Beginning
Ang Pagtuga
1 Sang ginsuguran gintuga sang Dios ang kalangitan kag ang kalibutan. 2 Ang kalibutan sadto wala pa sing porma kag mahawan pa. Ang tubig nga nagatabon sa kalibutan nalikupan sang kadulom. Kag ang Espiritu sang Dios[a] nagahulag sa ibabaw sang tubig. 3 Dayon nagsiling ang Dios, “Magsanag!” Kag dayon may kasanag. 4 Nanamian ang Dios sa kasanag nga iya nakita. Dayon ginseparar niya ang kasanag kag ang kadulom. 5 Gintawag niya nga “adlaw” ang kasanag kag gintawag niya nga “gab-i” ang kadulom. Nag-abot ang kagab-ihon, pagkatapos ang kaagahon. Amo ato ang una nga adlaw.
6 Dayon nagsiling ang Dios, “Matuga ang ulot[b] nga magaseparar sa tubig sa duha ka lugar.” 7 Kag nahimo ini. Ginhimo sang Dios ang ulot nga nagaseparar sa tubig sa ibabaw kag sa tubig sa idalom. 8 Ini nga ulot gintawag sang Dios nga “kahawaan.” Nag-abot ang kagab-ihon, pagkatapos ang kaagahon. Amo ato ang ikaduha nga adlaw.
9 Dayon nagsiling ang Dios, “Magtingob sa isa ka lugar ang tubig sa kalibutan agod magguwa ang mamala nga lugar.” Kag nahimo ini. 10 Gintawag niya nga “duta” ang mamala nga lugar kag gintawag niya nga “dagat” ang natingob nga tubig. Nanamian ang Dios sa iya nakita. 11 Dayon nagsiling ang Dios, “Magtubo sa duta ang nagkalain-lain nga mga tanom: ang mga tanom nga may mga liso kag ang mga kahoy nga nagapamunga suno sa ila nga klase.” Kag nahimo ini. 12 Nagtubo sa duta ang tanan nga klase sang tanom, kag nanamian ang Dios sa mga tanom nga iya nakita. 13 Nag-abot ang kagab-ihon, pagkatapos ang kaagahon. Amo ato ang ikatatlo nga adlaw.
14 Dayon nagsiling ang Dios, “Matuga sa kalangitan ang mga butang nga may kasanag sa pagseparar sang adlaw kag sang gab-i, kag bilang palatandaan sang pag-umpisa sang mga panahon,[c] mga adlaw kag mga tuig. 15 Magsiga sila sa kalangitan sa paghatag kasanag sa kalibutan.” Kag nahimo ini. 16 Gani nahimo ang duha ka dalagko nga mga butang nga may kasanag: ang mas dako amo ang adlaw nga magasanag kon adlaw, kag ang gamay amo ang bulan nga magasanag kon gab-i. Nahimo man ang mga bituon. 17-18 Ginbutang sang Dios ang ini nga mga butang sa kalangitan sa paghatag kasanag sa kalibutan kon adlaw kag gab-i, kag sa pagseparar sang adlaw kag sang gab-i.[d] Kag nanamian ang Dios sa iya nakita. 19 Nag-abot ang kagab-ihon, pagkatapos ang kaagahon. Amo ato ang ikaapat nga adlaw.
20 Dayon nagsiling ang Dios, “Magdamo ang nagkalain-lain nga mga sapat sa tubig, kag maglupad ang nagkalain-lain nga mga sapat[e] sa kahanginan.” 21 Gani ginhimo sang Dios ang dalagko nga mga sapat sa tubig, kag ang tanan nga klase sang mga sapat nga nagaestar sa tubig, kag ang tanan nga klase sang mga sapat nga nagalupad. Nanamian ang Dios sa iya nakita. 22 Kag ginbendisyunan niya ini nga mga sapat. Siling niya, “Magmuad kamo kag magdamo, kamo nga mga sapat sa tubig kag mga sapat nga nagalupad.” 23 Nag-abot ang kagab-ihon, pagkatapos ang kaagahon. Amo ato ang ikalima nga adlaw.
24 Dayon nagsiling ang Dios, “Magkabuhi ang mga nagkalain-lain nga klase sang sapat sa duta: mga sapat nga mahagop kag maila, mga dalagko kag magagmay.” Kag nahimo ini. 25 Ginhimo sang Dios ang ini nga mga sapat, kag nanamian ang Dios sa iya nakita.
26 Dayon nagsiling ang Dios, “Mahimo kita sang tawo nga kaanggid sa aton. Magagahom sila sa tanan nga klase sang mga sapat: ang nagalangoy, ang nagalupad, ang nagalakat, kag ang nagakamang.” 27 Gani gintuga sang Dios ang tawo, lalaki kag babayi, nga kaanggid sa iya. 28 Kag ginbendisyunan niya sila nga nagasiling, “Magmuad kamo kag magdamo agod ang inyo mga kaliwat magalapta kag magagahom sa kalibutan. Kag gamhan ninyo ang tanan nga sapat.” 29 Dayon nagsiling ang Dios, “Ginahatag ko sa inyo ang mga tanom nga may mga liso kag ang mga kahoy nga nagapamunga agod inyo kaunon. 30 Kag ginahatag ko sa tanan nga sapat ang tanan nga mga hilamon kag dahon-dahon bilang pagkaon nila.” Kag natuman ini. 31 Gintan-aw sang Dios ang tanan niya nga ginpanghimo kag nanamian gid siya. Nag-abot ang kagab-ihon, pagkatapos ang kaagahon. Amo ato ang ikaanom nga adlaw.
2 Gani natapos tuga sang Dios ang kalangitan, ang kalibutan, kag ang tanan nga ara sa ila. 2 Natapos niya ini sa sulod sang anom ka adlaw, kag sa ikapito nga adlaw nagpahuway siya sa tanan niya nga obra. 3 Ginbendisyunan niya ang ikapito nga adlaw kag ginkabig niya nga isa ka pinasahi nga adlaw, tungod kay sa sina nga adlaw nagpahuway siya matapos niya tuga ang tanan. 4 Amo ini ang estorya parte sa pagtuga sang kalangitan kag sang kalibutan.
Si Adan kag si Eva
Sang paghimo sang Ginoong Dios sang kalibutan kag sang kalangitan, 5 wala pa sa kalibutan ang mga ginakultibar nga mga tanom sa latagon, kay wala pa niya pagpaulana kag wala sing tawo nga magaatipan sang duta. 6 Pero bisan wala sing ulan, ang mga tuburan sa kalibutan amo ang nagapabasa sa duta.
7 Dayon ginhimo sang Ginoong Dios ang tawo halin sa duta. Ginhuypan niya sa ilong ang tawo sang ginhawa nga nagahatag sang kabuhi. Gani ang tawo nangin buhi nga tinuga.
8 Dayon naghimo ang Ginoong Dios sang katamnan sa Eden, sa sidlangan[f] dampi, kag didto niya ginpaestar ang tawo nga iya ginhimo. 9 Kag ginpatubo sang Ginoong Dios ang tanan nga klase sang mga kahoy nga manami tulukon kag ang ila mga bunga manamit kaunon. Sa tunga sang katamnan may kahoy didto nga nagahatag sang kabuhi, kag may kahoy man didto nga nagahatag sang ihibalo kon ano ang maayo kag ang malain.
10 Sa Eden may suba nga nagailig, nga amo ang nagahatag sang tubig sa katamnan. Nagsanga ini sa apat ka suba. 11 Ang ngalan sang premiro nga suba amo ang Pishon. Nagailig ini sa bug-os nga duta sang Havila, nga sa diin may mga bulawan. 12 Puro gid ang mga bulawan didto. Kag makita man didto ang malahalon nga pahamot nga bediliyum, kag ang malahalon nga bato nga onix. 13 Ang ngalan sang ikaduha nga suba amo ang Gihon. Nagailig ini sa bug-os nga duta sang Cush. 14 Ang ngalan sang ikatatlo nga suba amo ang Tigris. Nagailig ini sa sidlangan sang Asiria. Kag ang ikaapat nga suba amo ang Eufrates.
15 Ginpaestar sang Ginoong Dios sa katamnan sang Eden ang tawo nga iya ginhimo agod mag-atipan sini. 16 Kag ginsilingan niya siya, “Makakaon ka sang bunga sang bisan ano nga kahoy sa katamnan, 17 luwas lang sang bunga sang kahoy nga nagahatag sang ihibalo kon ano ang maayo kag ang malain. Kay sa tion nga kaunon mo ini, sigurado gid nga mapatay ka.”
18 Dayon nagsiling ang Ginoong Dios, “Indi maayo nga nagaisahanon lang ang tawo, gani himuan ko siya sang kaupod nga magabulig sa iya kag bagay sa iya.” 19 Ginhimo sang Ginoong Dios halin sa duta ang tanan nga klase sang mga sapat nga nagaestar sa duta pati ang tanan nga klase sang mga sapat nga nagalupad. Dayon gindala niya sila didto sa tawo agod tan-awon kon ano ang ipangalan niya sa ila. Kag kon ano ang tawag sang tawo sa ila amo na ina ang ila mga ngalan. 20 Gani gin-ngalanan sang tawo ang mga sapat nga nagaestar sa duta pati ang mga sapat nga nagalupad. Pero wala gid sing bisan isa sa ila nga bagay nga mangin kaupod niya nga magabulig sa iya. 21 Gani ginpatulog sang Ginoong Dios ang tawo sing mahamuok gid. Kag samtang nagakatulog siya, ginkuha sang Ginoong Dios ang isa niya ka gusok kag ginkipot dayon ang ginkuhaan sini. 22 Ang gusok nga ginkuha sang Ginoong Dios sa lalaki ginhimo niya nga babayi, kag gindala niya siya sa lalaki. 23 Dayon nagsiling ang lalaki,
“Ari na ang pareho sa akon! Tul-an nga ginkuha sa akon tul-an, kag unod nga ginkuha sa akon unod. Pagatawgon siya nga babayi, kay ginkuha siya halin sa lalaki.”[g]
24 Amo ina ang rason nga bayaan sang lalaki ang iya amay kag iloy kag mag-upod sa iya asawa, kag sila nga duha mangin isa.
25 Sadto nga tion, bisan hublas sila nga duha, wala sila mahuya.
Ang Pagpakasala sang Tawo
3 Karon, sa tanan nga maila nga sapat nga ginhimo sang Ginoong Dios, ang man-og amo ang labing maayo magpadihot. Isa sadto ka tion, ginpamangkot sang man-og ang babayi, “Matuod gid bala nga ginadilian kamo sang Dios nga magkaon sang bisan ano nga bunga sang kahoy sa katamnan?” 2 Nagsabat ang babayi, “Makakaon kami sang bisan ano nga bunga sang kahoy diri sa katamnan, 3 luwas lang sang bunga sang kahoy nga ara sa tunga sang sini nga katamnan. Kay nagsiling ang Dios nga indi gid kami magkaon sang bunga sang sina nga kahoy ukon bisan magtandog lang sini. Kay kon himuon namon ina, mapatay kami.” 4 Pero nagsiling ang man-og, “Indi matuod nga mapatay kamo! 5 Nagsiling ang Dios sina tungod kay nahibaluan niya nga kon kaunon ninyo ina, masanagan kamo, kag mangin pareho kamo sa iya nga nakahibalo kon ano ang maayo kag ang malain.”
6 Sang makita sang babayi nga ang kahoy manami tulukon kag ang iya mga bunga manamit kaunon, kag tungod nga naghandom siya nga mangin maalam, nagkuha siya sang bunga kag nagkaon. Ginhatagan man niya ang iya bana kag nagkaon man siya. 7 Pagkatapos nila kaon, nakaintiendi sila kon ano ang maayo kag ang malain, kag natalupangdan nila nga hublas gali sila. Gani nagtambi-tambi sila sang mga dahon sang kahoy nga higera[h] para itabon sa ila lawas.
8 Sang mabulubugnaw na sang hapon, nabatian nila nga nagalakat ang Ginoong Dios sa katamnan. Gani nagpanago sila sa kakahuyan. 9 Pero gintawag sang Ginoong Dios ang lalaki kag ginpamangkot, “Diin ka?” 10 Nagsabat ang lalaki, “Nabatian ko ikaw sa katamnan, gani nagpanago ako kay nahadlok ako tungod kay hublas ako.” 11 Nagpamangkot ang Ginoong Dios, “Sin-o bala ang nagsiling sa imo nga hublas ka? Nagkaon ka bala sang bunga sang kahoy nga ginsiling ko sa imo nga indi mo pagkaunon?” 12 Nagsabat ang lalaki, “Ang babayi abi nga ginpaupod mo sa akon ginhatagan niya ako sang bunga sang sadto nga kahoy kag ginkaon ko.”
13 Ginpamangkot dayon sang Ginoong Dios ang babayi, “Ngaa bala ginhimo mo ato?” Nagsabat ang babayi, “Gindayaan abi ako sang man-og. Amo ato nga nagkaon ako.”
Naghatag ang Dios sang Silot
14 Gani nagsiling ang Ginoong Dios sa man-og, “Tungod nga ginhimo mo ini, pagasilutan ko ikaw. Sa tanan nga sapat, ikaw lang gid ang magaagom sini nga sumpa: sa bug-os mo nga kabuhi magakamang ka paagi sa imo tiyan, kag ang imo baba permi lang masudlan sang yab-ok. 15 Ikaw kag ang babayi magakontrahanay. Ang imo kaliwat kag ang iya kaliwat[i] magakontrahanay man. Dunuton niya ang imo ulo kag kadton mo ang iya tikod.”
16 Nagsiling man siya sa babayi, “Tungod sang imo ginhimo, dugangan ko ang imo pag-antos sa pagbusong kag ang imo kasakit sa pagbata. Pero sa pihak sina, handumon mo gihapon ang imo bana, kag magagahom siya sa imo.”[j]
17 Nagsiling man siya sa lalaki, “Tungod kay nagpati ka sa imo asawa kag nagkaon sang bunga sang kahoy nga gindumili ko sa imo, pakamalauton ko ang duta. Gani sa bug-os mo nga kabuhi magapangabudlay ka sing tudo-tudo para makakaon ka. 18 Magatubo sa duta ang tunukon nga mga tanom, kag magakaon ka sang mga gintanom sa uma. 19 Kinahanglan nga magpangabudlay ka sing tudo-tudo agod makakaon ka, hasta nga magbalik ka sa duta nga amo ang imo ginhalinan. Tungod nga sa duta ka naghalin, gani sa duta ka man magabalik.”
20 Gin-ngalanan ni Adan[k] ang iya asawa nga “Eva”[l] tungod kay siya ang mangin iloy sang tanan nga tawo. 21 Dayon naghimo ang Ginoong Dios sang bayo nga halin sa panit sang sapat para kay Adan kag sa iya asawa.
Ginpahalin si Adan kag si Eva sa Katamnan sang Eden
22 Dayon nagsiling ang Ginoong Dios, “Karon ang tawo nangin pareho na sa aton nga nakahibalo kon ano ang maayo kag ang malain. Kinahanglan nga indi gid siya pagtugutan nga magkaon sang bunga sang kahoy nga nagahatag sang kabuhi, kay kon magkaon siya, magapabilin siya nga buhi sa wala sing katapusan.” 23 Gani ginpahalin siya sang Ginoong Dios sa katamnan sang Eden sa pagpanguma sang duta nga amo ang iya ginhalinan.
24 Sang nakahalin na ang tawo, nagbutang ang Ginoong Dios sang mga kerubin[m] sa sidlangan dampi sang katamnan sang Eden. Kag nagbutang man siya sang espada nga nagadabadaba kag nagatiyog agod wala sing may makapalapit sa kahoy nga nagahatag sang kabuhi.
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.