Beginning

Ang Pagkatawo ni Samson

13 Naghimo liwat sing malain ang mga Israelinhon sa panulok sang Ginoo, gani ginpasakop sila sang Ginoo sa mga Filistinhon sa sulod sang 40 ka tuig.

² Sa sina nga panahon may isa ka lalaki nga ang iya ngalan si Manoa. Sakop siya sang tribo ni Dan, kag nagaestar siya sa Zora. Ang asawa niya indi makabata. ³ Isa ka adlaw, nagpakita ang anghel sang Ginoo sa iya asawa kag nagsiling, “Hasta subong wala ka pa sing bata. Pero sa indi madugay magabusong ka kag magabata sing lalaki. ⁴ Karon, indi ka na mag-inom sang bino ukon sang bisan ano nga klase sang ilimnon nga makahulubog, ukon magkaon sang bisan ano nga pagkaon nga ginakabig nga mahigko. ⁵ Kay ang bata nga matawo sa imo idedikar sa Dios bilang isa ka Nazareo, kag indi mo gid pagguntingan ang iya buhok. Pagaluwason niya ang Israel sa mga Filistinhon.”

⁶ Ginsugiran sang babayi ang iya bana. Siling niya, “Nagpakita sa akon ang isa ka alagad sang Dios nga daw sa anghel sang Dios. Kinulbaan ako! Wala ako nagpamangkot kon taga-diin siya kag wala man siya nagsugid kon sin-o siya. ⁷ Nagsiling siya sa akon nga magabusong ako kag magabata sing lalaki. Ginhambalan man niya ako nga indi na ako mag-inom sang bino ukon sang bisan ano nga klase sang ilimnon nga makahulubog, ukon magkaon sang bisan ano nga pagkaon nga ginakabig nga mahigko, kay ang bata nga matawo sa akon idedikar sa Dios bilang isa ka Nazareo halin sa iya pagkatawo hasta nga mapatay siya.”

⁸ Tungod sini nagpangamuyo si Manoa sa Ginoo. Siling niya, “Ginoo, kon mahimo pabalika ang imo alagad nga ginpadala mo agod tudluan kami kon ano ang dapat namon nga himuon sa bata kon matawo na siya.”

⁹ Ginpamatian sang Dios ang pangamuyo ni Manoa. Nagpakita liwat ang anghel sang Dios sa asawa ni Manoa samtang nagapungko siya sa uma nga nagaisahanon lang. ¹⁰ Dali-dali niya nga ginpangita ang iya bana kag ginsilingan, “Manoa, dali! Ari na ang tawo nga nagpakita sa akon sang isa ka adlaw.” ¹¹ Nagtindog si Manoa kag nagsunod sa iya asawa. Pagkakita niya sa tawo, ginpamangkot niya, “Ikaw bala ang nagpakighambal sa akon asawa?” Nagsabat siya, “Huo.” ¹² Nagpamangkot si Manoa sa iya, “Kon matuman na ang ginsiling mo, ano bala ang mga pagsulundan parte sa pagkabuhi kag buluhaton sang bata?” ¹³ Nagsabat ang anghel, “Kinahanglan sundon sang imo asawa ang tanan nga ginsiling ko sa iya. ¹⁴ Indi siya magkaon sang bisan ano nga halin sa ubas. Indi man siya mag-inom sang bino ukon sang bisan ano nga klase sang ilimnon nga makahulubog, ukon magkaon sang bisan ano nga pagkaon nga ginakabig nga mahigko. Kinahanglan sundon gid niya ang tanan nga ginsiling ko sa iya.”

¹⁵ Nagsiling si Manoa sa anghel, “Indi ka anay maghalin kay maihaw kami sang bataon nga kanding para sa imo.” ¹⁶ Nagsabat ang anghel, “Bisan magpabilin pa ako, indi ko pagkaunon ang ipreparar mo nga pagkaon. Maayo pa nga maghalad ka na lang sang halad nga ginasunog para sa Ginoo.” (Wala nakahibalo si Manoa nga anghel gali ato sang Ginoo.)

¹⁷ Nagpamangkot si Manoa, “Ano ang imo ngalan, agod mapadunggan ka namon sa tion nga matuman ang imo ginsiling?” ¹⁸ Nagsabat ang anghel, “Ngaa gusto gid ninyo nga mahibaluan ang akon ngalan? Mabudlay ini intiendihon.” ¹⁹ Dayon nagkuha si Manoa sang bataon nga kanding kag halad nga regalo, kag ginhalad niya ini sa ibabaw sang halaran nga bato para sa Ginoo. Kag samtang nagatulok si Manoa kag ang iya asawa, naghimo ang Ginoo sang makatilingala nga butang. ²⁰ Nakita nila ang anghel sang Ginoo nga nagapaibabaw pa-langit kaupod sa kalayo nga nagadabadaba paibabaw. Tungod sa ila nakita, nagluhod dayon ang mag-asawa. ²¹ Halin sadto wala na nila liwat makita ang anghel. Didto nila nareyalisar nga anghel gali ato sang Ginoo.

²² Nagsiling si Manoa sa iya asawa, “Sigurado gid nga mapatay kita kay nakita naton ang Dios.” ²³ Pero nagsabat ang iya asawa, “Kon gusto sang Ginoo nga patyon kita, wala niya kuntani pagbatuna ang aton mga halad. Wala man niya kuntani ginpakita sa aton ato nga milagro ukon ginsugid sa aton ang parte sa bata.”

²⁴ Nag-abot ang tion nga nagbata ang asawa ni Manoa. Lalaki ang iya bata kag gin-ngalanan nila nga Samson. Nagdako ang bata kag ginbendisyunan siya sang Ginoo. ²⁵ Ang Espiritu sang Ginoo nagsugod sa pagpanghikot sa iya samtang didto siya sa kampo ni Dan,^[a] sa tunga-tunga sang Zora kag Eshtaol.

Si Samson kag ang Isa ka Babayi sa Timnah

14 Sang isa ka tion, nagkadto si Samson sa Timnah, kag may nakita siya didto nga isa ka dalaga nga Filistinhon. ² Sang magpauli siya, ginsugiran niya ang iya mga ginikanan. Siling niya, “May nakita ako didto sa Timnah nga isa ka babayi nga Filistinhon. Ipaasawa ninyo siya sa akon.”

³ Pero nagsabat ang iya mga ginikanan, “Ngaa gusto mo gid magpangasawa halin sa mga Filistinhon nga wala nagatuo sa Dios?^[b] Wala ka gid bala sing may napilian sa aton mga paryente ukon kasimanwa?” Nagsabat si Samson sa iya amay, “Basta, siya ang ipaasawa ninyo sa akon.” ⁴ Wala gali nakahibalo ang mga ginikanan ni Samson nga ang iya desisyon gintugutan sang Ginoo. Kay nagapangita ang Ginoo sang kahigayunan nga magpakig-away sa mga Filistinhon, tungod kay sadto nga tion ang Israel sakop sang mga Filistinhon.

⁵ Karon, nagkadto si Samson sa Timnah upod ang iya mga ginikanan. Sang nagapadulong si Samson^[c] sa mga talamnan sang ubas sa Timnah, gulpi lang nga ginsugata siya sang isa ka bataon nga leon nga nagangurob. ⁶ Gin-gamhan siya sang Espiritu sang Ginoo, kag ginpihak niya ang leon paagi sa iya mga kamot pareho lang nga daw nagapihak siya sang bataon nga kanding. Pero wala niya ini ginsugid sa iya mga ginikanan. ⁷ Ginkadtuan dayon ni Samson ang babayi kag gin-estorya. Naluyag na gid siya tapat sa babayi.

⁸ Pagkaligad sang mga pila ka adlaw, nagbalik siya sa Timnah agod pakaslan ang babayi. Didto siya nag-agi sa dalan nga sa diin ginpatay niya ang leon agod tan-awon ang lawas sini. Kag nakita niya ang madamo nga mga putyukan kag dugos sa lawas sang leon. ⁹ Ginkandos niya sang iya kamot ang dugos kag ginkaon samtang nagalakat. Sang nagkitaay sila sang iya mga ginikanan, ginhatagan niya sila sang dugos, kag ginkaon man nila ini. Pero wala niya sila ginsugiran nga ginkuha niya ini sa lawas sang patay nga leon.

¹⁰ Karon nagkadto ang amay ni Samson sa balay sang iya mangin umagad, kag didto nagpapunsyon si Samson suno sa kinabatasan nila nga dapat himuon sang nobyo. ¹¹ Sang didto si Samson ginhatagan siya sang 30 ka bataon nga mga lalaki sa pag-upod sa iya. ¹² Nagsiling si Samson sa ila, “May ipapakot ako sa inyo. Kon mapakot gani ninyo sa indi pa matapos ang pito ka adlaw nga punsyon, hatagan ko kamo sang 30 ka tela nga linen kag 30 man ka malahalon nga bayo. ¹³ Pero kon indi gani ninyo mapakot, kamo ang magahatag sa akon sang 30 ka tela nga linen kag 30 ka malahalon nga bayo.” Nagsabat sila, “Sige, ihambal sa amon ang imo paktakon.”^[d]

Nagligad ang tatlo ka adlaw pero wala gid nila ini mapakot. ¹⁵ Sang ikaapat na nga adlaw, ginsilingan nila ang asawa ni Samson, “Kombinsiha ang imo bana nga isugid niya sa imo ang sabat sa paktakon agod mahibaluan namon. Kon indi, sunugon ka namon pati ang panimalay sang imo amay. Gin-imbitar bala ninyo kami sa sini nga punsyon agod kuhaan sang pagkabutang?”

¹⁶ Gani, nagkadto ang babayi kay Samson nga nagahilibion. Siling niya, “Wala mo gali ako ginahigugma. Nagpapakot ka sa akon mga kasimanwa pero wala mo ako ginsugiran sang sabat.” Nagsabat si Samson, “Wala ko gani ginsugid sa akon mga ginikanan, sa imo pa.” ¹⁷ Halin sadto padayon ang hilibion sang babayi hasta sa ikapito nga adlaw. Gani ginsugid na lang ni Samson sa iya ang sabat tungod kay sige ang iya pagpamilit. Kag ang ginsugid ni Samson sa iya ginsugid man niya sa iya mga kasimanwa. ¹⁸ Gani antes matapos ang ikapito nga adlaw, ginsabat nila ang paktakon. Siling nila kay Samson,

Nagsabat si Samson,

¹⁹ Sa liwat gin-gamhan sang Espiritu sang Ginoo si Samson. Nagkadto siya sa Ashkelon kag didto ginpamatay niya ang 30 ka tawo kag ginkuhaan sang mga pagkabutang kag mga bayo. Dayon ginhatag niya ang mga bayo sa mga tawo nga nakasabat sang iya paktakon. Pagkatapos nagpauli siya sa iya mga ginikanan nga akig gid katama tungod sa natabo. ²⁰ Ang asawa ni Samson ginpaasawa sa lalaki nga nag-abay sa ila kasal.

Ang Pagtimalos ni Samson sa mga Filistinhon

15 Isa sadto ka tion sang tig-alani, nagbisita si Samson sa iya asawa nga may dala nga bataon pa nga kanding. Nagsiling si Samson sa iya ugangan nga lalaki, “Gusto ko nga magsulod sa kuwarto sang akon asawa.” Pero indi magsugot ang iya ugangan. ² Nagsiling ang iya ugangan, “Abi ko ginkainitan mo na gid siya, gani ginhatag ko siya sa imo amigo^[f]. Karon kon gusto mo, ara ang iya manghod nga mas guwapa pa sang sa iya. Siya na lang ang pangasaw-a.”

³ Nagsiling si Samson, “Sa ginhimo ninyo nga ini, indi ninyo ako mabasol kon ano ang himuon ko sa inyo nga mga Filistinhon.” ⁴ Dayon naglakat si Samson kag nagdakop sang 300 ka maila nga mga ido.^[g] Gintabid niya ang mga ikog sini sing tagduha-duha kag ginbutangan sang mitsa. ⁵ Dayon ginsindihan niya ang mga mitsa kag ginbuy-an ang maila nga mga ido sa mga trigo sang mga Filistinhon. Nasunog ang tanan nga trigo, indi lang ang nabugkos na kundi pati man ang wala pa nabugkos. Nasunog man ang mga talamnan sang ubas kag olibo.

⁶ Nagpamangkot ang mga Filistinhon kon sin-o ang naghimo sadto, kag nahibaluan nila nga si Samson. Kag nahibaluan man nila nga ginhimo ato ni Samson tungod kay ginpaasawa sang iya ugangan nga taga-Timnah ang iya asawa sa isa niya ka amigo^[h]. Gani ginpangita nila ang babayi kag ang iya amay kag ginsunog.

⁷ Nagsiling si Samson sa mga Filistinhon, “Tungod sa sining ginhimo ninyo, indi ako mag-untat hasta nga makabalos ako sa inyo.” ⁸ Gani ginsalakay ni Samson sing puwerte gid ang mga Filistinhon kag madamo ang iya napatay. Pagkatapos nagpalagyo siya kag nagpanago sa kuweba, sa may banglid sang Etam.

⁹ Karon, nagkampo ang mga Filistinhon sa Juda, kag ginsalakay nila ang banwa sang Lehi. ¹⁰ Gani nagpamangkot sa ila ang mga taga-Juda, “Ngaa nga ginasalakay ninyo kami?” Nagsabat sila, “Agod dakpon namon si Samson kag balusan sa iya ginhimo sa amon.” ¹¹ Gani ang 3,000 ka lalaki sang Juda nagkadto sa kuweba, sa may banglid sang Etam, kag ginsilingan si Samson, “Wala ka bala kahibalo nga sakop kita sang mga Filistinhon? Karon pati kami naumid sa imo ginhimo.” Nagsabat si Samson, “Ginbalusan ko lang sila sa ginhimo nila sa akon.” ¹² Nagsiling sila, “Nagkadto kami diri sa pagdakop sa imo, agod itugyan ka sa mga Filistinhon.” Nagsabat si Samson, “Sugot ako, basta magsumpa kamo sa akon nga indi ninyo ako pagpatyon.” ¹³ Nagsiling sila, “Huo, indi ka namon pagpatyon. Gapuson ka lang namon kag itugyan sa ila.” Gani gin-gapos nila siya sing duha ka bag-o nga lubid kag gindala paguwa sa kuweba.

¹⁴ Sang madala na si Samson sa Lehi, ginsugata siya sang mga Filistinhon nga nagahinugyaw. Gin-gamhan sang Espiritu sang Ginoo si Samson, kag ginpamugto niya ang mga gapos nga daw pareho lang sang hilo nga ginsunog. ¹⁵ Dayon may nakita siya nga sag-ang sang asno nga sang san-o lang napatay. Ginkuha niya ini kag gin-gamit sa pagpatay sa 1,000 ka Filistinhon. ¹⁶ Nagsiling dayon si Samson,

¹⁷ Pagkatapos niya hambal, ginpilak niya ang sag-ang sang asno. Gintawag ato nga lugar nga Ramat Lehi.^[i]

¹⁸ Gin-uhaw gid katama si Samson. Gani nagpanawag siya sa Ginoo. Siling niya, “Ginpadaog mo ako, pero karon daw mapatay ako tungod sa kauhaw kag pagabihagon sang mga Filistinhon nga wala nagatuo sa imo.”^{[j] 19} Gani ginpaguwa sang Dios ang tubig sa may buho sang duta sa Lehi. Nag-inom si Samson kag nagbalik ang iya kusog. Ini nga tuburan gintawag nga En Hakore.^[k] Ara pa ini sa Lehi hasta subong.

²⁰ Ginpanguluhan ni Samson ang mga Israelinhon sa sulod sang 20 ka tuig, sadtong panahon nga ginadumalahan sila sang mga Filistinhon.