Beginning
Ang Pagpanudlo ni Jesus didto sa Bukid
5 Sa dihang nakita ni Jesus ang daghang mga tawo, mitungas siya sa bukid ug milingkod didto. Miduol kaniya ang iyang mga tinun-an, 2 ug gitudloan niya sila. Miingon siya:
3 “Bulahan ang mga tawo nga nagaila nga nagkulang sila sa Dios,
kay sakop sila sa paghari sa Dios.
4 Bulahan ang mga nagamasulob-on,
kay lipayon sila sa Dios.
5 Bulahan ang mga mapainubsanon[a]
kay mahimong ila ang kalibotan.
6 Bulahan ang mga tawo nga naninguha gayod sa pagbuhat sa kabubut-on sa Dios,
kay tabangan sila sa Dios sa pagtuman niana nga tinguha.
7 Bulahan ang mga maluloy-on,
kay kaloy-an sila sa Dios.
8 Bulahan ang mga tawo nga hinlo ug kasingkasing,
kay makita nila ang Dios.
9 Bulahan ang mga tawo nga nagapatunhay sa kalinaw,
kay pagatawgon sila nga mga anak sa Dios.
10 Bulahan ang mga tawo nga ginalutos tungod sa ilang pagsunod sa kabubut-on sa Dios,
kay sakop sila sa paghari sa Dios.
11 Bulahan kamo kon tungod sa inyong pagsunod kanako tamayon kamo, lutoson, ug butang-butangan sa tanang matang sa kadaotan. 12 Mao usab kini ang ilang gibuhat kaniadto sa mga propeta. Busa paglipay gayod kamo kay dako ang ganti nga inyong madawat didto sa langit.”
Ang Asin ug ang Suga
(Mar. 9:50; Luc. 14:34-35)
13 “Kamo nga akong mga tinun-an sama sa asin dinhi sa kalibotan. Apan kon mawala ang lami sa asin, wala nay mahimo pa aron molami kini pag-usab. Dili na kini mapuslan, busa ilabay na lang ug tunob-tunoban sa mga tawo.
14 “Sama kamo sa suga nga nagahatag ug kahayag sa mga tawo sa kalibotan. Ug kini dili gayod matago sama sa siyudad nga nahimutang sa ibabaw sa bungtod. 15 Walay tawo nga magdagkot ug suga ug unya takloban lang dayon ug gantangan. Ibutang hinuon niya kini sa tungtonganan aron mahayagan ang tanan sulod sa balay. 16 Busa mao usab kini ang inyong buhaton. Pasigaha ninyo ang inyong suga ngadto sa mga tawo, aron makita nila ang inyong maayong mga binuhatan ug dayegon nila ang inyong Amahan sa langit.”
Ang Pagtulon-an bahin sa Kasugoan
17 “Ayaw kamo paghunahuna nga mianhi ako dinhi aron sa pagwagtang sa Kasugoan ni Moises ug sa mga gisulat sa mga propeta. Hinuon mianhi ako dinhi aron sa pagtuman niini. 18 Ang tinuod mao kini, samtang anaa pa ang langit ug ang yuta wala gayoy bahin sa Kasugoan nga mawala. Bisan pa ang kinagamyan nga bahin niini dili gayod mawad-an ug bili hangtod dili pa matuman ang tanan. 19 Busa si bisan kinsa nga molapas bisan sa kinagamyang bahin sa Kasugoan ug motudlo sa uban sa paglapas usab, siya ang labing ubos sa gingharian sa Dios. Apan si bisan kinsa nga motuman sa Kasugoan ug motudlo sa uban sa pagtuman usab niini, siya ang labing dungganon sa gingharian sa Dios.[b] 20 Busa sultihan ko kamo nga kinahanglan gayod nga ang inyong pagtuman sa kabubut-on sa Dios molabaw pa kaysa pagtuman sa mga magtutudlo sa Kasugoan ug sa mga Pariseo, kay kon dili, dili gayod kamo maapil sa paghari sa Dios.”
Ang Pagtulon-an bahin sa Kasuko
21 Midugang si Jesus sa pag-ingon, “Nadungog ninyo ang giingon kaniadto ngadto sa atong mga katigulangan, ‘Ayaw kamo pagpatay,[c] kay si bisan kinsa nga mopatay silotan.’ 22 Apan ako moingon kaninyo nga si bisan kinsa nga may kasuko ngadto sa iyang isigka-tawo silotan. Ug si bisan kinsa nga moingon sa iyang isigka-tawo ‘Wala kay pulos,’ dad-on siya sa kinatas-ang hukmanan aron hukman. Ug si bisan kinsa nga moingon sa iyang isigka-tawo ‘Buang,’ silotan siya didto sa nagadilaab nga kalayo sa impiyerno. 23 Busa bisan anaa na ikaw sa halaran, nga nagdala sa imong halad ngadto sa Dios, ug unya mahinumdoman mo nga nasilo ang imong igsoon kanimo, 24 biyai ang imong halad duol sa halaran ug adtoa una ang imong igsoon ug pakig-uli kaniya. Unya balik ka ug padayon sa imong paghalad.
25 “Kon may mokiha kanimo, pakighusay kaniya sa dili pa kamo moabot ngadto sa korte. Kay kon didto na kamo sa korte, itugyan ka sa huwes ngadto sa pulis ug unya prisohon ka. 26 Ug sigurado gayod nga dili ka na makagawas hangtod nga mabayran mo ang tanan mong multa.”
Ang Pagtulon-an bahin Sa Pagpanapaw
27 “Nadungog ninyo nga giingon kaniadto, ‘Ayaw kamo panapaw.’[d] 28 Apan ako moingon kaninyo nga kon ang lalaki motan-aw nga may tinguha sa pagpakighilawas sa babaye nga dili iyang asawa, sama ra nga nakapanapaw na siya. 29 Busa kon ang imong tuong mata mao ang hinungdan nga makasala ka, lugita kana ug ilabay. Kay mas maayo pa nga mawala ang usa ka bahin sa imong lawas kaysa kompleto ka apan itambog lang ngadto sa impiyerno. 30 Kon ang imong tuong kamot mao ang hinungdan nga makasala ka, putla kana ug ilabay. Kay mas maayo pa nga mawala ang usa ka bahin sa imong lawas kaysa kompleto ka apan mahiadto lang ngadto sa impiyerno.”
Ang Pagtulon-an bahin sa Panagbulag
(Mat. 19:9; Mar. 10:11-12; Luc. 16:18)
31 “Giingon usab nga kon ang lalaki gustong makigbulag sa iyang asawa, kinahanglang mohatag siya sa iyang asawa ug papeles nga magpamatuod sa ilang panagbulag.[e] 32 Apan ako moingon kaninyo nga kon bulagan sa lalaki ang iyang asawa, gawas kon kini nanapaw, siya mismo ang nagatukmod sa iyang asawa nga magpakasala kay magminyo man kini pag-usab; ug si bisan kinsa nga mangasawa niadtong babaye nga gibulagan sa iyang bana makapanapaw.”
Ang Pagtulon-an bahin sa Pagpanumpa
33 “Nadungog ninyo ang giingon ngadto sa atong mga katigulangan nga kon ang tawo may gisaad ug gipanumpaan pa niya sa ngalan sa Ginoo, kinahanglan iya gayod kining tumanon.[f] 34 Apan ako moingon kaninyo nga kon mosaad kamo, ayaw gayod panumpa. Ayaw pag-ingon nga ‘Saksi ko ang langit’ kay mao kini ang trono sa Dios, 35 o kaha ‘Saksi ko ang yuta’ kay mao kini ang tungtonganan sa iyang tiil. Ayaw usab kamo paggamit sa ngalan sa Jerusalem sa inyong pagpanumpa tungod kay mao kini ang siyudad sa bantogan nga Hari. 36 Ug ayaw usab kamo pag-ingon nga, ‘Bisan pag mamatay ako,’ kay bisan gani ang usa lang ka lugas sa buhok dili mo mapaputi o mapaitom. 37 Pag-ingon lang ug ‘Oo’ kon oo ug ‘Dili’ kon dili; kay kon may kapin pa niini gikan na kana kang Satanas.
Dili Kamo Manimalos Sa Inyong Isigka-tawo
(Luc. 6:29-30)
38 “Nadungog ninyo ang giingon, ‘Ang molugit sa mata sa iyang isigka-tawo, lugitan usab sa iyang mata; ug ang mopangag sa iyang isigka-tawo, pangagan usab.’[g] 39 Apan ako moingon kaninyo nga ayaw ninyo balosi ug daotan ang nagabuhat ug daotan diha kaninyo. Kon sagpaon ka sa tuo nga aping, ipasagpa usab ang pikas. 40 Kon may mokiha batok kanimo aron kuhaon ang imong bisti, ihatag bisan ang imong kupo. 41 Kon may sundalo nga mopugos kanimo sa pagpas-an sa iyang karga sa gilay-on nga usa ka kilometro, pas-ana kini sa duha ka kilometro. 42 Hatagi ang mangayo, ug pahulama ang manghulam.”
Higugmaa ang Inyong mga Kaaway
(Luc. 6:27-28, 32-36)
43 “Nadungog ninyo ang giingon, ‘Higugmaa ninyo ang inyong mga higala,[h] ug dumti ninyo ang inyong mga kaaway.’ 44 Apan ako moingon kaninyo nga higugmaa ninyo ang inyong mga kaaway, ug bisan pa ang mga nagalutos kaninyo iampo ninyo. 45 Ug kon buhaton ninyo kini, mahimo kamong tinuod nga mga anak sa inyong Amahan sa langit.[i] Kay dili lang ang mga maayo nga tawo ang iyang gipasidlakan sa adlaw kondili apil usab ang mga daotan. Ug dili lang ang mga matarong ang iyang gihatagan sa ulan kondili apil usab ang mga dili matarong. 46 Ayaw kamo paghunahuna nga may ganti kamo nga madawat gikan sa Dios kon maayo lang kamo sa mga tawo nga maayo usab kaninyo. Kay bisan ang mga maniningil ug buhis nga giila ninyo nga daotan nagabuhat usab niana. 47 Ug kon ang inyong mga higala lang ang inyong gitagad, unsa man ang inyong nabuhat nga labaw pa kaysa uban? Bisan ang mga tawo nga wala moila sa Dios nagabuhat usab niana. 48 Busa magmahingpit kamo, sama sa inyong Amahan nga langitnon.”
Ang Paghatag ngadto sa Uban
6 “Pagbantay kamo kay basin kon ang inyong pagkadiosnon pagpakaaron-ingnon lang. Kay kon ingon niini, wala gayod kamoy madawat nga ganti gikan sa inyong Amahan nga atua sa langit.
2 “Busa kon mohatag kamo ug hinabang, ayaw ninyo kini ipasigarbo sama sa gibuhat sa uban nga nagpakaaron-ingnon lang diha sa mga sinagoga ug sa mga dalan. Gibuhat nila kana aron dayegon sila sa mga tawo. Apan ang tinuod, nadawat na nila ang ilang ganti.[j] Busa wala na silay madawat gikan sa Dios. 3 Kon maghatag kamo, ayaw ninyo pahibaloa bisan ang inyong suod nga higala 4 aron mahimong tago ang inyong paghatag. Ug ang inyong Amahan nga nagtan-aw sa inyong gibuhat sa tago mohatag kaninyo ug ganti.”
Ang Pagtulon-an bahin sa Pag-ampo
(Luc. 11:2-4)
5 “Kon mag-ampo kamo, ayaw ninyo sundoga ang gibuhat sa mga tigpakaaron-ingnon. Gusto nilang mag-ampo nga nagatindog diha sa mga sinagoga ug sa mga kanto sa kadalanan aron makita sa mga tawo nga sila diosnon. Ang tinuod, nadawat na nila ang ilang ganti.[k] Busa wala na silay madawat pa gikan sa Dios. 6 Apan kon kamo mag-ampo, sulod kamo sa inyong kuwarto ug panirado. Didto sa sulod, pag-ampo kamo sa inyong Amahan nga dili makita.[l] Ug mohatag ug ganti kaninyo ang inyong Amahan nga nakakita sa inyong gibuhat sa tago.
7 “Kon mag-ampo kamo, ayaw paggamit sa daghang mga pulong nga walay kapuslanan sama sa gibuhat sa mga tawo nga wala makaila sa Dios. Kay naghuna-huna sila nga tubagon sila sa Dios kon taas ang ilang mga pag-ampo. 8 Ayaw ninyo sundoga ang ilang gibuhat, kay nasayod na ang atong Amahan sa atong mga gikinahanglan sa wala pa kita mangayo. 9 Busa pag-ampo kamo ug sama niini:
‘Amahan namo nga anaa sa langit,
hinaut nga pasidunggan ikaw sa mga tawo.[m]
10 Hinaut nga maghari ka dinhi kanamo.
Maingon nga ang imong kabubut-on gituman diha sa langit,
hinaut nga tumanon usab kini dinhi sa kalibotan.
11 Hatagi kami sa among gikinahanglan nga pagkaon karong adlawa.
12 Pasayloa kami sa among mga sala,
ingon nga gipasaylo usab namo ang mga nakasala kanamo.
13 Ayaw itugot nga madaog kami sa mga pagsulay,
hinuon luwasa kami gikan kang Satanas,
[Tungod kay ikaw ang Hari, ang Makagagahom, ug ang Dalaygon sa walay kataposan. Amen.]’
14 “Kon pasayloon ninyo ang mga tawo nga nakasala kaninyo, pasayloon usab kamo sa inyong Amahan nga langitnon. 15 Apan kon dili ninyo sila pasayloon, dili usab kamo pasayloon sa inyong Amahan nga langitnon.
Ang Pagtulon-an bahin sa Pagpuasa
16 “Kon magpuasa kamo, ayaw ninyo sundoga ang mga tigpakaaron-ingnon.[n] Magsuroy-suroy sila nga dili manghilam-os ug dili manudlay aron mahibaloan sa uban nga nagapuasa sila. Sa pagkatinuod, nadawat na nila ang ilang ganti, busa wala na silay madawat pa gikan sa Dios. 17 Apan kon kamo magpuasa, panghilam-os kamo ug panudlay, 18 aron walay makahibalo nga nagapuasa kamo gawas lang sa inyong Amahan nga dili makita. Ug mohatag ug ganti kaninyo ang inyong Amahan nga nakakita sa inyong gibuhat sa tago.”
Ang Bahandi sa Langit
(Luc. 12:33-34)
19 “Ayaw kamo pagtigom ug bahandi alang sa inyong kaugalingon dinhi sa kalibotan, tungod kay ang mga gagmayng mananap ug ang taya mokutkot niini, o mahimong sudlon sa kawatan ang inyong balay aron mangawat. 20 Hinuon, pagtigom kamo ug mga bahandi didto sa langit, kay didto walay gagmayng mananap ug taya nga mokutkot, ug walay kawatan nga makasulod aron sa pagpangawat. 21 Kay kon asa gani ang inyong bahandi atua usab didto ang inyong kasingkasing.”
Ang Mata mao ang Suga sa Lawas
(Luc. 11:34-36)
22 “Ang mata mao ang suga sa lawas. Busa kon hayag ang imong panan-aw, nahayagan ang tibuok mong lawas. 23 Apan kon ngitngit ang imong panan-aw, nangitngitan usab ang tibuok mong lawas. Busa kon ang suga nga anaa kanimo wala maghatag ug kahayag, labihan gayod kangitngit ang imong kahimtang.”
Kinsa ang Angay Natong Alagaran, Ang Dios o ang Bahandi?
(Luc. 16:13; 12:22-31)
24 “Walay tawo nga makaalagad sa duha ka agalon, tungod kay isalikway niya ang usa ug higugmaon ang usa; modapig siya sa usa ug tamayon niya ang usa. Sama niana dili ninyo madungan ang pag-alagad sa Dios ug sa bahandi.
25 “Busa sultihan ko kamo nga dili kamo mabalaka sa inyong kinabuhi, kon unsa ang inyong kaonon o imnon, o unsa ang inyong isul-ob. Kay kon gihatagan kamo sa Dios sa kinabuhi ug lawas, dili mahimo nga dili niya kamo hatagan sa pagkaon ug bisti. 26 Tan-awa ninyo ang mga langgam nga nagalupad-lupad. Wala sila magtanom, wala mag-ani, ug wala silay gitigom sa bodega, apan sa gihapon gipakaon sila sa inyong Amahan nga langitnon. Dili ba mas labaw pa kamo kaysa mga langgam? 27 Kinsa ba kaninyo ang makapalugway sa inyong kinabuhi bisag gamay lang pinaagi sa inyong kabalaka? Wala gayod!
28 “Ug nganong mabalaka man kamo kon asa kamo mokuha sa inyong bisti? Hunahunaa ninyo kon giunsa pagtubo sa mga bulak. Wala sila maghago o magbuhat sa ilang bisti. 29 Sa pagkatinuod, bisan ang bisti sa bantogan ug bahandianong hari nga si Solomon dili makatupong sa katahom niining mga bulaka. 30 Kon gipatahom sa Dios ang mga sagbot nga buhi karon, apan sa kaulahian malaya ug sunogon lang, dili ba labi pa gayod niya kamong pabistihan? Kagamay sa inyong pagtuo! 31 Busa ayaw kamo kabalaka kon unsa ang inyong kaonon ug imnon, ug kon unsa ang inyong isul-ob. 32 Mao kana ang gikabalak-an sa mga tawo nga wala makaila sa Dios. Apan nasayod ang inyong Amahan nga langitnon nga gikinahanglan ninyo kining tanan. 33 Busa unaha ninyo ang pagpasakop sa paghari sa Dios ug ang pagtuman sa iyang kabubut-on, ug ihatag gayod niya ang tanan ninyo nga mga gikinahanglan. 34 Busa ayaw kamo kabalaka bahin sa ugma, kay ang ugma may kaugalingon nga suliran. Dili na kinahanglan nga dugangan pa ninyo ang suliran nga nagaabot sa matag adlaw.”
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.