Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Chronological

Read the Bible in the chronological order in which its stories and events occurred.
Duration: 365 days
Mam, Central (MVC)
Version
Tuˈj Matey 23

Tej tyolin Jesús kyiˈj Parisey ex xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil(A)

23  Tbˈajlinxiˈ ikyjo, ok ten Jesús yolil kyukˈaxjal ex qukˈiy, a awoˈy t‑xnaqˈtzbˈin. Chiˈ kyjaluˈn: Ayetziˈn xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil exqetziˈn Parisey n‑ok kyqˈoˈn kyibˈ, tuˈn tel pjet, ex tuˈn kyxnaqˈtzin tiˈj tkawbˈil Moisés. Tuˈnpetziˈn, kyniminqekuy, ex kybˈinchinkuy tkyaqiljo ktzajil kyqˈmaˈn kyeˈy. Me mi kubˈ kybˈinchinjiˈy a nbˈant kyuˈn, quˈn xmiletzˈqe; nkyqˈmaˈn tumil tzeˈn tuˈn toke, me junxil nkubˈ kybˈinchin. Ax txqan nukˈbˈil nbˈaj xi kyqˈoˈn, manyor kujqex wen, ikytziˈn tzeˈn junjun tij iqtz, a mix aˈl aku kyˈisje tuˈn.

Noq iteˈk qˈmalte kyexjal, tuˈn tjaw kyiqin, me ayetzin kyetz noqittzin aku jaw kyonin chˈin, iˈchaqxpetla noq jun twiˈ kyqˈobˈ xi aqˈle tiˈj. Tkyaqilxjo jniˈ nbˈant kyuˈn, noq tuˈn kyjawku iqin kyuˈnxjal. Ex kyajxix tzˈok kyqˈoˈn tiˈj kyplaj mo tiˈj kyqˈobˈ junjun tnej Tyol Dios tzˈibˈink twutz tzˈuˈn ma nmaq twutz, me noq tuˈn kynimsin kyibˈ kywutzxjal. Ex nbˈaj ok kyqˈoˈn kyxbˈalin manyor xqerx wen, noq tuˈn kyokku kaˈyin kyuˈnxjal. Ex kyaj tuˈn kyok qe kyiˈj tnejil meẍ te wabˈl toj kyjaxjal ex kyoj muˈẍ ja te naˈbˈl Dios. Ex kyaj tuˈn tkubˈ kymutxbˈinxjal kywiˈ kywutz, aj kyok qˈolbˈin noq jaˈ toj bˈe, ex tuˈn kyok qˈolbˈin te xnaqˈtzil.

Me metzin kyeˈ, mi chi tiliˈn tuˈn tok qˈoˈn kybˈiy te xnaqˈtzil kyuˈnxjal te kynimsbˈil kyibˈa. Quˈn junx kyokliˈn, quˈn junchˈin kyMaˈn, ex junxchˈin Xnaqˈtzil kyeˈy, a ayiˈn, a Crist. Ex mi tzˈok kyqˈoˈn toklin jun aˈla te manbˈaj tzaluˈn twutz txˈotxˈ, quˈn oˈkx te Manbˈajjo junchˈin at toj kyaˈj. 10 Ex mi chi tiliˈn tuˈn tok qˈoˈn kyokliˈn te nejinel, quˈn ayin weˈ Crist, nejinel kywutza. 11 Ex ankye teˈ nim toklin kyxola, il tiˈj tuˈn tajbˈin kye txqantl. 12 Quˈn ankye teˈ kjawil tnimsin tibˈ, kˈwel mutxsin teˈ tuˈn Dios kywutzxjal. Me anteˈ kˈwel tmutxsin tibˈ, poˈn qˈij jaˈ kjawile nimsin teˈ tuˈn Dios.

13 Bˈisbˈajilxla kyeˈy, ayiˈy xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil exqetziˈn Parisey xmiletzˈ. Quˈn n‑ok kyjpunjiˈy kynabˈljo xjal, tuˈn mi chi okxa tojjo Tkawbˈil Dios toj kyaˈj, ex ayeku kyeˈ mi chi okxa. Ex mi nkytziyiˈn tuˈn kyokxjo ayeˈ kyaj tuˈn kyokx.

14 Bˈisbˈajilxla kyeˈy, ayiˈy xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil exqetziˈn Parisey xmiletzˈ. Quˈn n‑el kyinjiˈy kyja tal qya, a o kyim kychmil, ex noq tuˈn kyjaw niminkuy kyuˈnxjal, nchi naˈnnaja Dios kyiˈj nimxix tqan, tuˈn tmojin ex tuˈn tkolin kyiˈj, ex otaq tzˈel kyiˈn tal kyja. Tuˈn ikyjo nimxix tkawbˈil Dios kˈwel kyibˈaja kujxix wen.

15 Bˈisbˈajilxla kyeˈy, ayiˈy xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil exqetziˈn Parisey xmiletzˈ. Quˈn nchi bˈaj bˈetjiˈy tkyaqil twutz txˈotxˈ xmoxil kyexjal tuˈn kynimin kyukˈiy tiˈjjo kynimbˈila. Ex ajtzin tkubˈ jun xjal kyuˈn, ma txi kyqˈoˈn toj il, tuˈn t‑xiˈ toj qˈaqˈ te jun majx tzeˈnku kyeˈ.

16 Bˈisbˈajilxla kyeˈy, ayiˈy xkol moẍ. Quˈn nkyqˈmaˈn qa at jun xjal xkubˈ tqˈmaˈn jun tyol, exsin ma kubˈ tqˈmaˈn tbˈi tnejil ja te naˈbˈl Dios tiˈj, nyaxix il tiˈj tuˈn tjapin bˈaj tyol tzeˈnkux tqˈma. Me qa ma kubˈ tqˈmaˈn jun tyol, exsin xkubˈ tqˈmaˈn tbˈi qˈanpwaq toj tnejil ja te naˈbˈl Dios tiˈj, ilxixpen teˈ tiˈj tuˈn tjapin bˈaj, chi chijiˈy. 17 ¡Ntiˈ kynabˈla, ex moẍqiˈy! ¿Ankyeˈ nimxixtl toklin? ¿Apela qˈanpwaq, mo qa a tnejil ja te naˈbˈl Dios, a s‑ok qˈonte toklin pwaq te xjanxix toj taqˈin Dios? 18 Ex nkyqˈmaˈn, qa ma kubˈ tqˈmaˈn jun tyol, exsin ma kubˈ tqˈmaˈn tbˈi t‑altar Dios toj tnejil ja te naˈbˈl Dios tiˈj, nyaxix il tiˈj tuˈn tjapin tyol. Me qa at jun kubˈ tqˈmaˈn jun tyol, exsin xkubˈ tqˈmaˈn tbˈi oyaj, a tkubˈ tibˈaj t‑altar Dios tiˈj, axixpente yoljo, il tiˈj tuˈn tjapin, chi chijiˈy. 19 ¡Ntiˈ kynabˈla, ex moẍqiˈy! ¿Ankyeˈ nimxixtl toklin? ¿Ma apela oyaj, mo qa a t‑altar Dios, a s‑ok qˈonte oyaj te xjanxix twutz? Kxel nqˈmaˈn qa junx kyoklin kykabˈil. 20 Quˈn alkye ma kubˈ tqˈmaˈn tbˈi t‑altar Dios toj tnejil ja te naˈbˈl Dios tiˈj tyol, nya noq tiˈj tbˈi t‑altar ma kubˈe tqˈmaˈne tyol, qalaˈ majx tiˈj tkyaqiljo tkubˈ tibˈaj. 21 Ex ankyeˈ kˈwel tqˈmaˈn tbˈi tnejil ja te naˈbˈl Dios tiˈj tyol, nya noq tiˈjjo tnejil ja te naˈbˈl Dios ma kubˈe tqˈmaˈne, qalaˈ majx tiˈj Dios, a najle toj. 22 Ex alkye ma kubˈ tqˈmaˈn jun tyol tiˈj kyaˈj, nya noq tiˈj kyaˈj ma kubˈe tqˈmaˈne, qalaˈ majx tiˈj tkyaqil tqˈuqbˈil Dios, ex tiˈjku Dios, a qˈuqle toj.

23 Bˈisbˈajilxla kyeˈy, ayiˈy xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil exqetziˈn Parisey xmiletzˈ. Quˈn nxi kyqˈoˈn twutz tlajajin tnej menta, anís, ex kominis, tzeˈnkuˈ ntqˈmaˈn toj ojtxe kawbˈil. Me mi n‑ok kybˈinjiˈy xnaqˈtzbˈil, a nimxixtl toklin toj kawbˈil: A tuˈn kynajaˈn tzˈaqle, ex tuˈn tten tqˈaqˈbˈil kykˈuˈja kyiˈj txqantl, ex tuˈn tten kynimbˈila tiˈj Dios. Atzin tuˈn tkubˈ kybˈinchinjiˈy, ex tuˈn mi kyij kytzaqpinjiˈy txqantl. 24 Ayiˈy xkol moẍ, quˈn ikytzin nbˈantjo kyuˈn tzeˈnku tuˈn tel xkˈamit jun tal netzˈ us toj kˈwabˈj, me mi nkynaˈn aj t‑xi kykˈulpinjiˈy jun ma tij chej. Quˈn kyaja tuˈn tjapiˈn tal netzˈ tnukˈbˈil kawbˈil kyuˈn, me atzin a nimxixtl toklin toj kawbˈil, mi nkubˈ kybˈinchiˈn.

25 Bˈisbˈajilxla kyeˈy, ayiˈy xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil exqetziˈn Parisey xmiletzˈ. Quˈn ikyqetzinjiˈy tzeˈnku jun tkˈwel kˈwabˈj ex jun laq, a chebˈe txjoˈn tiˈj, me atzin tojxi, manyor tzˈil: Nojnin tukˈa jniˈ kyelaqˈa ex tukˈa jniˈ kyachbˈila. 26 Ayiˈy Parisey moẍqiˈy, kytxjonktzjiˈy tojxi tkˈwel kˈwabˈj nej ex tojxi laq. Quˈn ikytzin kyjela saqixjo tiˈjxi.

27 Bˈisbˈajilxla kyeˈy, ayiˈy xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil exqetziˈn Parisey xmiletzˈ. Quˈn ikyqejiˈy tzeˈnku jun tja kyimnin tbˈanilx tkaˈyajtzjo tiˈjxi, me atziˈn tojxi nojnin tukˈa tbˈaqil kyimnin ex manyor tzuˈjx. 28 Ikyqetzinjiˈy, quˈn tbˈanilx nbˈant kyuˈn kywutzxjal, me toj kyanmiˈn, nojnin taˈye tukˈa ttzˈilil ex tkyaqil wiq il.

29 Bˈisbˈajilxla kyeˈy, ayiˈy xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil exqetziˈn Parisey xmiletzˈ. Quˈn chebˈe njaw kybˈinchiˈn kyja qtzan yolil Tyol Dios, ayeˈ i kˈmonte Tyol ojtxe, ex nbˈaj kubˈ kytxoliˈn t‑xmakil kˈul tiˈjile kyjulil qtzan wen xjal. 30 Ex nkyqˈmaˈn: Noqit otaq qo itzˈje tojjo kyqˈijil qtzan qchman ojtxe, nyajinqotla xqo mojin tuˈn kybˈyetjo yolil Tyol Dios. 31 Antza aku tzˈele kynikyˈa kye qa antza tzajnin kyyajila kyiˈjjo ayeˈ ẍi kubˈ bˈyonkye yolil Tyol Dios ojtxe, quˈn ayexa nchi qˈmante. 32 Ex qa kykyˈeˈy tuˈn kyok lipeˈy wiˈja, in tjapin bˈaj kyuˈn, tzeˈnkuxjo kyij yekˈin kyeˈy kyuˈn qtzan kychmaˈn ojtxe, aye bˈyol xjal. Me bˈiˈnku kyuˈn qa japin jun qˈij, tuˈn tul kawbˈil kyibˈaja kujxix wen tiˈj tkyaqiljo lo.

33 ¡Maˈ kan, ex maˈ tyajil qˈantinqiˈy! ¿Tzeˈntzin tten tuˈn kyel oqa twutzjo kawbˈil tzul, a qˈaqˈ, a tzunx njulinx wen? 34 Tuˈnpetziˈn, kchi tzajil nsmaˈn weˈ yolil Tyol Dios, exqetziˈn aj nabˈl, ex xnaqˈtzil. Me kchi kˈwel kybˈyoˈn junjun, ex kchi jawil kypejkˈiˈn junjuntl twutz cruz tuˈn kykyim, ex kchi bˈajil kybˈyoˈn junjuntl toj ja te naˈbˈl Dios, exsin kchi okil teˈn lajolkye tojile junjun tnam. 35 Me ktzajil tkawbˈil Dios kyibˈaja kujxix wen, noq tuˈn tpaj kychkyˈeljo qtzan xjal tzˈaqleqe, ayeˈ i kubˈ bˈyoˈn atxix tiˈj Abel, a tzˈaqle, ex Zakariy, a tkˈwal Berequías, a kubˈ kybˈyoˈn, ayiˈy Judiy, tojx tnejil ja te naˈbˈl Dios ex twutz t‑altar qMan. 36 Twutzxix kxel nqˈmaˈn kyeˈy, noq tuˈn tpaj tkyaqiljo lo, kˈwel tzˈaq tkawbˈil Dios kujxix wen kyibˈajjo xjal jaˈlin.

Tej tjaw oqˈ Jesús tiˈj Jerusalén(B)

37 Ex chi Jesúsjo kyjaluˈn kyeˈ xjal te Jerusalén: ¡Ay! Jerusalén, Jerusalén, ay bˈiyil kyiˈj yolil Tyol Dios, ex nchi ok kyxoˈnjiˈy tsan qMan tukˈa abˈj; jteˈlixla majxla ẍin bˈaj labˈtiˈy kyiˈja, tuˈn kytzaj laqˈeˈy nkˈatza, tzeˈnku jun ttxu ekyˈ nchi kubˈ tpaqin tal tal tjaqˈ t‑xikyˈ, me mi xkytziyiy ikyjo. 38 Kykaˈyinktzinjiˈy kynajbˈila kyjel naj te jun majx.

39 Twutzxix kxel nqˈmaˈn kyeˈy, texjo qˈij jaˈlin, mixla chin kylaˈbˈilxa jun majla, qa nya ajxi tpon tqˈijil aj kyqˈmantiˈy: Kyˈiwlinxix teˈ, a tzul toj tbˈi qAjaw.

Tuˈj Lucas 20-21

Jun kyxjel Parisey tiˈj toklin Jesús(A)

20  Jun maj, tej tzuntaq nxnaqˈtzin Jesús kyexjal toj tnejil ja te naˈbˈl Dios, ex tzuntaq nxi tchikyˈbˈiˈn Tbˈanil Tqanil kolbˈil; i pon kanin kynejil pale exqetziˈn xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil, junx kyukˈa jniˈ nejinel kyxolxjal, ex xi kyqˈmaˈn te Jesús kyjaluˈn: ¿Tiˈn tokiy tuˈn ntbˈinchinjiy jniˈ lo, a nkubˈ tbˈinchiˈn? ¿Ex ankye saj qˈoˈnte tokliˈnch?

Xitzin ttzaqˈwin Jesús kyjaluˈn: Ex ikyx wejiˈy, kxel nqanin jun nxjelbˈitza kyeˈy. ¡Kytzaqˈwintza! ¿Ankye tzaj chqˈoˈnte qtzan Juan tuˈn kykuˈxxjal tuˈn toj aˈ te jawsbˈil aˈ? ¿Apela Dios, mo noq ayexjal?

Tej kybˈinte ikyjo, bˈeˈxsin ok tentz chˈotjil kyxolx. Chi chiˈ kyjaluˈn: Qa ma txi qqˈmaˈn, qa Dios saj chqˈonte ¿Tiˈtzin quˈntz mina xi kynimiˈn? chilaˈ. Ex nlay txi qqˈmaˈn qa noq aye xjal ẍi tzaj chqˈonte qtzan Juan, quˈn qa ma txi qqˈmaˈn ikyjo, bˈeˈx aku qo kubˈ kybˈyoˈnxjal tukˈa abˈj, quˈn tuˈn kykyaqiljo maˈ xjal lo i xi niminte qa ate Juan jun yolil Tyol Dios.

Tuˈnpetziˈn, tzaj kytzaqˈwin kyjaluˈn: Nya bˈiˈn qe quˈn.

Xitzin tqˈmaˈnl Jesústz: Exsin ikyx wejiˈy, nlay txi nqˈmaˈn weˈ, alkye saj qˈoˈnte wokliˈn tuˈn tkubˈ nbˈinchiˈn tkyaqiljo lo.

Jun techil tuˈn Jesús kyiˈjjo manil txˈotxˈ(B)

Tbˈajlinxitziˈn ikyjo, ok ten Jesús yolil teˈ jun techil lo kyexjal: At jun xjalch, kux tawaˈn txqan tqan uv toj ttxˈotxˈ, exsin bˈeˈx xi tqˈoˈn ttxˈotxˈ te kymajin xjal, exsin xiˈtz toj jun tbˈe najchaq wen. 10 Atzaj teˈ tpon tqˈijil tuˈn tok chmet twutz awal, tzaj tchqˈoˈn jun taqˈnil qanil teˈ manbˈil txˈotxˈ kye manil. Me ayetzin kyej manil txˈotxˈ noq ok ten kyˈixsbˈilte tal taqˈnil, ex ntiˈ chˈin xi qˈoˈn te, tej taj meltzˈaj. 11 Tuˈn ikyjo, bˈeˈx tzaj tchqˈoˈn tej tajaw txˈotxˈ juntl taqˈnil, me ikyx bˈajjo tiˈj; noqx techx bˈaj yisoˈn, bˈaj bˈyoˈn, ex ntiˈ chˈin xi qˈoˈn te, tej taj meltzˈaj. 12 Tzaj chqˈoˈn juntl, me ikyx ikyˈjo tiˈj, noqx techx bˈaj kybˈyoˈn, ex bˈeˈx aj kylajoˈn.

13 ¿Titzila kˈwel nbˈinchintza? chtej tajaw txˈotxˈ: Bˈaˈn qa ok kxel nsmaˈn wejiˈy nkˈwala, a kˈuˈjlinxix wuˈn; nyapela aku kubˈ nimin teˈ.

14 Me atzaj teˈ t‑xi kykaˈyin manil txˈotxˈ, teˈ ttzaj kˈwalbˈaj, bˈaj kubˈ kyyolin manil kyxolx: Ate luˈn kyjel te tajaw txˈotxˈ. Qoˈqe, ex qbˈyonku, tuˈn qkyij te tajaw. 15 Ikytziˈn, tzaj kytzyuˈn, ex kyiˈn tzma ttxaˈn txˈotxˈ, ex kubˈ kybˈyoˈn.

¿Tzeˈntzin chˈin kyeˈ toj kywutz? ¿Tiˈtzila kbˈajil teˈ tajaw txˈotxˈ kyiˈjjo manil anetziˈn? 16 Ok kxeˈl kykˈatzjo manil txˈotxˈ, ex ok kchi kˈwel tbˈyoˈn, ex ok kxel tqˈoˈn ttxˈotxˈ kye junxil, chi Jesúsjo.

Tej kybˈinte Pariseyjo lo, jun paqx ma tzˈel kynikyˈ te, ex kyqˈma kyjaluˈn: ¡Nlaynajpetzila bˈaj te ikyjo!

17 Atzin te Jesús, bˈeˈx xi kyim toj kywutz, ex xi tqˈmaˈn kyjaluˈn: Qa nlay, ¿Tzeˈntzin tzˈelpineˈ a ntqˈmaˈn toj Tuˈjil Tyol Dios? Chiˈ kyjaluˈn:
    A abˈj, a xi kyxoˈn bˈinchil ja,
a nyakuj ntiˈtaq tajbˈin;
    me axixpente abˈjjo ma tzˈokin te tqˈuqil tẍkyin ja,
a nimxix toklin. 18 Ex atzin abˈj jun techil wiˈja. Ankye teˈ kˈwel t‑xoˈn tibˈ tibˈajjo abˈj, tuˈn tyuchˈj tuˈn; axte kˈwel tyuchˈin tibˈ tibˈaj. Ex qa a abˈj xkubˈ tzˈaq tibˈaj jun aˈla te kawbˈil kujxix, bˈeˈx kˈwel quqix te jun majx.

19 Ayetzin kyej kynejil pale exqetziˈn xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil, texjo paq anetziˈn kyajtaq tuˈn tok kytzyuˈn Jesús, quˈn tuˈn bˈeˈx kanin toj kynabˈl, qa kyiˈjtaq nyolineˈ techil, a kubˈ tyolin Jesús. Me bˈeˈx tzaj kyxobˈil kyexjal.

Jun xjelbˈitz te Jesús qa wen tuˈn t‑xi chjet kˈaybˈil(C)

20 I ok ten Parisey jyolte tumil, tzeˈn tuˈn tkubˈe tzˈaqetaq Jesús toj til kyuˈn. Tuˈnpetziˈn, i xi kychqˈoˈn jun jteˈbˈin xjal bˈilte tyol Jesús. Ayejo xjal anetziˈn ok kyqˈoˈn kyibˈ te tbˈanil, me oˈkxtaq kyajjo tuˈn tkubˈ tzˈaq Jesús kyuˈn tuˈnxjo tyol. 21 Xi kyqanin te Jesús kyjaluˈn: Ay, xnaqˈtzil, noq samiy; bˈiˈn qe quˈn, qa nyolin teˈ twutzxix, ex qa nxnaqˈtziˈn oˈkx tiˈjjo tbˈeyil chwinqil, a tuˈn qxiˈ tukˈa qMan Dios. Ex mina njaw ttxˈixpiˈn, noq tuˈn kytziˈxjal, ex mina nchi kubˈ tniminjiy aye nim kyoklin, quˈn ntiˈ jun xjal nim toklin tibˈaj juntl toj twutza. 22 Tuˈnpetziˈn, ¿Tzeˈntzin chˈin te toj twutz? ¿Wenpela tuˈn t‑xi qchjonjiˈy kˈaybˈil te kawil aj Rom, mo minaj?

23 Ex bˈeˈx el te Jesús tnikyˈ te, qa nya bˈaˈntaqjo kyximxjal anetziˈn. Tuˈnpetziˈn, xi ttzaqˈwin kyjaluˈn: 24 Kyyekˈintza jun pwaq weˈy.

Tej t‑xi ttzyuˈn, xi tqanin kye: ¿An qwutzbˈiyiljo lo, ex an qbˈi tzˈibˈink twutz?

Xitzin kytzaqˈwintz kyjaluˈn: Twutzbˈiyil ex tbˈi nmaq kawil te Rom tok tiˈj, chi chiˈ.

25 Chi Jesúsjo kyjaluˈn: Tuˈnpetziˈn, kyqˈoˈnx kyejiˈy a ntqanin nmaq kawil te Rom, ex kyqˈoˈnxsinjiˈy a te Dios ntqanin.

26 Mix jyete tumil kyuˈn, tzeˈn tuˈn tkubˈe tzˈaqetaq Jesús kyuˈnx tyol kywutzxjal. Tuˈnpetziˈn, bˈeˈx i kubˈ qen, ex i jaw kaˈylaj, tuˈn tumil tyol Jesús, tej tok ten tzaqˈwil teˈ jniˈ kyyol.

T‑xnaqˈtzbˈil Jesús tiˈj qa il tiˈj tuˈn qjatz anqˈin juntl majl(D)

27 Tbˈajlinxiˈ ikyjo, i pon kanin junjun xjal Sadusey kybˈi lolte Jesús. Aye xjal anetziˈn minataq nxi kynimin, qa nchi jaw anqˈin juntl majljo kyimnin. Tuˈnpetziˈn, xi kyqanin te Jesús kyjaluˈn: 28 Xnaqˈtzil, at jun te yol kyij ttzˈibˈin Moisés qeˈy toj Tuˈjil Tyol Dios, a ntqˈmaˈn kyjaluˈn: Kyij tyolin Moisés, qa aj tkyim jun ichin, ex qa ntiˈ jun tkˈwal xkyij tukˈa t‑xuˈjil, il tiˈj tuˈn tjaw meje tukˈa titzˈin mo tukˈa ttziky qtzan tchmil, quˈn tuˈntzin aj tuljo tnejil kyal, te tkˈwaljo qtzan tchmil tuˈn toke, tuˈn mi naje etzbˈil kyxol t‑xjalil qtzan tchmil. 29 Atziˈn jaˈlin, chi chiˈ, jun maj, attaq wuq ichin kyitzˈimile kyibˈ. Atziˈn kytziky knet t‑xuˈjil, me ntiˈ jun tkˈwal kyij, teˈ tkyim. 30-31 Atzintzjo tkabˈ jaw meje tukˈa t‑xuˈjil kyij, me ikyxljo, ntiˈ jun tkˈwal kyij, teˈ tkyim. Ex ikyxl bˈajjo tukˈa toxin. Ex kykyaqiljo wuq i ok meje tukˈa, me ntiˈ jun kykˈwal kyij, teˈ kykyim. 32 Kykyimlinxiˈ, ex bˈeˈx kyimjo qya.

33 Me atzin jaˈlin, ¿Tzeˈntzila tteˈn tuˈn tjaw anqˈintl kyimnin? Quˈn, qa ikyjo, aj kyjaw itzˈje juntl majl, ¿Tiˈtzila kbˈajiltz? ¿Altzila kye k‑okil te tchmiljo qya kyxoljo wuq ichin, quˈn kykyaqilx i ok meje tukˈa?

34 Xitzin ttzaqˈwin Jesús kyjaluˈn: Twutzjo txˈotxˈ lo, nchi jaw meje kye ichin exqetziˈn qya. 35 Me ayetzin kyeˈ, a ktzajil qˈoˈn kyoklin tuˈn kyjatz itzˈje juntl majl toj tkabˈ chwinqil te toj kyaˈj, nlay chi jaw mejel kyeˈ, exla qa ichin exla qa qyaqe, 36 quˈn tuˈn nlay chi kyimtl; qalaˈ iky kchi okileˈ tzeˈnqekuˈ angel, ex ok kchi okil te tkˈwal Dios, tuˈn otaq chi jatz anqˈintl kyxol kyimnin. 37 Tiˈjjo lo, majxpe te Moisés kyij tzˈibˈinte, tej ttzaj tyekˈin Dios tibˈ toj tqan txˈiˈx, a nkˈanttaq ojtxe. Tuˈn ikyjo, bˈiˈn quˈn qa nchi jatz anqˈin kyimnin, quˈn axte Dios qˈmante kyjaluˈn: Ayin wejiˈy tDios Abraham, te Isaac ex te Jacob.

Mix tqˈma qa ayintaq wejiˈy, qalaˈ ayin wejiˈych. 38 Ikytziˈn, ate Dios nya kyDios kyimnin, qalaˈ kyDios itzˈ, exla qa o chi kyim tzaluˈn twutz txˈotxˈ, quˈn toj twutz Dios, itzˈqe kykyaqilx.

39 Iteˈ junjun xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil xi qˈmante te Jesús kyjaluˈn: Ay Xnaqˈtzil, bˈaˈn te tumil tyol.

40 Ex texjo or anetziˈn ntiˈl okx kylimon kyibˈ tuˈn kyqanin te Jesús juntl tiˈ.

T‑xjelbˈitz Jesús kye Parisey(E)

41 Xitzin tqaninl Jesús kye: ¿Tiˈquˈnil nkyqˈmaˈn xjal, qa t‑xeˈchil Crist te David, a nmaq kawil ojtxe? 42 Me atzin te David, iky te tqˈma kyjaluˈn toj uˈj te Bˈitzbˈil:

Xi tqˈmaˈn qMan Dios te wAjawa:
Qekuy toj nman qˈobˈa kawil wukˈiy,
43 ex kˈwel kyiˈjjo tajqˈoja wuˈn.

44 Twutzx teˈ qa ate Crist tyajil qtzan David. ¿Me tzeˈntzin ttentz o yolin te David tiˈj Crist, a naˈmtaq titzˈje, ex ok tqˈoˈn te tAjaw?

Tej tyolin Jesús kyiˈj Parisey ex xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil(F)

45 Jotxtaq xjal antza nchi bˈintaq tiˈj Jesús, tej t‑xi tqˈmaˈn kye t‑xnaqˈtzbˈin kyjaluˈn: 46 Kykaˈyink kyeˈ kyibˈ kyeˈ xnaqˈtzil tiˈj ojtxe kawbˈil. Quˈn axix kyajjo tuˈn kybˈet tojjo ma xqer xbˈalin, tuˈn kykaˈyinxjal kyiˈj qa wenqe, ex kyaj tuˈn kyqˈolbˈinxjal kye tukˈa kymutxbˈil kyibˈ kyojileˈ bˈe. Tzunxix nkyjyoˈn kyqˈuqil, a tnejilxix iteˈku toj muˈẍ ja te naˈbˈl Dios, exsiˈn tzeˈnku ncheˈx waˈl toj nintz qˈij te wabˈj. 47 Ex kukx n‑el kyiˈn kyja tal qya, a o kyim kychmil, ex nimxix tqan nchi naˈn Dios, me noqtzintla tuˈn mina tzˈele tnikyˈtzajil kybˈinchbˈin, a nya wen, kywutzxjal. Me ayetziˈn xjal lo, nimxixtl tkawbˈil qMan ktzajil kyibˈaj, a kujxix wen, chi Jesúsjo.

Qqˈoˈnx jun oyaj tukˈa tumil(G)

21  Tzuntaq nkaˈyin Jesús kyiˈjjo xjal, a qˈininqetaq, tej nkuˈxtaq kyqˈoˈn kyoyaj tojjo tkubˈil pwaq toj tja Dios. Ex ok tkaˈyin Jesús jun tal qya yajxix, a kyimnin tchmil, tej tkux tqˈoˈn kabˈe tal netzˈ pwaq te toyaj. Chitzin Jesúsjo kyjaluˈn: Twutzxix kxel nqˈmaˈn kyeˈy; ajo tal qya lo, nim chˈintljo toyaj ma kux tqˈoˈn kywutzjo txqantl. Quˈn jotxjo xjal, a ma kux qˈonte toyaj, a kyoyajjo ma kux kyqˈoˈn, a t‑xkyijlbˈin; qalatzinl teˈ tal yaj, a ma kux tqˈoˈn, a attaq tajbˈin te tuˈn tanqˈin.

Tej tyolin Jesús tiˈj aj tjapin bˈaj tkyaqil(H)

Iteˈtaq junjun kyexjal nchi yolintaq tiˈjjo tnejil ja te naˈbˈl Dios, quˈn ponixtaq chi kaˈyin kyuˈn abˈj, a iteˈktaq te bˈinchbˈilte, ex kyuˈn jniˈ oyaj, a xi kyqˈoˈnxjal te pitxbˈilte. Chi Jesúsjo kyjaluˈn: Tzul jun te qˈij, ex tojjo qˈij anetziˈn, jotxjo lo, a n‑ok kykaˈyiˈn, tkyaqilx bˈeˈx kˈwel yuchˈin, ex ntiˈx jun te abˈj kyjel tibˈaj juntl, aj tjapin tqˈijil.

Tej t‑xi tqˈmaˈn Jesús tiˈ kbˈajil, aj chˈixtaq tjapin bˈaj tkyaqil(I)

Xitzin kyqanin t‑xnaqˈtzbˈin te kyjaluˈn: Ay Xnaqˈtzil, ¿Jtojtzila bˈaˈn tbˈajjo ikyjo? ¿Altzila kye techil, tuˈn tok qkaˈyiˈn, noq tuˈn tel qnikyˈa te, qa chˈixtaq tul kanin tkyaqiljo lo?

Chi Jesúsjo kyjaluˈn: Kykaˈyink kyibˈa quˈn noq chi kubˈ sbˈuˈn. Quˈn ilaˈx tzul, ex ok k‑okil kyqˈoˈn kyibˈ tzeˈnku ayiˈn. Iky ktzajil tqˈmaˈn junjun kyjaluˈn: Ayin weˈ Tkˈwal Diosqiˈn, ex apente qˈijjo ma tzul kanin jaˈlin, tuˈn tjapin bˈaj kykyaqil, chichkulaˈ. Me ayetzin kyeˈ ntiˈx tuˈn kyxi lipey kyiˈj. Ajtzin t‑xi kybˈiˈn kyeˈ tqanil jniˈ qˈoj, ex aj kyjaw tzaqpaj xjal tuˈn kyjyon qˈoj kyxolile, mina chi jaw xobˈa, quˈn tuˈn nej kbˈajiljo jniˈ lo kyxolxjal. Me naˈmtaqx tpon tqˈijil tuˈn tjapin bˈaj tkyaqil.

10 Ok tenl Jesús qˈmalte kyjaluˈn: Quˈn ilxix tiˈj nej tuˈn kyqˈojin junjun chˈuq xjal tukˈa junjuntl, ex junjun ma tij tnam kqˈojlil tukˈa juntl. 11 Nimx kyaqnajnabˈ, a kujxix kchi tzajil, junx kyukˈa nimx waˈyaj ex nimx yabˈil, a noq jaˈchaqku. Ex nim techil kylabˈila twutz kyaˈj, a bˈeˈx akux chi tzaj xobˈxa kye.

12 Me naˈmxtaq txi xkyeˈ lo, aye kyeˈ nej kchi okil tzyuˈn kyuˈnxjal, ex ktzyetil kylajchiy. Ok kchi xel qˈiˈn tojjo muˈẍ ja te kynaˈbˈl Dios Judiy, tuˈn kykawita. Ex ok kchi kˈwelix qˈoˈn toj tze, ex ok kchi xel patiˈn kyuˈnxjal kywutz nmaq kawil ex kywutzjo txqantl nejinel noq tuˈn npaja. 13 Me tojjo lo k‑ajbˈil te kyeˈy te jun yekˈbˈil qa ojtzqiˈnqiˈn kyuˈn. 14 Me ntiˈ tuˈn kyok ten bˈisilte jaˈlin, tiˈ tuˈn t‑xi kyqˈmaˈn te kolbˈil kyeˈy, aj tpon qˈij anetziˈn. 15 Quˈn tuˈn ayin weˈ kchin xel qˈonte kyyola, a nimxixjo kynabˈl, a mix aˈlx jun kyajqˈoja aku tzikyˈx kyuˈn, ex mix aˈlx aku xkye tyolin kyiˈja. 16 Toj tkyaqiljo lo, atkula maj ayex kytatiy, ex kyitzˈiˈn, mo ayex kyxjalila mo jniˈ kyukˈiy kchi okil meltzˈaj kyiˈja, tuˈn kyxi kˈayita. Iteˈla junjun kyeˈ ok kchi kˈwel bˈyoˈn kyuˈn, 17 ex ok kchi okil ikyˈiˈn kyuˈn kykyaqilxjal, noq tuˈn tpajjo kynimbˈila wiˈja. 18 Me mixpela jun tal tsmal kywiˈy knajil. 19 ¡Chi weˈkuxixa toj kynimbˈila, tuˈntzintla kykleta!

20 Ajtzin t‑xi kykaˈyinjiˈy tnam Jerusalén, aj tok kytxolbˈin xoˈl qˈaqˈ kyibˈ tiˈjile, bˈiˈnkutzintz kyuˈn, qa chˈixtaq tkubˈ yuchˈin. 21 Tuˈnpetziˈn, jniˈ xjal, ayeˈ iteˈ toj txˈotxˈ Judey, il tiˈj tuˈn kyex oq toj kˈul. Ex ayetzin kyeˈ, a iteˈ toj tnam te Jerusalén, il tiˈj tuˈn kyetz oq. Ex ayetzin xjal iteˈtaq toj kojbˈil, mi tuˈn kymeltzˈaj toj tnam. 22 Quˈn kyojjo qˈij lo, ok kˈwel nimitjo kawbˈil kyibˈajxjal, a kujxix wen, a tzˈibˈin taˈye toj Tuˈjil Tyol Dios. 23 ¡Ayex kyeˈ tal qya, a chˈixtaq kykubˈ tzˈaq, ex ayeˈ tzmataq nbˈaj miˈẍin kyal, quˈn tuˈn nimx kyixkˈoj tzul tojjo tnam anetziˈn tuˈnjo kawbˈil ktzajil, kujxix wen, kyibˈajjo jniˈ xjal antza! 24 Iteˈ junjun kye kkyimil tuˈn kxbˈil, a kabˈe tste. Ex iteˈ junjuntl kchi xel xoˈn toj tze tojile tkyaqil twutz txˈotxˈ. Atzin teˈ tnam Jerusalén, noqx techx kbˈajil waˈbˈin teˈ kyuˈnxjal aj il, ex tzmaxi aj tjapin bˈajjo ambˈil, a xi tqˈmaˈn Dios.

A tulil Jesucrist juntl majl(J)

25 Iteˈ techil ok kchi okil tiˈj qˈij ex tiˈj yaye ex kyiˈj cheˈw. Ex atzin teˈ twutz txˈotxˈ noqx kchi jawil najx kyexjal, ex nim kyxobˈil ktzajil, quˈn tuˈn okx ktinilxjo ttxuyil aˈ, aj tok ten puljil. 26 Bˈeˈx kchi tzajil numtzˈaj xjal tuˈn kyxobˈil, aj kyok ten bˈisil, tiˈ kkyˈelix tibˈaj tkyaqil twutz txˈotxˈ. Quˈn majqexpe kye kykyaqil nchi qoptzˈaj toj kyaˈj exsin jniˈ iteˈ antza okx kchi luˈlilx. 27 Aj tul kanin tkyaqiljo lo, okpetzin kchin iwliltza, a ayiˈn Tkˈwal Ichin, aj ntzaja toj muj twutz kyaˈj tukˈa tkyaqil wipiˈn ex jniˈ nqoptzˈajiyila. 28 Aj t‑xi xkyeˈ jotxjo lo, qexix kykˈuˈja, ex kybˈinchinku kyibˈa, quˈn chˈixtaqtzin tkanin tqˈijil kolbˈil.

29 Ex kubˈ tqˈmaˈn Jesúsjo juntl techil lo: Kykaˈyinka jun tqan iw mo qa aˈlchaqx kye juntl tzetz. 30 Aj tok kykaˈyin aj ttzaj poqˈle jniˈ t‑xaq, oktzin k‑elil kynikyˈtza te, qa chˈixtaq tul kanin qˈijil. 31 Ikyxsin tteˈn lo, aj tok kykaˈyiˈn aj tjapin bˈajjo jniˈ techil, tzˈelkutzin kynikyˈtza te, qa chˈixtaq tul laqˈeˈ Tkawbˈil qMan Dios kykˈatza. 32 Twutzxix kxel nqˈmaˈn kyeˈy, a qa tzul kanin jotxjo lo, a naˈmtaq kykyimxjal, a iteˈ tojjo tqˈijil lo. 33 A kyaˈj ex txˈotxˈ ok kchi bˈajil, me mex weˈ nyol nlayx chi kyij xkyeˈ, tuˈn mi chi japin bˈaje.

34 Kykaˈyink kyeˈ kyibˈ, ex mina txi kychˈuẍsin kyanmiˈn tuˈnjo jniˈ achbˈil at twutz txˈotxˈ tzeˈnkuˈ txˈujtin, ex jniˈ bˈis tojjo kychwinqila jaˈlin, quˈn nyajqa njapinkutaq tqˈijiljo lo, exsin nya bˈinchin kyeˈ kyten, bˈeˈx aku chi naja, 35 tzeˈnku jun txuk nkyij tjaqˈ jun tzuybˈil txuk. Quˈn kykyaqilxjal, a najleqe toj tkyaqil twutz txˈotxˈ, mi naˈbˈinx kyuˈn, aj kykyij tjaqˈ tkawbˈil Dios, a kujxix wen. 36 Tuˈnpetziˈn, kybˈinchinkutzin kyeˈ kyibˈ, ex chi naˈn Diosa tkyaqil qˈij, tuˈntzintla kytzaqpaja toj tkyaqiljo kbˈajil kyibˈaj txqantl, ex tuˈntzinlta kypon kaniˈn nwutza, a ayiˈn Tkˈwal Ichin, tukˈa tqˈuqbˈil kykˈuˈja.

37 Qˈijl nxnaqˈtzintaq te Jesús tojjo tnejil ja te naˈbˈl Dios. Atziˈn tzeˈnkuˈ qnikyˈin, antza nkyijetaq twiˈ Wutz Olivos. 38 Ex qlixjexix, nbˈaj xiˈtaqxjal bˈil teˈ tyol tojjo tnejil ja te naˈbˈl Dios.