Beginning

Ginpaandaman ni Micaya si Ahab^(A)

18 Karon, nagmanggaranon kag nagdungganon na gid si Jehoshafat, kag nangin maayo ang iya relasyon kay Haring Ahab sang Israel tungod sa pag-asawahay sang miyembro sang ila pamilya. ² Pagkaligad sang pila ka tuig, nagbisita si Jehoshafat kay Ahab sa Samaria. Nag-ihaw si Ahab sang madamo nga mga karnero kag baka sa pagpapunsyon para kay Jehoshafat kag sa iya mga tinawo. Dayon ginhagad niya si Jehoshafat sa pagsalakay sa Ramot Gilead. ³ Nagsiling siya kay Jehoshafat, “Maupod ka bala sa amon sa pagpakig-away sa Ramot Gilead?” Nagsabat si Jehoshafat, “Handa ako nga mag-upod sa imo, kag handa ako nga ipagamit sa imo ang akon mga soldado. Huo, maupod kami sa inyo sa pagpakig-away. ⁴ Pero pamangkuton ta anay ang Ginoo kon ano ang iya masiling.”

⁵ Gani ginpatawag ni Ahab^[a] ang mga propeta—400 sila tanan, kag ginpamangkot, “Malakat bala kami sa pagpakig-away sa Ramot Gilead ukon indi?” Nagsabat sila, “Lakat, kay padaugon ka sang Dios!” ⁶ Pero nagpamangkot si Jehoshafat, “Wala na bala diri sang iban pa nga propeta sang Ginoo nga aton mapamangkutan?” ⁷ Nagsabat si Ahab kay Jehoshafat, “May isa pa nga puwede naton mapamangkutan kon ano ang isiling sang Ginoo—si Micaya nga anak ni Imla. Pero akig ako sa iya kay wala gid siya sing ginatagna nga maayo parte sa akon kundi puro lang malain.” Nagsabat si Jehoshafat, “Indi ka dapat maghambal sang subong sina.” ⁸ Gani ginpatawag ni Ahab ang isa sa iya mga opisyal kag ginsilingan, “Dal-a ninyo diri gilayon si Micaya nga anak ni Imla.”

⁹ Karon, si Haring Ahab sang Israel kag si Haring Jehoshafat sang Juda, nga nagabayo sang ila harianon nga mga bayo, nagapungko sa ila tagsa ka trono sa atubangan sang linasan nga ara dampi sa puwertahan sang Samaria. Kag nagapamati sila sa ginasiling sang mga propeta. ¹⁰ Si Zedekia nga isa sa mga propeta, nga anak ni Kenaana, may ginhimo nga sulosungay nga salsalon. Nagsiling siya, “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo: ‘Paagi sa sini nga sungay, laglagon mo, Haring Ahab, ang mga Arameanhon hasta nga maubos sila.’ ” ¹¹ Amo man ang ginsiling sang tanan nga propeta. Siling nila, “Salakaya ang Ramot Gilead, Haring Ahab, kag magadaog ka, kay itugyan ini sang Ginoo sa imo.”

¹² Sa pihak nga bahin, ang ginsugo sa pagkuha kay Micaya nagsiling sa iya, “Ang tanan nga propeta palareho nga nagsiling nga magadaog ang hari, gani amo man dapat ang imo isiling.” ¹³ Pero nagsiling si Micaya, “Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo nga akon Dios nga ihambal ko lang ang ginapahambal niya sa akon.”

¹⁴ Pag-abot ni Micaya kay Haring Ahab nagpamangkot ang hari sa iya, “Micaya, salakayon bala namon ang Ramot Gilead ukon indi?” Nagsabat si Micaya, “Salakaya ninyo kag magadaog kamo, kay itugyan ini sa inyo.” ¹⁵ Pero nagsiling ang hari kay Micaya, “Pila gid bala ka beses nga pasumpaon ko ikaw nga sugiran mo ako sing matuod sa ngalan sang Ginoo?” ¹⁶ Gani nagsiling si Micaya, “Nakita ko sa palanan-awon nga naglalapta ang mga Israelinhon sa mga kabukiran pareho sa mga karnero nga wala sing manugbantay, kag nagsiling ang Ginoo, ‘Ini nga mga tawo wala na sing pangulo. Papaulia sila nga may kalinong.’ ” ¹⁷ Nagsiling si Ahab kay Jehoshafat, “Indi bala ginsilingan ko na ikaw nga wala gid siya sing maayo nga ginatagna parte sa akon kundi puro lang malain?”

¹⁸ Nagsiling pa si Micaya, “Pamatii ang mensahi sang Ginoo! Nakita ko ang Ginoo nga nagapungko sa iya trono, kag may nagatindog nga mga langitnon nga mga tinuga sa iya tuo kag wala. ¹⁹ Kag nagsiling ang Ginoo, ‘Sin-o ang magahaylo kay Haring Ahab nga magsalakay sa Ramot Gilead agod mapatay siya didto?’ Lain-lain ang sabat sang langitnon nga mga tinuga. ²⁰ Sang ulihi may espiritu nga nagpalapit sa Ginoo kag nagsiling, ‘Ako ang magahaylo sa iya.’ Nagpamangkot ang Ginoo, ‘Sa ano nga paagi?’ ²¹ Nagsabat siya, ‘Malakat ako kag pahambalon ko sing binutig ang mga propeta ni Ahab.’ Nagsiling ang Ginoo, ‘Lakat kag himua ina. Magamadinalag-on ka sa paghaylo sa iya.’ ”

²² Nagsiling dayon si Micaya, “Amo ato ang natabo. Ginpadal-an sang Ginoo ang imo mga propeta sang espiritu nga nagpahambal sa ila sing binutig. Ginbuot sang Ginoo nga malaglag ka.” ²³ Nagpalapit si Zedekia kay Micaya kag gintampa siya. Kag nagsiling si Zedekia, “Paano ka makasiling nga ang Espiritu sang Ginoo naghalin sa akon kag nagpakighambal sa imo?” ²⁴ Nagsabat si Micaya, “Mahibaluan mo ini sa adlaw nga mapierdi kamo sa inaway kag manago ka sa pinakasulod nga kuwarto sang balay.”

²⁵ Nagmando dayon si Ahab, “Dakpa ninyo si Micaya kag dal-a pabalik kay Amon nga pangulo sang banwa kag kay Joash nga akon anak. ²⁶ Kag silinga ninyo sila nga nagmando ako nga prisohon ini nga tawo kag hatagan siya sang tinapay lang kag tubig hasta makabalik ako halin sa inaway nga wala maano.”

²⁷ Nagsiling si Micaya, “Kon makabalik ka pa nga wala maano, ti, ang Ginoo wala naghambal paagi sa akon.” Dayon nagsiling si Micaya sa tanan nga tawo didto, “Tandai ninyo ang akon ginsiling!”

Napatay si Ahab^(B)

²⁸ Gani nagsalakay sa Ramot Gilead si Haring Ahab sang Israel kag si Haring Jehoshafat sang Juda. ²⁹ Nagsiling si Ahab kay Jehoshafat, “Sa tion sang inaway indi ako magpakilala nga ako ang hari, pero ikaw iya magsuksok sang imo harianon nga bayo.” Gani nagpakuno-kuno si Ahab, kag nagpakig-away sila.

³⁰ Karon, nagmando ang hari sang Aram^[b] sa mga kumander sang iya mga karwahe, “Indi ninyo pagsalakayon si bisan sin-o, kundi ang hari lang sang Israel.” ³¹ Pagkakita sang mga kumander sang mga karwahe kay Jehoshafat, naghunahuna sila nga siya ang hari sang Israel, gani ginsalakay nila siya. Pero nagpangayo sang bulig sa Ginoo si Jehoshafat, kag ginbuligan niya siya paagi sa pagpalikaw sang iya mga kaaway sa iya. ³² Kay sang matalupangdan sang mga kumander sang mga karwahe nga indi gali siya ang hari sang Israel, nag-untat sila sa paglagas sa iya.

³³ Pero sang nagapamana ang isa ka Arameanhon nga soldado sa mga soldado sang Israel, nalagpatan nga naigo niya si Haring Ahab sang Israel sa tinabuan sang iya panagang sa dughan. Nagsiling si Haring Ahab sa nagadala sang iya karwahe, “Ipalayo ako sa inaway! Kay napilasan ako.” ³⁴ Puwerte na gid ang inaway sadto nga adlaw, kag ang hari sang Israel nagasandig na lang sa iya karwahe nga nagaatubang sa mga Arameanhon hasta maghapon. Kag sang nagasalop na ang adlaw, napatay siya.

19 Sang pagbalik ni Jehoshafat sa iya palasyo sa Jerusalem nga wala maano, ² ginsugata siya ni Propeta Jehu nga anak ni Hanani kag ginsilingan, “Ngaa ginbuligan mo ang malaot kag ginhigugma ang nagakontra sa Ginoo? Tungod sini, naakig ang Ginoo sa imo. ³ Pero may ara man nga maayo sa imo. Ginpakuha mo sa Juda ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera kag ginhandom mo ang pagdangop sa Dios.”

Nagpili si Jehoshafat sang mga Manughukom

⁴ Nag-estar si Jehoshafat sa Jerusalem, pero nagalibot-libot siya sa mga tawo halin sa Beersheba pakadto sa kabukiran sang Efraim sa pagpabalik sa ila sa Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan. ⁵ Nagbutang siya sang mga manughukom sa kada napaderan nga banwa sang Juda. ⁶ Ginsilingan niya sila, “Hunahunaa gid ninyo sing maayo antes kamo maghukom kay wala kamo nagahukom para sa tawo kundi para sa Ginoo. Kag magaupod ang Ginoo sa inyo sa inyo paghukom. ⁷ Magtahod kamo sa Ginoo, kag maghukom sing maayo kay indi gusto sang Ginoo nga aton Dios ang pagpatiko sang hustisya, ang paghukom nga may pinilian, kag ang pagbaton sang lagay.”

⁸ Nagbutang man sa Jerusalem si Jehoshafat sang mga Levita, mga pari, kag mga pangulo sang mga pamilya sang mga Israelinhon sa paghusay sang mga kaso nga may kaangtanan sa kasuguan sang Ginoo kag sa paghusay sang mga pag-ilinaway. Kag didto sila nag-estar sa Jerusalem. ⁹ Amo ini ang iya mando sa ila: “Kinahanglan nga mag-alagad kamo nga matutom kag tinagipusuon, nga may pagtahod sa Ginoo. ¹⁰ Kon may kaso nga mag-abot sa inyo halin sa inyo mga kasimanwa sa bisan diin nga banwa nga may kaangtanan sa pagpatay ukon sa iban pa nga klase sang pagsupak sa mga sugo kag mga pagsulundan, paandami ninyo sila nga indi magpakasala sa Ginoo, kay kon indi, ipaagom niya ang iya kaakig sa inyo kag sa ila. Himua ninyo ini agod indi kamo makasala. ¹¹ Kon may mga kaso parte sa Ginoo nga indi ninyo mahusay, si Amaria nga pangulo nga pari amo ang maghusay sina. Kag kon may kaso parte sa gobyerno nga indi ninyo mahusay, si Zebadia nga anak ni Ishmael kag pangulo sang tribo sang Juda amo ang maghusay sina. Ang mga Levita magabulig sa inyo agod masiguro nga mapaluntad ang hustisya. Magpakaisog kamo sa paghimo sang inyo obligasyon. Kabay pa nga updan sang Ginoo ang mga tawo nga nagahimo sing husto.”

Ginpierdi ni Jehoshafat ang Moab kag Ammon

20 Sang ulihi, naglakat ang mga Moabnon kag mga Ammonhon, kaupod sang iban nga Meunhon^[c] sa pagpakig-away kay Jehoshafat. ² May mga tawo nga nagkadto kay Jehoshafat kag nagsiling, “May nagapadulong nga madamo gid nga mga soldado nga magasalakay sa imo. Ini sila halin sa Edom^[d] sa pihak nga bahin sang Patay nga Dagat. Ara na sila sa Hazazon Tamar” (nga amo ang En Gedi). ³ Hinadlukan si Jehoshafat, kag nagdangop siya sa Ginoo. Dayon nagmando siya nga magpuasa ang tanan nga taga-Juda. ⁴ Gani nagtipon ang mga tawo halin sa tanan nga banwa sang Juda sa pagpangayo sang bulig sa Ginoo. ⁵ Nagtindog si Jehoshafat sa atubangan sang katilingban sang Juda kag Jerusalem didto sa atubangan sang bag-o nga lagwerta sang templo sang Ginoo ⁶ kag nagsiling, “O Ginoo, Dios sang amon mga katigulangan, indi bala ikaw ang Dios nga ara sa langit? Ikaw ang nagagahom sa tanan nga ginharian sa kalibutan. Gamhanan ka gid kag wala sing may makabato sa imo. ⁷ O Dios namon, indi bala nga ginpatabog mo ang mga pumuluyo sang sini nga duta sa imo katawhan nga mga Israelinhon? Kag indi bala nga ginhatag mo ini sa ila, nga mga kaliwat ni Abraham nga imo abyan, agod mangin ila hasta san-o? ⁸ Gin-estaran nila ini kag ginpatindugan sang templo para sa imo kadungganan. Nagsiling sila, ⁹ ‘Kon may kalamidad nga mag-abot sa amon pareho sang inaway, baha,^[e] kalalat-an, ukon gutom, magatindog kami sa imo presensya sa atubangan sang sini nga templo nga sa diin ginapadunggan ka. Magapangayo kami sa imo sang bulig sa amon kalisod, kag pamatian mo kami kag luwason.’

¹⁰ “Karon ginasalakay kami sang mga tawo halin sa Ammon, Moab, kag Bukid sang Seir. Sadto anay ang ila mga teritoryo wala mo gintugot nga sakupon sang mga Israelinhon sang pagguwa nila sa Egipto. Gani naglikaw ang mga Israelinhon sa ila kag wala nila sila paglaglaga. ¹¹ Pero karon, tan-awa kon ano ang ila ginabalos sa amon. Ginasalakay nila kami agod palayason kami sa duta nga imo ginhatag sa amon bilang palanublion. ¹² O Dios namon, indi mo bala sila pagsilutan? Kay wala kami sang ikasarang sa pag-atubang sa sinang madamo nga mga soldado nga nagasalakay sa amon. Indi kami kahibalo kon ano ang amon himuon, pero nagasalig kami sa imo.”

¹³ Samtang nagatindog didto ang tanan nga lalaki sang Juda upod sang ila mga asawa kag mga anak, pati ang ila magagmay nga kabataan, ¹⁴ gin-gamhan sang Espiritu sang Ginoo si Jahaziel nga nagatindog didto sa katilingban. Si Jahaziel anak ni Zacarias. Si Zacarias anak ni Benaya. Si Benaya anak ni Jiel. Kag si Jiel anak ni Matania nga Levita kag kaliwat ni Asaf.

¹⁵ Nagsiling si Jahaziel, “Haring Jehoshafat, kag tanan kamo nga nagaestar sa Juda kag Jerusalem, pamati kamo! Amo ini ang ginasiling sang Ginoo sa inyo, ‘Indi kamo magkahadlok ukon magkaluya tungod sa sining madamo nga mga soldado, kay indi kamo ang magapakig-away kundi ang Dios. ¹⁶ Buwas magdulhog kamo pakadto sa ila. Makita ninyo sila nga nagataklad sa taklaran sang Ziz, sa punta sang ililigan sang tubig nga nagapakadto sa kamingawan sang Jeruel. ¹⁷ Indi kinahanglan nga magpakig-away kamo. Magpreparar lang kamo kag magpakalig-on, kag tan-awa ninyo ang kadalag-an nga himuon sang Ginoo para sa inyo. Kamo nga mga taga-Juda kag taga-Jerusalem, indi kamo magkahadlok ukon magkaluya. Atubanga ninyo sila buwas kag ang Ginoo magaupod sa inyo.’ ” ¹⁸ Nagluhod si Jehoshafat kag ang tanan nga taga-Juda kag taga-Jerusalem sa pagsimba sa Ginoo. ¹⁹ Dayon nagtindog ang iban nga mga Levita nga halin sa mga pamilya ni Kohat kag ni Kora kag nagdayaw sa Ginoo, ang Dios sang Israel, sa mabaskog gid nga tingog.

²⁰ Aga pa gid sang madason nga adlaw, nagkadto sila ni Jehoshafat sa kamingawan sang Tekoa. Samtang nagalakat sila, nagpundo si Jehoshafat kag nagsiling, “Pamatii ninyo ako, kamo nga taga-Juda kag taga-Jerusalem! Magtuo kamo sa Ginoo nga inyo Dios, kag mangin malig-on kamo. Magtuo kamo sa iya mga propeta, kag mangin madinalag-on kamo.” ²¹ Pagkatapos nagpangayo siya sang laygay sa mga tawo. Dayon nagpili siya sang mga manugkanta nga magauna sa ila kag magkanta sang mga pagdayaw sa Ginoo tungod sa iya makatilingala nga pagkabalaan. Amo ini ang ila ginakanta: “Pasalamati ang Ginoo kay ang iya gugma wala sing katapusan.” ²² Kag sang pagsugod nila kanta sang mga pagdayaw, ginpaaway sang Ginoo ang mga Ammonhon, mga Moabnon, kag mga taga-Bukid sang Seir nga nagasalakay sa Juda. Nagkalalaglag sila ²³ kay ginsalakay sang mga Ammonhon kag Moabnon ang mga soldado sang mga taga-Bukid sang Seir kag ginlaglag sila sing bug-os. Pagkatapos nila pamatay, sila naman ang nagpinatyanay. ²⁴ Pag-abot sang mga soldado sang Juda sa mataas nga lugar nga sa diin makita ang kamingawan sa ubos, nakita nila ang mga bangkay sang ila mga kaaway nga nagahamyang sa duta. Wala sing bisan isa nga buhi. ²⁵ Gani ginkadtuan ini ni Jehoshafat kag sang iya mga tinawo kag ginpanguha ang ila mga pagkabutang. Madamo ang ila nakuha nga mga kagamitan, mga bayo,^[f] kag iban pa nga malahalon nga mga butang nga indi na nila masarangan sa pagdala. Tatlo ka adlaw gid ang ila pagpanipon tungod sa puwerte kadamo nga mga pagkabutang. ²⁶ Sang ikaapat nga adlaw nagtipon sila sa Kapatagan sang Beraca kag nagdayaw sila didto sa Ginoo. Amo ina kon ngaa ginatawag ini nga Kapatagan sang Beraca^[g] hasta subong.

²⁷ Dayon nagbalik sila sa Jerusalem nga ginapangunahan ni Jehoshafat. Malipayon gid sila tungod ginpadaog sila sang Ginoo sa ila mga kaaway. ²⁸ Pag-abot nila sa Jerusalem, nagderetso sila sa templo sang Ginoo, nga nagatukar sang mga arpa, lira, kag mga trumpeta.

²⁹ Sang mabatian sang tanan nga ginharian kon paano nagpakig-away ang Ginoo sa mga kaaway sang Israel, hinadlukan sila sa Dios.^{[h] 30} Gani may kalinong ang ginharian ni Jehoshafat kay ginhatagan siya sang iya Dios sang kalinong sa iya mga kaaway sa palibot.

Ang Katapusan sang Paghari ni Jehoshafat^(C)

³¹ Amo ato ang paghari ni Jehoshafat sa Juda. Nagaedad siya sang 35 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 25 ka tuig. Ang iya iloy amo si Azuba nga anak ni Shilhi. ³² Ginsunod niya ang pagginawi sang iya amay nga si Asa kag wala siya nagtalikod sa sini nga pagginawi. Matarong ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. ³³ Pero wala niya pagkuhaa ang tanan nga mga simbahan sa mataas nga mga lugar, kag ang mga tawo wala gihapon nagmatutom sa pagsunod sa Dios sang ila mga katigulangan.

³⁴ Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Jehoshafat, halin sa umpisa hasta sa katapusan, nasulat sa Kasaysayan ni Jehu nga Anak ni Hanani, nga nalakip sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda.

³⁵ Pero sang ulihi nga bahin sang paghari ni Jehoshafat sa Juda, nagpakigdampig siya kay Haring Ahazia sang Israel, nga isa ka malaot nga tawo. ³⁶ Nagsugtanay sila nga magpahimo sang mga barko nga pangnegosyo.^[i] Ginpahimo nila ini sa Ezion Geber. ³⁷ Pero nagsiling si Eliezer nga anak ni Dodavahu nga taga-Maresha sa kay Jehoshafat, “Tungod nga nagpakigdampig ka kay Ahazia, gub-on sang Ginoo ang inyo ginpaobra.” Gani naguba ang mga barko kag wala ini makabiyahe agod magnegosyo.^[j]