Beginning

Ang Pagkadto ni Pablo sa Jerusalem

21 Naglisensya kami sa mga manugdumala sang iglesya sa Efeso, kag nagpanakayon deretso hasta nakaabot kami sa Cos. Sang madason nga adlaw, nagderetso kami sa isla sang Rodes. Kag halin didto nagpadayon kami sa Patara. ² Didto sa Patara may nakita kami nga sakayan nga manugkadto sa Fenicia, gani nagsakay kami. ³ Nalantawan namon ang isla sang Cyprus, pero wala kami nagpundo didto kundi nag-agi kami sa tuo dampi kag nagderetso sa Syria. Didto kami nagpundo sa siyudad sang Tyre, kay nagdiskarga didto ang sakayan. ⁴ Ginpangita namon ang mga sumulunod ni Jesus didto, kag nagdayon kami sa ila sa sulod sang isa ka semana. Paagi sa gahom sang Espiritu Santo, ginpaandaman nila si Pablo nga indi magkadto sa Jerusalem. ⁵ Pero pagkatapos sang isa ka semana, nagpadayon pa gid kami sang amon pagpanakayon. Tanan sila, pati ang ila mga asawa kag mga kabataan, nagdul-ong sa amon sa guwa sang siyudad. Nagluhod kami tanan didto sa baybay kag nagpangamuyo. ⁶ Sang nakalisensya na kami sa ila, nagsakay kami sa sakayan kag sila iya nagpauli.

⁷ Paghalin namon sa Tyre, nagpadayon kami sang amon pagpanakayon pakadto sa Tolemais. Pag-abot namon didto, nagpakigkita kami sa mga kauturan kay Cristo kag nagtiner kami didto sa ila sing isa ka adlaw. ⁸ Pagkatapos naglakat naman kami pa-Cesarea. Pag-abot namon didto, nagkadto kami sa balay ni Felipe nga manugwali sang Maayong Balita, kag didto kami nagdayon. Si Felipe isa sang pito ka tawo nga ginpili sang una sa Jerusalem nga magbulig sa mga apostoles. ⁹ Apat ang iya mga bata nga dalaga nga puro propeta. ¹⁰ Pagkaligad sang pila ka adlaw, may nag-abot man nga propeta halin sa Judea. Ang iya ngalan amo si Agabus. ¹¹ Ginkadtuan niya kami kag ginkuha ang paha ni Pablo, kag gin-gapos niya ang iya kaugalingon nga mga tiil kag mga kamot. Dayon nagsiling siya, “Suno sa hambal sang Espiritu Santo, pareho man sini ang himuon sang mga Judio sa Jerusalem sa tag-iya sining paha, kag itugyan siya dayon sa mga indi Judio.” ¹² Pagkabati namon sini, kami kag ang mga tumuluo didto nagpangabay kay Pablo nga indi na siya magkadto sa Jerusalem. ¹³ Pero nagsabat si Pablo, “Ngaa nagahinibi kamo? Ginapaluya lang ninyo ako. Handa ako nga magpagapos kag bisan mapatay pa sa Jerusalem para kay Ginoong Jesus.” ¹⁴ Indi gid namon mapunggan si Pablo, gani nagsiling na lang kami, “Kabay pa nga matuman ang kabubut-on sang Ginoo.”

¹⁵ Sang makatiner kami didto sang pila ka adlaw, naghimos kami kag nagpa-Jerusalem. ¹⁶ May mga sumulunod man ni Jesus didto nga halin sa Cesarea nga nag-upod sa amon. Gindala nila kami sa balay ni Mnason nga taga-Cyprus kag didto kami nagdayon. Si Mnason isa sang mga una nga mga sumulunod ni Jesus.

Nagbisita si Pablo kay Santiago

¹⁷ Pag-abot namon sa Jerusalem, malipayon nga ginbaton kami sang mga kauturan kay Cristo. ¹⁸ Sang madason nga adlaw, kaupod namon si Pablo nga nagbisita kay Santiago. Didto man ang mga manugdumala sang iglesya sa Jerusalem. ¹⁹ Ginkumusta sila ni Pablo kag ginsugiran sila sang tanan nga ginhimo sang Dios sa mga indi Judio paagi sa iya.

²⁰ Pagkabati nila sa mga ginsugid niya, nagdayaw sila tanan sa Dios. Dayon nagsiling sila kay Pablo, “Nahibaluan mo utod, linibo na nga mga Judio ang nagatuo kay Jesus kag sila tanan nagasunod gid sa Kasuguan ni Moises. ²¹ Nakabati sila nga nagapanudlo ka sa mga Judio nga nagaestar sa lugar sang mga indi Judio nga indi na sila dapat magsunod sa Kasuguan ni Moises. Nagsiling ka kuno nga indi na nila pagtulion ang ila mga kabataan kag indi na magsunod sa iban pa nga mga kinabatasan naton nga mga Judio. ²² Karon, ano ayhan ang maayo nga himuon? Kay sigurado gid nga mahibaluan nila nga diri ka na. ²³ Maayo siguro nga himuon mo ang amon isiling sa imo. May apat diri ka lalaki nga may panaad sa Dios. ²⁴ Mag-upod ka sa ila kag himuon ninyo ang seremonya nga ginasiling sang Kasuguan parte sa pagpakatinlo. Bayaran mo man ang ila mga kinahanglan sa paghalad sa Dios agod makapakalbo man sila. Amo ini ang paagi nga ang tanan makahibalo nga ang mga balita nga ila nabatian parte sa imo indi matuod, tungod nga makita nila nga ikaw man nagatuman sa Kasuguan ni Moises. ²⁵ Kon parte sa mga indi Judio nga nagatuo kay Jesus, nakapadala na kami sang sulat sa ila parte sa amon ginkasugtan nga indi sila magkaon sang mga pagkaon nga ginhalad sa mga dios-dios, ukon dugo, ukon sang karne sang sapat nga sang pagkapatay ang dugo wala nakaguwa. Kag indi sila maghimo sang imoral nga pagpakigrelasyon.” ²⁶ Gani sang madason nga adlaw gindala ni Pablo atong apat ka lalaki kag nag-intra siya sa ila pagpakatinlo suno sa ila panaad. Dayon nagkadto si Pablo sa templo agod isugid kon san-o matapos ang ila pagpakatinlo, kay sa tapos sini may ihalad nga mga sapat para sa tagsa-tagsa sa ila.

Gindakop si Pablo sa Templo

²⁷ Sang madali na lang matapos ang ikapito nga adlaw sang ila pagpakatinlo, may mga Judio nga halin sa probinsya sang Asia nga nakakita kay Pablo sa templo. Ginsutsot nila ang tanan nga tawo didto sa templo nga dakpon si Pablo. ²⁸ Nagsinggit sila, “Mga kasimanwa ko nga mga Israelinhon, bulig kamo! Amo ini ang tawo nga bisan diin siya magkadto nagapanudlo sing kontra sa aton nga mga Judio, kontra sa Kasuguan ni Moises, kag kontra sa sini nga templo. Indi lang ina, kundi gindala pa gid niya diri sa sulod sang templo ang mga tawo nga indi Judio, gani gindagtaan niya ining sagrado nga lugar!” ²⁹ (Ginhambal nila ini tungod nga nakita nila si Trofimus nga taga-Efeso nga nag-upod kay Pablo didto sa Jerusalem, kag ang hunahuna nila gindala siya ni Pablo sa templo.)

³⁰ Gani nagkinagamo ang mga tawo sa bug-os nga Jerusalem kag nagdinaguso sila pakadto sa templo agod dakpon si Pablo. Pagkadakop nila sa iya didto sa sulod, gin-guyod nila siya paguwa, kag ginsiradhan nila dayon ang puwertahan sang templo. ³¹ Patyon na nila kuntani si Pablo, pero may nagsugid sa kumander sang Romanhon nga mga soldado nga ang mga tawo sa bug-os nga Jerusalem nagakinagamo. ³² Gani nagdala dayon ang kumander sang mga kapitan kag mga soldado didto sa mga tawo nga nagatilipon. Pagkakita sang mga tawo sa kumander kag sa mga soldado, gin-untatan nila bakol si Pablo. ³³ Ginkadtuan sang kumander si Pablo kag ginpadakop, kag nagsugo siya nga gapuson si Pablo sang duha ka kadena. Dayon nagpamangkot ang kumander sa mga tawo, “Sin-o bala ini nga tawo kag ano ang iya nahimo?” ³⁴ Pero nagkalain-lain nga mga sabat ang iya nabatian, kag tungod sa sobra nga kinagamo sang mga tawo indi mahibaluan sang kumander kon ano gid ang natabo. Gani ginmanduan niya ang mga soldado nga dal-on si Pablo sa kampo. ³⁵ Pag-abot nila sa hagdanan sang kampo, ginhakwat na lang nila si Pablo tungod sang kinagamo sang mga tawo ³⁶ nga nagalagas kag nagasinggit, “Patyon siya!”

Ginsabat ni Pablo ang mga Akusasyon

³⁷ Sang dal-on na nila si Pablo sa sulod sang kampo, nagsiling siya sa kumander, “May ihambal ako kuntani sa imo.” Nagsiling ang kumander, “Makahibalo ka gali maghambal sang Griego? ³⁸ Ang hunahuna ko anay nga ikaw amo ang lalaki nga taga-Egipto nga bag-o lang nagpanguna sa pagrebelde sa gobyerno. 4,000 ka tawo nga maisog kag puro armado ang iya gindala sa kamingawan.” ³⁹ Nagsabat si Pablo, “Ako isa ka Judio nga taga-Tarsus nga sakop sang Cilicia. Ang Tarsus indi lang ordinaryo nga siyudad. Kon mahimo, pahambala ako anay sa mga tawo.” ⁴⁰ Ginsugtan siya sang kumander nga maghambal, gani nagtindog si Pablo sa hagdanan kag nagsinyas sa mga tawo nga may ihambal siya. Sang naghipos na sila, naghambal siya sa Hebreo nga lingguahe:

22 “Mga utod kag mga ginikanan, pamatii ninyo anay ang akon mga rason sa pag-apin sang akon kaugalingon!” ² Pagkabati sang mga tawo nga nagahambal siya sa Hebreo nga lingguahe, naghipos pa gid sila. Kag nagpadayon hambal si Pablo: ³ “Ako isa ka Judio nga natawo sa Tarsus nga sakop sang Cilicia, pero diri ako nagdako sa Jerusalem. Nagtuon ako diri kag nangin maestro ko si Gamaliel. Natuman ko sing maid-id ang Kasuguan nga ginsunod sang aton mga katigulangan. Kag pareho sa inyo karon, matutom man ako sa pag-alagad sa Dios. ⁴ Ginhingabot ko nga desidido nga patyon ang mga nagasunod sa pamaagi ni Jesus. Indi lang ang mga lalaki kundi pati man ang mga babayi akon ginpangdakop kag ginpapriso. ⁵ Ang pangulo nga pari kag ang tanan nga miyembro sang Korte sang mga Judio makapamatuod sa sining akon ginahambal. Sila mismo ang naghatag sa akon sang mga sulat nga para sa aton kapareho nga mga Judio didto sa Damascus. Kag tungod sa awtoridad nga ginhatag sa akon sang sadto nga mga sulat, nagkadto ako sa Damascus agod dakpon ang mga tawo nga nagatuo kay Jesus kag dal-on pabalik diri sa Jerusalem agod silutan.”

Ginsaysay ni Pablo Kon Paano Niya Nakilala si Jesus^(A)

⁶ “Udtong-adlaw gid sadto sang nagahinampot na kami sa Damascus. Hinali lang may masilaw nga kasanag halin sa langit nga nagsiga sa akon palibot. ⁷ Natumba ako sa duta kag may nabatian ako nga tingog nga nagasiling sa akon, ‘Saulo, Saulo! Ngaa ginahingabot mo ako?’ ⁸ Nagpamangkot ako, ‘Sir, sin-o ka?’ Nagsiling ang tingog sa akon, ‘Ako si Jesus nga taga-Nazaret nga imo ginahingabot.’ ⁹ Nakita sang akon mga kaupdanan ang kasanag, pero wala sila nakabati^[a] sang tingog nga nagahambal sa akon. ¹⁰ Kag nagpamangkot pa gid ako, ‘Ginoo, ano ang akon himuon?’ Nagsiling siya, ‘Tindog ka kag magkadto sa Damascus. Didto may masugid sa imo kon ano ang ipahimo sang Dios sa imo.’ ¹¹ Nabulag ako tungod sa kasilaw sadtong kasanag. Gani gintuytuyan ako sang akon mga kaupdanan pakadto sa Damascus.

¹² “Didto sa Damascus may isa ka tawo nga ang iya ngalan si Ananias. Ini nga tawo matinumanon gid sa aton Kasuguan kag ginatahod sang tanan nga Judio nga nagaestar didto. ¹³ Nagkadto siya sa akon kag nagsiling, ‘Utod, makakita ka na.’ Kag sa gilayon nagbalik ang akon panulok kag nakita ko si Ananias. ¹⁴ Nagsiling siya sa akon, ‘Ginpili ka sang Dios sang aton katigulangan agod mahibaluan mo ang iya kabubut-on, kag agod makita mo ang Matarong nga Alagad^[b] kag mabatian mo ang iya tingog. ¹⁵ Kay magasugid ka sa tanan sang imo nakita kag nabatian. ¹⁶ Gani indi ka na mag-atrasar. Tindog ka! Magpabautiso ka kag magpanawag sa iya agod patawaron ang imo mga sala.’ ”

Ginsugo si Pablo nga Magwali sa mga Indi Judio

¹⁷ “Pagkatapos sadto nagbalik ako sa Jerusalem, kag sang nagapangamuyo ako sa templo may nakita ako nga palanan-awon. ¹⁸ Nakita ko si Ginoong Jesus nga nagasiling sa akon, ‘Dali-dali ka halin diri sa Jerusalem, kay ang mga tawo diri indi magbaton sang imo ginasugid parte sa akon.’ ¹⁹ Nagsiling ako sa iya, ‘Pero, Ginoo, ngaa indi sila magpati kay sila mismo nakahibalo nga sadto anay naglibot ako sa mga simbahan sang mga Judio agod dakpon kag sakiton ang mga tawo nga nagatuo sa imo? ²⁰ Kag sang pagpatay kay Esteban nga imo mensahero, isa man ako didto sang mga nagkomporme nga patyon siya, kag ako pa gani ang nagbantay sang mga bayo sang mga nagpatay sa iya.’ ²¹ Pero nagsiling liwat ang Ginoo sa akon, ‘Halin ka diri, tungod nga ipadala ko ikaw sa malayo nga lugar agod iwali mo ang Maayong Balita sa mga indi Judio.’ ”

²² Pagkahambal sini ni Pablo, wala na nagpamati sa iya ang mga tawo. Nagsinggit sila, “Patya ninyo siya! Dapat madula sa kalibutan ang tawo nga pareho sina!” ²³ Sige ang ila sininggit, kag ginauba nila ang ila mga bayo kag nagasabwag sila sang yab-ok sa ibabaw. ²⁴ Gani nagmando ang kumander sa iya mga soldado nga pasudlon na si Pablo sa kampo kag hanuton agod magsugid siya kon ano nga sala ang iya nahimo nga nangin kabangdanan kon ngaa ang mga Judio nagsinggit kontra sa iya. ²⁵ Pero sang ginagapos na nila si Pablo agod hanuton, nagsiling si Pablo sa kapitan nga nagatindog didto sa tupad niya, “Tugot bala sa kasuguan nga hanuton ninyo ang tawo nga Romanhon bisan wala pa nahukman kon may sala siya?” ²⁶ Pagkabati sadto sang kapitan, ginkadtuan niya ang kumander kag ginsilingan, “Ano ining ginapahimo mo? Ini nga tawo Romanhon gali!” ²⁷ Gani, nagkadto ang kumander kay Pablo kag nagpamangkot, “Sugiri ako. Romanhon ka bala?” Nagsabat si Pablo, “Huo.” ²⁸ Nagsiling dayon ang kumander, “Ako nangin Romanhon paagi sa pagbayad sing dako nga kantidad.” Nagsabat si Pablo, “Pero ako Romanhon halin sang akon pagkatawo.” ²⁹ Nag-isol dayon ang mga soldado nga magahanot na kuntani kay Pablo. Hinadlukan man ang kumander tungod nga ginpakadenahan niya si Pablo nga Romanhon gali.

Gindala si Pablo sa Korte sang mga Judio

³⁰ Gusto pa gid masiguro sang kumander kon ngaa ginaakusar sang mga Judio si Pablo. Gani sang madason nga adlaw ginpahubaran niya si Pablo sang mga kadena kag nagpatawag siya sang miting sa manugdumala nga mga pari kag sa bug-os nga Korte sang mga Judio. Dayon gindala niya si Pablo didto sa ila.

23 Gintulok maayo ni Pablo ang mga miyembro sang Korte kag naghambal, “Mga utod, kon parte sa akon pagkabuhi, matinlo ang akon konsensya sa Dios hasta subong.” ² Paghambal sadto ni Pablo, ginsugo sang pangulo nga pari nga si Ananias ang mga nagatindog malapit kay Pablo nga tampaon ang iya baba. ³ Nagsiling si Pablo sa iya, “Tampaon ka man sang Dios, ikaw nga hipokrito! Nagapungko ka dira agod husgaran ako suno sa Kasuguan, pero ginalapas mo man ang Kasuguan sa imo pagsugo nga tampaon ako!” ⁴ Nagsiling ang mga tawo nga nagatindog malapit kay Pablo, “Ginainsulto mo ang pangulo nga pari sang Dios!” ⁵ Nagsabat si Pablo, “Mga utod, wala ako nakahibalo nga siya gali ang pangulo nga pari, tungod nga nagasiling ang Kasulatan, ‘Indi ninyo paghambalan sang malain ang nagadumala sa inyo.’ ”^[c]

⁶ Sang makita ni Pablo nga may mga Saduceo kag mga Pariseo nga nagatambong didto, naghambal siya sing mabaskog sa mga miyembro sang Korte, “Mga utod, ako isa ka Pariseo, kag Pariseo man ang akon amay kag ang akon mga katigulangan. Ginaakusar ako diri subong tungod nga nagalaom ako nga may pagkabanhaw.”

⁷ Pagkahambal niya sini, nagkinagamo ang mga Pariseo kag ang mga Saduceo kag nagbinahin-bahin ang mga miyembro sang Korte. ⁸ Natabo ato tungod nga suno sa mga Saduceo wala sing pagkabanhaw. Wala man sila nagapati nga may mga anghel ukon mga espiritu. Pero ini tanan ginapatihan sang mga Pariseo. ⁹ Gani ang resulta, nag-amat-amat baskog ang pagsininggit. May mga manunudlo sang Kasuguan nga mga Pariseo nga nagtindog kag nagpamatok gid nga nagasiling, “Wala kami sing may nakita nga sala sa sini nga tawo. Ayhan may espiritu ukon anghel nga nagpakighambal sa iya!”

¹⁰ Nag-init pa gid ang ila pagbinais, hasta nga hinadlukan ang kumander kay basi kon pulihan^[d] sang mga tawo si Pablo. Gani nagmando siya sa iya mga soldado nga magpanaog kag kuhaon si Pablo didto sa mga tawo kag dal-on sa kampo.

¹¹ Pagkagab-i nagpakita ang Ginoo kay Pablo kag nagsiling, “Indi ka magkahadlok! Kay kon paano ka nagsugid parte sa akon diri sa Jerusalem, kinahanglan nga amo man ina ang imo himuon didto sa Roma.”

Ang Plano sa Pagpatay kay Pablo

^12-13 Pagkaaga, nagmiting ang mga sobra 40 ka Judio, kag nagplano sila kon ano ang ila himuon. Nagpanumpa sila nga indi gid sila magkaon kag mag-inom hasta indi nila mapatay si Pablo. ¹⁴ Pagkatapos nagkadto sila sa manugdumala nga mga pari kag sa mga manugdumala sang mga Judio kag nagsiling, “Nagpanumpa kami nga indi kami magkaon bisan ano hasta indi namon mapatay si Pablo. ¹⁵ Gani kamo kag ang Korte magpahibalo sa kumander sang Romanhon nga mga soldado nga gusto ninyo nga ipadala niya liwat diri sa inyo si Pablo. Magpakuno-kuno kamo nga gusto ninyo mag-imbistigar sa iya sing maid-id. Pero sa wala pa siya makaabot diri patyon namon siya.”

¹⁶ Pero ining plano nabatian sang hinablos nga lalaki ni Pablo, ang anak sang iya utod nga babayi. Gani nagkadto siya sa kampo kag ginsugiran niya si Pablo. ¹⁷ Dayon gintawag ni Pablo ang isa sang mga kapitan didto kag nagsiling, “Dal-a ang pamatan-on nga ini didto sa kumander, kay may isugid siya sa iya.” ¹⁸ Gani gindala siya sang kapitan didto sa kumander. Pag-abot nila didto, nagsiling ang kapitan, “Gintawag ako sang priso nga si Pablo, kag nagpangabay siya nga dal-on ko diri sa imo ini nga pamatan-on, kay may isugid siya kuno sa imo.” ¹⁹ Gin-uyatan sang kumander ang kamot sang pamatan-on kag gindala niya siya sa lugar nga indi sila mabatian sang iban. Dayon ginpamangkot niya siya, “Ano bala ang imo inugsugid sa akon?” ²⁰ Nagsiling ang pamatan-on, “Nagsugtanay ang mga Judio nga pangabayon ka nila nga dal-on si Pablo sa Korte buwas, kay imbistigaron kuno nila sing maid-id. ²¹ Pero indi ka magpati sa ila, kay sobra 40 ka tawo ang magabantay kag magabangga sa iya. Nagpanumpa sila nga indi sila magkaon kag mag-inom hasta indi nila mapatay si Pablo. Preparado na sila kag nagahulat na lang sang imo pagtugot.” ²² Nagsiling ang kumander sa iya, “Indi ka gid magpanugid bisan kay sin-o nga ginsugiran mo ako sini.” Dayon ginpapauli niya ang pamatan-on.

Gindul-ong si Pablo kay Gobernador Felix

²³ Ginpatawag dayon sang kumander ang duha sang iya mga kapitan kag nagsiling sa ila, “Magpreparar kamo sang 200 ka soldado, kay ipadala ko kamo sa Cesarea. Magdala man kamo sang 70 ka manugkabayo kag 200 man ka soldado nga manugbangkaw. Kag maglakat kamo karon sa gab-i sa mga alas nuebe. ²⁴ Magpreparar man kamo sang mga kabayo nga pagasakyan ni Pablo. Bantayan gid ninyo siya sing maayo agod indi siya maano hasta makaabot siya kay Gobernador Felix.” ²⁵ Kag nagsulat dayon ang kumander sa Gobernador nga nagasiling:

²⁶ “Ako, si Claudius Lysias, nagapangamusta sa imo, Talahuron nga Gobernador Felix. ²⁷ Ang tawo nga ini nga akon ginpadala sa imo gindakop sang mga Judio kag patyon na nila kuntani. Pero pagkahibalo ko nga siya Romanhon, nagdala ako sang mga soldado agod luwason siya. ²⁸ Gusto ko kuntani nga mahibaluan kon ano ang ila akusasyon sa tawo nga ini, gani gindala ko siya sa ila Korte. ²⁹ Kag suno sa akon pagpangusisa, wala gid siya sing may nahimo nga malain agod patyon siya ukon prisohon. Ang akusasyon kontra sa iya parte lang gid sa ila kaugalingon nga kasuguan. ³⁰ Gani sang pagkahibalo ko nga ini siya ginplanohan na sang mga Judio nga patyon, napinsaran ko nga mas maayo pa kon ipadala ko siya dira sa imo. Kag ginsilingan ko na ang mga may reklamo kontra sa iya nga sa imo nila dal-on ang ila akusasyon.”

³¹ Gintuman sang mga soldado ang ginmando sa ila. Kag sa sadto nga gab-i ginkuha nila si Pablo kag gindala sa Antipatris. ³² Pagkaaga, nagbalik sa kampo ang mga soldado nga nagalakat. Ang mga nagasakay sa kabayo amo lang ang nag-upod kay Pablo. ³³ Pag-abot nila sa Cesarea, ginhatag nila ang sulat sa Gobernador kag gin-intrigar si Pablo sa iya. ³⁴ Pagbasa niya sang sulat, ginpamangkot niya si Pablo kon taga-diin siya nga probinsya. Pagkahibalo niya nga taga-Cilicia si Pablo, ³⁵ nagsiling siya, “Bistahon ko ang imo kaso kon mag-abot na ang mga nag-akusar sa imo.” Kag ginpabantayan niya si Pablo didto sa palasyo nga ginpahimo ni Herodes.