Beginning

4 Mga anak, pamatii ninyo sing maayo ang mga pagtadlong sang inyo amay sa inyo pamatasan, agod may matun-an kamo. ² Maayo ang akon ginatudlo, gani indi ninyo ini pag-ibaliwala. ³ Sang bata pa gid ako sa poder sang akon amay, paborito^[a] ako sang akon iloy. ⁴ Gintudluan ako sang akon amay. Siling niya sa akon, “Hupti sa imo tagipusuon ang mga ginatudlo ko sa imo. Tumana ang mga sugo ko sa imo agod padayon ka nga magakabuhi. ⁵ Tinguhai nga makaangkon ka sang kaalam kag pag-intiendi. Indi pagkalimti ang mga ginasiling ko sa imo, kag indi ka magbiya sa sini. ⁶ Indi pag-isikwaya ang kaalam, kundi hatagi ini sing importansya, kay magatipig ini sa imo. ⁷ Ang kaalam ukon ang pag-intiendi amo ang pinakaimportante sa tanan, gani tinguhaan mo gid nga maangkon mo ini bisan maubos ang tanan mo nga pagkabutang.^{[b] 8} Pakamahala kag batuna ang kaalam, kay makahatag ini sa imo sang kadungganan. ⁹ Pareho ini sa korokorona nga mga bulak nga makapatahom sa imo.”

¹⁰ Anak, pamatii kag batuna ang mga ginasiling ko sa imo, agod magalawig ang imo kabuhi. ¹¹ Gintudluan ko na ikaw sang kaalam, kon paano ka magkabuhi sing husto. ¹² Gani kon sundon mo ini, wala sing may makasablag sa imo pagkabuhi, kag indi ka maano. ¹³ Indi gid pagkalimti ang mga pagtadlong ko sa imo pamatasan; tipigi ini sa imo tagipusuon kay magakabuhi ka sa sini.

¹⁴ Indi pagsunda ang ginahimo sang mga malaot. ¹⁵ Likawi gid ina kag magpadayon ka sa imo pagkabuhi nga matarong. ¹⁶ Kay indi sila makatulog kon indi sila makahimo sang malain ukon makapanglaglag sa iban. ¹⁷ Ang kalautan kag ang pagpamintas daw pagkaon kag ilimnon para sa ila.

¹⁸ Ang pagkabuhi sang mga matarong pareho sa pagbutlak sang adlaw nga nagasanag pa gid hasta mag-udto. ¹⁹ Pero ang pagkabuhi sang mga malaot pareho sa kadulom, kag indi nila mahibaluan kon ano ang kabangdanan sang ila pagkalaglag.

²⁰ Anak, pamatii sing maayo ang mga ginatudlo ko sa imo; ²¹ indi gid ini pagkalimti, kundi tipigi ini sa imo tagipusuon. ²² Kay nagahatag ini sang maayo nga lawas kag malawig nga kabuhi sa mga nagabaton sini.

²³ Bantayi sing maayo ang imo hunahuna, kay kon ano ang imo ginahunahuna amo man ang imo kabuhi. ²⁴ Indi ka maghambal sing dinaya ukon binutig. ²⁵ Isintro ang imo panulok sa maayo. ²⁶ Hunahunaa gid sing maayo ang tanan mo nga pagahimuon agod mangin maayo ang resulta sini. ²⁷ Magkabuhi ka sing tadlong; likawi ang paghimo sang malaot.

Paandam Batok sa Pagpanginbabayi

5 Anak, pamatii sing maayo ang akon mga pulong nga may kaalam, ² agod makahibalo ka magdesisyon sing husto kag maghambal nga may kaalam. ³ Dumdumon mo nga ang pulong sang malain nga babayi matam-is pareho sa dugos, kag manami pareho sa lana sang olibo. ⁴ Pero sa ulihi ang ibilin niya sa imo kapait kag kasakit. ⁵ Kon magsunod ka sa iya, dal-on niya ikaw sa lugar sang mga patay; ang dalan nga iya ginalaktan nagapakadto sa kamatayon. ⁶ Wala siya nagasapak sa dalan nga nagapakadto sa kabuhi. Indi tadlong ang iya ginalaktan kag wala siya makatalupangod sini.

⁷ Gani mga anak, pamatii ninyo ako kag tumana. ⁸ Palayo kamo sa babayi nga pareho sina. Indi kamo magpalapit sa iya balay. ⁹ Kay kon himuon ninyo ina, madula ang inyo dungog kag angkunon lang ini sang iban, kag mapatay kamo sa kamot sang mga tawo nga mapintas.^{[c] 10} Kag ang tanan ninyo nga manggad kag iban pa nga ginpangabudlayan kuhaon lang sang mga taga-iban nga lugar. ¹¹ Magaugayong kamo kon nagahimumugto na kamo, nga hugos na gid ang bug-os ninyo nga lawas. ¹² Kag magasiling kamo, “Ano abi kay wala ko ginsapak ang mga pagtadlong sa akon pamatasan. ¹³ Wala ako mamati sa akon mga manunudlo. ¹⁴ Gani karon, ari ako sa bibi sang kamatayon sa atubangan sang katilingban.”

¹⁵ Dapat sa imo ka lang asawa maghulid. Kon sa tubig pa, magkuha ka lang sang imo ilimnon sa imo kaugalingon nga bubon. ¹⁶ Kay basi kon magluib man ang imo asawa.^{[d] 17} Dapat imo lang siya; indi siya dapat maghulid sa iban nga lalaki. ¹⁸ Magkalipay ka sa imo asawa, kag kabay pa nga pakamaayuhon siya sang Dios. ¹⁹ Matahom siya kag maanyag pareho sa usa, gani kabay pa nga mawili ka sa iya^[e] permi kag mabihag sa iya gugma.

²⁰ Anak, indi ka magpadala-dala sa malain nga babayi. Indi ka dapat magpakigrelasyon sa asawa sang iban. ²¹ Kay nakita sang Ginoo ang tanan mo nga ginahimo; kag bisan diin ka magkadto nagatan-aw siya. ²² Ang malaot nga mga ginahimo sang malaot nga tawo pareho sa siod nga magasiod mismo sa iya. ²³ Magatalang siya tungod sang iya kabuangan, kag mapatay siya tungod kay indi siya magpatadlong sang iya pamatasan.

Dugang pa nga mga Pagpaandam

6 Anak, kon nagpromisa ka nga ikaw ang mabayad sang utang sang iban, ² nasiod ka sa imo promisa, ³ kag may obligasyon ka sa iban. Pero amo ini ang himua nga mahilway ka sa imo obligasyon sa iya: Kadtui siya kag magpakitluoy ka nga hilwayon ka niya sa imo obligasyon. ⁴ Indi pagtulugi ukon pagpahuwayi ⁵ hasta nga mahilway ka, pareho sa pispis ukon usa nga nakapalagyo sa mangangayam.

⁶ Kamo nga mga matamad, tan-awa ninyo kag tun-i kon paano magkabuhi ang mga subay, agod mangin maalamon kamo. ⁷ Bisan wala sing pangulo ukon manugdumala nga nagasugo sa ila, ⁸ nagatipon sila sang ila pagkaon kon tig-ilinit kag kon tig-alani, agod may pagkaon sila kon tig-ululan. ⁹ Kamo nga mga matamad magsagi na lang bala kamo katulog? San-o pa bala kamo magbugtaw? ¹⁰ Pahuway-huway kag piyong-piyong pa kamo gamay ¹¹ kag magaabot gulpi sa inyo ang kinawad-on nga pareho sa armado nga tulisan.

¹² Ang wala sing pulos kag malaot nga mga tawo nagapanugidsugid sing kabutigan. ¹³ Nagapangilay pa sila kag nagasinyas paagi sa ila kamot kag tiil sa pagdaya sa iban. ¹⁴ Sa ila nga pagkadayaon, permi sila nagaplano sa paghimo sang malain, kag nagapaumpisa sila sang gamo. ¹⁵ Gani sa hinali lang laglagon sila, kag indi na gid sila matabangan.

¹⁶ May anom ukon pito pa gani ka klase sang tawo nga ginakaugtan kag ginakangil-aran sang Ginoo:

²⁰ Anak, sunda ang mga ginasugo kag ginatudlo sang imo ginikanan sa imo. ²¹ Itanom ini sa imo hunahuna agod indi mo gid malimtan. ²² Ini magatuytoy, magatipig, kag magapadumdom sa imo pagkabuhi, bisan ano man ang imo ginahimo.^{[f] 23} Kay ining ila mga ginasugo kag ginatudlo pareho sa suga nga magapasanag sa imo. Kag ang pagsaway nila sa imo, sa pagtadlong sang imo pamatasan, makapaayo kag makapalawig sang imo kabuhi. ²⁴ Makapahilayo man ini sa imo sa malain nga babayi nga makagalanyat kon maghambal. ²⁵ Indi ka magpatintar^[g] sa iya katahom. Indi ka magpadala-dala sa iya pagpangilay.^{[h] 26} Ang pagpakighilawas sa babayi nga nagabaligya sang iya lawas puwede mabayaran sa bili sang tinapay, pero ang pagpakighilawas sa asawa sang iban bayaran mo sang imo mismo kabuhi.^[i]

²⁷ Kon ipalapit mo ang kalayo sa imo dughan masunog ang imo bayo. ²⁸ Kon maglakat ka sa baga mapaso ang imo tiil. ²⁹ Gani kon magpakighilawas ka sa asawa sang iban magaantos ka.

³⁰ Masami wala ginapakalain ang kawatan^[j] nga nagapangawat tungod kay gutom siya. ³¹ Pero kon madakpan siya, pabayaron siya sing pito ka pilo sang iya ginkawat, bisan maubos pa ang tanan niya nga pagkabutang.

³² Ang tawo nga nagapakigrelasyon sa asawa sang iban wala sing pag-intiendi. Ginaguba lang niya ang iya kaugalingon. ³³ Pagasakiton siya, kag mahuy-an siya hasta san-o. ³⁴ Kay ang bana nga nagapangimon puwerte mangakig, kag magabalos siya nga wala sing luoy-luoy. ³⁵ Indi siya magbaton sang bayad, bisan ano pa ini ka dako.