Beginning

Ang Pagkatawo ni Jesus^(A)

2 Sang sadto nga panahon nga natawo si Juan, naghimo ang Emperador sang Roma nga si Augustus sang kasuguan nga ang mga pumuluyo sang tanan nga nasyon sa iya ginharian dapat magpalista. ² (Amo ato ang una nga sensos sang si Quirinius ang gobernador sang probinsya sang Syria. ³ Gani nagpauli ang mga tawo sa ila kaugalingon nga banwa agod magpalista.)

⁴ Amo ini ang kabangdanan nga nagkadto si Jose sa Betlehem nga sakop sang Judea, ang lugar nga sa diin natawo si Haring David, tungod nga isa siya sang mga kaliwat ni David. Nagaestar sadto si Jose sa banwa sang Nazaret nga sakop sang Galilea sang nagkadto siya sa Betlehem. ⁵ Gindala ni Jose si Maria nga iya palangasaw-on agod magpalista man. Nagabusong na sadto si Maria. ⁶ Kag sang didto sila sa Betlehem, nag-abot ang tion nga inugbata na niya. ⁷ Nagbata siya sang lalaki nga amo ang iya kamagulangan nga bata. Ginputos niya sang lampin kag ginpahigda sa pasungan. Didto sila sa kamalig nga para sa mga sapat tungod nga wala gid sing lugar para sa ila sa mga balay nga dalayunan.

Nagpakita ang mga Anghel sa mga Manugbantay sang mga Karnero

⁸ Malapit sa banwa sang Betlehem may mga manugbantay sang mga karnero nga nagapulaw sa latagon sa pagbantay sang ila mga karnero. ⁹ Sa hinali lang nagpakita sa ila ang isa ka anghel sang Ginoo kag ginlikupan sila sang kasanag sang Ginoo. Hinadlukan gid sila, ¹⁰ pero naghambal ang anghel, “Indi kamo magkahadlok, kay nagkadto ako diri sa inyo agod sugiran ko kamo sang maayong balita nga magahatag sang dako nga kalipay sa tanan nga tawo. ¹¹ Kay subong nga adlaw sa banwa ni Haring David natawo ang inyo manluluwas. Siya amo ang Ginoo nga ginpili sang Dios nga magahari. ¹² Amo ini ang tanda sang akon ginasiling: makita ninyo ang bata nga naputos sang lampin kag nagahigda sa pasungan.”

¹³ Pagkatapos hambal sang anghel, hinali lang nga nagpakita ang madamo gid nga mga anghel kag nag-upod sa iya nga nagadayaw sa Dios. Siling nila,

¹⁵ Sang makahalin na ang mga anghel pabalik sa langit, naghambalanay ang mga manugbantay sang mga karnero, “Dali, malakat kita sa Betlehem kag tan-awon ta ang natabo nga ginpahayag sa aton sang Ginoo!”

¹⁶ Gani dali-dali sila nga nagkadto sa Betlehem kag nakita nila si Maria kag si Jose, kag ang bata nga nagahigda sa pasungan. ¹⁷ Dayon ginsugid nila ang ginhambal sang anghel parte sa bata. ¹⁸ Natingala gid ang tanan nga nakabati sa ginbalita sang mga manugbantay sang mga karnero. ¹⁹ Gintipigan ni Maria ini nga mga butang sa iya tagipusuon kag ginapamalandungan niya permi. ²⁰ Nagbalik ang mga manugbantay sang mga karnero nga dako ang ila pagdayaw sa Dios tungod sang tanan nga ila nabatian kag nakita, nga suno gid sa ginsugid sang anghel sa ila.

Gin-ngalanan ang Bata nga Jesus

²¹ Sang ikawalo nga adlaw nga natawo ang bata, gintuli nila siya kag gin-ngalanan Jesus. Amo ini ang ngalan nga ginsiling sang anghel sa wala pa siya ginbusong.

Ginhalad si Jesus sa Templo

²² Karon, nag-abot ang adlaw nga magahalad si Jose kag si Maria sa templo sa Jerusalem agod tumanon ang Kasuguan ni Moises parte sa babayi nga bag-o nagbata agod makabig siya nga matinlo. Kag gindala man nila ang bata sa Jerusalem agod ihalad sa Ginoo. ²³ Kay nasulat sa Kasuguan sang Ginoo, “Ang tagsa ka kamagulangan nga lalaki idedikar sa Ginoo.”^{[a] 24} Kag agod makabig si Maria nga matinlo, naghalad sila suno sa ginasiling sang Kasuguan sang Ginoo, “Duha ka pating ukon duha ka bataon nga tukmo.”^[b]

²⁵ Didto sa Jerusalem may tawo nga ang iya ngalan si Simeon. Ini nga tawo matarong kag diosnon kag nagahulat siya nga matuman ang tagna nga pagaluwason sang Dios ang Israel paagi sa hari nga iya ipadala. Ara sa iya ang Espiritu Santo ²⁶ nga nagpahayag sa iya nga indi siya mapatay sa wala pa niya makita ang hari^[c] nga ipadala sang Ginoo. ²⁷ Dayon, ginpasulod siya sang Espiritu Santo didto sa lagwerta sang templo. Didto man gindala si Jesus sang iya mga ginikanan sa pagtuman sang ginsiling sang Kasuguan. ²⁸ Pagkakita ni Simeon sa bata, ginkugos niya kag nagdayaw siya sa Dios nga nagasiling,

³³ Natingala gid ang amay kag iloy sang bata sa ginhambal ni Simeon parte sa bata. ³⁴ Pagkatapos nga mabendisyunan sila ni Simeon, nagsiling siya kay Maria nga iloy sang bata, “Ini nga bata ginpili sang Dios sa paglaglag kag sa pagluwas^[d] sang madamo sa Israel. Mangin tanda siya nga halin sa Dios. Madamo ang magahambal sang malain kontra sa iya. ³⁵ Gani ikaw mismo magabatyag sing kasubo nga daw ginabuno ang imo tagipusuon. Ipahayag man niya ang malaot nga mga hunahuna sang mga tawo.”

³⁶ May propeta man didto nga babayi nga ang iya ngalan si Ana. Anak siya ni Fanuel nga kaliwat ni Asher. Tigulang na gid siya kaayo. Pito lang ka tuig ang pag-upod nila sang iya bana ³⁷ kag nabalo siya. 84 na ka tuig ang iya edad^[e] kag permi gid siya didto sa templo, kay adlaw-gab-i nagasimba siya sa Dios nga nagapuasa kag nagapangamuyo. ³⁸ Sa sina mismo nga tion nagpalapit siya sa ila ni Jose kag nagpasalamat sa Dios tungod sa bata. Naghambal man siya parte kay Jesus sa mga tawo nga nagapaabot sang adlaw nga luwason sang Dios ang Jerusalem.^[f]

Ang Pagbalik sa Nazaret

³⁹ Sang natuman na ni Jose kag ni Maria ang tanan nga dapat nila tumanon suno sa Kasuguan sang Ginoo, nagpauli sila sa ila banwa, sa Nazaret nga sakop sang Galilea. ⁴⁰ Nagdako kag nagbakod ang bata, kag nangin maalam siya; kag ginpakamaayo siya sang Dios.

Sa Templo si Jesus

⁴¹ Kada tuig nagakadto ang mga ginikanan ni Jesus sa Jerusalem agod magpamiesta sa Piesta sang Paglabay sang Anghel. ⁴² Sang dose na ka tuig si Jesus, nagpamiesta sila pareho sang ila kinaandan nga ginahimo. ⁴³ Pagkatapos sang piesta, nagpauli sila, pero si Jesus iya nagpabilin sa Jerusalem. Wala ini nahibalui sang iya mga ginikanan. ⁴⁴ Ang hunahuna nila nga nagaupod si Jesus sa ila mga kaupdanan nga nagapauli man. Isa gid ka adlaw ang ila pagpanglakaton. Sang ulihi, ginpangita nila si Jesus sa ila mga paryente kag mga abyan. ⁴⁵ Nasapwan nila nga wala gali makaupod si Jesus sa ila. Gani nagbalik sila sa Jerusalem agod pangitaon siya. ⁴⁶ Sa ikatlo nga adlaw nakita nila si Jesus didto sa templo nga nagapungko kaupod sa mga manunudlo sang Kasuguan. Nagapamati siya kag nagapamangkot sa ila. ⁴⁷ Ang tanan nga nagapamati sa iya natingala gid sa iya mga nahibaluan kag mga pagsabat. ⁴⁸ Pagkakita sang iya mga ginikanan sa iya, natingala gid sila. Nagsiling ang iya iloy, “Anak, ngaa nga ginhimo mo ini sa amon? Ginkulbaan gid kami sa amon pagpangita sa imo!” ⁴⁹ Nagsabat si Jesus sa ila, “Ngaa bala ginapangita gid ninyo ako? Wala bala kamo nakahibalo nga dapat diri ako sa balay sang akon Amay?” ⁵⁰ Pero wala sila nakaintiendi sang iya buot silingon.

⁵¹ Nag-upod si Jesus sa iya mga ginikanan pauli sa Nazaret, kag padayon siya nga nangin matinumanon sa ila. Ini tanan nga butang gintipigan ni Maria sa iya tagipusuon. ⁵² Nagdugang pa gid ang kaalam ni Jesus kag padayon ang iya pagdako, kag nalipay gid sa iya ang Dios kag ang mga tawo.

Ang Pagwali ni Juan nga Manugbautiso^(B)

3 ^1-2 Pagkaligad sang pila ka tuig, may ginhambal ang Dios kay Juan nga anak ni Zacarias didto sa kamingawan. Natabo ini sang ika-15 nga tuig sang pagdumala ni Tiberius nga Emperador sang Roma. Sa sini man nga tion, si Poncio Pilato ang gobernador sang Judea, kag si Herodes ang pangulo sang Galilea. Si Felipe nga utod ni Herodes ang pangulo sang Iturea kag Traconitis; kag si Lysanias ang pangulo sang Abilene. Si Anas kag si Caifas ang pangulo nga mga pari. ³ Tungod sang ginhambal sang Dios kay Juan, nagkadto siya sa tanan nga lugar sa pihak kag pihak sang Suba sang Jordan kag nagwali. Nagsiling siya sa mga tawo, “Hinulsuli kag bayai ninyo ang inyo mga sala, kag magpabautiso kamo, agod patawaron kamo sang Dios.” ⁴ Sa sini nga iya ginahimo natuman ang ginsulat ni Propeta Isaias,

⁷ Madamo sang mga tawo ang nagkadto kay Juan agod magpabautiso. Nagsiling si Juan sa ila, “Kamo nga mga kaliwat sang mga man-og! Sin-o ang nagsiling sa inyo nga makapalagyo kamo sa palaabuton nga kaakig sang Dios? ⁸ Kon matuod nga naghinulsol kamo sa inyo mga sala, pamatud-i ninyo ini sa inyo mga binuhatan. Indi kamo magsiling nga indi kamo pagsilutan tungod kay kamo mga kaliwat ni Abraham. Kay bisan ang mga bato nga ini sarang mahimo sang Dios nga mga anak ni Abraham. ⁹ Tandai ninyo ini: ang wasay handa na sa pagtapas sa puno sang mga kahoy. Ang tagsa ka kahoy nga wala nagapamunga sang maayo nga bunga pagatapson kag ihaboy sa kalayo.”

¹⁰ Nagpamangkot ang mga tawo kay Juan, “Ti ano ang amon himuon?” ¹¹ Nagsabat si Juan, “Kon sin-o sa inyo ang may duha ka panid nga bayo, ihatag ang isa sa wala sing bayo. Kag kon sin-o sa inyo ang may pagkaon, hatagi ang wala.” ¹² May mga manugsukot sang buhis nga nagkadto man kay Juan agod magpabautiso. Nagsiling sila kay Juan, “Manunudlo, ano ang amon himuon?” ¹³ Nagsabat si Juan, “Kon nagasukot kamo sang buhis, indi kamo magsukot sing sobra sa ginapasukot sa inyo sang gobyerno.” ¹⁴ May mga soldado man nga nagpamangkot. Siling nila, “Ti, kami iya, ano man ang amon himuon?” Nagsabat si Juan sa ila, “Indi kamo magpamahog ukon magbutang-butang agod makapanguwarta. Magkontento kamo sa inyo suweldo.”

¹⁵ Pagkabati sang mga tawo sa mga pagpanudlo ni Juan, naghunahuna sila nga basi kon si Juan amo na ang Cristo nga ila ginapaabot. ¹⁶ Pero nagsiling si Juan sa ila, “Ako nagabautiso sa inyo sa tubig, pero may magaabot nga mas gamhanan pa sang sa akon kag indi gani ako takos nga mangin iya suluguon.^[h] Siya magabautiso sa inyo sa Espiritu Santo kag sa kalayo. ¹⁷ Pareho siya sa tawo nga nagapahangin sang iya inani agod painon ang tinggas sa upa. Ang tinggas ibutang niya sa bodega, pero ang upa sunugon niya sa kalayo nga indi gid mapatay.”

¹⁸ Samtang ginawali ni Juan ang Maayong Balita sa mga tawo, madamo pa siya sang mga ginpangtudlo nga nakapalig-on sa ila. ¹⁹ Pero si Herodes nga pangulo sang Galilea ginsaway ni Juan tungod nga ginhimo niya nga kerida ang iya bayaw nga si Herodias kag tungod sang madamo pa nga kalainan nga iya ginhimo. ²⁰ Sang ulihi nagdugang pa gid ang sala ni Herodes, kay ginpapriso niya si Juan.

Ang Pagbautiso kay Jesus^(C)

²¹ May adlaw sadto nga pagkatapos nga nabautisohan ni Juan ang mga tawo, si Jesus nagpabautiso man. Sang nagapangamuyo si Jesus, nag-abri ang langit ²² kag naghugpa sa iya ang Espiritu Santo sa dagway sang pating. Dayon may tingog nga nabatian halin sa langit nga nagasiling, “Ikaw ang akon hinigugma nga Anak. Nalipay gid ako sa imo.”

Ang mga Katigulangan ni Jesus^(D)

²³ Mga 30 na ang edad ni Jesus sang nagsugod siya sang iya buluhaton. Sa hunahuna sang mga tawo, anak siya ni Jose nga anak ni Eli. ²⁴ Si Eli anak ni Matat. Si Matat anak ni Levi. Si Levi anak ni Melki. Si Melki anak ni Janai. Si Janai anak ni Jose. ²⁵ Si Jose anak ni Matatias. Si Matatias anak ni Amos. Si Amos anak ni Nahum. Si Nahum anak ni Esli. Si Esli anak ni Nagai. ²⁶ Si Nagai anak ni Maat. Si Maat anak ni Matatias. Si Matatias anak ni Semin. Si Semin anak ni Josec. Si Josec anak ni Joda. ²⁷ Si Joda anak ni Joanan. Si Joanan anak ni Resa. Si Resa anak ni Zerubabel. Si Zerubabel anak ni Shealtiel. Si Shealtiel anak ni Neri. ²⁸ Si Neri anak ni Melki. Si Melki anak ni Adi. Si Adi anak ni Cosam. Si Cosam anak ni Elmadam. Si Elmadam anak ni Er. ²⁹ Si Er anak ni Josue. Si Josue anak ni Eliezer. Si Eliezer anak ni Jorim. Si Jorim anak ni Matat. Si Matat anak ni Levi. ³⁰ Si Levi anak ni Simeon. Si Simeon anak ni Juda. Si Juda anak ni Jose. Si Jose anak ni Jonam. Si Jonam anak ni Eliakim. ³¹ Si Eliakim anak ni Melea. Si Melea anak ni Mena. Si Mena anak ni Matata. Si Matata anak ni Natan. Si Natan anak ni David. ³² Si David anak ni Jesse. Si Jesse anak ni Obed. Si Obed anak ni Boaz. Si Boaz anak ni Salmon.^[i] Si Salmon anak ni Nashon. ³³ Si Nashon anak ni Aminadab. Si Aminadab anak ni Admin. Si Admin anak ni Arni. Si Arni anak ni Hezron. Si Hezron anak ni Perez. Si Perez anak ni Juda. ³⁴ Si Juda anak ni Jacob. Si Jacob anak ni Isaac. Si Isaac anak ni Abraham. Si Abraham anak ni Tera. Si Tera anak ni Nahor. ³⁵ Si Nahor anak ni Serug. Si Serug anak ni Reu.^[j] Si Reu anak ni Peleg. Si Peleg anak ni Eber. Si Eber anak ni Shela.^{[k] 36} Si Shela anak ni Cainan. Si Cainan anak ni Arfaxad. Si Arfaxad anak ni Shem. Si Shem anak ni Noe. Si Noe anak ni Lamec. ³⁷ Si Lamec anak ni Metusela. Si Metusela anak ni Enoc. Si Enoc anak ni Jared. Si Jared anak ni Mahalalel. Si Mahalalel anak ni Kenan.^{[l] 38} Si Kenan anak ni Enosh. Si Enosh anak ni Set. Si Set anak ni Adan. Si Adan anak sang Dios.