Beginning

Nagpamangkot si Job Kon Ngaa Wala Ginasilutan sang Dios ang Malaot nga mga Tawo

24 “Ngaa wala nagatalana ang Makagagahom nga Dios sang tion sa paghukom sa malaot nga mga tawo? Ngaa wala makita sang mga nagakilala sa iya inang tion sa paghukom? ² Nagapanguha sang duta ang malaot nga mga tawo paagi sa paghalin sang mga muhon.^[a] Nagapangawat sila sang mga sapat kag ginaimpon nila sa ila mga sapat. ³ Ginakawat nila ang mga asno sang mga ilo, kag ginakuha nila bilang garantiya sa utang ang baka sang balo nga babayi. ⁴ Ginapigos^[b] nila ang mga imol, gani napilitan ini nga magpanago. ⁵ Nagapangita sila sang ila pagkaon sa kamingawan pareho sa talunon nga mga asno. Halos wala na sing iban nga lugar nga mapangitaan nila sang pagkaon para sa ila mga anak. ⁶ Nagapanipot sila sang mga patubas sa uma, pati sa talamnan sang ubas sang malaot nga mga tawo. ⁷ Nagatulog sila kon gab-i nga ginatugnawan, kay wala sila sing habol kag kulang ang ila bayo. ⁸ Nagakabasa sila sang ulan nga nagatupa sa mga kabukiran, kag nagadasok sila sa higad sang mga bato tungod kay wala sila sing pasilungan.

⁹ “Ginakuha sang malaot nga mga tawo ang bata sang balo kag imol nga babayi bilang bayad sa utang. ¹⁰ Nagalakat ang mga imol nga kulang sing bayo; ginapapas-an sila sang mga inani nga uyas pero gutom sila. ¹¹ Ginapapuga sila sang olibo kag ubas, pero indi sila makatilaw sini. ¹² Mabatian sa siyudad ang mga pag-ugayong sang mga tagumatayon kag ang pagpangayo sang bulig sang mga napilasan sing grabe, pero wala gid pagbalusi sang Dios ang naghimo sing malain sa ila.

¹³ “May mga tawo nga nagakontra sa kasanag. Wala sila nagalakat sa kasanag kag wala nila ini naintiendihan. ¹⁴ Ang manugpatay nagabangon aga pa sa pagpatay sang mga imol, kag kon gab-i nagapangawat siya. ¹⁵ Ang nagapanginbabayi nagahulat magdulom agod wala sing may makakita sa iya. Ginatabunan niya ang iya nawong agod wala sing may makakilala sa iya. ¹⁶ Kon gab-i nagasulod ang mga kawatan sa mga balay, pero kon adlaw nagapanago sila, kay nagalikaw sila sa kasanag. ¹⁷ Ginakabig nila ang kadulom nga kasanag, kay mas gusto nila ang makahaladlok nga kadulom.

Ang Sabat sang Abyan ni Job

¹⁸ “Pero indi magadugay ang malaot nga mga tawo pareho sa bukal sang tubig. Ang duta nga ila ginapanag-iyahan ginapakamalaot sang Dios. Gani wala sing may nagakadto sa ila talamnan sang ubas. ¹⁹ Subong nga ang snow nagakatunaw kag nagakadula sa init, ang mga makasasala madula man sa kalibutan. ²⁰ Indi na sila pagdumdumon pa kundi kalimtan na sila bisan sang ila iloy. Laglagon sila pareho sa kahoy nga gin-utod, kag kaunon sila sang mga ulod. ²¹ Kay wala nila pagtratara sing maayo ang mga baw-as nga babayi. Kag wala nila ginakaluoyan ang mga balo nga babayi.

²² “Ginalaglag sang Dios ang gamhanan nga mga tawo paagi sa iya gahom. Bisan malig-on sila, wala sing kasiguruhan ang ila kabuhi. ²³ Posible nga tugutan sila sang Dios nga magkabuhi nga wala sing katalagman, pero ginabantayan gid sang Dios ang tanan nila nga hulag. ²⁴ Sa malip-ot nga tion nagauswag sila, pero sa indi madugay magakawala sila pareho sa bulak nga nagakalaya ukon pareho sa uhay nga gin-garab. ²⁵ Kon indi husto ang akon ginasiling, sin-o ang makapamatuod nga nagabutig ako? Sin-o ang makasiling nga sayop ako?”

Naghambal si Bildad

25 Dayon nagsabat si Bildad nga taga-Shua, ² “Gamhanan kag talahuron ang Dios. Ginapaluntad niya ang kalinong sa kalangitan. ³ Maisip bala ang iya mga soldado? May lugar bala nga wala nasanagan sang iya kasanag? ⁴ Paano makasiling ang isa ka tawo nga matarong siya sa atubangan sang Dios? May ara bala nga natawo nga matinlo? ⁵ Kon bisan ang bulan kag ang mga bituon indi masanag sa iya panulok, ⁶ ano pa ayhan ang tawo nga pareho lang sa isa ka ulod.”

Naghambal si Job

26 Dayon nagsabat si Job, ² “Nagahunahuna ka nga nabuligan mo ako nga maluya kag wala sing ikasarang. ³ Nagahunahuna ka nga nalaygayan mo ako nga wala sing alam paagi sa imo puwerte nga kaalam. ⁴ Diin bala naghalin inang imo mga ginpanghambal? Kay sin-o espiritu ang nagtudlo sa imo sa paghambal sina?

⁵ “Nagakurog sa kahadlok ang mga patay sa ila nahamtangan didto sa idalom sang tubig. ⁶ Hayag gid sa Dios ang lugar sang mga patay. Wala sing may makatabon sa lugar sang kalaglagan. ⁷ Ginahumlad sang Dios ang aminhan nga kalangitan sa mahawan nga lugar, kag ginapakabit niya ang kalibutan sa kahawaan. ⁸ Ginaputos niya ang ulan sa mga gal-om, pero ang gal-om wala nagakabusdik bisan mabug-at ini. ⁹ Ginatabunan niya sang iya gal-om ang ugsad nga bulan.^{[c] 10} Ginhimo niya ang daw tinabuan sang langit kag sang dagat,^[d] bilang dulunan sang kasanag kag sang kadulom. ¹¹ Sa iya nga pagsabdong nagatay-og ang mga haligi sang langit. ¹² Sa iya nga gahom ginalabugay niya ang dagat, kag sa iya nga kaalam ginlaglag niya ang dragon nga si Rahab. ¹³ Sa iya nga paghuyop nagtin-aw ang langit, kag sa iya nga gahom ginpatay niya ang nagasaog nga dragon. ¹⁴ Ini simple lang nga mga butang nga iya ginhimo. Daw isa lang ini ka hutik nga aton nabatian. Karon, sin-o bala ang makatungkad sang pagkagamhanan sang Dios?”

27 Nagpadayon si Job sa paghambal, ² “Nagasumpa ako sa buhi nga Makagagahom nga Dios nga wala naghatag sa akon sang hustisya kag nagpalain sang akon buot. ³ Samtang nagaginhawa pa ako, kag ginatugutan pa ako sang Dios nga mabuhi, ⁴ indi gid ako maghambal sang kalautan kag indi gid ako magbutig. ⁵ Indi ko gid pagbatunon nga husto kamo. Iinsister ko gid nga inosente ako hasta nga mapatay ako. ⁶ Tindugan ko gid nga matarong ako, kag indi gid ako mag-untat. Samtang buhi ako limpyo ang akon konsensya.

⁷ “Kabay pa nga ang mga nagakontra sa akon silutan sang Dios sang silot nga bagay sa malaot nga mga tawo. ⁸ Kay ano bala ang paglaom sang indi diosnon nga tawo kon kuhaon na sang Dios ang iya kabuhi? ⁹ Magapamati bala ang Dios sa iya pagpangayo sang bulig kon ang katalagman magaabot sa iya? ¹⁰ Malipay ayhan siya sa Makagagahom nga Dios? Magapanawag bala siya sa iya sa tanan nga tion?

¹¹ “Tudluan ko kamo parte sa gahom sang Makagagahom nga Dios. Isugid ko gid sa inyo kon ano ang iya mga pamaagi. ¹² Pero kamo tanan nakakita sini. Ti, ngaa nagahambal pa kamo sa akon sang wala sing pulos?

¹³ “Amo ini ang kapalaran nga gintalana sang Dios nga Makagagahom sa malaot kag mapintas nga mga tawo: ¹⁴ Bisan madamo pa ang iya mga anak, ang iban sa ila mapatay sa inaway ukon sa gutom. ¹⁵ Ang mabilin sa ila nga buhi mapatay sa balatian, kag wala sing may magpangasubo sa ila kamatayon, bisan ang ila mga asawa.

¹⁶ “Bisan magtipon pa sang madamo gid nga pilak kag bayo ang malaot nga tawo, ¹⁷ indi siya ang makapulos sini. Ang matarong kag inosente nga mga tawo ang magasuksok sang iya mga bayo, kag partidahon nila ang iya pilak. ¹⁸ Ang ginapatindog niya nga balay pareho kagabok sa lawa sang damang ukon sang kamalig sang manugbantay sang talamnan. ¹⁹ Magahigda siya nga manggaranon, pero pagbugtaw niya wala na ang tanan niya nga manggad. ²⁰ Magaabot sa iya ang kahadlok nga daw baha kag paliron siya sang mabaskog nga hangin sa kagab-ihon. ²¹ Paliron siya sang hangin nga halin sa sidlangan, kag madula siya sa iya ginaestaran. ²² Magahuyop ini sa iya nga wala sing luoy-luoy samtang nagatinguha gid siya sa pagpalagyo. ²³ May magapamalakpak kag magapanagitsit sa pagyaguta sa iya tungod nga nadula siya sa iya ginaestaran.

Naghambal si Job Parte sa Kaalam kag Pag-intiendi

28 “May mga minahan nga sa diin makita ang mga pilak, kag may mga lugar nga sa diin ginapapuraw ang mga bulawan. ² Ang salsalon ginakuha sa duta, kag ang saway ginatunaw halin sa mga bato. ³ Nagagamit ang mga tawo sang suga agod indi madulom kon magkutkot sila sa idalom gid sang duta. Nagakutkot sila sang mga bato sa kadadalman. ⁴ Nagakutkot sila sang alagyan sa minahan, sa lugar nga wala ginaestaran ukon ginaagyan sang mga tawo. Nagapanaog sila paagi sa mga lubid nga nagahabyog-habyog. ⁵ Sa ibabaw sang duta nagatubo ang mga tanom nga ginahalinan sang pagkaon, pero sa idalom sang duta daw sa ginporma sang kalayo. ⁶ Ang mga bato sang duta may sapiro^[e] kag ang mga yab-ok sini may bulawan. ⁷ Ang mga alagyan sa minahan wala makita sang mga uwak ukon sang mga dapay, ⁸ kag wala maagyan sang mapintas nga mga sapat ukon sang leon. ⁹ Ginakutkot sang mga tawo ang pinakamatig-a nga mga bato bisan pa ang idalom nga bahin sang mga bukid. ¹⁰ Nagabuho sila sang alagyan sa dalagko nga mga bato, kag makita nila ang nagkalain-lain nga malahalon nga mga bato. ¹¹ Nagakutkot sila sa ginahalinan^[f] sang mga suba, kag ginakuha nila ang natago nga mga manggad kag ginadala sa kasanag.

¹² “Pero diin bala makita ang kaalam ukon pag-intiendi? ¹³ Wala nakahibalo ang tawo kon diin ini makita.^[g] Indi ini makita diri sa kalibutan. ¹⁴ Indi man ini makita bisan sa kadadalman sang dagat. ¹⁵ Indi ini mabakal sang puro nga bulawan ukon sang pilak. ¹⁶ Indi matupungan ang bili sini sang puro gid nga bulawan ukon sang malahalon nga mga bato nga onix kag sapiro. ¹⁷ Labaw pa ini sa bulawan ukon kristal. Indi ini mabaylo sa alahas nga bulawan. ¹⁸ Ang bili sini labaw pa sa bili sang coral, haspe, ukon rubi. ¹⁹ Indi ini matupungan sang topasio nga halin sa Etiopia^[h] kag indi ini mabakal sang puro nga bulawan.

²⁰ “Ti, diin bala makita ang kaalam ukon ang pag-intiendi? ²¹ Wala sing buhi nga tinuga nga makakita sini bisan pa ang mga pispis. ²² Bisan ang lugar sang kalaglagan, nga amo ang lugar sang mga patay, kuno-kuno lang ang ila nabatian parte sini. ²³ Ang Dios lang gid ang nakahibalo kon sa diin makita ang kaalam. ²⁴ Kay makita niya bisan pa ang pinakamalayo nga parte sang kalibutan, kag makita niya ang tanan sa idalom sang langit. ²⁵ Sang ginhuyop niya ang hangin, kag sang gintakos niya kon ano kadamol sang ulan nga magtupa, ²⁶ kag sang gindesisyunan niya kon diin magtupa ang ulan kag kon diin mag-agi ang mga kilat nga may daguob, ²⁷ amo ato nga tion nga ginpakita niya ang kaalam kag ang kabilidhon^[i] sini. Gintestingan niya ini kag gin-aprobahan. ²⁸ Dayon nagsiling siya sa mga tawo, ‘May kaalam kamo kag pag-intiendi kon nagatahod kamo sa Ginoo kag nagalikaw sa kalautan.’ ”