M’Cheyne Bible Reading Plan

Ang Tuig nga Inugpahuway sang Duta

25 Sang didto si Moises sa Bukid sang Sinai, ginsugo siya sang Ginoo ² nga ihambal ini sa mga Israelinhon:

Kon mag-abot na kamo sa duta nga ihatag ko sa inyo, indi ninyo pagtamnan ang duta kada ikapito nga tuig agod mapadunggan ninyo ako. ^3-4 Sa sulod sang anom ka tuig makatanom kamo kag makaani, pero sa ikapito nga tuig kinahanglan nga papahuwayon ninyo ang duta. Indi ninyo pagtamnan ang inyo mga uma kag indi man ninyo pagtapsan sang mga sanga ang inyo tanom nga mga ubas. ⁵ Kag indi man ninyo pag-anihon ang mga uhay ukon pagduguson ang mga bunga sang mga tanom nga nagatubo lang. ⁶ Pero puwede kamo magpanguha sini para lang kaunon ninyo sang inyo mga suluguon, sang inyo mga trabahador, sang mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa inyo, ⁷ sang inyo mga kasapatan, kag sang mga talunon nga mga sapat sa inyo duta.

Ang Tuig sang Paghilway kag Pag-uli

^8-9 Sa kada 49 ka tuig,^[a] sa ikanapulo nga adlaw sang ikapito nga bulan nga amo ang Adlaw sang Pagtubos, patunugon ninyo ang mga budyong sa bug-os nga lugar. ¹⁰ Kabigon ninyo ang ika-50 nga tuig nga pinasahi nga tuig, kay tion ini sang paghilway sa mga ulipon agod makabalik na sila sa ila pamilya kag sa pag-uli sa tag-iya sang iya mga duta nga iya ginbaligya. ^11-12 Sa sini nga Tuig sang Paghilway kag Pag-uli, indi kamo magtanom, kag indi man kamo mag-ani ukon magdugos sang mga bunga sang mga tanom nga nagatubo lang, pero puwede kamo makapanguha para lang kaunon. Balaan ini nga tuig para sa inyo.

¹³ Sa sini nga tuig, ang tanan nga pagkabutang nga ginbaligya sa inyo ibalik ninyo sa tag-iya. ¹⁴ Gani kon magbaligya kamo ukon magbakal sang duta sa inyo kasimanwa, indi kamo magdinayaay. ¹⁵ Kinahanglan nga ang bili sang duta suno sa kadamuon sang mga tinuig nga makapatubas ini sa wala pa ang sunod nga Tuig sang Paghilway kag Pag-uli. ¹⁶ Kon madamo pa ang mga tinuig antes mag-abot ang Tuig sang Paghilway kag Pag-uli, pataasan ninyo ang presyo sang duta, pero kon gamay na lang, panubuan ninyo. Kay ang matuod, ang ginabakal indi ang duta mismo kundi ang kadamuon sang mapatubas sang duta. ¹⁷ Indi kamo magdinayaay kundi tahura ninyo ako, kay ako ang Ginoo nga inyo Dios. ^18-19 Tumana gid ninyo ang akon mga pagsulundan kag mga sugo agod magkabuhi kamo nga malinong sa duta nga inyo estaran kag indi kamo mawad-an sang pagkaon tungod sa bugana nga mga patubas sang duta. ²⁰ Indi kamo magkabalaka kon ano ang inyo kaunon sa ikapito nga tuig nga indi kamo makatanom ukon makaani. ²¹ Kay bendisyunan ko ang inyo duta sa ikaanom nga tuig agod magpatubas ini sang madamo nga kalan-on nga para sa tatlo ka tuig. ²² Gani samtang nagatanom kamo sa ikawalo nga tuig, ang inyo kaunon amo pa ang inyo inani sang ikaanom nga tuig, kag madamo pa ang inyo kalan-on hasta sa tig-alani sa ikasiyam nga tuig.

²³ Indi dapat ibaligya ang duta nga indi na mabawi pa, kay ang ini nga duta akon; ginapaestaran kag ginapaagsahan ko lang ini sa inyo. ²⁴ Gani tugutan ninyo nga mabawi pa sang tag-iya ang iya duta sa inyo. Himuon ninyo ini sa tanan nga duta nga inyo ginbakal.

²⁵ Kon nag-imol ang kapareho ninyo nga Israelinhon, kag tungod sini ginbaligya niya ang iya duta, ang iya pinakamalapit nga paryente amo ang maggawad sang iya ginbaligya. ²⁶ Pero kon wala siya sing paryente nga maggawad sini para sa iya, puwede niya gihapon ini mabawi kon may ikasarang na siya sa paggawad sini. ²⁷ Kon matabo ini bayaran niya ang nagbakal sang iya duta sang kantidad nga suno sa mapatubas sang duta hasta sa pag-abot sang Tuig sang Paghilway kag Pag-uli, dayon puwede na niya mabawi ang iya duta. ²⁸ Pero kon kulang pa ang iya inuggawad, magapabilin ini sa nagbakal hasta sa pag-abot sang Tuig sang Paghilway kag Pag-uli. Sa sina nga tuig, mabawi na niya ang iya duta nga wala sing bayad.

²⁹ Kon ang isa ka tawo magbaligya sang iya balay nga ara sa banwa nga napalibutan sang pader, magawad pa niya ini sa sulod sang isa ka tuig halin sang tion sang iya pagbaligya. ³⁰ Pero kon indi niya ini magawad sa sulod sang isa ka tuig, ang amo nga balay mangin iya na sang nagbakal kag sang iya mga kaliwat hasta san-o. Indi na ini mabawi sang tag-iya sa Tuig sang Paghilway kag Pag-uli. ³¹ Pero ang mga balay sa mga baryo nga wala sing pader pagakabigon nga pareho sang mga uma, nga puwede magawad kag mabawi sa Tuig sang Paghilway kag Pag-uli.

³² Ang mga kaliwat ni Levi puwede nga makagawad bisan san-o sang ila mga balay nga ara sa mga banwa nga ginapanag-iyahan nila. ³³ Kon indi nila ini magawad, iuli ini sa ila sa Tuig sang Paghilway kag Pag-uli. Kay ang mga balay dira sa ila mga banwa ila ina nga bahin halin sa ila kapareho nga mga Israelinhon. ³⁴ Ang mga palahalban nga ara dampi sa ila mga banwa kinahanglan nga indi pag-ibaligya, kay ila ina nga pagkabutang hasta san-o.

³⁵ Kon nag-imol ang kapareho ninyo nga Israelinhon kag indi na siya makasarang nga magsuporta sa iya kaugalingon, buligan ninyo siya pareho sang pagbulig ninyo sa mga indi Israelinhon nga permanente nga nagaestar upod sa inyo ukon temporaryo lang, agod makapadayon siya sa pag-estar upod sa inyo. ^36-37 Pahulama ninyo siya sang kuwarta nga wala sing saka, kag baligyai ninyo siya sang pagkaon nga wala sing ganansya, agod makapadayon siya sa pag-estar upod sa inyo. Himua ninyo ina sa pagpakita nga nagatahod kamo sa akon nga inyo Dios. ³⁸ Ako ang Ginoo nga inyo Dios nga nagpaguwa sa inyo sa Egipto agod ihatag ko sa inyo ang duta sang Canaan kag agod mangin Dios ninyo ako.

³⁹ Kon nag-imol ang kapareho ninyo nga Israelinhon, kag tungod sini ginbaligya niya ang iya kaugalingon sa inyo bilang ulipon, indi ninyo siya pagpaobrahon pareho sang isa ka ordinaryo lang nga ulipon. ⁴⁰ Kabigon ninyo siya nga isa ka sinuhulan nga trabahador ukon isa ka bisita nga nagaestar lang sa inyo. Magaobra siya sa inyo hasta sa Tuig sang Paghilway kag Pag-uli. ⁴¹ Sa sina nga tuig, hilway na siya kag ang iya mga anak, kag makabalik na sila sa ila mga kaparyentihan kag mangin ila liwat ang mga pagkabutang sang ila mga katigulangan. ⁴² Mga ulipon ko kamo, kamo nga mga Israelinhon nga ginpaguwa ko sa Egipto. Gani indi dapat nga ibaligya ninyo ang inyo kaugalingon nga ulipon hasta san-o. ⁴³ Indi ninyo pagpintasan ang kapareho ninyo nga Israelinhon nga ulipon ninyo. Himua ninyo ina sa pagpakita nga nagatahod kamo sa akon nga inyo Dios.

⁴⁴ Kon gusto ninyo nga may mga ulipon kamo, magbakal kamo sa mga nasyon sa palibot ninyo. ⁴⁵ Puwede man ninyo baklon ang mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa inyo ukon ang mga miyembro sang ila panimalay nga natawo sa inyo lugar. Ang mga ulipon nga nabakal ninyo sa ila mangin pagkabutang na ninyo, ⁴⁶ kag puwede ninyo sila ipanubli sa inyo mga anak agod magserbisyo sa ila samtang buhi sila. Pero indi gid ninyo pagpintasan ang kapareho ninyo nga Israelinhon nga ulipon ninyo.

⁴⁷ Kon ang isa ka imol nga Israelinhon nagbaligya sang iya kaugalingon bilang ulipon sa isa ka manggaranon nga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa inyo ukon sa iya sini paryente, ⁴⁸ ang ina nga Israelinhon puwede pa nga magawad. Puwede siya nga gawaron sang iya utod, ⁴⁹ tiyo, pakaisa, ukon sang bisan sin-o sa malapit niya nga mga paryente. Puwede man nga siya mismo ang maggawad sang iya kaugalingon kon may ikasarang na siya. ^50-52 Ang iya himuon sumahon niya kag sang nagbakal sa iya kon pila ka tuig ang iya pagserbisyo kag kon pila ang maiguan sini kon bayaran siya pareho sa ginahimo sa isa ka sinuhulan nga trabahador. Ang maiguan nga kantidad ibuhin niya sa kantidad nga ginbayad sa iya sadto anay sang pagbakal sa iya bilang isa ka ulipon. (Ang amo nga kantidad ginabasi sa kadamuon sang tinuig halin sa pagbakal sa iya hasta sa Tuig sang Paghilway kag Pag-uli.) Kag kon pila ang mabilin amo ina ang ibayad niya para magawad siya. ⁵³ Kinahanglan nga kabigon siya sang nagbakal sa iya nga daw isa ka sinuhulan nga trabahador kag indi niya siya pagpintasan. ⁵⁴ Kon indi siya magawad sa sini nga mga paagi, mahilway gihapon siya kag ang iya mga anak sa Tuig sang Paghilway kag Pag-uli. ⁵⁵ Gani indi kamo magpaulipon sa inyo isigkatawo hasta san-o, kay mga ulipon ko kamo, kamo nga ginpaguwa ko sa Egipto. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.

Pagtuad sang Sala kag Pagpangayo sang Patawad sa Dios

8 Wala sing may makapareho sa maalamon nga tawo, nga nakahibalo magpaathag sang mga butang. Ang kaalam sang tawo nagapanayanaya sa iya guya, kag nagakuha sang iya pagkurisong.

Tumana ang Hari

² Tumana ang sugo sang hari tungod nga ginpromisa mo sa Dios nga himuon mo ini. ³ Indi pagpabay-i ang imo katungdanan sa hari, kag indi ka mag-upod sa mga nagaplano sing malain kontra sa iya,^[a] kay mahimo sang hari ang bisan ano nga luyag niya. ⁴ May awtoridad ang mga sugo sang hari, kag wala sing may makapamatok sini. ⁵ Indi maano ang bisan sin-o nga nagatuman sini. Ang maalamon nga tawo nakahibalo kon san-o kag paano niya himuon ang isa ka butang. ⁶ Kay ang tagsa ka butang may husto nga tion kag pamaagi sa paghimo sini sa pihak sang madamo nga mga kalisod nga ginaatubang sang tawo.

⁷ Tungod nga wala sing tawo nga nakahibalo sang palaabuton, wala sing may makasugid sa kay bisan sin-o kon ano ang matabo. ⁸ Subong nga indi mapunggan sang tawo ang hangin,^[b] indi man niya mapunggan ang iya kamatayon. Pareho ini sa inaway nga indi siya makapalagyo. Kag ang iya kalautan indi gid makaluwas sa iya sa kamatayon.

⁹ Nakita ko ini tanan samtang ginahunahuna ko ang parte sa mga butang nga ginahimo diri sa kalibutan, pareho kon ang isa ka tawo may gahom sa paghalit sang iya isigkatawo. ¹⁰ Nakita ko man ang mga malaot nga ginlubong. Ini sila permi nagasulod sadto sa balaan nga siyudad sang Jerusalem nga sa diin naghimo sila sang kalautan. Kag sa sini mismo nga lugar ginadayaw ^[c] sila sang mga tawo. Wala man ini sing pulos.

¹¹ Kon indi dayon masentensyahan ang tawo nga nakasala, nagahunahuna ang iban sa paghimo sang malain. ¹² Bisan makasala ang tawo sing madamo gid,^[d] mahimo nga magakabuhi siya gihapon sing malawig. Pero nahibaluan ko nga maayo ang dangatan sang tawo nga nagatahod sa Dios, ¹³ kag malain ang dangatan sang malaot nga tawo nga wala nagatahod sa Dios, kag indi maglawig ang iya kabuhi kundi mangin pareho ini sa landong nga dali lang madula. ¹⁴ Ang problema lang diri sa kalibutan, kon kaisa ang matarong nga mga tawo amo ang nagabaton sang silot nga para kuntani sa mga malaot, kag ang malaot nga mga tawo amo ang nagabaton sang padya nga para kuntani sa mga matarong. Makasiling ako nga wala man ini sing pulos.

¹⁵ Gani para sa akon, mas maayo pa sa tawo nga magkalipay siya sa iya kabuhi. Wala sing iban nga maayo sa iya diri sa kalibutan kundi ang magkaon, mag-inom kag magkalipay samtang nagatrabaho siya sa bug-os niya nga kabuhi nga ginhatag sang Dios sa iya diri sa kalibutan.

¹⁶ Adlaw-gab-i wala ako nagatulog sa pagpaninguha nga makaangkon sang kaalam para maintiendihan ko ang mga nagakalatabo sa kalibutan. ¹⁷ Nakita ko ang tanan nga ginahimo sang Dios diri sa kalibutan, kag wala gid sing tawo nga makaintiendi sini. Bisan ano pa ang pagpaninguha sang tawo nga intiendihon ini, indi niya maintiendihan. Bisan magsiling pa ang maalamon nga tawo nga naintiendihan niya, ang matuod indi gid niya maintiendihan.

4 Gani sa presensya sang Dios kag ni Cristo Jesus may ibilin ako sa imo. Magabalik siya kag magahari, kag magahukom sa tanan nga tawo, buhi man ukon patay. Amo ina nga ginabilinan ko ikaw ² nga iwali mo ang pulong sang Dios. Magmapisan ka sa pagsugid sa mga tawo sa bisan ano nga oras. Kombinsiha ang mga tawo, sabdunga sila sa ila ginahimo nga malain, kag palig-una ang ila pagtuo paagi sa pagtudlo nga may pagpasensya. ³ Kay magaabot ang tion nga ang mga tawo indi na magpamati sa husto nga mga pagpanudlo, kundi ang ila gusto amo lang gid ang ila sundon. Magapangita sila sang mga manunudlo nga magatudlo sang mga butang nga gusto lang nila mabatian. ⁴ Indi na sila magpamati sa kamatuoran, kundi sa mga pagpanudlo nga himo-himo lang sang mga tawo. ⁵ Pero ikaw iya, magpugong ka sang imo kaugalingon sa tanan nga tion. Kon mag-abot ang kabudlayan, agwantaha lang. Tumana ang imo obligasyon bilang manugwali sang Maayong Balita, kag himua ang tanan nga ginapahimo sang Dios sa imo.

⁶ Kon parte sa akon, nag-abot na ang tion nga ang akon kabuhi ihalad na, tungod kay madali na lang ako maghalin sa sini nga kalibutan. ⁷ Ginhimo ko ang akon masarangan sa pagdalagan kag natapos ko na ang akon dalaganon. Gintipigan ko ang akon pagtuo. ⁸ Kag karon, may ginatigana ang Dios sa akon nga padya sang pagkamatarong^[a] nga iya igahatag sa akon sa adlaw nga siya maghukom sa tanan, kag ang iya paghukom matarong. Indi lang ako ang gintigan-an sina nga padya kundi ang tanan man nga nagapaabot sa iya pagbalik.

Mga Personal nga Bilin

⁹ Tinguhai gid nga makakadto ka diri sa akon sa labing madali, ¹⁰ kay si Demas didto na sa Tesalonica. Ginbayaan niya ako tungod nga nawili siya sa mga butang diri sa kalibutan. Si Cresens wala na diri subong kay nagpa-Galacia siya, kag si Tito iya nagpa-Dalmacia. ¹¹ Si Lucas lang gid ang akon kaupod diri. Gani sa pagkadto mo diri dal-on mo si Marcos tungod kay dako gid ang iya mabulig sa akon obra. ¹² Kag parte kay Tykicus, ginpakadto ko siya sa Efeso. ¹³ Kon magkadto ka na diri, dal-on mo man ang akon bayo para sa tigtulugnaw nga akon ginbilin kay Carpus didto sa Troas. Dal-on mo man ang akon mga libro, labi na gid ang akon mga papeles.

¹⁴ Tama kalain ang mga ginhimo sa akon ni Alexander nga panday sang metal. Balusan siya sang Ginoo sa iya mga ginhimo. ¹⁵ Mag-andam ka sa iya tungod nga kontra gid niya ang aton ginatudlo.

¹⁶ Sa akon nahauna nga pag-atubang sa husgado para magdepensa sang akon kaugalingon wala gid sing may nagbulig sa akon. Ginpabay-an nila ako tanan. Kabay pa nga patawaron sila sang Dios. ¹⁷ Pero bisan amo ato ang natabo wala gid ako ginpabay-an sang Ginoo. Ginhatagan pa gani niya ako sing kabaskog sa pagsugid sa mga indi Judio sang tanan parte sa Maayong Balita. Amo gani nga naluwas ako sa kamatayon.^{[b] 18} Kag nahibaluan ko nga luwason pa gid ako sang Ginoo sa tanan nga malain, kag indi ako maano hasta sa tion nga dal-on niya ako sa iya ginharian sa langit. Dalayawon siya sa wala sing katapusan. Amen!

Katapusan nga Pagpangamusta

¹⁹ Kamusta na lang kay Priscila kag kay Aquila, kag sa pamilya ni Onesiforus. ²⁰ Si Erastus nagpabilin sa Corinto, kag si Trofimus ginbilin ko didto sa Miletus kay nagmasakit siya. ²¹ Tinguhai gid nga makaabot ka diri sa wala pa ang tigtulugnaw.

Nagapangamusta sa imo si Eubulus, Pudens, Linus, Claudia, kag ang tanan naton nga mga utod diri.

²² Kabay pa nga updan ka permi sang Ginoo. Kag kabay pa nga pakamaayuhon niya kamo tanan.