Historical

Cân neu Salm Dafydd.

108 Parod yw fy nghalon, O Dduw: canaf a chanmolaf â’m gogoniant. ² Deffro, y nabl a’r delyn: minnau a ddeffroaf yn fore. ³ Clodforaf di, Arglwydd, ymysg y bobloedd: canmolaf di ymysg y cenhedloedd. ⁴ Canys mawr yw dy drugaredd oddi ar y nefoedd: a’th wirionedd a gyrraedd hyd yr wybren. ⁵ Ymddyrcha, O Dduw, uwch y nefoedd: a bydded dy ogoniant ar yr holl ddaear; ⁶ Fel y gwareder dy rai annwyl: achub â’th ddeheulaw, a gwrando fi. ⁷ Duw a lefarodd yn ei sancteiddrwydd, Llawenychaf, rhannaf Sichem, a mesuraf ddyffryn Succoth. ⁸ Eiddof fi yw Gilead; eiddof fi Manasse; Effraim hefyd yw nerth fy mhen: Jwda yw fy neddfwr. ⁹ Moab yw fy nghrochan golchi; tros Edom y taflaf fy esgid: buddugoliaethaf ar Philistia. ¹⁰ Pwy a’m dwg i’r ddinas gadarn? pwy a’m dwg hyd yn Edom? ¹¹ Onid tydi, O Dduw, yr hwn a’n bwriaist ymaith? ac onid ei di allan, O Dduw, gyda’n lluoedd? ¹² Dyro i ni gynhorthwy rhag cyfyngder: canys gau yw ymwared dyn. ¹³ Trwy Dduw y gwnawn wroldeb: canys efe a sathr ein gelynion.

I’r Pencerdd, Salm Dafydd.

109 Na thaw, O Dduw fy moliant. ² Canys genau yr annuwiol a genau y twyllodrus a ymagorasant arnaf: â thafod celwyddog y llefarasant i’m herbyn. ³ Cylchynasant fi hefyd â geiriau cas; ac ymladdasant â mi heb achos. ⁴ Am fy ngharedigrwydd y’m gwrthwynebant: minnau a arferaf weddi. ⁵ Talasant hefyd i mi ddrwg am dda, a chas am fy nghariad. ⁶ Gosod dithau un annuwiol arno ef; a safed Satan wrth ei ddeheulaw ef. ⁷ Pan farner ef, eled yn euog; a bydded ei weddi yn bechod. ⁸ Ychydig fyddo ei ddyddiau; a chymered arall ei swydd ef. ⁹ Bydded ei blant yn amddifaid, a’i wraig yn weddw. ¹⁰ Gan grwydro hefyd crwydred ei blant ef, a chardotant: ceisiant hefyd eu bara o’u hanghyfannedd leoedd. ¹¹ Rhwyded y ceisiad yr hyn oll sydd ganddo; ac anrheithied dieithriaid ei lafur ef. ¹² Na fydded neb a estynno drugaredd iddo; ac na fydded neb a drugarhao wrth ei amddifaid ef. ¹³ Torrer ymaith ei hiliogaeth ef: dileer eu henw yn yr oes nesaf. ¹⁴ Cofier anwiredd ei dadau o flaen yr Arglwydd; ac na ddileer pechod ei fam ef. ¹⁵ Byddant bob amser gerbron yr Arglwydd, fel y torro efe ymaith eu coffadwriaeth o’r tir: ¹⁶ Am na chofiodd wneuthur trugaredd, eithr erlid ohono y truan a’r tlawd, a’r cystuddiedig o galon, i’w ladd. ¹⁷ Hoffodd felltith, a hi a ddaeth iddo: ni fynnai fendith, a hi a bellhaodd oddi wrtho. ¹⁸ Ie, gwisgodd felltith fel dilledyn; a hi a ddaeth fel dwfr i’w fewn, ac fel olew i’w esgyrn. ¹⁹ Bydded iddo fel dilledyn yr hwn a wisgo efe, ac fel gwregys a’i gwregyso efe yn wastadol. ²⁰ Hyn fyddo tâl fy ngwrthwynebwyr gan yr Arglwydd, a’r rhai a ddywedant ddrwg yn erbyn fy enaid. ²¹ Tithau, Arglwydd Dduw, gwna erof fi er mwyn dy enw: am fod yn dda dy drugaredd, gwared fi. ²² Canys truan a thlawd ydwyf fi, a’m calon a archollwyd o’m mewn. ²³ Euthum fel cysgod pan gilio: fel locust y’m hysgydwir. ²⁴ Fy ngliniau a aethant yn egwan gan ympryd; a’m cnawd a guriodd o eisiau braster. ²⁵ Gwaradwydd hefyd oeddwn iddynt: pan welent fi, siglent eu pennau. ²⁶ Cynorthwya fi, O Arglwydd fy Nuw; achub fi yn ôl dy drugaredd: ²⁷ Fel y gwypont mai dy law di yw hyn; mai ti, Arglwydd, a’i gwnaethost. ²⁸ Melltithiant hwy, ond bendithia di: cywilyddier hwynt, pan gyfodant; a llawenyched dy was. ²⁹ Gwisger fy ngwrthwynebwyr â gwarth, ac ymwisgant â’u cywilydd, megis â chochl. ³⁰ Clodforaf yr Arglwydd yn ddirfawr â’m genau; ie, moliannaf ef ymysg llawer. ³¹ Oherwydd efe a saif ar ddeheulaw y tlawd, i’w achub oddi wrth y rhai a farnant ei enaid.

Salm Dafydd.

110 Dywedodd yr Arglwydd wrth fy Arglwydd, Eistedd ar fy neheulaw, hyd oni osodwyf dy elynion yn fainc i’th draed. ² Gwialen dy nerth a enfyn yr Arglwydd o Seion: Ilywodraetha di yng nghanol dy elynion. ³ Dy bobl a fyddant ewyllysgar yn nydd dy nerth, mewn harddwch sancteiddrwydd o groth y wawr: y mae gwlith dy enedigaeth i ti. ⁴ Tyngodd yr Arglwydd, ac nid edifarha, Ti wyt offeiriad yn dragwyddol, yn ôl urdd Melchisedec. ⁵ Yr Arglwydd ar dy ddeheulaw a drywana frenhinoedd yn nydd ei ddigofaint. ⁶ Efe a farn ymysg y cenhedloedd; lleinw leoedd â chelaneddau: archolla ben llawer gwlad. ⁷ Efe a yf o’r afon ar y ffordd: am hynny y dyrcha efe ei ben.

111 Molwch yr Arglwydd. Clodforaf yr Arglwydd â’m holl galon, yng nghymanfa y rhai uniawn, ac yn y gynulleidfa. ² Mawr yw gweithredoedd yr Arglwydd, wedi eu ceisio gan bawb a’u hoffant. ³ Gogoniant a harddwch yw ei waith ef; a’i gyfiawnder sydd yn parhau byth. ⁴ Gwnaeth gofio ei ryfeddodau: graslon a thrugarog yw yr Arglwydd. ⁵ Rhoddodd ymborth i’r rhai a’i hofnant ef: efe a gofia ei gyfamod yn dragywydd. ⁶ Mynegodd i’w bobl gadernid ei weithredoedd, i roddi iddynt etifeddiaeth y cenhedloedd. ⁷ Gwirionedd a barn yw gweithredoedd ei ddwylo ef: ei holl orchmynion ydynt sicr: ⁸ Wedi eu sicrhau byth ac yn dragywydd, a’u gwneuthur mewn gwirionedd ac uniawnder. ⁹ Anfonodd ymwared i’w bobl: gorchmynnodd ei gyfamod yn dragwyddol: sancteiddiol ac ofnadwy yw ei enw ef. ¹⁰ Dechreuad doethineb yw ofn yr Arglwydd: deall da sydd gan y rhai a wnânt ei orchmynion ef: y mae ei foliant ef yn parhau byth.

112 Molwch yr Arglwydd. Gwyn ei fyd y gŵr a ofna yr Arglwydd, ac sydd yn hoffi ei orchmynion ef yn ddirfawr. ² Ei had fydd gadarn ar y ddaear: cenhedlaeth y rhai uniawn a fendithir. ³ Golud a chyfoeth fydd yn ei dŷ ef: a’i gyfiawnder sydd yn parhau byth. ⁴ Cyfyd goleuni i’r rhai uniawn yn y tywyllwch: trugarog, a thosturiol, a chyfiawn, yw efe. ⁵ Gŵr da sydd gymwynasgar, ac yn rhoddi benthyg: wrth farn y llywodraetha efe ei achosion. ⁶ Yn ddiau nid ysgogir ef byth: y cyfiawn fydd byth mewn coffadwriaeth. ⁷ Nid ofna efe rhag chwedl drwg: ei galon sydd ddi‐sigl, yn ymddiried yn yr Arglwydd. ⁸ Ategwyd ei galon: nid ofna efe, hyd oni welo ei ewyllys ar ei elynion. ⁹ Gwasgarodd, rhoddodd i’r tlodion; a’i gyfiawnder sydd yn parhau byth; ei gorn a ddyrchefir mewn gogoniant. ¹⁰ Yr annuwiol a wêl hyn, ac a ddigia; efe a ysgyrnyga ei ddannedd, ac a dawdd ymaith: derfydd am ddymuniad y rhai annuwiol.

113 Molwch yr Arglwydd. Gweision yr Arglwydd, molwch, ie, molwch enw yr Arglwydd. ² Bendigedig fyddo enw yr Arglwydd o hyn allan ac yn dragywydd. ³ O godiad haul hyd ei fachludiad, moliannus yw enw yr Arglwydd. ⁴ Uchel yw yr Arglwydd goruwch yr holl genhedloedd; a’i ogoniant sydd goruwch y nefoedd. ⁵ Pwy sydd fel yr Arglwydd ein Duw ni, yr hwn sydd yn preswylio yn uchel, ⁶ Yr hwn a ymddarostwng i edrych y pethau yn y nefoedd, ac yn y ddaear? ⁷ Efe sydd yn codi’r tlawd o’r llwch, ac yn dyrchafu’r anghenus o’r domen, ⁸ I’w osod gyda phendefigion, ie, gyda phendefigion ei bobl. ⁹ Yr hwn a wna i’r amhlantadwy gadw tŷ, a bod yn llawen fam plant. Canmolwch yr Arglwydd.

114 Pan aeth Israel o’r Aifft, tŷ Jacob oddi wrth bobl anghyfiaith; ² Jwda oedd ei sancteiddrwydd, ac Israel ei arglwyddiaeth. ³ Y môr a welodd hyn, ac a giliodd; yr Iorddonen a drodd yn ôl. ⁴ Y mynyddoedd a neidiasant fel hyrddod, a’r bryniau fel ŵyn defaid. ⁵ Beth ddarfu i ti, O fôr, pan giliaist? tithau Iorddonen, paham y troaist yn ôl? ⁶ Paham, fynyddoedd, y neidiech fel hyrddod? a’r bryniau fel ŵyn defaid? ⁷ Ofna, di ddaear, rhag yr Arglwydd, rhag Duw Jacob: ⁸ Yr hwn sydd yn troi y graig yn llyn dwfr, a’r gallestr yn ffynnon dyfroedd.