas. Gani gintulon siya sang isda, kag didto siya sa tiyan sini sa sulod sang tatlo ka adlaw kag tatlo ka gab-i.

Ang Pamangkot Parte sa Adlaw nga Inugpahuway^(A)

6 Sang isa ka Adlaw nga Inugpahuway, samtang nagaagi sila ni Jesus sa kaumahan sang trigo, nagpangutol ang iya mga sumulunod sang mga uhay sang trigo, kag ginpiripis nila ini kag ginkaon. ² Pero may mga Pariseo nga nagsiling kay Jesus, “Ngaa ginahimo ninyo ang ginadilian nga himuon sa Adlaw nga Inugpahuway?” ³ Ginsabat sila ni Jesus, “Wala bala ninyo mabasahi sa Kasulatan ang ginhimo ni David sang siya kag ang iya mga kaupod gin-gutom? ⁴ Nagsulod siya sa balay sang Dios kag nagkuha sang tinapay nga ginhalad sa Dios kag ginkaon niya. Ginpakaon man niya ang iya mga kaupod, bisan pa nga ginadilian sang Kasuguan ang magkaon sadto luwas lang sa mga pari.” ⁵ Nagsiling pa gid si Jesus sa ila, “Ako nga Anak sang Tawo may gahom sa pagsiling kon ano ang husto nga himuon sa Adlaw nga Inugpahuway.”

Ang Tawo nga Pingkaw ang Kamot^(B)

⁶ Sang isa naman ka Adlaw nga Inugpahuway, nagsulod si Jesus sa simbahan sang mga Judio sa pagpanudlo. May tawo didto nga pingkaw^[a] ang tuo niya nga kamot. ⁷ Tungod nga ang mga manunudlo sang Kasuguan kag ang mga Pariseo nagapangita gid sang kabangdanan nga maakusar nila si Jesus, ginabantayan nila kon bala ayuhon niya ang ato nga tawo sa Adlaw nga Inugpahuway. ⁸ Pero nahibaluan ni Jesus kon ano ang ara sa ila hunahuna. Gani nagsiling siya sa tawo nga pingkaw, “Tindog ka kag magpalapit diri sa atubangan.” Kag nagtindog siya kag nagkadto kay Jesus. ⁹ Dayon siling ni Jesus sa mga manunudlo sang Kasuguan kag sa mga Pariseo, “Ano bala ang ginatugot sang aton Kasuguan sa Adlaw nga Inugpahuway: ang paghimo sang maayo sa mga tawo, ukon ang paghimo sang malain? Ang pagluwas sang ila kabuhi, ukon ang pagpatay?” ¹⁰ Nagtulok si Jesus sa ila tanan pero wala gid sing may nagsabat. Dayon naghambal siya sa tawo nga pingkaw, “Untaya ang imo kamot.” Gin-untay niya, kag nag-ayo ini. ¹¹ Pero naakig gid ang mga manunudlo sang Kasuguan kag ang mga Pariseo, gani nagsugilanon sila kon ano ang himuon nila kay Jesus.

Ginpili ni Jesus ang Dose ka Apostoles^(C)

¹² Sang sadto nga panahon, nagtaklad si Jesus sa bukid agod magpangamuyo. Kag nagpangamuyo siya didto sa sulod sang isa gid ka gab-i. ¹³ Pagkaaga gintawag niya ang iya mga sumulunod, kag nagpili siya sa ila sang dose, kag gintawag niya sila nga mga apostoles. ¹⁴ Ang ila mga ngalan amo si Simon (nga gin-ngalanan ni Jesus nga Pedro), si Andres nga iya utod, si Santiago, si Juan, si Felipe, si Bartolome, ¹⁵ si Mateo, si Tomas, si Santiago nga anak ni Alfeus, si Simon (nga sang una rebelde sa gobyerno sang Roma), ¹⁶ si Judas nga anak sang isa pa ka Santiago, kag si Judas Iscariote^[b] nga amo ang nagtraidor kay Jesus.

Nagpanudlo si Jesus kag Nagpang-ayo^(D)

¹⁷ Pagkatapos sadto, nagdulhog sila sa patag. Nagtilipon didto ang iya mga sumulunod kag ang madamo nga mga tawo nga halin sa mga banwa sang Judea kag sa siyudad sang Jerusalem. May mga tawo man didto nga halin pa sa mga siyudad sang Tyre kag Sidon nga malapit sa dagat. ¹⁸ Nagkadto sila didto agod magpamati sa mga ginatudlo ni Jesus kag magpabulong sang ila mga masakit. Ang mga tawo nga ginapaantos sang malaot nga mga espiritu gin-ayo man niya. ¹⁹ Kag ang tanan nga tawo didto nagatinguha gid nga makatandog sa iya, kay may gahom nga nagaguwa sa iya nga nagaayo sa ila tanan.

Ang Bulahan kag ang Kaluluoy^(E)

²⁰ Dayon nagtulok si Jesus sa iya mga sumulunod kag nagsiling,

Higugmaa Ninyo ang Inyo mga Kaaway^(F)

²⁷ “Pero kamo nga nagapamati sa akon, nagasiling ako sa inyo nga higugmaa ninyo ang inyo mga kaaway kag maghimo sang maayo sa mga wala nagahigugma sa inyo. ²⁸ Pakamaayuha ang mga nagapakamalaot sa inyo, kag pangamuyui ang mga nagapasipala sa inyo. ²⁹ Kon tampaon ka sa isa ka guya, itaya mo pa gid ang pihak mo nga guya. Kon may magkuha sang imo bayo, ihatag. Kag kon pati ang imo kamisita ginakuha pa gid, ihatag man. ³⁰ Hatagi ang bisan sin-o nga nagapangayo sa imo; kag kon may magkuha sang imo pagkabutang indi na pagbawia. ³¹ Himua ninyo sa inyo isigkatawo ang bisan ano nga gusto ninyo nga himuon man nila sa inyo.

³² “Kon ang nagahigugma sa inyo amo lang ang inyo ginahigugma, makabaton bala kamo sang balos halin sa Dios? Indi gid! Kay bisan pa ang mga makasasala nagahigugma man sa mga nagahigugma sa ila. ³³ Kag kon nagahimo kamo sing maayo sa mga tawo lang nga maayo sa inyo, makabaton bala kamo sing balos halin sa Dios? Bisan ang mga makasasala nagahimo man sina. ³⁴ Kon nagapahulam kamo sa mga tawo nga nahibaluan ninyo nga makabayad, makabaton bala kamo sang balos halin sa Dios? Bisan ang mga makasasala nagapahulam man sa ila kapareho nga mga makasasala basta nahibaluan nila nga makabayad sila. ³⁵ Amo ini ang inyo himuon: Higugmaa ninyo ang inyo mga kaaway kag himua ang maayo sa ila. Kon magpahulam kamo, pahulamon ninyo nga wala nagapaabot nga bayaran kamo. Kon amo ini ang inyo ginahimo, mabaton ninyo ang dako nga balos kag takos kamo nga tawgon nga mga anak sang Labing Mataas nga Dios. Kay siya maayo gid bisan pa sa mga tawo nga malaot kag wala sing kabalaslan. ³⁶ Magmaluluy-on kamo pareho sang inyo Amay.”

Indi Ninyo Paghukman ang Iban^(G)

³⁷ “Indi ninyo paghukman ang iban agod indi man kamo paghukman sang Dios. Indi kamo magsiling nga dapat sila silutan, agod indi man kamo pagsilutan sang Dios. Patawara ninyo ang mga nakasala sa inyo agod patawaron man kamo sang Dios. ³⁸ Maghatag kamo agod pagahatagan man kamo sang Dios. Kon maghatag ang Dios sa inyo, ginasukob gid niya sing maayo, ginauyog, ginadasok, kag nagaawas pa antes ibubo sa inyo suludlan. Kay kon paano ang inyo paghatag sa iban amo man ina ang paghatag sang Dios sa inyo.”

³⁹ Pagkatapos sadto ginsugiran sila ni Jesus sini nga paanggid, “Wala sing bulag nga sarang makatuytoy sa iya kapareho nga bulag, kay sila nga duha mahulog sa kanal. ⁴⁰ Wala sing estudyante nga labaw pa sa iya maestro, pero kon natudluan gid siya sing maayo kag nakatapos sang iya pagtuon, magapareho man siya sa iya maestro.

⁴¹ “Ngaa ginahimutaran mo gid ang gamay nga puling sa mata sang imo isigkatawo, pero wala mo gani ginasapak ang imo puling nga daw troso kadako? ⁴² Paano ka makasiling sa iya, ‘Abi, kuhaon ko ang imo puling,’ kon indi mo gani makita ang imo puling nga daw troso kadako? Hipokrito! Kuhaa anay ang puling nga daw troso kadako sa imo mata, agod masanag ang imo pagkuha sang gamay nga puling sa mata sang imo isigkatawo.”

Makilala ang Tawo sa Iya Binuhatan^(H)

⁴³ “Ang maayo nga kahoy wala nagapamunga sang malain, kag ang malain nga kahoy wala nagapamunga sang maayo. ⁴⁴ Ang tagsa ka kahoy makilala mo sa iya bunga. Ang tunukon nga kahoy-kahoy wala nagapamunga sang higos^[c] ukon ubas. ⁴⁵ Ang tawo pareho sina. Ang maayo nga tawo nagahambal sang maayo kay maayo ang iya tagipusuon. Pero ang malain nga tawo nagahambal sang malain kay malain ang iya tagipusuon. Kon ano ang sa tagipusuon sang tawo amo man ang nagaguwa sa iya baba.”

Ang Matuod nga Sumulunod^(I)

⁴⁶ “Ngaa nagatawag kamo sa akon, ‘Ginoo’? Wala man kamo nagatuman sang ginasiling ko sa inyo. ⁴⁷ Ipakita ko sa inyo ang halimbawa sang tawo nga nagapalapit sa akon, kag nagapamati kag nagatuman sang akon mga ginatudlo. ⁴⁸ Pareho siya sang isa ka tawo nga nagkutkot sing madalom kag nagpatindog sang balay sa pundasyon nga bato. Sang nag-awas ang suba kag nagbaha, gin-agyan sang tubig ang balay, pero wala gid ini maano tungod kay mapag-on ang iya pundasyon. ⁴⁹ Pero ang tawo nga nakabati sang akon mga ginatudlo pero wala nagatuman, pareho siya sa isa ka tawo nga nagpatindog sang balay nga wala sing mapag-on nga pundasyon. Pag-awas sang suba, gin-agyan sang tubig ang balay. Natumba dayon ini kag nawasak.”