Beginning
Si Samson sa Gaza
16 Isa ka adlaw, nagkadto si Samson sa Gaza nga isa ka banwa sang Filistinhon. May nakita siya didto nga isa ka babayi nga nagabaligya sang iya lawas, kag naghulid siya sa sadto nga babayi. 2 Nabalitaan sang mga taga-Gaza nga didto si Samson, gani ginpalibutan nila ang banwa kag ginbantayan ang puwertahan sang banwa sa bilog nga gab-i. Wala sila magsalakay sang sadto nga gab-i. Nagdesisyon sila nga patyon nila si Samson sa kaagahon. 3 Pero naghulid si Samson sa babayi hasta sang tungang gab-i lang. Dayon nagbangon siya kag nagkadto sa may puwertahan sang banwa. Ginkaptan niya ang puwertahan kag ginhukas dala ang mga haligi kag mga trangka sini. Dayon ginpas-an niya ini kag gindala sa putokputokan sang bukid nga nagaatubang sa Hebron.
Si Samson kag si Delila
4 Sang ulihi, naluyag si Samson sa isa ka babayi nga nagaestar sa Sorek nga ililigan sang tubig. Ang iya ngalan amo si Delila. 5 Karon, ginkadtuan sang mga pangulo sang mga Filistinhon si Delila kag ginsilingan, “Kombinsiha siya nga isugid niya sa imo ang sekreto kon ngaa puwerte siya kakusog kag kon paano siya mapierdi, agod magapos kag mabihag namon siya. Kon mahimo mo ina, ang kada isa sa amon magahatag sa imo sang 1,100 ka bilog nga pilak.”
6 Gani ginpamangkot ni Delila si Samson. Siling niya, “Sugiri ako sang sekreto kon ngaa puwerte sa imo kakusog. Kag halimbawa, kon may maggapos ukon magdakop sa imo paano niya ini himuon?” 7 Nagsabat si Samson, “Kon gapuson ako sing pito ka bag-o nga banting sang pana,[a] mangin pareho na lang ang akon kusog sa iban nga mga tawo.”
8 Sang mahibaluan ini sang mga pangulo sang mga Filistinhon, ginhatagan nila si Delila sang pito ka bag-o nga banting sang pana kag gin-gapos niya si Samson. 9 May pila ka mga Filistinhon nga nagapanago sadto sa pihak nga kuwarto. Dayon nagsinggit si Delila, “Samson, may mga Filistinhon nga nag-abot sa pagdakop sa imo.” Pero ginpangbugto lang ni Samson ang mga banting sang pana nga daw pareho lang sa lubid nga nakatandog sa kalayo. Gani wala pa gid nila mahibaluan ang sekreto sang iya kusog.
10 Nagsiling si Delila kay Samson, “Gin-into mo lang ako; nagbutig ka sa akon. Sige na, sugiri ako kon paano ka magapos.” 11 Nagsiling si Samson, “Kon gapuson ako sang bag-o nga lubid nga wala pa gid magamit, mangin pareho na lang ang akon kusog sa iban nga mga tawo.”
12 Gani nagkuha si Delila sang bag-o nga lubid nga wala pa gid magamit kag gin-gapos niya si Samson. May pila ka mga Filistinhon nga nagapanago sadto sa pihak nga kuwarto. Dayon nagsinggit si Delila, “Samson, may mga Filistinhon nga nag-abot sa pagdakop sa imo!” Pero ginpangbugto lang ni Samson ang higot sa iya butkon nga daw pareho lang sa hilo.
13 Gani nagsiling liwat si Delila kay Samson, “Hasta subong ginainto mo lang gihapon ako kag ginabutigan. Sige na, sugiri ako kon paano ka magapos.” Nagsiling si Samson, “Kon ihigot mo ang pito ka salapid sang akon buhok sa teral[b] kag hugton sang palpal, mangin pareho na lang ang akon kusog sa iban nga mga tawo.”
14 Gani sang nagakatulog si Samson, ginhigot ni Delila ang pito ka salapid sang buhok ni Samson sa teral, kag nagsinggit dayon, “Samson, may mga Filistinhon nga nag-abot sa pagdakop sa imo.” Nakabugtaw si Samson kag ginpalos niya ang iya buhok sa teral.
15 Gani nagsiling si Delila sa iya, “Siling mo ginahigugma mo ako, pero indi gali matuod. Tatlo na ka beses nga gin-into mo ako. Wala ka gid nanugid kon diin nagahalin ang imo kusog.” 16 Adlaw-adlaw niya nga ginapamangkot si Samson hasta sang ulihi natak-an si Samson. 17 Gani ginsugiran na lang siya ni Samson sang matuod. Siling ni Samson, “Wala gid maguntingi ang akon buhok bisan kaisa lang. Kay halin sang akon pagkatawo, gindedikar na ako sa Dios bilang isa ka Nazareo. Gani kon maguntingan ang akon buhok, mangin pareho na lang ang akon kusog sa iban nga mga tawo.”
18 Nabatyagan ni Delila nga nagasugid si Samson sing matuod. Gani nagpasugo siya nga hambalan ang mga pangulo sang mga Filistinhon nga magbalik tungod kay nagsugid na sa iya si Samson sing matuod. Gani nagbalik ang mga pangulo, dala ang kuwarta nga ibayad kay Delila. 19 Ginpatulog ni Delila si Samson sa iya paa, kag sang matulugan na ini, nagtawag siya sang isa ka tawo agod guntingon ang pito ka salapid sang buhok ni Samson. Gani nagluya si Samson, kag ginpadakop siya ni Delila. 20 Nagsinggit si Delila, “Samson, may mga Filistinhon nga nag-abot sa pagdakop sa imo.” Pagbangon ni Samson abi niya nga makabuhi pa siya pareho sang ginhimo niya sadto. Pero wala siya kahibalo nga wala na nagbulig ang Ginoo sa iya. 21 Gindakop siya sang mga Filistinhon kag ginlukat ang iya mga mata. Dayon gindala nila siya sa Gaza kag ginkadenahan sang saway. Ginpaobra nila siya sa sulod sang prisohan bilang manuggaling sang uyas. 22 Pero amat-amat nga nagtubo liwat ang iya buhok.
Ang Pagkapatay ni Samson
23 Isa sina ka bes, nagtilipon ang mga pangulo sang mga Filistinhon agod magsaulog kag maghalad sang madamo nga mga halad sa ila dios nga si Dagon. Sa ila nga pagsaulog nagakanta sila: “Ginpadaog kita sang aton dios kontra kay Samson nga aton kaaway.” 24-25 Puwerte ang ila kinalipay kag nagsinggit sila, “Dal-a diri si Samson sa paglingaw sa aton!” Gani ginpaguwa si Samson sa prisohan. Kag sang makita siya sang mga tawo, gindayaw nila ang ila dios. Siling nila, “Ginpadaog kita sang aton dios sa aton kaaway nga naglaglag sa aton duta kag nagpamatay sang madamo sa aton.” Dayon ginpatindog nila si Samson sa tunga sang duha ka haligi kag ginhimo nga kaladlawan. 26 Nagsiling si Samson sa suluguon[c] nga nagatuytoy sa iya, “Pauyata ako sa haligi sang sini nga templo agod makasandig ako.” 27 Puno sang tawo ang templo. Ato didto ang tanan nga pangulo sang mga Filistinhon. Sa atop lang, may ara sang 3,000 ka tawo, lalaki kag babayi. Nagakinasadya sila nga nagatan-aw kay Samson.
28 Karon, nagpangamuyo si Samson: “O Ginoong Dios, dumduma ako. Kon mahimo, ibalik ang akon kusog bisan kaisa na lang agod nga makabalos ako sa mga Filistinhon sa paglukat nila sang akon mga mata.” 29 Nagkapot si Samson sa duha ka sentro nga haligi nga nagatukod sa atop sang templo. Ang tuo niya nga kamot ara sa isa ka haligi kag ang wala ara sa isa pa ka haligi. 30 Dayon nagsinggit siya, “Mapatay ako kaupod sang sini nga mga Filistinhon!” Kag gintulod niya ang duha ka haligi sa bug-os niya nga kusog, kag narumpag ang templo sa mga pangulo kag sa tanan nga tawo didto. Mas madamo pa ang iya napatay sang sadto nga tion sang sa nagakabuhi pa siya.
31 Ang bangkay ni Samson ginkuha sang iya mga utod kag mga paryente kag ginlubong sa ginlubngan sang iya amay nga si Manoa, didto sa tunga-tunga sang Zora kag Eshtaol. Ginpanguluhan ni Samson ang Israel sa sulod sang 20 ka tuig.
Ang mga Dios-dios ni Micas
17 May isa ka tawo nga nagaestar sa kabukiran sang Efraim nga ang iya ngalan si Micas. 2-3 Isa ka adlaw, nagsiling si Micas sa iya iloy, “Nabatian ko nga ginsumpa mo ang nagkuha sang imo 1,100 ka pilak. Ari ang pilak, ako ang nagkuha sini.” Pagkabaton sini sang iya iloy, nagsiling siya, “Anak, kabay pa nga bendisyunan ka sang Ginoo. Ihalad ko ini nga pilak sa Ginoo agod indi mag-abot sa imo ang sumpa. Gamiton ko ini nga pilak nga panghaklap sa kahoy nga imahen nga ipahimo ko. Huo, ihalad ko ini sa Ginoo para maluwas ka sa sumpa.” 4 Dayon nagkuha ang iya iloy sang 200 ka pilak kag ginhatag sa platero. Kag gin-gamit ini sang platero nga panghaklap sa kahoy nga imahen. Sang nahuman na, ginbutang ini nga dios-dios sa balay ni Micas.
5 May kaugalingon nga simbahan si Micas, kag nagpahimo siya sang mga dios-dios kag espesyal nga panapton[d] sang pari. Ginhimo niya nga pari ang isa sa iya mga anak nga lalaki. 6 Sang sadto nga tion, wala sing hari sa Israel, gani nagapagusto lang ang tagsa-tagsa kon ano ang iya luyag himuon.
7 May isa ka bataon nga Levita[e] nga nagaestar sa Betlehem nga sakop sang Juda. 8 Isa ka adlaw, naglakat siya agod mangita sang elistaran sa iban nga lugar. Sa iya paglakat, nakaagi siya sa balay ni Micas sa kabukiran sang Efraim. 9 Ginpamangkot siya ni Micas, “Taga-diin ka?” Nagsabat siya, “Taga-Betlehem, nga sakop sang Juda. Kag isa ako ka Levita. Nagapangita ako sang akon maestaran.” 10-11 Nagsiling si Micas, “Diri ka na lang estar sa akon. Himuon ko ikaw nga akon manuglaygay[f] kag pari. Kag kada tuig hatagan ko ikaw sang napulo ka bilog nga pilak, luwas sa mga bayo kag pagkaon nga akon ihatag sa imo.” Nagsugot ang Levita sa ginsiling ni Micas kag ginkabig siya ni Micas nga isa sa iya mga anak. 12 Ginhimo siya ni Micas nga pari, kag didto ginpaestar sa iya balay. 13 Nagsiling si Micas, “Karon, sigurado ako nga pakamaayuhon ako sang Ginoo tungod kay may pari na ako nga Levita.”
Si Micas kag ang Tribo ni Dan
18 Sadto nga panahon wala sing hari ang Israel. Kag sa amo man nga panahon, ang tribo ni Dan nagapangita sang lugar nga ila maestaran nga mangin ila mismo. Sa mga tribo sang Israel, ang tribo ni Dan ang wala pa makabaton sang ila palanublion nga duta. 2 Gani nagpadala ang mga kaliwat ni Dan sang lima ka maisog nga mga lalaki halin sa ila pamilya sa pagpangita sang ila maestaran. Ining lima ka lalaki naghalin sa mga banwa sang Zora kag Eshtaol.
Sang naglakat na sila sa pagpangita sang lugar, nakaabot sila sa balay ni Micas sa kabukiran sang Efraim, kag didto sila nagtulog. 3 Samtang didto sila, nahibaluan nila nga indi taga-didto atong bataon nga Levita tungod sa iya panghambal. Gani ginpamangkot nila siya, “Ngaa ari ka? Sin-o ang nagdala diri sa imo? Kag ano ang ginahimo mo diri?”
4 Ginsugiran niya sila sang ginhimo ni Micas sa iya, kag nagsiling siya, “Nagatrabaho ako bilang pari ni Micas, kag ginasuwelduhan niya ako.” 5 Nagsabat ang mga lalaki, “Kon amo sina, pamangkuta abi ang Dios kon bala mangin madinalag-on ining amon paglakat.” 6 Nagsabat ang pari, “Indi kamo magpalibog. Ginaupdan kamo sang Ginoo sa inyo pagpanglakaton.”
7 Nagpadayon ining lima ka lalaki kag nakaabot sila sa Laish. Nakita nila nga matawhay ang pagpangabuhi sang mga tawo didto pareho sa mga Sidonhon. Malinong ini nga lugar, kag ara ang tanan nga kinahanglan sang mga tawo. Nagasalig gid ang mga pumuluyo nga wala sing may mag-ano sa ila. Ini nga lugar malayo sa mga Sidonhon, kag wala sila sing kadampig nga banwa. 8 Sang magbalik ang lima ka lalaki sa Zora kag Eshtaol, ginpamangkot sila sang ila mga kasimanwa kon ano ang ila nakita. 9 Nagsiling sila, “Dali na, masalakay na kita, kay nakakita kami sang maayo gid nga lugar. Ano, indi pa kamo maghulag? Indi na kita magdugay pa. Salakayon na naton agod masakop na naton ini nga duta. 10 Ginhatag sang Dios sa aton ang ini nga duta. Malapad ini kag bugana, kag ara ang tanan nga kinahanglan naton. Kag isa pa, nagasalig gid ang mga pumuluyo sini nga wala sing may mag-ano sa ila.”
11 Gani, halin sa Zora kag Eshtaol, naglakat ang 600 ka armado nga mga tawo halin sa tribo ni Dan agod magpakig-away. 12 Nagkampo sila sa nakatundan dampi sang banwa sang Kiriat Jearim sa Juda. (Amo ina nga hasta subong ang lugar nga ato ginatawag nga Kampo ni Dan.) 13 Halin didto, nagpadayon sila sa pagpanglakaton hasta nga nakaabot sila sa balay ni Micas, sa kabukiran sang Efraim.
14 Dayon, atong lima ka lalaki nga nagpang-espiya sa Laish nagsiling sa ila mga kaupod, “Nakahibalo bala kamo nga ang isa sa mga balay diri may espesyal nga panapton[g] sang pari, may imahen nga nahaklapan sang pilak, kag iban pa nga mga dios-dios? Ano ayhan ang maayo ta nga himuon?” 15 Pagkatapos nga madesisyunan nila kon ano ang ila himuon, nagkadto sila sa balay ni Micas kag nagpangamusta sa bataon nga Levita nga nagaestar didto. 16-17 Samtang nagatindog sa puwertahan sang banwa ang pari kag ang 600 ka armado nga mga tawo sang tribo ni Dan, nagsulod ang lima ka espiya sa balay ni Micas kag ginpanguha nila ang espesyal nga panapton, ang imahen nga nahaklapan sang pilak, kag ang iban pa nga dios-dios.
18 Sang makita sadto sang pari nga ginsulod sang lima ka tawo ang balay ni Micas kag ginapanguha ato nga mga butang, nagpamangkot siya sa ila, “Ngaa ginakuha ninyo ina?” 19 Nagsabat sila, “Hipos ka lang. Mag-upod ka sa amon kay himuon ka namon nga pari kag manuglaygay. Indi ka bala luyag nga mangin pari sang isa ka tribo sang Israel sang sa isa lang ka panimalay?” 20 Nagustuhan sang pari ang ginsiling sa iya, gani nagbulig siya sa ila sa pagpanguha sang espesyal nga panapton, sang imahen nga nahaklapan sang pilak kag sang iban pa nga mga dios-dios, kag nag-upod siya sa ila.
21 Sang nagalakat sila, nagauna sa ila ang ila mga kabataan, mga kasapatan, kag mga kagamitan. 22 Medyo malayo na sila sa balay ni Micas sang mahibaluan ni Micas ang natabo. Gani gintipon niya ang iya mga kaingod kag ginlagas ang mga kaliwat ni Dan. 23 Ginasinggitan nila sila, kag nagbalikid ang mga kaliwat ni Dan kag nagpamangkot kay Micas, “Ano bala ang natabo nga ginalagas ninyo kami?”
24 Nagsabat si Micas, “Mamangkot pa kamo? Ginkuha ninyo ang mga dios-dios nga akon ginpahimo, pati ang akon pari. Wala na sing nabilin sa akon.” 25 Nagsiling sila, “Maayo pa nga maghipos ka na lang, kay basi maakig ang iban namon nga kaupod kag patyon ka nila pati ang imo pamilya.” 26 Kag nagpadayon sila sa paglakat. Nakita ni Micas nga indi niya sila masarangan, gani nagpauli na lang siya.
27 Nagkadto ang mga kaliwat ni Dan sa Laish dala ang mga dios-dios ni Micas pati ang iya pari. Malinong nga lugar ang Laish, kag nagasalig gid ang mga pumuluyo sini nga wala sing may mag-ano sa ila. Ginsalakay sila sang mga kaliwat ni Dan kag ginpamatay, kag ginsunog ang ila banwa. 28 Wala sing may makabulig sa mga taga-Laish tungod kay malayo sila sa Sidon kag wala sila sing kadampig nga banwa. Ang Laish ara sa kapatagan nga malapit sa Bet Rehob. Sang ulihi ginpatindog liwat ini sang mga kaliwat ni Dan kag ila gin-estaran. 29 Gin-islan nila sang Dan ang ngalan sini suno sa ngalan sang ila katigulangan nga si Dan, nga isa sa mga anak ni Jacob.[h] 30 Ginpatindog nila didto ang dios-dios ni Micas kag ila ginsimba. Si Jonatan nga anak ni Gershom kag apo ni Moises ang ginhimo nila nga pari. Ang mga kaliwat ni Jonatan amo ang nag-alagad bilang mga pari sa tribo ni Dan hasta sang pagbihag sa mga taga-Israel. 31 Kag samtang ang Tolda sang Dios didto pa sa Shilo, ang dios-dios ni Micas padayon nga ginasimba sa Dan.
Hiligaynon Bible (Ang Pulong Sang Dios) Copyright © 1996, 2006 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.