Beginning

Ginsalakay sang Asiria ang Juda^(A)

32 Pagkatapos nga nahimo ni Hezekia ang iya mga buluhaton nga may katutom, ginsalakay ni Haring Senakerib sang Asiria ang Juda. Ginkibon niya kag sang iya nga soldado ang napaderan nga mga banwa, kay naghunahuna siya nga madaog niya ini para sa iya kaugalingon. ² Sang makita ni Hezekia nga pati ang Jerusalem salakayon ni Senakerib, ³ nagpakigsugilanon siya sa iya mga opisyal kag sa mga pangulo sang iya mga soldado. Nagdesisyon sila nga pauntaton nila ang pag-ilig sang mga tuburan sa guwa sang siyudad. ⁴ Gani nagtipon sila sang madamo gid nga mga tawo kag gintabunan nila ang mga ginaagyan sang tubig halin sa mga tuburan nga nagailig sa kadutaan. Kay siling nila, “Pag-abot diri sang mga hari sang Asiria, wala sila sang may makuhaan sang tubig.”

⁵ Dayon ginpapag-on pa gid ni Hezekia ang iya mga depensa paagi sa pagpakay-o sang mga pader kag pagpatindog sang mga tore. Ginpalibutan pa gid niya sang isa pa ka pader ang siyudad sa guwa sang daan nga pader, kag ginpatumpukan niya ang manubo nga parte^[a] sang Banwa ni David. Nagpahimo man siya sang madamo nga mga armas kag mga taming.

⁶ Nagbutang siya sang mga kumander sa mga tawo, kag ginpatipon niya sila sa plasa, sa may puwertahan dampi sang siyudad. Ginpalig-on niya sila nga nagasiling, ⁷ “Magpakabakod kamo kag magpakaisog. Indi kamo magkahadlok ukon magkaluya tungod sa hari sang Asiria ukon sa iya madamo nga mga soldado. Kay may mas gamhanan nga nagaupod sa aton sang sa iya. ⁸ Mga tawo lang ang iya kaupod, pero ang aton iya, ang Ginoo nga aton Dios. Siya ang magabulig sa aton kag magapakig-away para sa aton.” Gani naglig-on ang mga tawo tungod sa ginsiling ni Haring Hezekia sang Juda.

⁹ Samtang ginakibon ni Haring Senakerib kag sang iya mga soldado ang banwa sang Lakish, ginpadala niya ang iya mga opisyal sa Jerusalem sa pagsiling sini kay Haring Hezekia kag sa mga katawhan didto:

¹⁰ “Amo ini ang ginsiling ni Haring Senakerib sang Asiria: Ano bala ang inyo ginasaligan, nga nagapabilin gihapon kamo sa Jerusalem bisan ginakibon na kamo? ¹¹ Nagsiling si Hezekia sa inyo nga luwason kamo sang Ginoo nga inyo Dios sa kamot sang hari sang Asiria. Pero ginapatalang lang niya kamo, kay kon magpabilin kamo sa Jerusalem magakalamatay kamo sa gutom kag kauhaw. ¹² Indi bala nga si Hezekia mismo ang nagpaguba sang mga simbahan sang Ginoo sa mataas nga mga lugar, pati sang mga halaran sini? Nagsugo pa siya sa inyo nga mga taga-Juda kag taga-Jerusalem nga dapat magsimba kamo kag magsunog sang mga halad sa isa lang ka halaran.

¹³ “Nahibaluan ninyo kon ano ang ginhimo ko kag sang akon mga katigulangan sa mga katawhan sa iban nga mga nasyon. Ti, naluwas bala sila sang ila mga dios sa akon kamot? ¹⁴ Wala gid sing bisan isa sa mga dios sang mga nasyon nga ginlaglag ko ukon sang akon mga katigulangan nga nakaluwas sa iya katawhan sa akon kamot. Ti, makaluwas man bala sa inyo ang inyo dios sa akon kamot? ¹⁵ Indi kamo magpatalang ukon magpatunto kay Hezekia. Indi kamo magpati sa iya, kay wala sing dios sa bisan diin nga nasyon ukon ginharian nga nakaluwas sa iya katawhan sa akon kamot ukon sa kamot sang akon mga katigulangan. Kag labi na gid ang inyo dios!”

¹⁶ May gindugang pa gid nga malain nga mga pulong ang mga opisyal ni Senakerib kontra sa Ginoong Dios kag sa iya alagad nga si Hezekia. ¹⁷ Nagpadala pa gid si Haring Senakerib sang mga sulat nga nagainsulto sa Ginoo, ang Dios sang Israel. Amo ini ang iya sulat: “Ang mga dios sang iban nga mga nasyon wala makaluwas sang ila katawhan sa akon kamot. Gani ang dios ni Hezekia indi man makaluwas sang iya katawhan sa akon kamot.” ¹⁸ Ginhambal ini sing mabaskog sang mga opisyal ni Senakerib sa Hebreo nga lingguahe agod pakulbaan ang mga pumuluyo sang Jerusalem nga nagatipon sa may pader. Kay kon mahadlok na ang mga tawo, madali nila maagaw ang siyudad. ¹⁹ Ini nga mga opisyal naghambal sing malain kontra sa Dios sang Jerusalem pareho sa ila ginhambal kontra sa mga dios sang iban nga mga nasyon nga hinimo lang sang tawo.

²⁰ Nagpanawag sa Dios sa langit si Haring Hezekia kag si Propeta Isaias nga anak ni Amoz. ²¹ Kag nagpadala ang Ginoo sang anghel nga naglaglag sang maayo nga mga soldado, mga kumander, kag mga opisyal sang Asiria didto sa kampo sang hari sang Asiria. Gani nagpauli si Haring Senakerib nga nahuy-an gid. Kag sang pagsulod niya sa templo sang iya dios, ginpatay siya sang iban niya nga mga anak paagi sa espada.

²² Gani ginluwas sang Ginoo si Hezekia kag ang katawhan sang Jerusalem sa kamot ni Haring Senakerib sang Asiria kag sa kamot sang iban pa nila nga mga kaaway. Ginhatagan niya sila sang kalinong^[b] sa ila mga kaaway sa palibot. ²³ Madamo nga mga tawo ang nagdala sang mga halad sa Jerusalem para sa Ginoo. Nagdala man sila sang mga malahalon nga mga regalo para kay Haring Hezekia. Halin sadto ginpadunggan si Hezekia sang tanan nga nasyon.

Ang Pagmasakit ni Hezekia^(B)

²⁴ Sadto nga tion nagmasakit si Hezekia kag daw mapatay na siya. Nagpangamuyo siya sa Ginoo, kag ginhatagan siya sang Ginoo sang isa ka tanda nga magaayo siya. ²⁵ Pero nagpabugal si Hezekia kag ginbaliwala niya ang kaayo nga ginpakita sang Ginoo sa iya. Gani naakig ang Ginoo sa iya kag sa mga taga-Juda kag taga-Jerusalem. ²⁶ Dayon naghinulsol si Hezekia sa iya nga pagpabugal, kag amo man ang katawhan sang Jerusalem. Gani wala ginpaagom sang Ginoo ang iya kaakig sa ila samtang buhi pa si Hezekia.

²⁷ Manggaranon kag dungganon gid si Hezekia. Nagpahimo siya sang mga bodega para sa iya mga pilak, bulawan, malahalon nga mga bato, panakot, taming, kag iban pa nga malahalon nga mga butang. ²⁸ Nagpahimo man siya sang mga bodega para sa iya mga uyas, duga sang ubas, kag lana. Luwas sini, nagpahimo man siya sang mga toril para sa iya mga kasapatan, ²⁹ kay puwerte gid kadamo sang iya mga kasapatan. Nagpatindog man siya sang mga banwa, tungod nga ginhatagan siya sang Dios sang madamo gid nga manggad.

³⁰ Si Hezekia ang nagsugo nga tabunan ang guluwaan sang tubig sa ibabaw nga parte sang tuburan sang Gihon kag pailigon ini pakadto sa nakatundan sang Banwa ni David. Nagmadinalag-on si Hezekia sa tanan nga iya ginhimo. ³¹ Pero ginpabay-an siya sang Dios sang pag-abot sang mga opisyal halin sa Babilonia nga nag-usisa parte sa makatilingala nga natabo sa Juda. Ginhimo ini sang Dios agod mahibaluan gid kon ano ang ara sa tagipusuon ni Hezekia.

Ang Katapusan sang Paghari ni Hezekia^(C)

³² Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Hezekia kag sa iya paghigugma^[c] sa Ginoo nasulat sa Palanan-awon ni Propeta Isaias nga Anak ni Amoz, nga bahin sang Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda kag Israel. ³³ Sang napatay si Hezekia, ginlubong siya sa ibabaw nga bahin sang lulubngan sang mga kaliwat ni David. Ginpadunggan siya sang tanan nga katawhan sang Juda kag Jerusalem sang pagkapatay niya. Kag ang iya anak nga si Manase amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Paghari ni Manase sa Juda^(D)

33 Nagaedad si Manase sang dose ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 55 ka tuig. ² Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. Nagsunod siya sa makangilil-ad nga mga buluhaton sang mga nasyon nga ginpatabog sang Ginoo sa mga Israelinhon. ³ Ginpatindog niya liwat ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar nga ginpaguba sadto sang iya amay nga si Hezekia. Nagpatindog man siya sang mga halaran para sa mga imahen ni Baal kag nagpahimo sang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera. Nagluhod siya kag nagsimba sa tanan nga butang sa kalangitan. ⁴ Nagpahimo pa gid siya sang mga halaran sa templo sang Ginoo, nga suno sa Ginoo ang templo sa Jerusalem amo ang lugar nga sa diin padunggan siya hasta san-o. ⁵ Ginbutang niya ini nga mga halaran sa duha ka lagwerta sang templo sang Ginoo sa pagsimba sa tanan nga butang sa kalangitan. ⁶ Ginhalad niya ang iya mga bata sa kalayo^[d] sa Pulopatag sang Ben Hinom. Ginhimo man niya ang mga ginahimo sang mga babaylan, manugpakot kag manughiwit, kag nagpamangkot siya sa mga espiritista nga nagapakigsugilanon sa kalag sang mga patay. Puwerte gid ang iya pagpakasala sa Ginoo, kag nakapaakig ini sa Ginoo.

⁷ Ginbutang niya sa templo sang Dios ang imahen nga iya ginpahimo. Kon parte sa sini nga templo, nagsiling ang Dios kay David kag sa iya anak nga si Solomon, “Padunggan ako hasta san-o sa sini nga templo kag sa Jerusalem, ang lugar nga akon ginpili sa tanan nga tribo sang Israel. ⁸ Kon tumanon lang sang katawhan sang Israel ang tanan ko nga kasuguan kag pagsulundan nga ginhatag sa ila ni Moises, indi ko pagtugutan nga pahalinon sila sa sini nga duta nga ginhatag ko sa ila mga katigulangan.” ⁹ Pero ginhaylo ni Manase ang katawhan sang Juda kag Jerusalem sa paghimo sang malaot, kag ang ila ginhimo mas malaot pa sang sa ginhimo sang mga nasyon nga ginpalaglag sang Ginoo sa mga Israelinhon.

¹⁰ Bisan ginpaandaman sang Ginoo si Manase kag ang iya katawhan, wala gihapon sila magpamati sa iya. ¹¹ Gani ginpasalakay sila sang Ginoo sa mga soldado sang Asiria. Ginbihag nila si Manase, ginkaw-itan sa ilong, ginkadenahan sang saway, kag gindala sa Babilonia. ¹² Sa iya kalisod, nagpaubos gid siya sang iya kaugalingon kag nagpakitluoy sa Ginoo nga iya Dios, nga Dios man sang iya mga katigulangan. ¹³ Kag sang nagpangamuyo siya, ginpamatian siya sang Ginoo. Natandog ang Ginoo sa iya nga pagpakitluoy. Gani ginpabalik siya sang Ginoo sa Jerusalem kag sa iya ginharian. Dayon nareyalisar ni Manase nga ang Ginoo lang ang Dios.

¹⁴ Umpisa sadto, ginpakay-o ni Manase ang pangguwa nga pader sang Banwa ni David, halin sa nakatundan sang tuburan sang Gihon sa may ililigan sang tubig hasta sa Puwertahan sang mga Isda,^[e] paliko sa bulobukid sang Ofel. Ginpataasan man niya ini. Dayon nagbutang siya sang mga kumander sa tanan nga napaderan nga mga banwa sang Juda. ¹⁵ Ginpakuha niya ang mga dios-dios sang taga-iban nga nasyon kag ang imahen sa templo sang Ginoo. Ginpakuha man niya ang mga halaran sa bukid nga ginatindugan sang templo kag ang mga halaran sa iban nga bahin sang Jerusalem, kag ginpahaboy ini sa guwa sang siyudad. ¹⁶ Dayon ginpakay-o niya ang halaran sang Ginoo kag ginhalaran sang mga halad nga para sa maayo nga relasyon kag mga halad sa pagpasalamat. Ginhambalan niya ang mga pumuluyo sang Juda nga mag-alagad sa Ginoo, ang Dios sang Israel. ¹⁷ Sa gihapon nagahalad ang mga tawo sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar, pero ginahalad na nila ini sa Ginoo nga ila Dios.

¹⁸ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Manase, pati ang iya pangamuyo sa Dios kag ang mga ginhambal sang mga propeta sa iya sa ngalan sang Ginoo, ang Dios sang Israel, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Israel. ¹⁹ Ang pangamuyo ni Manase kag ang sabat sang Ginoo sa iya, pati ang tanan niya nga sala kag pagsupak sa Ginoo, nasulat sa Libro sang mga Propeta. Nalista man diri ang mga lugar nga ginpatindugan niya sang mga simbahan, sang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, kag sang iban pa nga mga dios-dios sa wala pa siya makapaubos sang iya kaugalingon sa Dios. ²⁰ Sang napatay si Manase, ginlubong siya sa iya palasyo. Kag si Amon nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Paghari ni Amon sa Juda^(E)

²¹ Nagaedad si Amon sang 22 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang duha ka tuig. ²² Malain ang ginhimo ni Amon sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya amay nga si Manase. Ginsimba kag ginhalaran niya ang mga dios-dios nga ginpahimo ni Manase. ²³ Pero indi siya pareho sa iya amay, kay wala siya nagpaubos sang iya kaugalingon sa Ginoo. Sa baylo, gindugangan pa gid niya ang iya pagpakasala.

²⁴ Karon, nagplano sing malain ang mga opisyal ni Amon kontra sa iya, kag ginpatay nila siya sa iya palasyo. ²⁵ Pero ginpamatay sang katawhan sang Juda ang tanan nga nagpatay kay Haring Amon. Kag ginbulos nila si Josia nga anak ni Amon bilang hari.

Ang Paghari ni Josia sa Juda^(F)

34 Nagaedad si Josia sang walo ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 31 ka tuig. ² Maayo ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo kag nagsunod siya sa pagginawi sang iya katigulangan nga si David. Ginsunod gid niya ang husto.

³ Sang ikawalo nga tuig sang iya paghari, samtang bata pa siya, nagsugod siya sa pagdangop sa Dios sang iya katigulangan nga si David. Kag sang ikadose nga tuig sang iya paghari, nagsugod siya sa pagtinlo sa Juda kag Jerusalem paagi sa pagpaguba sang mga simbahan sa mataas nga mga lugar, sang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, sang mga dios-dios kag sang mga imahen. ⁴ Ginpaguba man niya ang mga halaran para sa mga imahen ni Baal kag ang mga halaran nga ginasunugan sang insenso sa tupad sini. Ginpadugmok niya ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, ang mga dios-dios kag ang mga imahen, kag dayon ginsabwag niya ini sa mga lulubngan sang mga tawo nga naghalad sa sini nga mga butang. ⁵ Ginpasunog man niya ang mga tul-an sang mga pari sang sini nga mga dios-dios sa mga halaran nga ila ginahalaran. Sa sini nga paagi gintinluan niya ang Juda kag Jerusalem. ⁶ Amo man ini ang ginhimo niya sa mga banwa sang Manase, Efraim, kag Simeon, kag hasta sa Naftali, pati sa mga guba nga mga banwa sa palibot sini. ⁷ Ginpaguba niya ang mga halaran kag ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, kag ginpadugmok ang mga dios-dios kag ang mga halaran nga ginasunugan sang insenso. Pagkatapos nga nahimo niya ini sa bug-os nga Israel, nagpauli siya sa Jerusalem.

Nakita ang Libro sang Kasuguan sa Templo^(G)

⁸ Sang ika-18 nga tuig sang paghari ni Josia, pagkatapos nga natinluan niya ang duta kag ang templo, nagdesisyon siya sa pagpakay-o sang templo sang Ginoo nga iya Dios. Gintugyan niya ini nga obra kay Shafan nga anak ni Azalia, sa gobernador sang Juda nga si Maasea, kag sa manugdumala sang mga kasulatan sang ginharian nga si Joa, nga anak ni Joahaz. ⁹ Ini sila nagkadto kay Hilkia nga pangulo nga pari sa paghatag sang kuwarta nga gindala sang mga tawo sa templo sang Dios. Ini nga kuwarta ginkolekta sang mga Levita nga nagabantay sang puwertahan sang templo halin sa mga katawhan sang Manase, Efraim, kag sa nabilin nga katawhan sang Israel, kag sa mga katawhan sang Juda kag Benjamin, pati na sa mga nagaestar sa Jerusalem. ¹⁰ Dayon ginhatag ang kuwarta sa mga tawo nga gintugyanan sa pagdumala sang pagpakay-o sang templo sang Ginoo, kag gin-gamit nila ini sa pagsuhol sa mga manug-obra. ¹¹ Ang iban nga kuwarta ginhatag nila sa mga manug-obra agod ibakal sang mga bato nga nabasbasan na kag sang mga kahoy para sa balayan sang templo^[f] nga ginpabay-an sang mga hari sang Juda nga maguba.

¹² Matutom gid ang mga manug-obra sa ila trabaho. Gindumalahan sila sang apat ka mga Levita nga sila ni Jahat kag Obadias, nga mga kaliwat ni Merari, kag Zacarias kag Meshulam, nga mga kaliwat ni Kohat. Ini nga mga Levita maayo magtukar sang mga instrumento. ¹³ Sila ang gintugyanan sa pagdumala sa mga manug-obra nga may nagkalain-lain nga trabaho. Ang iban nga mga Levita nag-alagad bilang mga sekretaryo, mga eksperto sa pagsulat sang mga dokumento, kag mga manugbantay sang mga puwertahan sang templo.

¹⁴ Samtang ginakuha ang kuwarta nga ginkolekta sa templo sang Ginoo, nakita ni Hilkia nga pari ang Libro sang Kasuguan sang Ginoo nga ginhatag sa mga Israelinhon paagi kay Moises. ¹⁵ Ginbalita niya kay Shafan, nga sekretaryo sang hari, nga nakita niya ang Libro sang Kasuguan sa templo sang Ginoo. Dayon ginhatag niya ini kay Shafan, ¹⁶ kag gindala ini ni Shafan sa hari. Nagsiling dayon siya sa hari, “Ginhimo namon nga mga opisyal ang tanan nga ginpahimo mo sa amon. ¹⁷ Ginkuha namon ang kuwarta sa templo sang Ginoo kag ginhatag sa mga gintugyanan sa pagpakay-o sang templo.” ¹⁸ Nagsiling pa gid siya sa hari, “May ginhatag sa akon nga libro si Hilkia nga pari.” Kag ginbasa niya ini sa atubangan sang hari.

¹⁹ Pagkabati sang hari sang nasulat sa Kasuguan, gin-gisi niya ang iya bayo sa kasubo. ²⁰ Nagmando dayon siya kay Hilkia, kay Ahikam nga anak ni Shafan, kay Abdon nga anak ni Micas, kay Shafan nga sekretaryo, kag kay Asaya nga iya personal nga alagad. Siling niya, ²¹ “Magpamangkot kamo sa Ginoo para sa akon kag para sa nabilin nga katawhan sang Israel kag Juda parte sining nasulat sa libro nga nakita. Puwerte gid ang kaakig sang Ginoo sa aton tungod kay wala nagtuman ang aton mga katigulangan sa ginsiling sang Ginoo nga sundon ang mga nasulat sa sini nga libro.”

²² Gani naglakat si Hilkia kag ang mga ginsugo sang hari nga mag-upod sa iya sa isa ka propeta nga babayi nga si Hulda sa pagpamangkot sa iya. Ining si Hulda nagaestar sa bag-o nga bahin sang Jerusalem kag asawa siya ni Shalum nga anak ni Tokhat kag apo ni Hasra. Si Shalum amo ang nagaatipan sang mga bayo sa templo.

^23-24 Nagsiling si Hulda sa ila, “Silinga ninyo ang tawo nga nagpadala sa inyo sa akon nga amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: Laglagon ko ang ini nga lugar kag ang mga pumuluyo sini, suno sa nasulat sa libro nga ginbasa sa imo atubangan. ²⁵ Ipakita ko gid ang akon kaakig sa sini nga lugar kag indi ini mauntat, kay ginsikway ako sang akon katawhan kag nagsunog sila sang insenso sa pagsimba sa iban nga mga dios. Ginpaakig gid nila ako sa ila mga ginhimo.^[g]

²⁶ “Pero silinga ninyo ang hari sang Juda nga nagpadala sa inyo sa pagpamangkot sa Ginoo nga indi siya matublag sa ato nga mensahi, kay amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: ²⁷ Ginpamatian ko ang imo pangamuyo, kay naghinulsol ka kag nagpaubos sang imo kaugalingon sa akon atubangan sang mabatian mo ang akon ginsiling kontra sa sini nga lugar kag sa mga pumuluyo sini. Gin-gisi mo pa gani ang imo bayo kag naghibi sa akon atubangan sa paghinulsol. Gani ako, ang Ginoo, nagasiling nga ²⁸ samtang buhi ka pa, indi mag-abot ang kalaglagan nga ipadala ko sa sini nga lugar kag sa mga pumuluyo sini. Mapatay ka nga may kalinong.”

Kag ginsugiran nila ang hari sang sabat ni Hulda.

Nagpromisa si Josia nga Tumanon Niya ang mga Sugo sang Dios^(H)

²⁹ Dayon ginpatawag ni Haring Josia ang tanan nga manugdumala sang Juda kag Jerusalem. ³⁰ Nagkadto siya sa templo sang Ginoo upod ang tanan nga katawhan sang Juda kag Jerusalem halin sa pinakadungganon hasta sa pinakakubos. Nag-upod man ang mga pari kag mga Levita. Ginbasa ni Josia sa ila ang tanan nga nasulat sa Libro sang Kasugtanan, nga nakita sa templo sang Ginoo. ³¹ Dayon nagtindog si Josia sa kilid sang haligi.^[h] Kag naghimo siya sang kasugtanan sa presensya sang Ginoo nga magsunod siya sa Ginoo paagi sa pagtuman sa iya mga sugo, pagpanudlo, kag pagsulundan sa bug-os niya nga tagipusuon kag kalag. Nagpromisa siya nga tumanon niya ang mga ginapatuman sang kasugtanan sang Dios nga nasulat sa sini nga libro. ³² Kag ginpapromisa man niya ang mga katawhan sang Jerusalem kag Benjamin nga magtuman sa kasugtanan sang Dios. Gani nagtuman sila sa kasugtanan sang Dios, ang Dios sang ila mga katigulangan.

³³ Dayon ginpakuha ni Josia ang tanan nga makangilil-ad nga mga dios-dios sa bug-os nga duta sang Israel, kag ginpaalagad ang mga tawo sa Ginoo nga ila Dios. Samtang buhi siya, ginsunod gid nila ang Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan.