M’Cheyne Bible Reading Plan
Si Cain ug si Abel
4 Pagkahuman niadto, nakighilawas si Adan sa iyang asawa nga si Eva ug namabdos kini. Sa dihang nakapanganak na si Eva, miingon siya, “Nakaangkon ako ug anak nga lalaki pinaagi sa tabang sa Ginoo, busa nganlan ko siya ug Cain.[a]” 2 Nanganak pag-usab si Eva ug lalaki ug ginganlan niya kini ug Abel.
Sa dihang nanagko na sila, si Abel nahimong magbalantay sa mga karnero ug mga kanding, ug si Cain nahimong mag-uuma. 3 Usa niadto ka adlaw, nagadala si Cain ug halad ngadto sa Ginoo gikan sa abot sa iyang uma. 4 Nagkuha usab si Abel ug pipila sa unang anak sa iyang mga kahayopan. Giihaw niya kini, ug gihalad ang pinakamaayo nga bahin ngadto sa Dios. Nalipay ang Ginoo kang Abel ug sa iyang halad, 5 apan wala siya malipay kang Cain ug sa iyang halad. Ug tungod niini, nasuko pag-ayo si Cain ug nagamug-ot. 6 Busa gipangutana siya sa Ginoo, “Nganong nasuko ka ug nagamug-ot? 7 Kon maayo lang ang imong ginabuhat, magmalipayon ka[b] unta. Apan pagbantay! Kay kon dili maayo ang imong ginabuhat, ang sala mogahom kanimo. Kay ang sala daw sama sa mabangis nga mananap nga nagatang kanimo aron tukbon ka. Busa kinahanglan duminahon mo kini.”
8 Usa niana ka adlaw, miingon si Cain kang Abel, “Dali, mangadto kita sa uma.” Ug sa dihang didto na sila, gipatay ni Cain si Abel nga iyang igsoon.
9 Unya nangutana ang Ginoo kang Cain, “Hain ang imong igsoon?” Mitubag si Cain, “Ambot, wala ako masayod kon hain siya. Ngano, ako bay magbalantay kaniya?” 10 Unya miingon ang Ginoo kang Cain, “Unsay imong gibuhat? Ang dugo sa imong igsoon diha sa yuta daw sa tingog nga nagapakilooy nga silotan ko ang tawo nga nagapatay kaniya. 11 Tungod sa imong gibuhat, tunglohon ko ikaw. Sukad karon dili mo na matikad ang yuta nga nagasuyop sa dugo sa imong igsoon nga imong gipatay. 12 Bisan magtanom ka pa, ang yuta dili na mohatag kanimo ug maayong abot. Ug wala ka nay permanente nga puloy-anan, busa maglatagaw ka na lang.”
13 Miingon si Cain sa Ginoo, “Bug-at ra kaayo kana nga silot. 14 Giabog mo ako karon gikan niini nga yuta ug sa imong presensya. Wala na akoy permanente nga puloy-anan, busa maglatagaw na lang ako. Ug kon may makakita kanako sigurado nga patyon gayod niya ako.” 15 Apan miingon ang Ginoo kang Cain, “Dili kana mahitabo! Kay si bisan kinsa nga mopatay kanimo, balosan ko ug pito ka pilo.” Busa gibutangan sa Ginoo ug ilhanan si Cain aron dili siya patyon ni bisan kinsa nga makakita kaniya. 16 Unya nagapahilayo si Cain gikan sa Ginoo ug didto mipuyo sa yuta sa Nod,[c] sa sidlakang bahin sa Eden.
Ang mga Kaliwat ni Cain
17 Unya, nakighilawas si Cain sa iyang asawa. Namabdos ang iyang asawa ug nanganak ug lalaki ug ginganlan nila kinig Enoc. Nagtukod si Cain ug usa ka lungsod ug ginganlan niya kinig Enoc sama sa ngalan sa iyang anak. 18 Unya nakabaton si Enoc ug anak nga lalaki ug ang iyang ngalan si Irad. Kini si Irad amahan ni Mehujael; si Mehujael amahan ni Metushael; ug si Metushael amahan ni Lamec. 19 Si Lamec may duha ka asawa nga mao sila si Ada ug Zila. 20 Si Ada nanganak kang Jabal nga mao ang katigulangan niadtong mga tawo nga nagapuyo sa mga tolda ug nagatiman ug mga kahayopan. 21 May igsoon si Jabal nga lalaki nga ang ngalan si Jubal, nga mao ang katigulangan sa tanan nga nagatukar sa harpa ug plawta. 22 Si Zila nanganak usab ug lalaki nga ang ngalan si Tubal Cain. Kini si Tubal Cain tigbuhat sa tanang matang sa galamiton nga puthaw ug bronsi. May igsoon siya nga babaye nga si Naama.
23 Usa niadto ka adlaw, miingon si Lamec sa iyang duha ka asawa,
“Ada ug Zila, nga akong mga asawa, pamati kamo kanako.
Gipatay ko ang usa ka batan-ong lalaki tungod sa iyang pagdagmal kanako.
24 Kon pito ka pilo ang balos alang sa tawo nga mopatay kang Cain,
77 ka pilo ang balos alang sa tawo nga mopatay kanako.”
Ang mga Kaliwat ni Set
25 Nakighilawas si Adan kang Eva, ug nanganak si Eva ug lalaki. Miingon siya, “Gihatagan ako pag-usab sa Dios ug anak nga lalaki puli kang Abel nga gipatay ni Cain, busa nganlan ko siya ug Set.[d]” 26 Si Set nakabaton usab ug anak nga iyang ginganlan ug Enosh. Sa panahon nga natawo si Enosh, nagasugod ang mga tawo ug tawag sa ngalan sa Ginoo.[e]
Ang Pagtintal kang Jesus
(Mar. 1:12-13; Luc. 4:1-13)
4 Human niadto, gidala sa Espiritu Santo si Jesus ngadto sa kamingawan aron tintalon ni Satanas. 2 Sulod sa 40 ka adlaw ug 40 ka gabii nagpuasa si Jesus, ug gigutom siya. 3 Miduol kaniya si Satanas ug miingon, “Kon ikaw ang Anak sa Dios, himoang pan kining mga bato.” 4 Apan mitubag si Jesus kaniya, “Ang Kasulatan nagaingon, ‘Dili lang sa pagkaon mabuhi ang tawo, kondili sa matag pulong usab sa Dios.’ ”[a]
5 Unya gidala siya ni Satanas didto sa Balaan nga Siyudad ug gipatindog didto sa kinatas-ang bahin sa templo. 6 Unya miingon siya kang Jesus, “Kon ikaw ang Anak sa Dios, ambak ngadto sa ubos. Kay ang Kasulatan nagaingon, ‘Sugoon sa Dios ang iyang mga anghel sa pagbantay kanimo. Sapnayon ka nila aron nga ang imong tiil dili masamad sa bato.’ ”[b]
7 Apan gitubag siya ni Jesus, “Ang Kasulatan nagaingon, ‘Ayaw sulayi ang Ginoo nga imong Dios.’ ”[c]
8 Unya gidala na usab ni Satanas si Jesus sa taas nga bukid, ug gipakita kaniya ang tanang mga gingharian sa kalibotan ug ang katahom niini. 9 Miingon si Satanas kaniya, “Kining tanan ihatag ko kanimo kon moluhod ka ug mosimba kanako.” 10 Unya miingon si Jesus, “Palayo kanako, Satanas! Ang Kasulatan nagaingon, ‘Simbaha ang Ginoo nga imong Dios ug siya lang ang alagari.’ ”[d]
11 Unya mibiya si Satanas, ug miabot ang mga anghel sa Dios ug mialagad kang Jesus.
Gisugdan ni Jesus ang Iyang Buluhaton
(Mar. 1:14-15; Luc. 4:14-15)
12 Sa pagkadungog ni Jesus nga napriso si Juan nga tigbautismo, mibalik siya sa Galilea. 13 Wala siya magpabilin sa Nazaret, milahos hinuon siya sa lungsod sa Capernaum. Kini nga lungsod anaa sa daplin sa Linaw[e] sa Galilea ug sakop sa Zebulun ug Naftali. 14 Nahitabo kini aron matuman ang panagna ni Propeta Isaias nga nagaingon,
15 “Ang mga taga-Zebulun ug taga-Naftali nagapuyo duol sa baybayon, tabok sa Suba sa Jordan.
Kini nga mga dapit sakop sa Galilea nga gipuy-an sa mga dili Judio.
16 Apan bisan nagapuyo diha sa kangitngit ang mga tawo niini nga mga dapit, makakita sila ug kahayag nga hilabihan.
Ang mga anaa sa kangitngit nga mahadlok mamatay madan-agan.”[f]
17 Sukad niadto, nagsugod na si Jesus sa pagwali. Nagaingon siya, “Paghinulsol kamo ug biyai na ninyo ang inyong mga sala, kay ang paghari sa Dios haduol na.”
Gitawag ni Jesus ang Upat ka Mangingisda
(Mar. 1:16-20; Luc. 5:1-11)
18 Samtang naglakaw si Jesus sa daplin sa Linaw sa Galilea, nakita niya ang managsoon nga si Simon nga gitawag usab ug Pedro ug si Andres nga nagtaktak ug pukot kay mga mangingisda man kini sila. 19 Miingon si Jesus kanila, “Sunod kamo kanako ug dili na isda ang inyong pangitaon, kay tudloan ko kamo sa pagpangisda ug mga tawo.” 20 Diha-diha gibiyaan nila ang ilang mga pukot ug misunod kaniya.
21 Human niadto, mipadayon si Jesus sa paglakaw, ug sa unahan nakita niya ang managsoon nga si Santiago ug si Juan nga mga anak ni Zebede. Silang duha kauban sa ilang amahan nga nagaayo sa ilang pukot didto sa sakayan. Gitawag ni Jesus ang managsoon, 22 ug diha-diha gibiyaan nila ang ilang sakayan ug ang ilang amahan ug misunod sila kang Jesus.
Nagtudlo si Jesus ug Nang-ayo sa mga Masakiton
(Luc. 6:17-19)
23 Milibot si Jesus sa tibuok nga Galilea ug nagtudlo diha sa mga sinagoga sa mga Judio. Giwali niya kanila ang Maayong Balita mahitungod sa paghari sa Dios, ug gipang-ayo niya ang tanang matang sa sakit sa mga tawo. 24 Nabantog siya sa tibuok Syria, busa gidala sa mga tawo ang tanang mga masakiton ngadto kaniya: bisan ang mga nagaantos sa hilabihan nga kasakit, ang mga gigamhan sa daotang espiritu, ang mga patulon, ug ang mga paralitiko. Giayo silang tanan ni Jesus. 25 Daghan gayod nga katawhan ang misunod kang Jesus: mga taga-Galilea, taga-Decapolis, taga-Jerusalem, ug taga-lain pa nga mga lungsod sa Judea, ug ang uban gikan sa tabok sa Suba sa Jordan.
Gibabagan ang Pagpatukod Pag-usab sa Templo
4 Nabalitaan sa mga kaaway sa tribo ni Juda ug ni Benjamin nga gitukod pag-usab sa mga namalik gikan sa pagkabihag ang templo sa Ginoo, ang Dios sa Israel. 2 Busa miadto sila kang Zerubabel ug sa mga pangulo sa mga pamilya, ug miingon, “Tabangan namo kamo sa pagtukod sa templo tungod kay gisimba usab namo ang inyong Dios sama sa inyong gihimo. Nagahalad na kami kaniya, sukad pa sa panahon ni Esarhadon nga hari sa Asiria nga mao ang nagdala kanamo dinhi.” 3 Apan mao kini ang tubag nila ni Zerubabel, Jeshua, ug sa mga pangulo sa mga pamilya: “Gisugo kami ni Cyrus nga hari sa Persia nga pagatukoron pag-usab ang templo. Apan wala kamoy labot sa pagpatukod niini alang sa among Dios. Kami lang ang magapatukod niini para sa Ginoo, ang Dios sa Israel.”
4 Busa gipaningkamotan gayod sa mga lumulupyo niadtong dapita[a] nga mawad-an sa kadasig ang katawhan sa Juda, ug gihadlok nila kini aron dili makapadayon sa pagtrabaho sa templo. 5 Nagsuhol sila ug mga magtatambag aron babagan ang mga plano sa katawhan sa Juda. Gihimo kini sukad sa panahon nga si Cyrus pa ang hari sa Persia hangtod sa panahon nga si Darius na ang naghari.
Ang Pagbabag sa Pagpatukod sa Templo sa Panahon ni Haring Artaxerxes
6 Sa pagsugod sa paghari ni Ahasuerus, ang mga kaaway sa mga lumulupyo sa Juda ug sa Jerusalem nagsulat ug mga sumbong batok kanila. 7 Ug sa dihang si Artaxerxes na ang hari sa Persia, nagsulat usab kaniya sila si Bishlam, Mitredat, Tabeel, ug ang uban pa nilang mga kauban. Gisulat nila kini sa pinulongan nga Aramico ug gihubad kini sa pinulongan sa taga-Persia.
8-11 Nagsulat usab si Rehum nga gobernador ug si Shimshai nga sekretaryo kang Haring Artaxerxes batok sa mga taga-Jerusalem. Mao kini ang ilang sulat:
“Mahal nga Haring Artaxerxes:
“Una sa tanan nagapangumusta kami kanimo, kami nga imong mga alagad dinhi sa probinsya sa kasadpan sa Eufrates. Apil sa mga nagapangumusta mao ang among mga kauban nga mga pangulo ug mga opisyal, ang mga katawhan sa Tripolis, Persia, Erek, Babilonia, ug ang katawhan sa Susa sa yuta sa Elam. Nagapangumusta usab ang mga katawhan nga gipapahawa sa ilang mga dapit ni Osnapar, ang bantogan ug gamhanan nga hari sa Asiria, ug gipapuyo niya sa siyudad sa Samaria ug sa ubang mga dapit sa kasadpan sa Eufrates.
12 “Mahal nga Hari, buot namong mahibaloan mo nga ang mga Judio nga gikan sa imong nasod namalik dinhi sa among dapit ug gitukod pag-usab ang daotan ug rebelde nga siyudad sa Jerusalem. Hapit na gani nila mahuman ug ayo ang mga paril ug ang mga pundasyon niini. 13 Mahal nga Hari, angay ka usab masayod nga kon matukod pag-usab kining siyudad ug mahuman na ang mga paril niini, dili na mobayad sa mga buhis ug sa uban pang mga bayranan ang mga tawo, ug makaapekto kini sa panudlanan sa gingharian.
14 “Tungod kay may katungdanan kami kanimo, Mahal nga Hari, ug dili namo buot nga ikaw maulawan, gipahibalo namo kini kanimo 15 aron masusi mo ang mga kasulatan nga gitipigan sa imong mga katigulangan. Pinaagi niini, mahibaloan mo nga ang mga lumulupyo sa siyudad sa Jerusalem rebelde sukad pa kaniadto. Mao gani nga gilaglag kining siyudara tungod kay nahimo kining problema sa mga hari ug sa mga nasod. 16 Buot lang namo ipahibalo kanimo, Mahal nga Hari, nga kon matukod pag-usab kining siyudara ug mahuman ang mga paril niini, mawala kanimo ang probinsya nga anaa sa kasadpan sa Eufrates.”
17 Mao kini ang tubag nga gipadala sa hari:
“Nangumusta ako kaninyo Gobernador Rehum ug Sekretaryo Shimshai, ug sa inyong mga kauban nga nagpuyo sa Samaria ug sa ubang mga dapit sa kasadpan sa Eufrates.
“Hinaut nga maayo ang inyong kahimtang.
18 “Ang sulat nga inyong gipadala gihubad sa among pinulongan ug gibasa kanako. 19 Nagmando ako nga susihon ang mga kasulatan, ug napamatud-an nga tinuod gayod nga sukad pa kaniadto ang mga lumulupyo sa Jerusalem kanunay nga nagasupak sa mga hari. Naandan na niining dapita ang pagrebelde batok sa gobyerno. 20 Nahibaloan ko usab nga ang Jerusalem, ingon man ang tibuok probinsya sa kasadpan sa Eufrates, gidumalahan sa mga gamhanan nga mga hari ug nangolekta kanila ug mga buhis ug uban pang mga bayranan.
21 “Karon, pagpagawas kamo ug mando nga undangon na nianang mga tawhana ang pagtukod pag-usab sa siyudad hangtod nga dili ako momando nga tukoron kana. 22 Himoa dayon ninyo kini aron dili madaot ang akong gingharian.”
23 Human mabasa ngadto kanila ni Rehum, Shimshai, ug sa ilang mga kauban ang sulat ni Haring Artaxerxes, miadto dayon sila sa Jerusalem ug gipugos ang mga Judio sa pag-undang sa pagtukod pag-usab sa siyudad.
Gipadayon ang Pagtukod sa Templo
24 Naundang ang pagtukod sa templo sa Dios sa Jerusalem hangtod sa ikaduhang tuig sa paghari ni Darius sa Persia.
Si Pedro ug si Juan sa Atubangan sa Korte
4 Samtang nagsulti pa si Pedro ug si Juan sa mga tawo, miduol kanila ang mga pari, ang mga Saduseo, ug ang pangulo sa mga guwardya sa templo. 2 Nasuko sila tungod kay nagtudlo kining duha nga si Jesus nabanhaw, ug kini nagapamatuod nga ang mga patay banhawon. 3 Busa gidakop nila si Pedro ug si Juan. Sukitsukiton unta nila sila, apan tungod kay kilomkilom na, gisulod lang una nila sila sa prisohan hangtod sa pagkabuntag. 4 Apan bisan mao kini ang nahitabo kanila, daghan sa mga nakadungog sa ilang pagpanudlo ang mituo. Sa mga lalaki lang nga mituo mikabat ug mga lima ka libo.
5 Pagkabuntag, nagtigom sa Jerusalem ang kadagkoan sa mga pari, mga magtutudlo sa Kasugoan, ug ang uban pang pangulo sa mga Judio. 6 Didto usab si Anas nga mao ang pangulong pari, si Caifas, si Juan, si Alexander, ug ang uban pang mga miyembro sa pamilya ni Anas. 7 Gidala ngadto kanila si Pedro ug si Juan ug gipangutana, “Sa unsang gahom ug kang kinsang ngalan ang inyong gigamit sa pag-ayo sa tawo nga bakol?” 8 Si Pedro nga gigamhan sa Espiritu Santo mitubag, “Kamo nga mga pangulo ug mga tigdumala sa mga Judio, 9 kon giimbistigar ninyo kami mahitungod sa pag-ayo sa tawong bakol, 10 angay kamong masayod ug ang tanang taga-Israel, nga giayo kining tawhana nga nagatindog dinhi karon pinaagi sa ngalan ni Jesu-Cristo nga taga-Nazaret. Siya mao ang inyong gilansang sa krus ug gipatay. Apan gibanhaw siya sa Dios. 11 Si Jesus mao ang gipasabot nga bato sa Kasulatan nga nagaingon, ‘Ang bato nga gisalikway ninyo nga mga panday mao ang nahimong pundasyon nga bato.’[a] 12 Wala nay lain pa[b] sa tibuok kalibotan nga makaluwas kanato kondili si Jesus lamang.”
13 Natingala sila kang Pedro ug kang Juan tungod kay wala gayod silay kahadlok sa pagsulti, kay nasayod sila nga ang duha mga yano lamang nga mga tawo ug walay taas nga kahibalo. Unya nailhan nila nga kini sila mga kauban ni Jesus kaniadto. 14 Gusto unta nila nga mosulti batok sa milagro nga gihimo nila ni Pedro, apan tungod kay ang tawo nga giayo nagatindog sa kilid ni Pedro ug Juan mihilom na lamang sila. 15 Busa gipagawas una nila si Pedro ug si Juan gikan sa ilang gitigoman ug nagsabot-sabot sila. 16 Miingon sila, “Unsa man ang atong himuon niining mga tawhana? Mikaylap na sa tibuok Jerusalem nga nakahimo silag milagro ug dili kita makaingon nga bakak kini. 17 Aron dili na mokaylap ang ilang pagpanudlo sa mga tawo, sultihan nato sila nga dili na gayod sila magtudlo mahitungod kang Jesus.” 18 Ug gipatawag nila si Pedro ug si Juan ug gisultihan nga dili na gayod sila mosulti o kaha manudlo mahitungod kang Jesus. 19 Apan mitubag si Pedro ug si Juan kanila, “Hunahunaa ra gud ninyo pag-ayo kon asa niini ang matarong sa panan-aw sa Dios: ang pagtuman kaninyo o ang pagtuman sa Dios? 20 Dili mahimo nga dili kami manugilon mahitungod sa among nakita ug nadunggan.” 21 Apan gipasidan-an gihapon sila nga dili na gayod manugilon, ug pagkahuman gibuhian sila. Bisan kon gusto unta nilang pasakitan ang duha dili nila kini mahimo tungod kay nahadlok sila sa mga tawo, kay ang mga tawo nagadayeg sa Dios tungod sa milagro nga nahitabo. 22 Kay ang tawo nga giayo pinaagi sa milagro nagaedad ug sobra na sa 40 ka tuig.
Ang Pag-ampo sa mga Tumutuo kang Jesus
23 Sa dihang gibuhian na si Pedro ug si Juan mibalik sila didto sa ilang mga kauban, ug gisulti nila kanila kon unsa ang giingon sa kadagkoan sa mga pari ug sa mga pangulo sa mga Judio. 24 Pagkadungog niini sa mga magtutuo nagaampo sila, “Ginoo nga makagagahom sa tanan, ikaw ang naghimo sa langit, sa yuta, sa dagat, ug sa tanang mga butang nga anaa kanila. 25 Pinaagi sa Espiritu Santo gipasulti mo ang among katigulangan nga si David nga imong alagad. Miingon siya:
‘Ngano bang dako man gayod ang kasuko sa mga dili Judio?
Ug nganong ang mga Judio nagplano sa mga walay hinungdan?
26 Ang mga hari sa kalibotan ug ang mga pangulo nagtigom ug nangandam aron sa pagpakiggira batok sa Ginoo ug sa iyang Cristo.’[c][d]
27 “Natuman na karon ang imong gisulti niadtong unang panahon tungod kay dinhi gayod sa Jerusalem ang mga Judio ug mga dili Judio, apil si Herodes nga hari ug si Pilato nga gobernador nagkauyon nga batokan ang imong balaan nga sulugoon nga si Jesus nga imong gipili nga mahimong hari. 28 Sa ilang gihimo natuman na ang imong plano niadtong unang panahon. Ug kini nahitabo sumala sa imong gahom ug kabubut-on. 29 Ug karon, Ginoo, gihulga nila kami. Tabangi kaming imong mga sulugoon nga mahimong isog sa pagwali sa imong pulong. 30 Ipakita ang imong gahom. Itugot nga pinaagi sa ngalan ni Jesus nga imong balaan nga sulugoon, matambalan namo ang mga masakiton ug makahimo kami sa mga milagro ug mga kahibulongang butang.” 31 Human sila mag-ampo, nauyog ang balay nga ilang gitigoman. Gigamhan silang tanan sa Espiritu Santo ug maisogon nga nagwali sa pulong sa Dios.
Ang Pagtinabangay sa mga Tumutuo
32 Ang tanang magtutuo nagkahiusa sa panghunahuna ug sa pagbati. Ang matag usa kanila wala moangkon nga ang iyang mga butang iya lamang gayod, kondili alang sa tanan. 33 Padayon ang paghimo sa mga apostoles sa mga kahibulongang butang sa pagpamatuod nga si Ginoong Jesus nabanhaw gayod. Ug dako gayod ang tabang sa Dios sa tanang mga magtutuo. 34 Walay usa kanila nga nakulangan sa ilang kinahanglanon tungod kay may mga magtutuo nga namaligya sa ilang mga yuta ug mga balay, 35 ug gihatag nila ang halin sa mga apostoles. Ug gibahin-bahin kini sa mga apostoles sa matag usa sumala sa iyang gikinahanglan.
36 Mao usab kini ang gihimo ni Jose nga taga-Cyprus. Judio siya nga gikan sa kaliwat ni Levi. Gitawag siya sa mga apostoles ug Barnabas, nga ang buot ipasabot “Magdadasig.” 37 Gibaligya ni Jose ang iyang yuta ug gihatag niya ang halin sa mga apostoles.
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.