Beginning

Ang Kinamatarong kag Buluhaton sang Apostol

9 Indi bala nga hilway ako? Indi bala nga apostol ako? Indi bala nga nagpakita mismo sa akon si Jesus nga aton Ginoo kag kamo nangin mga tumuluo tungod sa akon? ² Bisan ang iban wala nagakilala sa akon nga apostol, apostol gid ako sa inyo tungod nga kamo mismo ang ebidensya, kay paagi sa akon kamo ara na sa Ginoo. ³ Amo ini ang ginasabat ko sa mga tawo nga indi magpati nga apostol ako.

⁴ Kag bilang apostol, wala bala kami sang kinamatarong sa pagpangayo sang amon pagkaon sa mga tawo nga nakabaton sang amon pagpanudlo? ⁵ Kag wala bala kami sang kinamatarong sa pagdala sang asawa nga tumuluo sa amon mga pagbiyahe pareho sang ginahimo sang mga utod sang Ginoo kag ni Pedro^[a] kag sang iban nga mga apostoles? ⁶ Ano, kami lang bala ni Bernabe ang kinahanglan nga magpangabudlay para sa amon palangabuhian? ⁷ May soldado bala nga siya mismo ang nagagasto sang iya pagserbisyo? May tawo bala nga nagatanom nga wala nagapulos sang bunga sang iya tinamnan? Kag may nagasagod bala sang mga sapat nga wala siya sing parte?

⁸ Ining akon ginasiling indi lang tawhanon nga opinyon, kundi amo man ini ang ginatudlo sang Kasuguan. ⁹ Kay nasulat sa Kasuguan ni Moises, “Indi pagbusali ang baka samtang nagalinas ini.”^[b] Kag indi kita maghunahuna nga baka lang ang gusto hambalon sang Dios sini. ¹⁰ Kay kami upod man sa iya gusto hambalon. Amo ina kon ngaa ang mga tawo nagaarado kag nagaani, tungod nga nagapaabot man sila nga may parte sa patubas. ¹¹ Nagpanggas kami sa inyo sang espirituhanon nga mga binhi; dako na gid bala nga bagay kon magpaabot kami nga maghatag kamo sang mga butang nga ginakinahanglan namon sa adlaw-adlaw? ¹² Kon ang iban nga mga manunudlo may kinamatarong sa pagpaabot sini halin sa inyo, mas labi na gid kami. Pero bisan may kinamatarong kami sa pagpaabot sang bulig halin sa inyo, wala kami nagpangayo sa inyo. Gin-antos namon ang tanan agod indi masablagan ang paglapnag sang Maayong Balita parte kay Cristo.^{[c] 13} Indi bala nga nahibaluan ninyo nga ang mga nagaalagad sa templo dira man nagakuha sang ila pagkaon? Kag ang mga nagaalagad sa halaran nagakuha man sang ila parte sa mga butang nga ginahalad sa halaran. ¹⁴ Sa amo man nga paagi, nagsugo ang Ginoo nga ang mga nakabaton sang Maayong Balita dapat nga magbulig sa mga kinahanglanon sang mga manugwali sang Maayong Balita agod mabuhi sila.

¹⁵ Pero wala ko paggamita ang akon kinamatarong nga ina. Kag wala man ako nagasulat subong agod pabati-batian kamo nga hatagan ninyo ako. Maayo pa nga mapatay ako sang sa himuon ko ina. Siguruhon ko nga wala sing bisan sin-o nga makakuha sang akon ginapabugal nga ini.^{[d] 16} Wala ko ginapabugal ang akon pagwali sang Maayong Balita, tungod nga amo ini ang akon obligasyon. Indi mahimo nga indi ko ini pagsundon tungod kay kaluluoy ako kon indi ko pag-iwali ang Maayong Balita. ¹⁷ Kon nagawali ako tungod nga amo ini ang akon ginpili nga obra, ti magapaabot ako sing suhol. Pero ang matuod, ginatuman ko lang ang akon obligasyon nga magwali tungod nga amo ini ang obra nga gintugyan sa akon sang Dios. ¹⁸ Ano karon ang balos nga akon mabaton? Ang ginaisip ko nga balos amo ang kalipay nga wala ako nagapabayad sa akon pagwali sang Maayong Balita, bisan matuod nga puwede ako magpabayad sang akon pagpangabudlay para sa Maayong Balita.

¹⁹ Bisan wala sing may nagaulipon sa akon, nagapaulipon ako sa tanan, agod madamo pa gid ang akon madala nga magtuo kay Cristo. ²⁰ Amo ina nga kon kaupod ko ang mga Judio nagakabuhi ako pareho sang Judio, agod madala ko sila nga magtuo kay Cristo. Gani bisan indi ako sakop sa Kasuguan sang mga Judio, ginasunod ko ini, agod madala ko sila sa aton pagtuo. ²¹ Kag amo man kon kaupod ko ang mga indi Judio. Wala ko ginasunod ang Kasuguan nga para sa mga Judio, kundi ginasunod ko ang pagkabuhi sang mga indi Judio agod magtuo sila kay Ginoong Jesus. Wala ini nagakahulugan nga wala ko ginasunod ang mga sugo sang Dios, kay ang matuod, ginasunod ko ang mga sugo ni Cristo. ²² Nagapakigbagay ako sa mga tumuluo nga maluya ang pagtuo agod mapabakod ko sila sa Ginoo. Nagapakigbagay ako sa tanan bisan ano ang ila kahimtangan, agod sa bisan ano nga paagi maluwas ko ang iban sa ila. ²³ Ginahimo ko ini tanan tungod nga gusto ko nga magbaton sang mga pagpakamaayo kaupod sang mga nagabaton sang Maayong Balita.

²⁴ Sa aton pagsunod sa Ginoo pareho kita sa mga manugdalagan. Kag sa palumba, indi bala nga madamo ang nagaintra pero isa lang ang makabaton sang premyo? Gani kay-uha ninyo ang inyo pagdalagan agod makabaton kamo sang premyo. ²⁵ Ang kada manughampang nagapraktis gid sing maayo nga may pagdisiplina sa iya kaugalingon. Ginahimo niya ini para sa premyo nga umalagi lang. Pero kita nga mga tumuluo nagahimulat para sa premyo nga indi gid madula. ²⁶ Amo ina nga sa akon pag-alagad sa Ginoo deretso gid ang akon dalagan pakadto sa lalambuton. Kag kon sa mga boksidor pa, wala ako nagasumbag sa hangin. ²⁷ Gani kon may mga malain nga handom sa akon lawas, ginahimulatan ko gid nga punggan ini kay basi kon sa tapos ko matudluan ang mga tawo, ako pa ang indi makabaton sang balos halin sa Dios.

Paandam nga Indi Magsimba sa mga Dios-dios

10 Mga utod, gusto ko nga mahibaluan ninyo ang natabo sa amon mga katigulangan nga kaupod ni Moises. Gintuytuyan sila sang Dios paagi sa panganod, kag ginbuligan niya sila sa ila pagtabok sa Mapula nga Dagat. ² Paagi sa sadto nga panganod kag dagat, daw pareho lang nga ginbautisohan sila tanan bilang mga sumulunod ni Moises. ³ Nagkaon sila tanan sang pagkaon nga halin sa Dios. ⁴ Kag nag-inom sila tanan sang ilimnon nga iya ginhatag, kay nag-inom sila sang tubig halin sa Bato nga ginpatubod sang Dios. Ato nga Bato nga nag-upod sa ila amo si Cristo mismo. ⁵ Pero bisan ginbuligan sila sang Dios, kalabanan sa ila wala gid naghimo sang husto nga makalipay sa Dios. Amo gani nga ang ila mga bangkay naglalapta didto sa kamingawan.

⁶ Ang mga natabo nga ato sa ila nagahatag sang leksyon sa aton agod makapangandam kita nga indi maghandom sa paghimo sang mga malain nga mga butang pareho sang ila ginhimo. ⁷ Indi kamo magsimba sa mga dios-dios pareho sang ginhimo sang iban sa ila. Kay nasulat sa Kasulatan, “Nagkinaon sila kag nag-ininom, kag nagpagusto pangalipay^[e] sa ila pagsimba sa dios-dios.”^{[f] 8} Kag indi gid kita magsunod sa ginhimo sang iban sa ila nga naghimo sang imoral nga pagpakigrelasyon. Amo gani nga ginsilutan sila sang Dios kag 23,000 ang nagkalamatay sa isa lang ka adlaw. ⁹ Indi ta pagtestingan ang Ginoo pareho sang ginhimo sang iban sa ila. Amo gani nga ginpakagat niya sila sa mga man-og kag nagkalamatay sila. ¹⁰ Indi kamo magsagi kumod pareho sang ginhimo sang iban sa ila. Amo gani nga ginpadal-an sila sang Dios sang anghel nga manugpatay sa pagpatay sa ila.

¹¹ Ini tanan nga butang nagkalatabo agod mahibaluan ta nga ato nga mga butang indi gusto sang Dios. Kag ginsulat ato nga mga nagkalatabo sa pagpaandam sa aton nga nagakabuhi sa panahon nga madali na lang mag-abot ang katapusan.

¹² Gani kon nagahunahuna kamo nga ang inyo pagtuo malig-on na, mag-andam kamo kay basi kon makasala man kamo. ¹³ Wala sing pagsulay nga nagaabot sa inyo nga wala man nagaabot sa iban nga mga tawo. Pero masaligan ang Dios sa iya promisa nga indi niya kamo pagtugutan nga sulayon sing sobra sa inyo masarangan. Kag kon mag-abot ang mga pagsulay sa inyo, magahimo siya sing paagi agod madaog ninyo ini.

¹⁴ Gani, mga hinigugma ko, indi gid kamo magsimba sa mga dios-dios. ¹⁵ Nagahambal ako sa inyo bilang mga tawo nga makaintiendi. Gani binagbinaga ninyo ang akon ginahambal sa inyo. ¹⁶ Kon magtilipon kita agod dumdumon ang kamatayon ni Cristo, may ginainom kita nga ginapasalamatan ta sa Dios, kag may tinapay man kita nga ginapamihak-pihak kag ginakaon. Indi bala sa sini nagapakig-ambit kita sa dugo kag sa lawas ni Cristo? ¹⁷ Kita tanan, bisan madamo, isa lang ka lawas tungod nga isa lang ka tinapay ang aton ginaambit.

¹⁸ Tan-awa bala ninyo ang mga tawo sa Israel. Ang mga nagakaon sang mga halad nagapakig-ambit sa ginahimo sa halaran. ¹⁹ Ano ang buot ko silingon? Nga ang mga dios-dios kag ang pagkaon nga ginahalad sa ila may pulos? ²⁰ Indi! Ang buot ko silingon, ang mga ginahalad sang mga tawo nga wala makakilala sa Dios mga halad sa malaot nga mga espiritu kag indi sa Dios. Gani indi ko gusto nga magpakig-ambit kamo sa malaot nga mga espiritu. ²¹ Indi mahimo nga mag-inom kamo sa tasa sang Ginoo kag sa tasa sang malaot nga mga espiritu. Kag indi mahimo nga magkaon kamo sa kalan-an sang Ginoo kag sa kalan-an sang malaot nga mga espiritu. ²² Ano, gusto ta bala nga magpangimon ang Ginoo? Kay kon maakig na siya, nahibaluan naton nga indi gid kita makalikaw sa iya silot.

²³ Tugot sa aton ang paghimo sang bisan ano, pero indi tanan makabulig ukon makapabakod sa iban. ²⁴ Indi ninyo paghunahunaa ang inyo lang kaugalingon nga kaayuhan, kundi hunahunaa man ninyo ang kaayuhan sang iban.

²⁵ Kauna ninyo ang bisan ano nga ginabaligya sa baligyaan sang karne nga wala na pulupamangkot kon bala ina ginhalad sa mga dios-dios ukon wala, agod indi kamo pagtublagon sang inyo konsensya. ²⁶ Kay nagasiling ang Kasulatan, “Ang kalibutan kag ang tanan nga ara sa sini iya sang Ginoo.”^[g]

²⁷ Kon may indi tumuluo nga mag-imbitar sa inyo nga magkaon sa ila, kag gusto man ninyo nga magkadto, kauna ninyo ang bisan ano nga ginpreparar para sa inyo nga wala na pulupamangkot kon bala ina ginhalad sa mga dios-dios ukon wala, agod indi kamo pagtublagon sang inyo konsensya. ²⁸ Pero kon may magsiling sa inyo nga ang ina nga pagkaon ginhalad sa mga dios-dios, indi ninyo pagkauna, tungod lang sa sina nga tawo nga nagsiling sa inyo, agod nga wala sing konsensya nga matublag. ²⁹ Indi ang inyo kaugalingon nga konsensya ang akon buot silingon kundi ang konsensya sang sina nga tawo. Karon basi magsiling kamo, “Ngaa punggan ko ang akon gusto tungod sa konsensya sang iban? ³⁰ Kon ginapasalamatan ko sa Dios ang akon ginakaon, ngaa abi pakalainon ako tungod sa pagkaon nga akon ginapasalamatan?”

³¹ Ini ang akon sabat sa inyo: bisan ano ang inyo himuon, bisan magkaon ukon mag-inom, himua ninyo ang tanan sa katuyuan nga madayaw ang Dios. ³² Indi gid kamo maghimo sang bisan ano nga makahatag kasandaran sa mga Judio ukon sa mga indi Judio, ukon sa iglesya sang Dios. ³³ Sunda lang bala ninyo ang akon ginahimo: permi ako nagapangita sang paagi nga mabuligan ko ang tanan nga tawo sa tanan ko nga ginahimo. Wala ako nagapangita sang akon kaugalingon nga kaayuhan kundi ang kaayuhan sang iban agod maluwas sila.

11 Gani sunda ninyo ako, kay ginasunod ko man si Cristo.

Ang Pagtabon sang Ulo kon Nagasimba

² Ginadayaw ko kamo, kay permi ninyo ako ginadumdom kag ginahuptan ninyo ang mga tradisyon nga ginpasa ko sa inyo. ³ Karon gusto ko nga mahibaluan ninyo nga si Cristo amo ang ulo sang tagsa ka lalaki, kag ang lalaki amo ang ulo sang babayi,^[h] kag ang Dios amo ang ulo ni Cristo. ⁴ Gani sa inyo pagtilipon, kon ang lalaki magpangamuyo ukon magsugid sang mensahi sang Dios nga may tabon ang iya ulo, ginapakahuy-an niya ang iya ulo nga amo si Cristo. ⁵ Kag kon ang babayi magpangamuyo ukon magsugid sang mensahi sang Dios nga wala sing tabon ang iya ulo, ginapakahuy-an niya ang iya ulo nga amo ang lalaki, kag daw pareho lang nga nagpakalbo siya. ⁶ Kon ang babayi wala nagatabon sang iya ulo, maayo pa nga magpautod na lang siya sang iya buhok. Pero makahuluya sa babayi kon siya magpautod ukon magpakalbo. Gani dapat tabunan niya ang iya ulo. ⁷ Ang lalaki indi dapat magtabon sang iya ulo, kay gintuga siya nga kaanggid sang Dios kag siya ang iya dungog. Ang babayi amo ang dungog sang lalaki. ⁸ Kay ang lalaki wala paghimua halin sa babayi, kundi ang babayi amo ang ginhimo halin sa lalaki. ⁹ Kag wala man paghimua ang lalaki para sa babayi, kundi ang babayi ginhimo para sa lalaki. ¹⁰ Gani amo ina nga kinahanglan magtabon ang babayi sang iya ulo, agod bisan ang mga anghel makahibalo nga nagapasakop siya sa lalaki.^{[i] 11} Pero dapat nga dumdumon ta man nga sa aton kabuhi sa Ginoo, kinahanglan sang babayi ang lalaki kag kinahanglan man sang lalaki ang babayi. ¹² Kay ang una nga babayi ginhimo halin sa lalaki, kag karon ang lalaki nagakatawo halin sa babayi. Pero ang tanan nagahalin sa Dios.

¹³ Binagbinaga ninyo ini: Nagakabagay bala nga ang babayi magpangamuyo sa Dios nga wala sing tabon ang iya ulo? ¹⁴ Natural sa lalaki nga manubo ang iya buhok, kay makahuluya kon malaba ini. ¹⁵ Pero sa babayi iya, ang malaba nga buhok nagapatahom sa iya. Kay ginhatagan siya sang Dios sing malaba nga buhok bilang inugtabon sa iya ulo. ¹⁶ Pero kon may ara nga gusto magkontra sining amon ginatudlo, ang masiling ko lang, wala kami sang iban nga kinabatasan luwas sini. Kag amo man ini ang ginasunod sang mga iglesya sang Dios sa bisan diin nga lugar.

Ang Balaan nga Panihapon^(A)

¹⁷ May isa pa gid ka butang nga gusto ko nga sambiton subong sa inyo, kag sa sini wala ko kamo ginadayaw, tungod kay ang inyo pagtilipon wala nagadala sing kaayuhan, kundi kalainan. ¹⁸ Kay nakabati ako nga kon nagatilipon kamo, nagabinahin-bahin kamo, kag medyo nagapati ako nga may kamatuoran ini. ¹⁹ Siguro kinahanglan man nga matabo ina dira sa inyo agod mahibaluan kon sin-o gid sa inyo ang matuod nga tumuluo. ²⁰ Kon nagatilipon kamo agod magsaulog sang Panihapon sang Ginoo, indi husto ang inyo ginahimo, ²¹ tungod kay wala kamo nagahulatay kon magkaon. Gani ang iban sa inyo busog gid kag hubog samtang ang iban iya gutom kag ginauhaw. ²² Ngaa indi kamo anay magkaon kag mag-inom sa inyo kaugalingon nga balay? Kay sa inyo ginahimo nga ina, ginapakahuy-an ninyo ang mga imol, kag pati ang bug-os nga iglesya sang Dios ginatamay ninyo. Ano bala ang akon isiling sa inyo? Dayawon ko bala kamo sa inyo ginahimo nga ina? Indi gid!

²³ Amo ini ang gintudlo sa akon sang Ginoo, kag gintudlo ko man sa inyo: nga sang sadto nga gab-i nga gintraiduran siya, nagkuha siya sang tinapay, ²⁴ kag tapos niya pasalamat sa Dios, ginpamihak-pihak niya ini kag nagsiling, “Amo ini ang akon lawas para sa inyo. Himua ninyo ini sa pagdumdom sa akon.” ²⁵ Pagkatapos nila kaon sang tinapay, amo man ang iya ginhimo sa ilimnon: ginkuha niya ini, ginpasalamatan, kag nagsiling, “Ini nga ilimnon amo ang bag-o nga kasugtanan nga patigayunon paagi sa akon dugo. Himua ninyo ini sa pagdumdom sa akon.” ²⁶ Sa kada kaon ninyo sang sina nga tinapay kag pag-inom sang sina nga ilimnon ginabantala ninyo ang kamatayon sang Ginoo hasta sa iya nga pagbalik.

²⁷ Gani ang bisan sin-o nga magkaon sang sina nga tinapay kag mag-inom sang sina nga ilimnon sang Ginoo sa paagi nga indi takos nagakasala kontra sa lawas kag dugo sang Ginoo. ²⁸ Kinahanglan mag-usisa anay ang tagsa-tagsa sang iya kaugalingon sa indi pa siya magkaon sang tinapay kag mag-inom sang ilimnon. ²⁹ Kay kon magkaon siya kag mag-inom nga wala niya ginakilala ang kahulugan sang lawas sang Ginoo, nagadala lang siya sang silot sa iya kaugalingon. ³⁰ Amo ina nga madamo sa inyo ang maluya kag masakiton, kag ang iban gani nagkalamatay. ³¹ Pero kon usisaon ta anay ang aton kaugalingon kon bala husto ang aton pagkabuhi ukon indi,^[j] indi kita pagsilutan sang Dios. ³² Kon kita nga mga tumuluo ginasilutan sang Dios, ginatudluan niya kita agod indi kita pagsentensyahan upod sa mga tawo sang kalibutan.^[k]

³³ Gani, mga utod ko kay Cristo, kon magtipon kamo sa pagsaulog sang Panihapon sang Ginoo, maghulatay kamo. ³⁴ Kon may ginagutom sa inyo, magkaon siya anay sa iya balay agod indi kamo pagsilutan sang Ginoo tungod sa inyo ginahimo kon nagatilipon na kamo. Kon parte sa iban nga mga butang, areglahon ko lang ugaling kon makaabot na ako dira.