M’Cheyne Bible Reading Plan

21 Sang napatay si Jehoshafat, ginlubong siya sa ginlubngan sang iya mga katigulangan sa Banwa ni David. Kag si Jehoram nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari. ² Ang mga utod ni Jehoram amo sila ni Azaria, Jehiel, Zacarias, Azariahu, Micael, kag Shefatia. Ini sila tanan mga anak ni Haring Jehoshafat sang Juda.^{[a] 3} Ginhatagan sila ni Jehoshafat sang madamo nga mga regalo nga pilak kag bulawan, malahalon nga mga pagkabutang, kag napaderan nga mga banwa sa Juda. Pero si Jehoram ang iya ginpabulos bilang hari kay siya ang kamagulangan.

Ang Paghari ni Jehoram sa Juda^(A)

⁴ Sang malig-on na gid ang paghari ni Jehoram sa ginharian sang iya amay, ginpapatay niya ang tanan niya nga mga utod, pati ang iban nga mga opisyal sang Juda.^{[b] 5} Nagaedad si Jehoram sing 32 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang walo ka tuig. ⁶ Nagsunod siya sa pagginawi sang mga hari sang Israel, pareho sa ginhimo sang panimalay ni Ahab, kay ang iya napangasawa anak ni Ahab. Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. ⁷ Pero tungod sa kasugtanan sang Ginoo kay David, wala niya paglaglaga ang mga kaliwat ni David. Kay nagpromisa ang Ginoo kay David nga hasta san-o indi siya madulaan sang kaliwat nga magahari.^[c]

⁸ Sang panahon sang paghari ni Jehoram, nagrebelde ang Edom sa Juda, kag nagpili sila sang ila kaugalingon nga hari. ⁹ Gani nagkadto si Jehoram kag ang iya mga opisyal sa Edom dala ang tanan niya nga mga karwahe. Ginlibutan siya kag ang mga kumander sang iya mga karwahe sang mga Edomnon. Pero pagkagab-i ginsalakay nila ang mga Edomnon, kag nakapalagyo sila. ¹⁰ Hasta subong nagarebelde pa ang Edom sa Juda.

Sa amo man sadto nga tion, nagrebelde man ang Libna sa Juda, tungod kay ginsikway ni Jehoram ang Ginoo, ang Dios sang iya mga katigulangan. ¹¹ Nagpatindog siya sang mga simbahan sa mga kabukiran sang Juda nga amo ang kabangdanan sang pagsimba sang mga taga-Jerusalem kag taga-Juda sa mga dios-dios.

¹² Ginpadal-an ni Propeta Elias si Jehoram sang sulat nga nagasiling:

“Amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang imo katigulangan nga si David: Wala mo ginsunod ang pagkabuhi sang imo amay nga si Jehoshafat ukon sang imo lolo nga si Asa nga nangin hari man sang Juda. ¹³ Sa baylo, ginsunod mo ang pagkabuhi sang mga hari sang Israel. Gin-ganyat mo ang mga taga-Juda kag mga taga-Jerusalem sa pagsimba sa mga dios-dios pareho sa ginhimo ni Ahab. Ginpamatay mo man ang imo mismo mga utod nga mas maayo pa sang sa imo. ¹⁴ Gani karon laglagon sang Ginoo ang imo katawhan, mga anak, mga asawa, kag ang tanan mo nga pagkabutang. Puwerte gid nga kalaglagan ang ipadala niya sa inyo. ¹⁵ Ikaw mismo magaantos sa grabe nga balatian sa tiyan hasta nga magguluwa ang imo tinai.”

¹⁶ Dayon ginpaakig sang Ginoo kontra kay Jehoram ang mga Filistinhon kag ang mga Arabo, nga nagaestar malapit sa mga taga-Etiopia.^{[d] 17} Ginsalakay nila ang Juda, kag ginpanguha ang mga pagkabutang sa palasyo sang hari, pati ang iya mga asawa kag mga anak. Ang kamanghuran lang niya nga anak nga si Ahazia^[e] ang wala madala.

¹⁸ Pagkatapos sadto, ginpaantos sang Ginoo si Jehoram sang balatian sa tiyan nga wala sing kaayuhan. ¹⁹ Pagkaligad sang mga duha ka tuig, nagguwa ang iya tinai tungod sa balatian, kag napatay siya sa puwerte nga kasakit. Wala nagdabok sang kalayo ang iya katawhan sa pagpadungog sa iya, subong sa ila ginhimo sa iya mga katigulangan.

²⁰ Nagaedad si Jehoram sang 32 ka tuig sang naghari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang walo ka tuig. Wala gid sang may nasubuan sang napatay siya. Ginlubong siya sa Banwa ni David, pero indi sa lulubngan sang mga hari.

9 Dayon ang ikalima nga anghel nagpatunog sang iya trumpeta, kag nakita ko ang isa ka bituon nga nahulog sa duta halin sa langit. Ini nga bituon ginhatagan sing yabi nga para sa puwertahan sang madalom gid nga buho.^{[a] 2} Gin-abrihan sang bituon ini nga buho, kag nagguwa dayon ang aso nga daw sa naghalin sa dako gid nga hurnohan. Nagdulom ang kalibutan tungod kay ang silak sang adlaw nalipdan sang aso nga halin sa buho. ³ Kag indi lang ina, kundi halin sa aso may nagguluwa nga mga apan nga naghugpa sa duta, kag ginhatagan sila sing gahom nga magpanakit pareho sa iwi-iwi. ⁴ Ginhambalan sila nga indi nila paghalitan ang mga hilamon, ukon ang mga kahoy, ukon ang iban pa nga mga tanom, kundi ang mga tawo lang nga wala sing marka sang Dios sa ila mga agtang. ⁵ Gintugutan ang mga apan nga sakiton ato nga mga tawo sa sulod sang lima ka bulan, pero wala sila pagtuguti nga pamatyon nila sila. Ang kasakit sang ila kinadtan pareho sang kinadtan sang iwi-iwi. ⁶ Gani sa sulod sang lima ka bulan, gusto sang mga tawo nga mapatay, pero indi sila mapatay. Bisan gusto na gid nila nga mapatay, indi gid sila mapatay.

⁷ Ang hitsura sang ato nga mga apan daw sa mga kabayo nga preparado na sa inaway. Sa ila ulo may nagatungtong nga daw sa korona nga bulawan kag ang ila guya daw sa guya sang tawo. ⁸ Ang ila buhok daw sa buhok sang babayi, kag ang ila mga ngipon daw sa ngipon sang leon. ⁹ Ang ila mga dughan natabunan sang daw sa panaming nga salsalon, kag ang huni sang ila mga pakpak daw sa hagunos sang madamo nga mga karwahe nga ginaguyod sang mga kabayo pakadto sa inaway. ¹⁰ Ang ila ikog pareho sa ikog sang iwi-iwi nga nagapangutot, kag ang ila ikog amo ang ila gamiton agod sakiton ang mga tawo sa sulod sang lima ka bulan. ¹¹ May hari nga nagadumala sa ila. Ini amo ang anghel nga nag-abri sang madalom nga buho. Ang iya ngalan sa lingguahe nga Hebreo si Abadon, sa Griego si Apolyon, nga kon sa aton pa Manuglaglag.

¹² Tapos na ang premiro nga makahaladlok nga hitabo, pero may duha pa gid nga magaabot.

¹³ Dayon ang ikaanom nga anghel nagpatunog sang iya trumpeta, kag nabatian ko nga may naghambal halin sa mga pamusod sang bulawan nga halaran nga nagaatubang sa Dios. ¹⁴ Nagsiling ang tingog sa ikaanom nga anghel nga may trumpeta, “Buy-i na ang apat ka anghel nga ginagapos sa dako nga suba sang Eufrates!” ¹⁵ Gani ginpangbuy-an sila. Ginpreparar na nga daan sila para gid sa sadto nga oras, agod pamatyon nila ang ikatlo nga parte sang tanan nga tawo. ¹⁶ Ginsugiran ako nga ang kadamuon sang ila mga soldado nga manugkabayo 200,000,000. ¹⁷ Kag suno sa ginpakita sa akon, amo ini ang hitsura sang mga kabayo kag sang mga nagasakay: Ang mga nagasakay may mga panaming sa dughan nga ang mga kolor pula pareho sang kalayo, asul pareho sang sapiro, kag dalag pareho sang asupre. Ang mga kabayo iya, ang ila ulo daw sa ulo sang leon, kag sa ila baba may nagaguwa nga kalayo, aso, kag asupre. ¹⁸ Kag paagi sa sining tatlo ka kalalat-an nga amo ang kalayo, aso, kag asupre nga nagaguwa sa baba sang mga kabayo, nagkalamatay ang ikatlo nga parte sang mga tawo. ¹⁹ Ang gahom sang mga kabayo nagahalin sa ila baba kag sa ila ikog. Ang ila ikog daw sa mga man-og nga nagapangagat, kag amo ini ang ila ginagamit sa pagsakit sa mga tawo.

²⁰ Pero ang mga tawo nga nabilin, nga wala nagkalamatay sa sining tatlo ka kalalat-an, wala pa gid magbiya sa mga dios-dios nga ila ginhimo. Sige pa gid ang ila simba sa mga demonyo kag sa mga rebulto nga bulawan, pilak, saway, bato kag kahoy. Ang ini nga mga rebulto indi makakita, indi makabati, kag indi makalakat. ²¹ Wala man sila naghinulsol sang ila pagpamatay, pagpangbabaylan, pagpakigrelasyon nga imoral, kag pagpangawat.

Ang Palanan-awon Parte sa Linukot nga Kasulatan nga Nagalupad

5 Nakita ko pa gid ang linukot nga kasulatan nga nagalupad. ² Nagpamangkot ang anghel sa akon, “Ano ang nakita mo?” Nagsabat ako, “Nakita ko ang linukot nga kasulatan nga nagalupad, nga may kalabaon nga mga 30 ka tapak kag may kasangkaron nga mga 15 ka tapak.”

³ Dayon nagsiling ang anghel sa akon, “Nasulat sa sini nga kasulatan ang pagpakamalaot nga magaabot sa bug-os nga duta sang Israel. Sa pihak sang kasulatan nagasiling nga ang tagsa ka makawat pagadulaon sa Israel, kag sa pihak naman nagasiling nga ang kada isa nga nagasumpa sing butig pagadulaon man. ⁴ Nagasiling ang Ginoo nga Makagagahom, ‘Ipadala ko ini nga pagpakamalaot kag magasulod ini sa balay sang makawat kag sa balay sang nagasumpa sing butig sa akon ngalan. Magapabilin ini sa ila mga balay hasta nga magkalaguba ina.’ ”

Ang Palanan-awon Parte sa Babayi nga sa Sulod sang Kaing

⁵ Nagpakita liwat ang anghel nga nagpakigsugilanon sa akon kag nagsiling, “Tan-awa bala kon ano inang nagapadulong.” ⁶ Nagpamangkot ako, “Ano ina?” Nagsabat siya, “Kaing.” Kag nagsiling pa gid siya, “Nagakahulugan ina sang sala^[a] sang mga tawo sa bug-os nga duta sang Israel.”

⁷ Ang kaing may takop nga tingga. Kag sang pag-alsa sang takop, nakita ko nga may babayi nga nagapungko sa sulod sang kaing. ⁸ Nagsiling ang anghel, “Ina nga babayi nagarepresentar sang kalautan.” Kag ginduso niya ang babayi pabalik sa kaing kag ginsira dayon ang takop. ⁹ Dayon nakita ko ang duha ka babayi nga nagalupad sing madasig, nga may malapad nga mga pakpak nga pareho sang iya ka dugwak.^[b] Gin-alsa nila ang kaing kag gindala paibabaw. ¹⁰ Nagpamangkot ako sa anghel nga nagapakigsugilanon sa akon, “Diin nila dal-on ang kaing?” ¹¹ Nagsabat siya, “Sa Babilonia,^[c] nga sa diin pagahimuan ang kaing sang templo. Kag kon matapos na ang templo, ibutang ini didto sa iya tulungtungan agod simbahon.”

Ang Babayi nga Nadakpan nga Nagpanginlalaki

[8 Nagkadto si Jesus sa Bukid sang mga Olibo. ² Kag pagkaaga, aga pa gid, nagbalik siya liwat sa templo. Madamo nga mga tawo ang nagtilipon didto sa iya. Gani nagpungko siya kag nagpanudlo sa ila. ³ Karon, ang mga manunudlo sang Kasuguan kag ang mga Pariseo nagdala didto kay Jesus sang isa ka babayi nga nadakpan nga nagapanginlalaki, kag ginpatindog nila siya sa atubangan sang tanan nga tawo. ⁴ Nagsiling sila dayon kay Jesus, “Manunudlo, nadakpan ang ini nga babayi sa akto mismo nga nagapanginlalaki. ⁵ Suno sa Kasuguan ni Moises, ang pareho sini nga klase sang babayi dapat batuhon hasta mapatay. Ti, ano sa imo?” ⁶ Amo ato ang ila pamangkot tungod kay ginatilawan lang nila si Jesus, agod nga kon magsala siya sa iya sabat may iakusar sila kontra sa iya. Pero ang ginhimo ni Jesus, nagduko siya kag nagsulat sa duta paagi sa iya tudlo. ⁷ Pero tungod kay sige gihapon ang ila pamangkot sa iya, nagtindog si Jesus kag nagsiling sa ila, “Kon sin-o sa inyo ang wala sing sala amo ang mag-una haboy sa iya sing bato.” ⁸ Pagkatapos niya hambal sadto, nagpungko siya kag nagduko, kag nagsulat liwat sa duta.

⁹ Pagkabati sadto sang mga manunudlo sang Kasuguan kag sang mga Pariseo, isa-isa sila nga naghalin umpisa sa mga tigulang, hasta nga si Jesus na lang ang nabilin kag ang babayi nga nagatindog pa didto. ¹⁰ Nagtindog si Jesus kag nagsiling sa babayi, “Ti diin na sila? Wala gid sing may nagsentensya sa imo?” ¹¹ Nagsiling ang babayi, “Wala gid, sir.” Nagsiling si Jesus sa iya, “Ako wala man nagasentensya sa imo. Magpauli ka na, pero indi ka na magpakasala liwat.”]

Si Jesus amo ang Suga sang mga Tawo sa Kalibutan

¹² Nagsiling liwat si Jesus sa mga tawo, “Ako ang suga sang mga tawo sa kalibutan. Ang nagasunod sa akon, indi na magakabuhi sa kadulom, kundi masanagan siya sang suga nga nagahatag sang kabuhi.” ¹³ Pagkabati sadto sang mga Pariseo, nagsiling sila, “Ikaw man lang ang nagasugid parte sa imo kaugalingon, gani indi ka mapatihan.” ¹⁴ Nagsiling si Jesus sa ila, “Bisan tuod nga nagasugid ako parte sa akon kaugalingon, ang akon ginasugid matuod, tungod kay nahibaluan ko kon diin ako naghalin kag kon diin ako makadto. Pero kamo wala kahibalo kon diin ako naghalin kag kon diin ako makadto. ¹⁵ Ang inyo pagsentensya indi masaligan tungod kay ina suno gid lang sa hunahuna sang tawo. Pero ako wala nagasentensya kay bisan sin-o. ¹⁶ Kag kon magsentensya gid man ako, ang akon sentensya husto, tungod kay indi lang ako ang magasentensya kundi duha kami, ako kag ang Amay nga nagpadala sa akon. ¹⁷ Indi bala nasulat sa inyo Kasuguan nga kon magsinanto ang sugid sang duha ka tawo, ang ila sugid matuod? ¹⁸ Ako nagapamatuod parte sa akon kaugalingon kag ang Amay nga nagpadala sa akon nagapamatuod man parte sa akon.” ¹⁹ Nagsiling ang mga Pariseo sa iya, “Ti, sa diin bala ang imo amay?” Nagsiling si Jesus, “Wala kamo makakilala sa akon ukon sa akon Amay. Kon nakilala kuntani ninyo ako, makilala man ninyo ang akon Amay.”

²⁰ Ini tanan ginhambal ni Jesus sang nagatudlo siya sa templo, malapit sa ginabutangan sang kuwarta. Pero wala sing may nagdakop sa iya, kay wala pa mag-abot ang iya tion.

Si Jesus Indi Taga-diri sa Kalibutan

²¹ Nagsiling liwat si Jesus sa mga lider sang mga Judio, “Malakat ako, kag kon wala na gani ako diri pangitaon ninyo ako, pero magakalamatay lang kamo nga nagapadayon sa pagpakasala. Kag indi kamo makakadto sa akon kaladtuan.” ²² Gani nagpinamangkutanay sila,^[a] “Ano bala ang buot niya silingon nga kita kuno indi makakadto sa iya kaladtuan? Ano, mahikog bala siya?” ²³ Nagsiling si Jesus sa ila, “Kamo kalibutanon, pero ako langitnon. Kamo iya sang kalibutan, pero ako iya indi. ²⁴ Amo ina nga nagsiling ako sa inyo nga magakalamatay lang kamo nga wala mapatawad ang inyo mga sala. Kay kon indi kamo magtuo nga ako amo ang Cristo, sigurado gid nga magakalamatay lang kamo nga nagapadayon sa pagpakasala.” ²⁵ Nagsiling sila, “Ngaa, sin-o ka gid bala?” Nagsiling si Jesus, “Indi bala ginsugiran ko na kamo halin pa sang una kon sin-o gid ako? ²⁶ Madamo ang akon inughambal kontra sa inyo mga ginahimo. Sa pagkamatuod, ang mga butang nga akon ginasugid sa mga tawo amo lang ang mga butang nga ginapahambal sa akon sang nagpadala sa akon. Kag ang tanan nga iya ginasugid matuod.”

²⁷ Wala sila makaintiendi nga naghambal siya sa ila parte sa Amay. ²⁸ Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Kon ibayaw^[b] na ninyo ako nga Anak sang Tawo, mahibaluan na ninyo nga ako gali amo ang Cristo. Sa sina nga tion mahibaluan man ninyo nga ang tanan nga akon ginahimo kag ginasugid wala sing iban kundi ang mga butang nga ginapahimo kag ginapasugid sa akon sang Amay. ²⁹ Ang nagpadala sa akon nagaupod permi sa akon kag wala niya gid ako ginapabay-an, tungod kay kon ano ang iya gusto amo man ang akon ginahimo.” ³⁰ Pagkabati sang mga tawo sa sining mga ginhambal ni Jesus, madamo sa ila ang nagtuo sa iya.

Ang Kamatuoran nga Nagahilway sa Tawo

³¹ Karon, nagsiling si Jesus sa mga Judio nga nagtuo sa iya, “Kon padayon kamo nga nagatuman sa akon mga ginatudlo, matuod gid nga kamo akon mga sumulunod. ³² Mahibaluan ninyo ang kamatuoran kag ang kamatuoran amo ang magahilway sa inyo.” ³³ Nagsiling sila sa iya, “Mga kaliwat kami ni Abraham, kag wala pa gid sing may nakaulipon sa amon. Ngaa nagasiling ka nga mahilway kami?” ³⁴ Nagsiling si Jesus, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga ang bisan sin-o nga nagapakasala, ulipon sang sala. ³⁵ Ang isa ka ulipon umalagi lang sa panimalay, pero ang anak iya permanente. ³⁶ Gani kon ang Anak sang Dios amo ang magahilway sa inyo, mahilway gid kamo. ³⁷ Nahibaluan ko nga mga kaliwat kamo ni Abraham, pero ginatinguhaan ninyo nga patyon ako tungod kay indi kamo magbaton sang akon mga ginatudlo. ³⁸ Ginasugid ko sa inyo ang mga butang nga akon nakita sa Amay; pero kamo, ginahimo ninyo ang inyo nabatian sa inyo amay.”

³⁹ Nagsiling sila kay Jesus, “Ang amon amay amo si Abraham.” Nagsiling si Jesus, “Kon matuod nga mga kaliwat kamo ni Abraham, kuntani ginahimo ninyo ang maayo pareho sang iya mga ginhimo. ⁴⁰ Pero ang inyo ginahimo, ginatinguhaan ninyo nga patyon ako, bisan wala ako sing may nahimo kundi nagsugid man lang ako sa inyo sang kamatuoran nga akon nabatian halin sa Dios. Si Abraham wala gid nakahimo pareho sining inyo ginahimo. ⁴¹ Ang inyo ginahimo pareho man sa ginahimo sang inyo amay.” Nagsiling sila, “Indi kami mga anak sa guwa.^[c] Ang Dios amo ang amon Amay.” ⁴² Nagsiling si Jesus sa ila, “Kon matuod nga ang Dios amo ang inyo Amay, kuntani palanggaon ninyo ako, kay ako naghalin sa Dios. Wala ako nagkadto diri sa kalibutan sa akon lang luyag, kundi siya amo ang nagpadala sa akon. ⁴³ Indi ninyo maintiendihan ang akon mga ginahambal tungod kay indi kamo makaagwanta sa pagpamati sang akon pulong. ⁴⁴ Si Satanas amo ang inyo amay kag kon ano ang gusto sang inyo amay nga si Satanas amo man ang inyo gusto nga himuon. Manugpatay siya sang tawo halin pa sang una. Wala sing pulos para sa iya ang kamatuoran tungod kay wala gid sing kamatuoran sa iya. Batasan niya ang magbutig, tungod kay butigon siya kag siya amo ang ginahalinan sang tanan nga kabutigan. ⁴⁵ Pero ako, ang kamatuoran amo ang akon ginasugid sa inyo, kag amo ina nga indi kamo magpati sa akon. ⁴⁶ Sin-o bala sa inyo ang makapamatuod nga nakahimo ako sang sala? Wala gid! Ti ngaa indi kamo magpati sa akon kon nagasugid ako sang kamatuoran? ⁴⁷ Ang mga tawo nga iya sang Dios nagapati sa pulong sang Dios. Pero tungod kay kamo indi iya sang Dios, amo ina nga indi kamo magpati sa akon.”

Si Jesus kag si Abraham

⁴⁸ Nagsabat kay Jesus ang mga lider sang mga Judio, “Matuod gali ang amon ginasiling nga ikaw isa ka Samariahanon,^[d] kag ginsudlan sang malaot nga espiritu.” ⁴⁹ Nagsiling si Jesus, “Wala sing may nagsulod sa akon nga malain nga espiritu. Ginapadunggan ko lang ang akon Amay, pero kamo, ginapakahuy-an ninyo ako. ⁵⁰ Wala ako nagahandom sang kadungganan para sa akon kaugalingon. Ang Amay amo ang nagahandom nga padunggan ako sang mga tawo, kag nahibaluan niya nga matuod ang mga butang nga akon ginasugid. ⁵¹ Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga ang mga nagatuman sang akon mga pagpanudlo indi na gid mapatay.” ⁵² Nagsiling sa iya ang mga lider sang mga Judio, “Sigurado na gid kami nga ginsudlan ka sang malaot nga espiritu. Bisan si Abraham napatay, kag ang mga propeta nagkalamatay man. Pero nagasiling ka nga ang nagatuman sang imo mga pagpanudlo indi na gid mapatay hasta san-o. ⁵³ Ano, mas maayo ka pa bala kay Abraham? Napatay gani siya. Kag ang mga propeta nagkalamatay man. Ngaa, sin-o ka gid haw?” ⁵⁴ Nagsiling si Jesus sa ila, “Kon ako lang gid ang magpadungog sa akon kaugalingon, wala ini sing pulos. Pero ang akon Amay amo gid ang nagapadungog sa akon. Siya amo ang inyo ginasiling nga inyo Dios. ⁵⁵ Ugaling wala ninyo siya makilala. Pero ako iya, kilala ko siya. Karon, kon magsiling ako nga wala ako makakilala sa iya, magaguwa nga butigon ako pareho sa inyo. Pero ang matuod, kilala ko gid siya kag ginatuman ko ang iya pulong. ⁵⁶ Nalipay gid ang inyo amay nga si Abraham nga makita niya ang akon tion. Kag nakita niya gani kag nalipay gid siya.” ⁵⁷ Nagsiling ang mga lider sang mga Judio sa iya, “Ti, paano ang imo pagkakita kay Abraham nga wala pa gani 50 ang imo edad?” ⁵⁸ Nagsiling si Jesus, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga sang wala pa matawo si Abraham, ara na ako nga daan.” ⁵⁹ Tungod sa sining ginhambal ni Jesus nagpulot sila sing bato agod habuyon siya. Pero nagpanago^[e] si Jesus kag naghalin sa templo.