Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Chronological

Read the Bible in the chronological order in which its stories and events occurred.
Duration: 365 days
Quiché, Centro Occidental (QUT)
Version
SAN LUCAS 14-15

Ri Jesús cucunaj jun achi ri cˈo sipoj che

14  Pa jun kˈij re uxlanem xeˈ ri Jesús cho rachoch jun chque ri qui nimal ri winak, jun tataˈ fariseo. Jelaˈ xeˈ wi che wiˈm, tajin cˈu caluchiˈx cumal ri niqˈuiaj tataˈib fariseos. Jun achi cˈut ri cˈo sipoj che cˈo chilaˈ chuwäch ri Jesús. Xchˈaw ri Jesús, xeuchˈabej ri tijonelab re ri Pixab xukujeˈ ri fariseos, xubij: ¿A takal u banic cunanic pa jun kˈij re uxlanem? We ne man takal taj, ―xcha chque.

Man xechˈaw tä cˈu ri e areˈ. Ri Jesús xucˈam bi ri yawab rucˈ, xucunaj, xutak bic. Xubij cˈu chque ri tataˈib: We cˈo ri burro alak, ri wacäx alak, ri cätzak bi pa jun cˈuaˈ pa ri kˈij re uxlanem, ¿a mat quesaj alak waˈ chanim? ―xcha chque. ¡Jeˈ, je riˈ!

Man xquirik tä cˈut jas xquibij che.

Ri Jesús cuya tijonic chrij ru banic nimal

Xril ri Jesús jas xcaˈn ri winak ri e ulaˈm, chi ri e areˈ xquichaˈ ri tˈuyulibal quech ri nimak qui banic chiˈ ri mesa. Xucoj jun cˈutbal chuyiˈc tijonic chque, xubij: We cäsiqˈuix alak che jun cˈulanem, mätˈuyi wi alak pa tak ri tˈuyulibal quech ri nimak qui banic. We ne cäpe na jun winak ri nim na u kˈij chuwäch alak ri xukujeˈ ulaˈm rumal ri achi. Craj cäpe ri tataˈ ri xerulaj alak ri xukujeˈ xrulaj ri jun winak chic, cubij che alak: “Ya la ri tˈuyulibal la che we achi riˈ,” ―cächa na. Ri alak cˈut, pune sibalaj cäqˈuix alak, cäkˈax na alak riˈ pa ri tˈuyulibal ri man kas tä nim u banic, ―cächa ri Jesús chque. 10 Xane aretak culaˈx alak, tzucuj alak ri tˈuyulibal ri man kas tä nim u banic, tˈuyul alak chilaˈ, rech we cäpe ri tataˈ ri xerulaj alak, cubij ta na riˈ che alak: “Wachiˈl, cˈo jun tˈuyulibal ja leˈ ri utz na che la,” ―cächa na riˈ. Kas cänimarisax na kˈij alak chquiwäch conojel ri e cˈo ucˈ alak chiˈ ri mesa. 11 Ronojel winak ri cunimarisaj rib, cäkasax na u kˈij ri areˈ. Ri winak ri man cunimarisaj tä rib, are cˈu waˈ cänimarisax na u kˈij, ―xcha chque.

12 Xubij cˈu ri Jesús che ri tataˈ ri xulaˈnic: Aretak cäban la jun ulaˈnem, we ne jun nimakˈij, meˈulaj la xak xuwi ri achiˈl la, man xak xuwi tä ri achalal la, o ri cˈul tak ja la ri e kˈinomab. We je riˈ craj ne jeˈ cäcaˈn na waˈ che la xukujeˈ chutojic u qˈuexel ri xban la chque. 13 Xane aretak cäban la jun ulaˈnem, cheˈulaj la ri winak mebaˈib, ri winak cutucak quebinic, ri chˈocojib xukujeˈ ri man quecaˈy taj. 14 Utz cˈu na ri e la rumal chi man quecowin tä ri e areˈ chutojic u qˈuexel waˈ che la. Cäyiˈ cˈu na u qˈuexel che la pa ri kˈij re ri qui cˈastajic ri winak ri jicom canimaˈ chquixol ri cäminakib, ―xcha ri Jesús che.

Ri Jesús cuya jun cˈutbal chrij jun nimalaj wiˈm

15 Xuta cˈu waˈ jun chque ri e tˈuyul rucˈ ri Jesús chiˈ ri mesa, xubij che: Utz re ri coc na che wiˈm chilaˈ jawijeˈ ri cätakan wi ri Dios, ―xcha che.

16 Xchˈaw chi ri Jesús, xubij che: Jumul riˈ jun achi xuban jun nimalaj ulaˈnem. E qˈuia cˈu ri xeusiqˈuij. 17 Pa ri hora re ri wiˈm ri achi xutak bic jun patänil re chubixic chque ri e siqˈuim: “Saˈj alak, ya xutzir ronojel,” ―xcha chque. 18 Junam cˈut xquichaplej resaxic quib conojel. Xubij ri nabe winak che ri patäninel: “Nu lokˈom chˈäkap wulew,” ―cächaˈ. “Rajwaxic chi quineˈ che rilic. Chabij che ri a patrón chi chubana tokˈob chwe, chusacha nu mac, man quineˈ taj,” ―xchaˈ. 19 Xubij jun winak chic: “Nu lokˈom job cˈulaj wacäx, quinwil na jas cäcaˈno quechacunic,” ―cächaˈ. “Chubana tokˈob chwe, chusacha nu mac, man quineˈ taj,” ―cächa riˈ. 20 Xubij ri jun winak chic: “Man cuyaˈ taj quineˈc rumal chi cˈä teˈ xincˈuliˈc,” ―cächaˈ. 21 Xtzelej bi ri patäninel, xutzijoj ronojel waˈ che ri u patrón. Xpe royowal ri u patrón, xubij cˈu che ri patänil re: “Jat chanim pa tak ri be, pa tak ri cˈayibal re ri tinimit, cheatzucuj ri winak mebaˈib, ri winak cutucak, ri man quecowin taj quecaˈyic, xukujeˈ ri chˈocojib, cheacˈama cˈu lok,” ―cächa che. 22 Te cˈu riˈ xubij ri patäninel che ri u patrón: “Xbantaj canok ri xtakan wi la. Cˈo cˈu na cˈolibal chque niqˈuiaj,” ―cächa che. 23 Xubij cˈu ri patrón che ru patäninel: “Jat naj pa tak ri be, pa tak ri juyub, chacojo a chukˈab rech quepe ri winak, cänoj cˈu na ri wachoch. 24 Quinbij chiwe ix ri ya ix cˈo chic chi man cˈo tä jun chque ri xewulaˈj nabe ri cutij na jubikˈ re ri nu wiˈm ri xinbano,” ―xcha chque.

Cˈo cˈäx ri curik jun winak we queˈ rucˈ ri Cristo

25 E qˈuia winak cˈut e benak rucˈ ri Jesús. Xutzolkˈomij rib cucˈ, xubij chque: 26 We cˈo jun ri kas craj cäcˈoji wucˈ in, nim cˈu na queril ru tat u nan chnuwäch in, xukujeˈ ri rixokil, ri ralcˈual, ri ratz, ru chakˈ, we cˈu ne ri ranab, man cuyaˈ taj coc che tijoxel we, ―cächaˈ. Xukujeˈ ne we nim na cäril ru cˈaslemal chbil rib chnuwäch in, man cuyaˈ tä riˈ coc che tijoxel we, ―cächa ri Jesús. 27 Ri winak ri man cutelej tä ru cruz, te riˈ cäpe wucˈ in, man cuyaˈ taj coc che tijoxel we, ―xcha chque.

28 ¿A cˈo jun chiwe ri craj cuyac jun nimalaj ja, ri mat nabe cätˈuyi na chubanic rakan, cärajilaj ru rajil joropaˈ ri cˈolic che rilic we cuban ri puak chuqˈuisic u banic ri ja? ―cächaˈ. 29 Je riˈ cubano rech aretak cojom chic ri tacˈalibal re ri ja, cäcowin cˈu riˈ chuqˈuisic ri xuchaplej. We ta mat je riˈ conojel ri winak ri queilowic cäquichap na u tzeˈxic u wäch, 30 craj ne cäquibij: “We achi riˈ xuchaplej u yaquic jun nim ja, man xcowin tä cˈut chubanic ronojel,” ―quecha ne. 31 We cˈu ne cˈo jun nim takanel ri queˈ che chˈoj chrij ri nim takanel re jun tinimit chic, ¿a mat nabe cutaˈ u noˈj che retamaxic we cuban na ri u soldados? Craj cˈo xa lajuj mil u soldados. Ri jun nim takanel chic craj e cˈo juwinak mil u soldados. Ri tataˈ ri cˈo xa lajuj mil u soldados cuchomaj na we quecowin ri e areˈ che qui chˈaquic ri juwinak mil soldados ri quepe na chrij. 32 We ne man cäcowin tä che, aretak cˈä naj e cˈo wi ru cˈulel che, queutak bi ru takoˈn chutzˈonoxic chi cutzir rucˈ, ―cächaˈ. 33 Je cˈu riˈ apachin chiwe ix ri man cuya tä can ronojel ri rech areˈ, man cuyaˈ tä riˈ coc che tijoxel we, ―xcha ri Jesús chque.

Man cˈo tä chi u patän ri atzˈam we cäsach u tzayil

34 Utz ri atzˈam. Are cˈu we man cˈo chic ru tzayil ri atzˈam, ¿jas lo rucˈ cätzayix wi ri riquil? ―cächaˈ. 35 Man cˈo tä chi u patän. Man utz tä che ri ulew, man utz tä cˈu chumesaxic. Ri winak xa cäquesaj na bi pa mes, ―cächaˈ. Apachin ri cujiquiba ranimaˈ che nu tatabexic, chutatabej, ―xcha ri Jesús chque.

Ri Jesús cucoj che cˈutbal jun chij ri xtzakic

15  Xenakajin cˈu conojel ri tokˈil tak alcabal xukujeˈ ri niqˈuiaj ajmaquib rucˈ ri Jesús chutatabexic. Xewixwit cˈu ri tataˈib fariseos xukujeˈ ri tijonelab re ri Pixab, xquibij: We achi riˈ queucˈulaj ri ajmaquib, cäwiˈ cˈu cucˈ, ―xechaˈ.

Ri Jesús xucoj we cˈutbal riˈ chuyaˈic tijonic chque, xubij: We cˈo jun chech alak ri cˈo jun ciento ru chij, cätzak cˈu jun chque, queuya na can ri jumuchˈ belej lajuj pa tak ri juyub, queˈ cˈu chutzucuxic ri xtzak canok cˈä curika na waˈ, ―cächaˈ. Aretak curiko, cuya na lok chrij u wiˈ, cäquicotic. Aretak copan chic cho ja, queusiqˈuij na ri rachiˈl xukujeˈ ru cˈul tak ja, cubij chque: “Chixquicot wucˈ, rumal chi xinrik ri nu chij ri xtzak na canok,” ―cächa na chque. Je cˈu riˈ quinbij chiwe chi cˈo na quicotemal chicaj rumal jun ajmac ri cuqˈuex ranimaˈ, cuqˈuex cˈu u chomanic, chquiwäch ri jumuchˈ belej lajuj ri man cajwataj tä u qˈuexic canimaˈ, ―xcha ri Jesús chque.

Ri Jesús cutzijoj ri puak ri xtzakic

We cˈo jun ixok ri e cˈo lajuj quetzales rucˈ, cätzak cˈu jun quetzal, ri ixok cutzij na jun u candela, cumes na ri upaja, cärilij na u tzucuxic cˈä curik na ri puak. Aretak curiko, queuchˈabej na ri rach tak ixokib xukujeˈ ri u cˈul tak ja, cubij chque: “Chixquicot wucˈ, rumal chi xinrik ri nu puak ri xtzakic,” ―cächa na chque. 10 Je cˈu riˈ quinbij chiwe chi quequicot na ri ángeles re ri Dios aretak jun ajmac cuqˈuex ranimaˈ, cuqˈuex cˈu u chomanic, ―xcha ri Jesús chque.

Cätzak ru cˈojol jun tataˈ

11 Ri Jesús xukujeˈ xutzijoj waˈ chque: Jun achi e cˈo quieb u cˈojol. 12 Ri chˈut u cˈojol xubij che ru tat: “Tat, ya la ri quinwechbej in re ri kˈinomal la,” ―xcha che. Ri qui tat cˈut xujach ri jastak re chquiwäch ri quieb u cˈojol. 13 Xqueˈ quieb oxib kˈij, ri chˈut u cˈojol xumulij bi conojel ri jastak re, xeˈ naj pa jun tinimit chic. Chilaˈ cˈut xak xusachila wi il ri cˈo rucˈ, xtzak pa mac, man utz tä chic ru cˈaslemal. 14 Aretak ronojel u sachom chic, xpe jun nimalaj wiˈjal pa ri tinimit riˈ. Xurik cˈäx ri ala, sibalaj xnumic. 15 Xeˈc, xutzucuj u chac rucˈ jun chque ri winak re ri tinimit riˈ. Xyiˈ cˈu u chac. Xtak bi ri ala rumal ri achi che qui yukˈuxic ri ak pa ri juyub. 16 Sibalaj xurayij u tijic re ri rij tak pruˈt ri cäquitij ri ak. Man cˈo tä cˈu jun winak ri cˈo jas cuya che. 17 Xul cˈu ri ala pa sak, xubij: “E cˈo qˈuia ri ajchaquib cho rachoch ri nu tat ri sibalaj cˈo ri qui wa. Ri in cˈut quincäm waral rumal ri wiˈjal. 18 Quinwalijic, quineˈ na rucˈ ri nu tat, quinbij na che: Tat, ri in, in macuninak chuwäch ri Dios, xukujeˈ chuwäch la, tat. 19 Ri in, man yaˈtal tä chwe chi cäban chi na la cˈojol la chwe. Bana baˈ la chi quinoc che jun ajchac la,” ―quincha na che, ―cächaˈ. 20 Xwalijic, xeˈ cˈu rucˈ ru tat.

Tajin cäbinic, nakaj chic cˈo wi che ri rachoch. Ru tat xril apan chinaj. Xel ranimaˈ ru tat che. Xutic anim, xeˈc, xukˈaluj ri ala, xukujeˈ xutzˈumaj. 21 Xubij cˈu ru cˈojol che: “Tat, ri in, in macuninak chuwäch ri Dios, xukujeˈ chuwäch la, tat. Man yaˈtal tä chic chwe in chi cäban la cˈojol la chwe,” ―xcha che ru tat. 22 Xubij cˈu ru tat chque tak ri patänil re: “Chiwesaxtaj lok ri atzˈiak ri más utz na, chicojo che, chicojo xukujeˈ jun mulkˈab che ru kˈab, xukujeˈ xajäb chque ri rakan. 23 Jicˈama lok xukujeˈ ri alaj amaˈ wacäx ri sibalaj chom, chipila baˈ,” ―xcha chque. “¡Chujwok, kabana nimakˈij! 24 Rumal chi we nu cˈojol riˈ jeˈ ta ne chi xcämic, xcˈastaj cˈu lok jumul chic. Xtzak na, xriktaj cˈut,” ―xcha ri tataˈ chque. Xquichaplej cˈu quicotem.

25 Ri u cˈojol nabeal ri tataˈ benak pa juyub. Tzelejem re cho ja, xnakajin cˈu che ri rachoch, xuta ri kˈojom xukujeˈ ri xojowem. 26 Xusiqˈuij cˈu jun patänil re ru tat, xutaˈ che: “¿Jas waˈ ri quinto?” ―xcha che. 27 Xubij cˈu ri patäninel che: “Ulinak ri chakˈ la. Ri tat la xtakan cˈu chupilic ri alaj amaˈ wacäx ri sibalaj chom, rumal chi ulinak ri ala utz u wäch,” ―xcha che. 28 Te cˈu riˈ sibalaj xpe royowal ri nabeal, man xraj taj coc bic pa ri ja. Xel cˈu lok ru tat chubochiˈxic. 29 Ri nabeal xchˈawic, xubij che ru tat: “Kas qˈuia junab in patäninak che la. Ronojel kˈij nu nimam jas ri cäbij la chwe. Man cˈo tä cˈu jumul ri yoˈm la xa ta ne jun alaj qˈuisicˈ chwe in rech quinban nimakˈij cucˈ ri wachiˈl,” ―cächaˈ. 30 “Aretak xul we cˈojol la riˈ, ri xusachila ri jastak e la cucˈ ixokib re be, xcämisaj la ri alaj amaˈ wacäx ri sibalaj chom chubanic nimakˈij che,” ―xcha che ru tat. 31 Xubij cˈu ru tat che: “Nu cˈojol, ri at ronojel kˈij at cˈo wucˈ in, conojel cˈu ri jastak we xukujeˈ awech at waˈ. 32 Rajwaxic u banic nimakˈij, xukujeˈ cujquicotic rumal chi we a chakˈ riˈ jeˈ ta ne cäminak chic, xcˈastaj cˈu lok jumul chic. Xtzak na waˈ, xriktaj cˈut,” ―xcha che ru cˈojol, ―xcha ri Jesús chque.