Beginning
7 Anak, tipigi sa imo tagipusuon ang akon mga ginatudlo kag ginasugo sa imo. 2 Tumana ang mga ginasugo ko sa imo, agod magalawig ang imo kabuhi. Tipigi sing maayo ang mga ginatudlo ko sa imo pareho sang pagtipig mo sang imo mata. 3 Itanom ini sa imo hunahuna agod indi mo gid malimtan. 4 Kabiga ang kaalam subong imo utod nga babayi kag ang pag-intiendi subong imo suod nga abyan. 5 Kay makapahilayo ini sa imo sa malain nga babayi nga makagalanyat kon maghambal.
Ang Malain nga Babayi
6 Isa ka adlaw, nagpamintana ako sa balay, 7 kag nakita ko ang mga pamatan-on nga mga lalaki nga wala sing may nahibaluan sa kabuhi. Ang isa sa ila wala sing pag-intiendi. 8 Nagalakat siya sa dalan pakadto sa kanto nga sa diin ara ang balay sang isa ka malain nga babayi. 9 Sirom na sadto kag nagadulom na. 10 Dayon ginsugata siya sang babayi nga ang iya bayo pareho sa bayo sang babayi nga nagabaligya sang iya lawas. Nakaplano na siya nga daan kon ano ang iya himuon sa sadto nga lalaki. 11 Ini nga babayi palawakal kag wala sing huya. Wala siya nagapahimuyong sa iya balay. 12 Nagaistambay siya sa higad sang mga dalan ukon sa mga kanto, kag kon kaisa sa mga plasa. 13 Pagkakita niya sa lalaki, ginhakos niya siya kag ginhalukan. Kag nagsiling siya nga wala sing huya-huya, 14 “Gintuman ko subong ang akon promisa nga maghalad, kag may mga karne didto sa balay halin sa sapat nga ginhalad ko. 15 Gani ginpangita ko ikaw, kag maayo kay nakita ko ikaw. 16 Nahapinan ko na ang akon hiligdaan sang dekolor nga tela nga halin pa sa Egipto. 17 Ginbutangan ko ini sang mga pahamot nga mira, aloe, kag sinamon. 18 Gani dali, maghulid kita; magpaayaw-ayaw kita sa kalipay hasta mag-aga, 19 kay wala diri ang akon bana. Naglakat siya sa malayo. 20 Madamo nga kuwarta ang iya gindala kag mga duha pa ka semana antes siya magabalik.”
21 Gani nadala niya ang lalaki paagi sa iya matam-is kag makagalanyat nga mga pulong. 22 Sa gilayon nagsunod ang lalaki sa iya pareho sa baka nga ginaguyod sa ilihawan ukon pareho sa usa[a] nga nagapadulong sa siod 23 nga sa diin patyon siya sa pana. Pareho man siya sa isa ka pispis nga nagadali-dali pakadto sa siod nga wala kahibalo nga kamatayon gali ang iya padulungan.
24 Gani, mga anak, pamatii ninyo sing maayo ang akon mga ginasiling. 25 Indi kamo magpadala-dala sa sini nga klase sang babayi; indi kamo magpatalang sa iya. 26 Madamo na nga mga lalaki ang nalaglag tungod sa iya. 27 Kon magkadto kamo sa iya balay, pareho lang nga nagapadulong kamo sa lugar sang mga patay.
Ginadayaw ang Kaalam
8 Ang kaalam kag pag-intiendi pareho sa tawo nga nagawali. 2 Nagatindog siya sa mataas nga mga lugar sa kilid sang dalan, sa mga ginsang-an sang mga dalan, 3 sa mga puwertahan sang siyudad, kag sa mga alagyan. Kag nagawali siya sing mabaskog,
4 “Tanan kamo nga katawhan, nagapakighambal ako sa inyo.
5 Kamo nga mga wala sing alam, magmaalamon kamo.
Kamo nga mga buang-buang, maghangop kamo.
6 Pamati kamo sa akon ginahambal, kay mapuslanon ini kag husto.
7 Matuod gid ang akon ginahambal kag ginakangil-aran ko ang maghambal sing malain.
8 Matarong ang tanan ko nga ginahambal kag wala ako nagahambal sang binutig ukon dinaya.
9 Maathag ini tanan kag wala sing sayop sa mga tawo nga may pag-intiendi.
10 Palabiha ang kaalam kag ang pagtadlong ko sa imo pamatasan sang sa pilak kag bulawan.
11 Kay ang kaalam mas bilidhon pa sang sa malahalon nga mga bato kag wala gid sing bisan ano nga butang nga imo ginahandom nga makatupong sini.
12 Ako, nga amo ang kaalam, nakahibalo magtimbang-timbang kon diin ang husto ukon indi, kag nahibaluan ko magdesisyon sing husto.
13 Ang nagatahod sa Ginoo nagakaugot sa malaot. Ginakaugtan ko ang pagpabugal, ang pagpakamatinaas-taason, ang malaot nga pagginawi, kag ang pagbinutig.
14 Maayo ako maglaygay kag may husto nga kaalam. May pag-intiendi ako kag gahom.
15 Paagi sa akon makadumala ang mga hari, kag makahimo ang mga pangulo sang matarong nga mga kasuguan.
16 Paagi sa akon makadumala ang mga manugdumala kag mga opisyal—ang tanan nga nagadumala sing matarong.[b]
17 Ginahigugma ko ang mga nagahigugma sa akon;
ang mga nagapangita sa akon makakita sa akon.
18 Makahatag ako sang manggad, dungog, kauswagan kag kadalag-an nga nagapadayon.
19 Ang makuha sa akon mas bilidhon pa sang sa puro gid nga bulawan ukon pilak.
20 Ginasunod ko ang matarong kag husto.
21 Ang nagahigugma sa akon hatagan ko sang manggad;
pun-on ko ang ginataguan nila sang manggad.
22 Sang una pa nga daan kaupod[c] na ako sang Ginoo antes niya gintuga ang tanan.
23-26 Ginbuot niya nga ara na ako halin pa sang una.[d]
Ara na ako sang wala pa ang kalibutan: ang dagat, ang mga tuburan, ang mga bukid, ang mga kaumahan, kag bisan pa ang mga yab-ok.
27 Ara na ako sang pagtuga niya sang langit,
sang pagbutang niya sang daw tinabuan sang langit kag sang duta,[e]
28 sang pagtuga niya sang mga panganod,
sang pagpatubod niya sang mga tuburan sa kadadalman,
29 sang pagbutang niya sang dulunan sang dagat agod indi ini maglapaw,
kag sang pagbutang niya sang mga pundasyon sang kalibutan.
30 Pareho ako sa isa ka arkitekto[f] sa tupad sang Ginoo.
Ako ang iya kalipayan adlaw-adlaw, kag malipayon ako permi sa iya presensya.
31 Nagakalipay ako sa kalibutan nga iya gintuga kag sa mga katawhan.
32 Gani karon mga anak, pamatii ninyo ako,
kay bulahan ang mga nagasunod sa akon mga ginasiling.
33 Pamatii ninyo ang mga pagtadlong ko sa inyo pamatasan agod mangin maalamon kamo;
kag indi gid ninyo ini pagkalimti.
34 Bulahan ang tawo nga permi nagabantay kag nagahulat sa pagpamati sa akon.
35 Kay ang tawo nga nagapangita sa akon makaangkon sang maayo kag malawig nga kabuhi,
kag pakamaayuhon siya sang Ginoo.
36 Pero ang tawo nga wala nagapangita sa akon, ginahalitan lang niya ang iya kaugalingon.
Ang tanan nga akig sa akon naluyag sang kamatayon.”
Ang Kaalam kag ang Kabuangan
9 Ang kaalam pareho sa isa ka tawo nga nagpatindog sang dako kag matahom nga balay.[g] 2 Nagpapunsyon siya. Ginpreparar niya ang mga pagkaon kag mga ilimnon. 3 Dayon ginsugo niya ang iya mga suluguon nga babayi sa pagkadto sa mataas nga mga lugar sang siyudad agod ipahibalo ini: 4 “Kamo nga mga wala sing alam kag pag-intiendi, imbitado kamo sa punsyon. 5 Kadto kamo kag magkaon sang pagkaon kag mag-inom sang ilimnon nga akon ginpreparar. 6 Dulaa na ninyo ang inyo pagkaignorante agod padayon kamo nga magakabuhi. Magkabuhi kamo nga may pag-intiendi.”
7 Kon sawayon mo ang tawo nga nagapangyaguta, insultuhon ka niya. Kon sabdungon mo ang malaot nga tawo, sakiton ka niya. 8 Indi pagsawaya ang tawo nga nagapangyaguta kay kainitan ka niya. Sawaya ang maalamon nga tawo kag higugmaon ka niya. 9 Kon tudluan mo ang maalamon, madugangan pa gid ang iya kaalam. Kon tudluan mo ang matarong nga tawo, madugangan pa gid ang iya natun-an.
10 Kon gusto mo nga magmaalamon, dapat magtahod ka sa Ginoo. Kon ginakilala mo ang Balaan nga Dios, may pag-intiendi ka. 11 Paagi sa kaalam, magalawig ang imo kabuhi. 12 Kon maalamon ka, makahatag ini sa imo sang kaayuhan, pero kon ginahikayan mo ang kaalam, ginapaantos mo lang ang imo kaugalingon.
13 Ang kabuangan pareho sa isa ka babayi nga magahod, wala sing alam, kag wala sing may nahibaluan. 14 Nagapungko siya sa puwertahan sang iya balay ukon sa mataas nga mga lugar sang siyudad, 15 kag nagapanawag sa mga nagaalagi, nga nagapakadto sa ila mga trabaho. 16 Siling niya, “Dali kamo diri, kamo nga mga wala sing alam.” Kag siling pa niya sa mga wala sing pag-intiendi, 17 “Mas manami ang tubig nga kinawat kag mas manamit ang pagkaon kon kaunon sa tago.”[h] 18 Pero wala kahibalo ini nga mga tawo nga ang mga nagakadto sa iya nagakapatay. Ang mga nakakadto na sa iya ara na subong sa lugar sang mga patay.
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.