Beginning

6 Dayon nagpangamuyo si Solomon, “Ginoo nagsiling ka nga mapuyo ka sa gal-om. ² Karon nakapahimo na ako sang matahom gid nga templo para sa imo, nga sa diin makapuyo ka hasta san-o.”

Ang Mensahi ni Solomon sa Katawhan sang Israel^(A)

³ Dayon nag-atubang si Haring Solomon sa bug-os nga katilingban sang Israel nga nagatindog didto, kag ginbendisyunan niya sila. ⁴ Nagsiling siya, “Dalayawon ang Ginoo, ang Dios sang Israel. Gintuman niya ang iya ginpromisa sa akon amay nga si David. Nagsiling siya sadto, ⁵ ‘Halin sang tion nga ginpaguwa ko ang akon katawhan nga mga Israelinhon sa Egipto, wala ako nagpili sang siyudad sa bisan ano nga tribo sang Israel agod patindugan sang templo para sa akon kadungganan, kag wala man ako nagpili sang hari nga magdumala sa akon katawhan nga mga Israelinhon. ⁶ Pero karon ginpili ko ang Jerusalem bilang lugar nga sa diin padunggan ako, kag ginpili ko si David nga magdumala sa akon katawhan nga mga Israelinhon.’

⁷ “Gusto gid sang akon amay nga si David nga magpatindog sang templo para sa kadungganan sang Ginoo, ang Dios sang Israel. ⁸ Pero nagsiling ang Ginoo sa iya, ‘Maayo man ina nga nagahandom ka gid sa pagpatindog sang templo para sa akon kadungganan. ⁹ Pero indi ikaw ang magapatindog sini kundi ang imo mismo anak. Siya ang magapatindog sang templo para sa akon kadungganan.’

¹⁰ “Gintuman sang Ginoo ang iya ginpromisa. Ako ang nagbulos sa akon amay nga si David bilang hari sang Israel, suno sa ginpromisa sang Ginoo. Kag ginpatindog ko ang templo para sa kadungganan sang Ginoo, ang Dios sang Israel. ¹¹ Didto ko ginbutang ang Kahon nga sa diin nabutang ang Kasugtanan sang Ginoo nga iya ginhimo sa katawhan sang Israel.”

Ang Pangamuyo ni Solomon para sa Katawhan sang Israel^(B)

¹² Sa presensya sang bug-os nga katilingban sang Israel, nagtindog si Solomon sa atubangan sang halaran sang Ginoo kag ginbayaw niya ang iya mga kamot. ¹³ Nagtindog siya sa saway nga entablado nga iya ginpahimo. Ini nga entablado may kalabaon kag kasangkaron nga pito kag tunga ka tapak, kag may kataason nga apat kag tunga ka tapak. Pagkatapos nagluhod si Solomon sa atubangan sang katilingban sang Israel nga nagabayaw sang iya mga kamot. ¹⁴ Kag nagpangamuyo siya,

“O Ginoo, Dios sang Israel, wala sing Dios nga pareho sa imo sa langit ukon sa duta. Ginatuman mo ang imo kasugtanan kag ginapakita mo ang imo gugma sa imo mga alagad nga nagasunod sa imo sa bug-os nila nga tagipusuon. ¹⁵ Gintuman mo ang imo ginpromisa sa imo alagad nga si David nga akon amay. Ikaw mismo ang nagpromisa sina, kag ikaw man mismo ang nagtuman sina subong nga adlaw. ¹⁶ Kag karon, Ginoo, Dios sang Israel, tumana pa gid ang imo ginpromisa sa imo alagad nga si David nga akon amay sang nagsiling ka sa iya, ‘Indi ka madulaan sang kaliwat nga magabulos sa imo bilang hari sa Israel kon maayo lang ang pagsunod sang imo mga kaliwat sa akon kasuguan pareho sang imo ginhimo.’ ¹⁷ Gani karon, O Ginoo, Dios sang Israel, tumana ang imo ginpromisa sa imo alagad nga si David nga akon amay.

¹⁸ “Pero makaestar gid bala ikaw, O Dios, diri sa kalibutan upod sa mga tawo? Indi gani ikaw makaigo sa langit bisan sa pinakamataas nga parte sang langit, ano pa ayhan sa templo nga ginpatindog ko? ¹⁹ Pero pamatii ako nga imo alagad sa akon pagpangamuyo kag pagpakitluoy. O Ginoo nga akon Dios, pamatii ang akon pagpanawag kag pagpangamuyo sa imo presensya. ²⁰ Kabay pa nga bantayan mo ining templo adlaw-gab-i, ining lugar nga nagsiling ka nga diri ikaw padunggan. Kabay pa nga pamatian mo ako nga imo alagad sa akon pagpangamuyo nga nagaatubang sa sini nga lugar. ²¹ Pamatii ang akon mga pangabay kag ang mga pangabay sang imo katawhan nga mga Israelinhon samtang nagapangamuyo kami nga nagaatubang sa sini nga lugar. Pamatii kami dira sa imo puluy-an sa langit. Kag kon mabatian mo kami, patawara kami.

²² “Kon ang isa ka tawo gin-akusar nga nakasala sa iya isigkatawo, kag ginpakadto siya sa imo halaran sa sini nga templo sa pagsumpa nga inosente siya, ²³ pamatii ini nga kaso dira sa langit kag hukmi ang imo mga alagad—ang nagaakusar kag ang ginaakusar. Siluti ang nakasala suno sa iya binuhatan, kag hilwaya ang wala sing sala agod magaguwa nga inosente siya.

²⁴ “Kon ang imo katawhan nga mga Israelinhon mapierdi sang ila mga kaaway tungod kay nakasala sila sa imo, kag kon magbalik sila sa imo kag magdayaw sa imo kag magpangamuyo sa sini nga templo, ²⁵ pamatii sila dira sa langit. Patawara sila sa ila sala kag dal-a sila pabalik sa duta nga ginhatag mo sa ila mga katigulangan.

²⁶ “Kon indi mo pagpaulanon tungod kay nakasala sa imo ang imo katawhan, kag kon magpangamuyo sila nga nagaatubang sa sini nga templo kag magdayaw sa imo, kag maghinulsol sa ila mga sala tungod kay ginsilutan mo sila, ²⁷ pamatii sila dira sa langit. Patawara sila nga imo mga alagad, ang imo katawhan nga mga Israelinhon. Tudlui sila sang matarong nga pagkabuhi, kag padal-i sang ulan ang duta nga imo ginhatag sa ila nga ila panag-iyahan.

²⁸ “Kon may mag-abot nga gutom sa duta sang imo katawhan, ukon kalalat-an, ukon mainit nga hangin, ukon peste sa mga tanom pati na mga apan kag mga ulod, ukon kibunon sila sang mga kaaway sa bisan diin sa ila mga banwa, ukon mag-abot sa ila ang bisan ano nga balatian, ²⁹ kag kon may ara sa ila nga magpangamuyo ukon magpangabay sa imo, pamatii sila. Kon ginakilala nila nga tungod sa ila mga sala nag-abot ining mga pag-antos kag kasakit sa ila, kag magpangamuyo sila nga nagabayaw sang ila mga kamot, nga nagaatubang sa sini nga templo, ³⁰ pamatii sila dira sa imo puluy-an sa langit. Patawara sila, kag himua sa kada isa sa ila ang nagakabagay sa ila mga binuhatan, kay nahibaluan mo ang tagsa nila ka tagipusuon. Matuod nga ikaw gid lang ang nakahibalo sang tagipusuon sang tanan nga tawo. ³¹ Himua ina agod magtahod sila sa imo kag magsunod sa imo mga pamaagi samtang nagaestar sila sa duta nga ginhatag mo sa amon mga katigulangan.

³² “Kon ang mga indi Israelinhon nga nagaestar sa malayo nga lugar makabati sang imo pagkabantog kag pagkagamhanan, kag magkadto sila diri sa pagsimba sa imo kag magpangamuyo sila nga nagaatubang sa sini nga templo, ³³ pamatii sila dira sa imo puluy-an sa langit. Kag himua ang bisan ano nga ila ginapangabay, agod ang tanan nga tawo sa kalibutan makakilala sa imo kag magtahod sa imo pareho sang imo katawhan nga mga Israelinhon, kag agod mahibaluan nila nga ginpatindog ko ini nga templo para sa imo kadungganan.

³⁴ “Kon ang imo katawhan magalakat sa pagpakig-away suno sa imo mando, kag kon magpangamuyo sila sa imo nga nagaatubang sa sini nga siyudad nga imo ginpili kag sa templo nga akon ginpatindog para sa imo kadungganan, ³⁵ pamatii ang ila mga pangamuyo kag mga pangabay dira sa langit, kag hatagi sila sang kadalag-an.^[a]

³⁶ “Kon makasala sila sa imo—kay wala man sing bisan isa nga wala nagakasala—kag sa imo kaakig ginpapierdi mo sila sa ila mga kaaway kag ginbihag nila sila sa malayo ukon sa malapit nga lugar, ³⁷ kag kon sa ulihi magbag-o ang ila mga tagipusuon didto, kag maghinulsol sila kag magpakitluoy sa imo nga nagasiling, ‘Nakasala kami, kag malaot ang amon mga ginhimo,’ ³⁸ pamatii ang ila pangamuyo. Kon magbalik sila sa imo sa bug-os nila nga tagipusuon kag hunahuna didto sa lugar nga sa diin ginbihag sila, kag magpangamuyo sila nga nagaatubang sa sini nga duta nga ginhatag mo sa ila mga katigulangan, sa sini nga siyudad nga imo ginpili, kag sa templo nga akon ginpatindog para sa imo kadungganan, ³⁹ pamatii ang ila mga pangamuyo kag mga pangabay dira sa imo puluy-an sa langit, kag hatagi sila sang kadalag-an. Patawara sila sa ila mga sala kontra sa imo.

⁴⁰ “O Dios ko, kabay pa nga talupangdon mo ang mga pangamuyo nga ginahimo sa sini nga lugar.

⁴¹ “Kag karon, Ginoong Dios, kadto ka na sa templo, sa lugar nga imo palahuwayan, nga sa diin nabutang ang Kahon sang Kasugtanan nga simbolo sang imo gahom. Kabay pa nga maeksperiensyahan sang imo mga pari ang imo pagluwas sa ila, kag magkalipay ang imo matutom nga katawhan sa imo kaayo. ⁴² O Ginoong Dios, indi pag-isikway ang imo pinili nga hari. Dumduma ang imo gugma kay David nga imo alagad.”

Ang Pagdedikar sang Templo^(C)

7 Pagkatapos pangamuyo ni Solomon, may kalayo nga nagpanaog halin sa langit nga naglamon sang halad nga ginasunog kag sang iban pa nga mga halad, kag ang gamhanan nga presensya sang Ginoo naglikop sa templo. ² Indi makasulod ang mga pari sa templo sang Ginoo tungod kay ang gamhanan nga presensya sang Ginoo naglikop sa templo. ³ Sang makita sang tanan nga Israelinhon ang kalayo nga nagpanaog kag ang gamhanan nga presensya sang Ginoo sa ibabaw sang templo, nagluhod sila kag nagsimba sa Ginoo nga may pagpasalamat. Siling nila, “Maayo ang Ginoo; ang iya gugma wala sing katapusan.”

⁴ Dayon naghalad sa Ginoo si Haring Solomon kag ang tanan nga katawhan. ⁵ Naghalad sila sing 22,000 ka baka kag 120,000 ka karnero kag kanding. Sa sini nga paagi, gindedikar sang hari kag sang tanan nga katawhan ang templo sang Dios. ⁶ Nagpuwesto ang mga pari sa templo, kag amo man ang mga Levita nga nagakanta, “Ang iya gugma wala sing katapusan.” Ginatukaran nila ang kanta sang mga instrumento nga ginpahimo ni Haring David sa pagdayaw sa Ginoo. Sa atubangan sang mga Levita, ang mga pari nagapatunog man sang ila mga trumpeta samtang nagatindog ang tanan nga Israelinhon.

⁷ Gindedikar ni Solomon ang lagwerta nga ara sa atubangan sang templo sang Ginoo. Naghalad sila ni Solomon didto sang mga halad nga ginasunog, mga halad nga regalo, kag mga tambok nga bilang halad para sa maayo nga relasyon. Kay ang saway nga halaran nga iya ginpahimo tama kagamay para sa sini nga mga halad.

⁸ Nagsaulog pa gid si Solomon kag ang tanan nga Israelinhon sang Piesta sang Pagpatindog sang mga Payag sing pito ka adlaw. Madamo gid nga mga katawhan ang nagtilipon halin sa Lebo Hamat sa aminhan hasta sa ililigan sang tubig sang Egipto sa bagatnan. ⁹ Sang ikawalo nga adlaw, naghiwat sila sang katapusan nga pagtilipon, kay ginselebrar nila ang pagdedikar sang halaran kag sang bug-os nga templo sa sulod sang pito ka adlaw, kag ang Piesta sang Pagpatindog sang mga Payag sa sulod man sang pito ka adlaw. ¹⁰ Pagkasunod nga adlaw, nga amo ang ika-23 nga adlaw sang ikapito nga bulan, ginpapauli ni Solomon ang mga tawo. Nagpalauli sila nga malipayon gid tungod sa tanan nga kaayo nga ginhimo sang Ginoo kay David kag kay Solomon, kag sa iya katawhan nga mga Israelinhon.

Nagpakita ang Dios kay Solomon^(D)

¹¹ Gani natapos ni Solomon ang pagpatindog sang templo sang Ginoo kag sang iya palasyo. Nahuman niya ang tanan niya nga ginplano para sa sini. ¹² Dayon isa ka gab-i, nagpakita ang Ginoo sa iya kag nagsiling, “Nabatian ko ang imo pangamuyo kag ginpili ko ini nga templo bilang lugar nga halaran sang mga halad.

¹³ “Halimbawa indi ko pagpaulanon, ukon padal-an ko sang mga apan ang duta sa pagkaon sang mga tanom sini, ukon padal-an ko ang akon katawhan sang kalalat-an, ¹⁴ kag kon ang akon katawhan nga akon gintawag^[b] magpaubos sang ila kaugalingon, magpangamuyo, magdangop sa akon, kag magbiya sa ila malaot nga mga ginahimo, pamatian ko sila sa langit kag patawaron ang ila mga sala, kag dayon pakamaayuhon ko liwat ang ila duta. ¹⁵ Talupangdon ko sila kag pamatian ang ila mga pangamuyo sa sini nga lugar, ¹⁶ kay ang ini nga templo ginpili ko kag ginseparar para sa akon agod mangin lugar nga sa diin padunggan ako hasta san-o. Bantayan ko ini kag atipanon permi.

¹⁷ “Kag ikaw, kon magsunod ka sa akon pareho sang imo amay nga si David, kag kon himuon mo ang tanan nga ginapahimo ko sa imo kag tumanon ang akon mga pagsulundan kag mga sugo, ¹⁸ paharion ko ang imo mga kaliwat hasta san-o. Amo man ini ang akon ginpromisa sa imo amay nga si David sang ginsilingan ko siya, ‘Indi ka madulaan sang kaliwat nga magahari sa Israel.’ ¹⁹ Pero kon magtalikod kamo kag indi magtuman sang akon mga sugo kag mga pagsulundan nga ginhatag ko sa inyo, kag kon mag-alagad kamo kag magsimba sa iban nga mga dios, ²⁰ pahalinon ko kamo sa akon duta nga ginhatag sa inyo, kag sikwayon ko ining templo nga ginpili ko nga lugar nga sa diin padunggan ako. Dayon yagutaon kag kadlawan ini sang tanan nga tawo. ²¹ Kag bisan matahom kag bantog ining templo, gub-on ko ini. Makibot kag matingala gid ang tanan nga magaagi diri kag magasiling, ‘Ngaa ginhimo ini sang Ginoo sa sini nga duta kag sa sini nga templo?’ ²² Magasabat ang iban, ‘Tungod kay ginsikway nila ang Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan, nga nagpaguwa sa ila sa Egipto, kag nag-alagad sila kag nagsimba sa iban nga mga dios. Amo ina nga ginpadal-an sila sang Ginoo sang sina nga mga kalaglagan.’ ”

Ang Iban pa nga Nahuman ni Solomon^(E)

8 Pagkatapos sang 20 ka tuig nga pagpatindog ni Solomon sang templo sang Ginoo kag sang iya palasyo, ² ginpatindog niya liwat ang mga banwa nga ginhatag sa iya ni Hiram^[c] kag ginpaestaran sa mga Israelinhon. ³ Amo man ini ang tion nga ginsalakay ni Solomon kag gin-agaw ang Hamat Zoba. ⁴ Ginpatindog man niya liwat ang Tadmor nga ara sa kamingawan kag ang mga banwa sa Hamat nga bulutangan sang mga bodega. ⁵ Ginpabakod niya ang ibabaw kag idalom nga bahin sang Bet Horon. Ginpalibutan niya ini sang mga pader kag ginpabutangan sang mga puwertahan nga may mga trangka. ⁶ Amo man ang ginhimo niya sa Baalat kag sa iban pa nga mga banwa nga bulutangan sang iya mga bodega, mga karwahe kag mga kabayo. Ginpatindog niya ang tanan nga luyag niya patindugon sa Jerusalem, sa Lebanon, kag sa tanan nga duta nga sakop niya.

^7-8 May mga katawhan pa nga indi Israelinhon nga nabilin sa Israel. Sila amo ang mga kaliwat sang mga Hithanon, Amornon, Periznon, Hivhanon, kag mga Jebusnon, nga wala maubos pamatay sang mga Israelinhon sang pag-agaw nila sang duta sang Canaan. Ginhimo sila ni Solomon nga mga ulipon kag ginpilit nga mag-obra, kag nagpabilin sila nga ulipon hasta subong. ⁹ Pero wala paghimua ni Solomon nga ulipon ang bisan sin-o nga Israelinhon. Sa baylo, ginhimo niya sila nga iya mga soldado, mga opisyal, mga pangulo sang mga soldado, mga kumander sang iya mga karwahe, kag mga manugkabayo. ¹⁰ Ang 250 sa ila ginhimo ni Haring Solomon nga mga opisyal nga nagadumala sang mga nagaobra sa iya mga proyekto.

¹¹ Sang matapos na ang palasyo nga ginpahimo ni Solomon para sa iya asawa nga anak sang hari sang Egipto,^[d] ginsaylo niya ang iya asawa didto halin sa Banwa ni David.^[e] Kay siling niya, “Indi puwede nga mag-estar ang akon asawa sa palasyo ni Haring David, kay balaan ini nga lugar tungod didto anay ang Kahon sang Ginoo.”

¹² Dayon naghalad si Solomon sa Ginoo sang mga halad nga ginasunog didto sa halaran nga iya ginpatindog sa atubangan sang balkon sang templo. ¹³ Gintuman niya ang sugo ni Moises nga maghalad suno sa kinahanglan nga ihalad kada adlaw kag sa mga Adlaw nga Inugpahuway, sa Piesta sang Pag-umpisa sang Bulan, kag sa sining tatlo ka piesta nga ginasaulog kada tuig: ang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok, ang Piesta sang Pag-ani, kag ang Piesta sang Pagpatindog sang mga Payag. ¹⁴ Kag suno sa pagsulundan sang iya amay nga si David, gin-grupo niya ang mga pari kag mga Levita para sa ila mga buluhaton. Ang mga Levita amo ang nagapanguna sa mga tawo sa pagdayaw sa Dios kag sila ang nagabulig sa mga pari sa ila buluhaton sa templo kada adlaw. Gin-grupo man niya ang mga guwardya sang tagsa ka puwertahan sang templo, kay amo ini ang sugo ni David nga alagad sang Dios. ¹⁵ Gintuman gid nila ni Solomon ang tanan nga sugo ni Haring David parte sa mga pari kag mga Levita kag sa mga bodega.

¹⁶ Natapos ang tanan nga ginpahimo ni Solomon sa templo halin sang pagbutang sang pundasyon hasta sang pagkahuman sini.

¹⁷ Dayon nagkadto si Solomon sa Ezion Geber kag sa Elat, sa baybayon sang Mapula nga Dagat, sa duta sang Edom. ¹⁸ Ginpadal-an siya ni Hiram sang mga barko nga ginadumalahan sang iya mismo mga opisyal nga mga hanas nga mga marinero. Ini sila nagpanakayon upod sa mga tinawo ni Solomon pakadto sa Ofir. Kag sang pagbalik nila may dala sila nga mga 16 ka tonelada nga bulawan, kag gindala nila ini kay Haring Solomon.